|
| |
| |
| |
| |
Nil nisi mota.
Niet sonder vragen.
Ghy wenst een echte Wijf, ghy wenst te mogen trouwen,
Ghy wenst (gelijk het schijnt) u huys te mogen bouwen,
Ghy wenst en anders niet. Maer lieve, segh een reys,
Wie trouwt'er in den droom of in een dom gepeys?
Het vryen eyscht versoeck. Geen Echo salder quelen
Dan als haer iemant verght, en dat met luyder kelen;
Wel, tijt dan aen het werk; want siet! een rechte Maegt
En komt niet ongenoot, en geeft niet ongevraeght.
| |
Die vraeght leert klappen.
De Lucht die tegenspreeckt, de stemme sonder leven,
Is niet gewoon van selfs een woort van haer te geven;
Maer komt'er oyt een mensch die maer het minste vraegt,
Soo vint men dat het bosch van haer geruchte waegt.
Wie oyt tot spreken verght de tonge der klappeyen,
Die opent haer den mont, om breet te mogen weyen;
Wie met een slim beleydt gestole dingen heelt,
Geest oorsaeck, dat een dief aen alle kanten steelt.
| |
Luc. XI. 9.
Bidt en u sal gegeven worden, soeckt en ghy sult vinden, klopt en u sal opgedaen worden.
Wie oyt een wederklanck wil in de lucht verwecken,
Die moet een helle stem tot in den hemel strecken,
Want die niet uyt en brengt als woorden sonder kracht,
En hoort geen tegen-spraeck, hoe langh hy antwoordt wacht.
Hy dient zijn herten-gront met yver uyt te spreken,
Die met een droeve galm wil in den hemel breken,
Alleen die krachtigh bid, en tot den Heere sucht,
Verweckt een wederklanck tot boven in de lucht.
| |
| |
Het, veel of luttel spreken van iemant, hanght meer aen de toehoorders, als aen de spreker selfs; want spreeklust en wert nergens door meer gaende gemaeckt, als met veel te vragen, en vlytigh toe te luysteren. Selden komt'er een klappeye ter bane, soo sy by niemant gevraeght en wert: maer soo haest als dit langgetongde gedierte door vragen tot spreken een open krijght, stracx, als uytgelaten zijnde, verspreyt het sich wijt en breedt daer henen, gelijk een overloopende riviere door het vlacke veldt. Komt er daerentegen iemant ten nagang, die met een streng gesichte dese mondtspeelster onder d'oogen siende, een snaeu toebijt, sy sal terstont swygen als een pissebedde, en stom staen als een visch. Is'er dan yemandt die een breetweyende tonge wil inbinden? dat hy de tegenheyt, die hy van haer slabberen inwendigh heeft, uytwendelijcken metten gebare uytdrucke, en 't sal'er mede gedaen wesen.
seneca, hippol.
Alium silere cum voles, prius sile.
De stemme (die d'eene aldus, en d'andere alsoo beschrijft) oordcelen wy, als een bysonder werck Godes, sonderlinge aen den selven toe-geëygent te moeten werden. Want al is 't soo dat veel God-salige alleenlijk door het opheven des gemoets, gewoon zijn tot Godt te bidden: evenwel nochtans sal men een vyerigh gemoet, door hulpe van de stemme met meerder kracht voelen uytbarsten, en met grooter gewelt tegens den hemel als een uytval doen, dan of iemandt alleenlijck door de gedachte zijn gebeden Gode opdronge. En waerom en souden wy niet met alle de wercktuygen, soo des lichaems als des gemoets, den Schepper van beyde, ten besten wy konnen, vereeren? waerom en souden wy niet beyde die dingen, waer door wy van Godt zijn verheven boven andere gedierten, hem eerbiedelijcken opdragen, te weten woorden en gedachten? waerom en sullen wy niet den geheelen mensche Gode opofferen? sonderlinge, nadien ons eygen stemme, terwylen wy bidden, van ons gehoort zijnde, daer toe dienstigh is, om onse sinnen meer op te weeken, en t'elcken als die schijnen te willen gaen dwalen, wederom als tot Godt te brengen. Wy houden daerom dat'er drie dingen noodigh zijn, om wel te bidden, te weten eerst: een welbereyt gemoet, ledigh van alle andere bekommeringe; ten tweeden: een lichaem gantsch en al gestelt tot nederigheyt; en ten derden: de vrucht onser lippen, dat is een stemme, uyt het binnenste onser herten krachtelijk uytgedreven. Weleke drie dingen indien wy in ons gebed te samen voegen, so en is'er geen twijffel aen te slaen, of Godt wil ons gewisselijck verhooren, indien niet nae onsen wille, immers t'onsen besten.
| |
Nil, nisi mota, dabit.
Dulcis amica placet, placet nxor, et oscula castae
Conjugis, et multâ prole beata domus:
Cura sed ulterior tibi nulla, quid? anne moraris
Dum ruat in gremium sponte puella tuum?
Nil agis: intenso demum clamore movetur,
Suêta viatoris quae modo voce loqui.
Nil dare, sponte suâ, didicit resonabilis Echo,
Nec dare, sponte suâ, bella puella solet.
| |
Jamais amie sans fatigue, qui la veut, qu'il la brigue.
Tu dis, l'amour me plaist; et ne fais autre chose:
Robin, en rien faisant jamais on cueille rose,
Ny dame en ville orras, ny Echo dans les bois;
Si tu ne fais ouir ta preallable voix.
| |
Ubi percunctator, ibi et garrulus.
Muta fub obscuris habitaret vallibus Echo,
Ni soret alterius garrulitate loquax:
Illa silet, quoties presso silet ore viator;
Discit et à populo praetereunte loqui.
Ora loquax premeret, nisi percunctator adesset;
Hoc duce tentat opus livida lingua suum.
Probra creat qui multa rogat, qui commodat aurem:
Turpia, si nescis, surta receptor alit.
| |
Du demandant le mesdisant.
On n'oit jamais au bois d'Echo la resonance,
Si nul ne luy parler premierement commence.
Quant nul chez nous ne faict en demandant le sot,
La bouche du jafcur ne parle pas un mot.
| |
Psalm. XXXIII. Clamaverunt justi et dominus exaudivit eos.
Intensis opus est clamoribus, ut sonet Echo;
Dum strepis exiguo murmure, Nympha silet:
Nympha tacet tacitis, sed surgat ad aethera clamor,
Mox responsa tibi, vel geminata, dabit.
Vota quid essundis summis innata labellis?
Ad tepidas coeli non patet aula preces:
Tende latus clamore, Deus responsa remittet;
Hîc pia mens, hîc vox servida pondus habent.
| |
Jaqu. V. 16. La priere du juste faicte avec vehemence, est de grand efficace.
Qui d'une basse voix Echo la nymphe appelle,
(Qu'attend il dans les bois?) n'aura response d'elle,
Celuy aupres de qui le zele n'a nul lieu,
N'est entendu du ciel, n'est exaucé de Dieu.
| |
Ubi percunctator, ibi et garrulus.
Dicendi modus non penes loquentem, sed penes audientem est, inquit Stobaeus. Rem tetigit; Detractatio enim ut percunetando excitatur; sie auscultando nutritur; nec unquam loquax illa Dea è latibulis suis prodit, nisi evocata: ut verò aliquis interrogando aurefque saciles praebendo linguacibus istis garrie di anfam dedit, protinus in varios molestae garrulitatis modulos latè diffunduntur, adeò ut, si ufpiam, eertè in istis locum habeat illud Poétae Excitat auditor studium. Si contra prudentior animosiorve aliquis sive seria increpatione, sive vultu ad gravitatem composito sese sabulae inserat, statim sermonem abrumptum ejusque autorem pisce mutiorem conspicias; non seeus ac si hostilis sacies occurrat et omnia turbel. Maledicis ergo si fraenum iujicere vis, animi aversionem vultu exprime, et rem perfeceris: nunquam autem calumniatores decrunt, dum, cui persuadeatur, existit, ait Ioseph.
Malitia non docetur sermonibus, sed excitatur.
| |
Ora et dabitur.
Vocem (quam alii aliter describunt) Echo, at admirandum divinae patentiae opus, Deo Opt. Max. imprimis dandam dedicandam, censeo. Tametsi enim, solo mentis ad Deum ascensu, pios non rarò Deum alloqui satis compertum sit, majori tamen energia animus fervens, ope vocis, sese exserit, ac in eoelum, ut ita loquar, impetum facit; quam si tacita solum cogitatione Deo preces offerat. Quidni enim orationem et rationem (qua utraque immensa Dei bonitas caeteris animantibus praestantiores nos reddidit) gratum Deo sacrificium offeramus? praesertim verò cum nostra ipsius vox, auribus hausta, animum magis moveat, et (si langnor fortè aut diversio) ad Deum veluti reducat. Tria igitur ad preces ritè offerendas, merito requirimus: animum praeparatum, nec aliud agentem; corpus submissum et ad humilitatem compositum; et fruetum labiorum, id est: vocem imo cordis penetrali emissam. Quae si conjungamus, exaudiet proeul dubio nos munisieqs ille Pareus, si non ad voluntatem, saltem ad salutem.
| |
Psal. CXLIV. Prope est Dominus omnibus invocantibus cum in veritate.
bernard.
Quando sidelis, et humilis, et servens oratio suerit, coelum, haud dubio, penetrabit, unde certum est quod vacua redire non possit.
| |
Terent.
Credis haec dormienti tibi consecturos Deos,
Et illam sine tuâ operâ in cubiculum iri deduetum domum?
| |
ovid. de Art. lib. 1.
Ah, nimia est propriae juveni siducia sormae,
Exspectet si quis, dum prior illa roget.
erasm. Non provocare, matronae est.
|
|
Auteursrechtvrij
