|
| |
| |
| |
| |
Qua non nocet.
Grijpj'et wel, soo is 't maer spel.
Het brandt-hout en de Min zijn twee verscheyden saecken,
Maer op gelijcken voet van ieder aen te raecken;
Want of men naer het Vyer, of nae de Minne spoet,
Daer is een seker konst hoe dat men grypen moet.
Tast daer het leyt en gloeyt, ghy sult het laten vallen;
Tast daer het niet en brant, foo is'et om te mallen:
De liefde, soete Jeught, is, ick en weet niet wat,
Sy dient, of dient u niet, na datse wort gevat.
| |
Slaet de handt, daer 't niet en brandt.
't Is twee-sins aen te doen al watje kont bedencken,
Grijpt hier, 't is sonder noot; grijpt daer, het sal u krencken:
Wie is'et die terstont de vingers niet en schroeyt,
Indien hy vat het hout juyst daer het leyt en gloeyt?
In vreught is dickmael pijn, in plagen, volle zegen;
't En is niet in de saeck, maer aen den man gelegen.
Wel, draeght dan met gedult al wat den hemel doet,
Zijt willigh, datje zijt, en datje wesen moet.
| |
Jerem. XXI. 8.
Siet, ick legge u voor een weg ten leven, en een weg ten dooden.
Het brandthout daer het gloeyt en mach men niet genaken,
Maer daer geen voncken sijn daer is'et aen te raken;
Geen mensch en grijpe toe alleen op lossen waen,
Want die het qualijck vat die is'er qualijck aen.
De zegen met de vloeck, de doot, en oock het leven
Die sijn u, weerde ziel, van Gode voorgeschreven;
Wel neemt dan, lieve, neemt het goede by der hant,
En vlucht naer Zoar toe terwijle Sodom brant.
| |
| |
Alle dingen, feydt Epictetus, hebben hare handthave, en diese wel handelen wil, dientse daer by te grijpen. 't Recht gebruyck der dingen wel te verstaen, is een van de nutste wetenschappen des burgerlijcken levens. De Bye treckt soeten honigh uyt bitteren Thijm, de Yle ofte Bloetsuyger bedorven bloet uyt een gesont lichaem. Wyse lieden suygen soet uyt bitter, dwase bitter uyt soet: den eenen is goets moets, selfs midden in swaricheden, den anderen klaecht en knaecht hem selven, oock dan als 't hem wel gaet, soeckende altijt een knoop in de biese, en (so men seyt) een manneken in de mane. Een Egel draecht het lijf vol stekels; is 't wonder? hy brengtse felver voort. Veel werdender gequelt, alleenlijck daerom, om datse een quellijcken geest hebben. 't Is moeyelijck met iemant om te gaen, die alle swaricheden inkropt en ter herten neemt, alle vermaeckelijcke dingen daerentegen ongevoelijcken laet voorby gaen. Wegh Egels, wegh Ezels. Hoe veel beter dede Caesar, als hy ter aerden neder gestort zijnde, selfs sijnen val sich ten goeden naduyde: Ick houde u vast, ô Aerde onser aller moeder, seyde hy; treckende tot een voorteycken van toekomende overwinninge, dat een swaerhooft ontwijffelijk als een voor bode van ongeluck soude hebben genomen. En Zeno door schipbreucke alle zijn goet verloren hebbende: My wert nu: seyde hy, gelegentheyt gegeven, om sonder beslommeringe en bekommeringe, naer wijsheydt te trachten. Merkt hoe een pack wel gevat, en gewillighlijck gedragen, lichter werdt.
In de bekeeringe des sondaers drie dingen van noode te zijn, te weten: het Woordt, Godes Geest, en den wille des menschen, wert by Godsalige mannen in deser voegen toegestaen: te weten, Dat des menschen wille niet slechtelijek als lijdende, maer oock als eenige werckinge in haer hebbende, in de eerste veranderinge des gemoets, haer vertoont. Want fo wanneer de mensche bekeert werdt, God de Heere en werckt op den selven niet tegens danck van den selven, en als onwilligh, maer met sijn danck, en als gewilligh: in voegen dat, dien selven oogenblick dat de bekeeringe aengaet, den genen, die bekeert werdt, by middel van Godes genade, sijn bekeeringe selfs oock wil. En hierom seyt Augustinus seer wel, Serm. 15. de verb. Apost.: De gene die u geschapen heeft sonder u, en wil u niet salich maken sonder u: en wederom, Onse wille van noode te wesen om een goedt werck te doen, is gansch vast en seker. Maer dese selve wille hebben wy nochtans door eygen macht niet, noch uyt ons selven: maer de Heere werckt dit selve willen. Want siet! ter selver stont dat God ons sijne genade schenckt, soo geeft hy ons met een dat wy konnen willen, en dat wy het willen metter daet konnen aennemen.
Wy zijn te vooren dood en stil;
God geeft ons 't roeren en den wil.
| |
Qua non nocet, arripe.
Pars sudis igne calet, pars altera nescia flammae est:
Haec impune manu tangitur, illa nocet.
Dextra voluptates Veneris serit, altera curas:
Hinc juvat, aligeri sax nocet inde Dei.
Elige, quisquis amas, sed, quae juvat, elige partem:
Ipse Cupido sacem, quâ caret igne, tenet.
Tristia Democriti salso delude cachinno,
Lude, jocus Venus est; nil nisi ludus, Amor.
| |
En bien prenant, n'auras tourment.
Qui bien prend le tison le porte sans domage,
En bien hantant l'amour, ne sentiras sa rage:
Pour voir de tes desseins heureusement le bout,
Manie bien ton cas: le manier est tont.
| |
Omnia in meliorem partem.
Hinc rubet igne sudes, nullis crepat inde savillis;
Hinc poterit tangi, sauciat inde manum.
Res humana bisrons: tu, quâ juvat, arripe quidquid
Te super aethereâ de regione fluit.
Damna suum lucrum, sua gaudia luctus habebit,
Excipis incumbens, si sapienter, onus.
Morosum nec laeta juvant, et, rideat orbis.
Quod gemat ille tarnen, quodque queratur, habet.
| |
Tout au meillieur bout.
Comme un bruslant tison, ainsi la vie humaine,
Bien prise et mise avant, est manié sans peine.
De joye, et de bon-heur, n'aura jamais defaut,
Qui bon et meur advis oppose a tout assaut.
| |
Qua non urit.
Pars Sudis igne caret, rapidis calet altera slammis,
Hinc nocet, illaesam calsacit inde manum.
Ecce! bonum Deus, Ecce! malum mortal bus offert,
Quisquis es, en tibi mors, en tibi vita patet.
Optio tota tua est, licet hinc, licet inde capessas;
Elige, sive juvet vivere, sive mori:
Quid tibi cum Sodomâ? nihil hic nisi sulphur et ignis,
Quin potius placidum, Loth duce, Zoar adi.
| |
Ecclesiastiq. XV. 16. La vie et la mort, le bien et le mal sont en la presence des hommes.
Ta Vie est un Tison, d'icy le pourras prendre,
Sans te brusler; de là, sèras reduit en cendre,
Prens le costé, ou Dieu est gracieux et doux,
Ne touche pas l'endroit, où brufle son courroux.
| |
Omnia in meliorem partem.
Appositè ad rem, de quâ hic agimus, dixisse mihi visus est Epictetus, unamquamque rem habere ansam suam, eâque apprehendendam esse ei, qui seliciter hac uti velit; scire enim quorsum quaeque res spectet, et quis ejus sit usus, non minima pars est civilis Prudentiae. Apis ex Thymo, herbâ amarissimâ, suavissimum mel extrahit; Hirudo contra ex sano corpore vitiosum sanguinem. Sapiunt, meâ quidem sententiâ, non qui ex laetis tristia, sed qui ex tristibus laeta nôrunt elicere. Echini semper spinis involuti sunt; quid mirum? cum eas ex sese gignant. Magna pars hominum misera est, non aliâ de cansâ, quam quia querulus ipsis est animus. Melius Caesar, qui in terram prolapsus etiam casum suum benignè interpretatus est: Teneo, inquit, te Terra mater; quodque morosior aliquis mali praesagii loco habuisset, ille in victoriae bonum omen, non minus lepidè, quam animosè, convertit. Et Zeno omnibus rebus nausragio amissis: Jubet me Fortuna, inquit, expeditius philosophari.
| |
ovidius: Leve fit, quod bene sertur onus.
seneca de Tranq.:
Assuescendum est conditioni suae, et quidquid habet circa se commodi, apprehendendum: invenies in quovis vitae genere oblectamenta, et remissiones, et voluptates. Nihil tam acerbum est, in quo non aequus animus solatium inveniat.
| |
besold. Axiomat. Philosophico-Theolog.:
Cur quidam sunt divites, cur alii mendici, ambo probi? quia nihil refert utrumvis sies, si utroque seiveris uti.
| |
plautus:
Amor et melle et selle est soecundissimus.
Cum accesserint, non bonam samam,
Hominibus: si temperata accesserit
| |
Qua non urit.
In peccatoris conversione tria requiri satis decisum est: Verbum nimirum, Spiritum Dei, et Voluntatem hominis. Nec enim ut passiva tantum voluntas humana consideranda est, sed actionis nonnihil eidem, in prima animi mutatione, adscribendum esse credimus. Quoties enim aliquis convertitur, Deus opus illud non in invitum, sed in volentem exercet: Atque eo ipso quidem momento, quo fit conversio, Dei gratia mediante, conversionem suam vult is qui convertitur. Hinc recte August. Serm. 15. de Verb. Apost.: Qui te creavit sine te, inquit, salvare te non vult sine te. Et rursus: Voluntatem nostram, ut bonum aliquod opus bene saciamus, requiri, certum est, atqui etiam ex nobis, nostra potentia, non habemus; voluntatem quippe in nobis operatur Deus. Ecce enim! eo ipso tempore, quo gratiam Deus largitur, hoc ipsum quoque nobis confert, posse velle, et actn velle recipere.
| |
Deut. XXX. 19.
Testes invoco hodie coelum et terram quod proposuerim vobis vitam et mortem, benedictionem et maledictionem. Elige ergo vitam, ut et tu vivas et semen tuum.
| |
Proverb. XIV. 16.
Le Sage craint, et se retire du mal: mais le fol f'escarmouche, et se tient seur.
| |
de bayf:
Deux traicts de differente forte;
L'un d'eux rend l'amour honoré,
Et l'autre trouble et malheur porte.
|
|
Auteursrechtvrij
