Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen

[p. 127]

43. Sinne-beldt.

Den vier'gen Kól' met raecken brandt;
Den dooden kól, besmeurt ons handt.

HEt is der kind'ren aerdt, om met het vier te spélen;
Het welck de Ouders hun met straffelijck bevélen,

t' Ont-wenden zijn gewent, en segghen, tot vermaen;

Dat hy in't bedde pist, die 't vier niet stil laet staen:

Maer 't meest de réde is, dat zy sich licht verbranden,
Oft wel met 't kol-swerts-vuyl bekeuselen hun handen:

Doch dat belangt niet veel: maer datmen daer uyt speurt

Aen d'oogh van ons verstandt, on-sienelijck ghebeurt.

Een Iongh-man tot den drift van sijne jeught gekomen,
Die had een schoone Maeght rechts by de handt genomen,

En voelde soo een vier on-steken in sijn hert

Dat hy by naer vergingh in 't vier van sulcken smert.

[p. 128]

 

En 't heeft sijn groot gevaer: komt jemandt tot sijn jaren

 

Die moet voor-dachtelijck sijn hant van't Vrouw-volck sparen

 

Want oft hy in dat vier ten polv'ren niet verbrandt;

 

Sal daer-om niet te min bekeuselen sijn handt,

 

En maecken sijn gemoedt bekommert met vuyl lusten;

 

Waer door hy wordt vervrèmt van 't hemels soet en lusten:

 

En door dat smoockigh vier komt selver in 't gevaer,

 

Dat hy, als 't is te laet, met schande wordt gewaer:

 

En wilt dan, naer 't vermaen van Paulus, niet aen-raecken,

 

Dat u sal branden doen, oft wel bekeuselt maecken:

 

Wie weet net alsman t' vier met vlas te saemen doet;

 

Dat het versingelen, oft heel verbranden moet?

Aen-merckinge op 't selve.

DEn H. Augustinus, naer dat hy sich bekeert had, en door hervaerentheydt tot sijn leet, gheleert had, hoe ghevaerelijck dat het met vrouw-li'en te verkeeren is, weygerde daer naer het gheselschap van syn eygen Susters, ghevende de rede daer van: dat al hoe wel het uyterste ghevaer niet en was met hun te verkeeren: maer dat de dienst-maeghden, die hun gemeynelijck by-zijn, dienden van een suyver gemoedt ghemeyndt te worden; willende ons een lesse gheven: dat het handelen met bloedt-verwanten wel soo ghevaerelijck niet en is tot den val, maer kracht genoch heeft om ons kuys ghemoedt te bekeuselen om dat zy vrouwen zijn: maer gemeynsaem te zijn met de andere die hun volgen, genochtsaem zijn tot quaedt, als die in sich besluyten de voncke die ons tot vuylen brandt kan onsteken: daerom seyde Paulus seer wel

[p. 129]

^(a) Bonum est &c. Het is goet eene Vrouwe niet te raecken. Leert hier ô Mensch! hoe-daenigh gy oock zijt, jongh oft ouwt, deughdigh oft on-deughdigh, noyt u selven te betrouwen. Ghy zijt eenen mensch, en daer om en kont ghy niet loghenen, oft ghy komt menschelijcke kranckheydt onder-staen: Wat isser menschelijcker, als door den aen-raeck van een Vrouwe te vallen in vuyl beroerte des lichaems, ende verblindt te worden tot vleeschelijcken lust, daer oock de Heylige menschen niet vry van zijn. Den Priester Ursinus daer Gregorius Magnus van schrijft, gheeft ons eene proef daer van: Dien man met ghemeynen oorlof, van sijn huys-vrouw af-ghescheyden, om in hoogher deughden met een suyver hert Godt meerder te behaegen; naer viertigh jaeren van sijn heyligh leven, in eene doodelijcke sieckte vallende, ende nu ziel-braeckende, scheen soo over-leden zijn. Sijne huys-vrouw noch in 't leven, en voor het lesten hem quam bystaen, willende met den raeck aen sijne wanghen bespeuren, oft hy ghescheyden was: dit voelende den krancken, soo veel hy vermoght, her-nemende sijne kracht: seyde noch met een gebroken stem, recede mulier &c. Gaet wegh Vrouwe, daer leeft noch een voncke, nemt het stroo van daer. Wordt dan dat vier noch ghevreest van heylighe mannen die nu de doodt schier op de lippen hebben? hoe sullen dan ons jonghe mallaerts on-geschent blijven als zy met dat vier soo vry-postigh spele en 't selve willen handelen? Ick soude my oock wel met den duyvel moghen verwonderen en roepen die eenen jonghelingh ten uytterste bekoright had wegh-vliedende riep: Ghy hebt gewonnen, gy zijt in't vier geweest en niet verbrandt.

(a) 1. Cor. 7.