De on-ghemaskerde liefde des hemels
(1686)–Joannes à Castro–
Auteursrechtvrij
[pagina 97]
| |
Op-schrift.
De Son van goedt on-maetigh rijck,
Heeft oock in schoonte geen gelijck.
Schriftuer. { Quid lucidius Sole. | |
[pagina 98]
| |
7. Beweegh-redene.Datmen Godt moet minnen, om sijn on-eyndighe goedtheydt en schoonte. O Godt als ick de Son, het puyck stuck van u wercken,
Eens met een rijp verstandt, diep-sinnigh wil aen-mercken,
En dat ick sien den glans, die d'ooghe niet en draeght,
Haer miltheyt ende schoont, die ons op't hooghst' behaeght,
Die door den aerdt, die ghy haer in-druckt, t'allen kanten
De aerd maeckt zegen-rijck met hondert duysent planten,
De hoven schoon beblomt, het velt met graen-gewas,
De bosschen dicht van hout, de bemden vol van gras.
Al waer ghy d'oogen keert; soo siet ghy 't goedt met zegen,
Door wermte vande Son gevoedt, ververscht door regen:
Al wat komt vande Son, is niet als't beste goedt,
Daer al dat leven heeft, sijn leven med behoedt.
De Sonne die den nacht, doet vanden dagh af-scheyden,
Die weckt ons uyt den slaep, en waent ons te bereyden
Tot alle werck, dat ons noodtwendigh dienen moet:
Het is de Sonne die ons aen-brenght alle goedt.
En dat noch meerder is, soo is sy uyt gelesen
In eenheydt, ende niet een tweede, haer van wesen
Sal vinden oyt gelijck; maer boven al sich thoont,
Voor al de Schepselen het alder-schoonste schoont',
Wat wonder is het dan? soo sy niet waer gebonden,
Aen haeren vaste loop, maer wel wirdt vrij gevonden,
In haer beweginge; niet worden sou her-kent,
Self voor den waeren Godt, die soo veel goedts toe-sent?
Dit heeft veel heydenen tot 't sienelijck genegen,
Om d'oorsaeck van al 't goedt. soo crachtigh doen bewegen:
Dat sy, tot hunnen Godt, de Sonne naemen aen,
En hebben haer ge-eert, en Godts-dienst aen-gedaen.
| |
[pagina 99]
| |
Dus waeren sy verdoolt, als sy niet wel verstonden,
't Oor-spronckelijcke goedt, dat nergens aen-gebonden,
Vry, on-genoodtsaeckt is, gelijck sy niet kan zijn,
Die op gesetten tijdt ons toe-went haeren schijn,
De waerheydt ons betuyght: dat daer geen goet kan wesen,
Als dat uyt Godes jonst, alleen komt af-geresen
In al sijn Schepselen: want daer is niemandt goedt,
Dan Godt: oft door het goedt dat hy belenen moet.
Al't goedt dat ghy soo acht, en ons de Son kan geven,
Dat komt de Son niet toe; dat sy ons houwt in't leven,
Sy is den oor-spronck niet: 't is Godt die haer gebiedt,
Als tweede oorsaeck, van het goedt, en voorder niet,
Waerom ick niet en kan jet eygender verthoonen,
Ons tot een Sinne-beldt: waer in dat schijnt te woonen,
Den milden aerdt van Godt, met sijn hoe-daenigheydt.
Als dat hy sich in't goedt, als eene Son, uyt-spreydt.
Godt is 't oorspronck' lijck goedt, van niemant toe-gesonden
Den onder-standt van 't goedt in Gode self gevonden,
Die 't al met 't goet verrijckt, me-deeligh uyt den aerdt,
Soo dat sijn Schepsels oock, ons liefde wel zijn waerdt,
Maer soo, dat onsen min, in hun niet magh berusten,
Als in het eynde van ons Ziels betrachte lusten:
Sy baenen ons den wegh, alleen tot Godes min,
Daer ons begeerte vindt geheel haer ruste in.
't Voor-werpsel vande liefd', en daer wy toe genegen
Zijn 't vinnighste van aerdt, en't hooghste kan bewegen,
De heb-suche van ons hert, is alder-meest het goedt,
Oft dat, den schijn van goedt, voor't minste hebben moet.
Het waer on-mogelijck, dat jemandt soude minnen,
Dat quaedt is uyt den aerdt van buyten en van binnen:
Als jemandt quaedt begeert, dat wilt hy niet als quaedt,
Dan wel, als het bekleedt niet goedt van buyten gaet:
Gelijck een hong'righ Visch, sijn doodt koopt met sijn eten,
't Welck noyt 't aen-lockigh aes gevat had, had 'tgeweten:
| |
[pagina 100]
| |
Dat daer den visscher in, verborgen had den haeck,
Waer mè den slechten Visch geslaeghen door de kaeck
Gevangen wordt geclampt. Dit zijn de schalcke vonden,
Des werelts, die altijdt haer lock-aes af-doet gronden,
In dese woeste zee; waer dat de Visschen zijn,
Seer hong'righ en versot naer 't aes van goeden schijn.
Die soecken niet als eer, oft lust, oft ander saecken,
Van ydelheydt, die naer de sinn'lijckheydt vermaecken,
Waer in den doot-haeck schuylt, die sonde bouwt
Aen doodelijcke schult, die hun de sonde brouwt,
ô Mensch! zijt ghy niet blindt, by Visschen wel geleken,
Als ghy noch niet en kent, den list en 's wereldts treken,
Die al haer eydel goedt, op schijn van goedt bedeckt,
Waer op ghy seer verlieft, het haeckxhen binnen-treckt,
V vrydom soo verliest, en blijft soo schandich hangen,
En tot een duyvels proy, voor eeuwelijck gevangen?
'k VVeet niet, hoe dat het komt, dat wy die red'lijck zijn,
Vervallen tot ons leedt, op 't goedt van enckel schijn?
ô Mensch! zijt ghy niet dwaes? doet u verstandt eens open;
Neemt kenniss' van het goedt; dat ghy eens kont verhopen,
Dat goedt met waerheydt is, in waerde on-bepaelt,
On eyndelijck van deught, in licht'lijck wort behaelt;
Soo ghy door liefd' alleen het selve wilt betrachten,
En al 't vermomde goedt des werelts, wilt verachten.
En waerom sou u hert niet staen op't hooghste goedt,
Dat uyt sijn selven goedt, u niet als voor-deel doet?
Sult ghy om 't schijn-goedt dan het waere goedt verlaeten,
En om de waerheydt niet, 't bedrieghelijck behaeten?
Oft 't moet puer boosheyt zijn, vermits de min van't goet,
Aen ons soo eygen is, als 't vier verwermen doet.
Sult ghy dan 't waere goedt (dat Godt is) af-gaen wijcken,
Om met een dommigheydt naer ydel goedt te kijcken,
Dat ons maer dienen moet, en inde Schepsels schijnt;
Maer lichter als den roock, in ydelheydt verdwijnt?
| |
[pagina 101]
| |
VVat is het goedt, dat in de Schepsels uyt kan stecken,
Meer, dan een druppel-nats, uyt volle zee geleken?
Den Schepper die van 't goedt een zee is sonder grondt,
Die in sijn goedtheydt noyt begin oft eynde vondt;
Is weerdigh aen ons liefd', die ons soo kan versaeden,
Met sijn on-eyndigh goedt: dat wy met reen versmaeden,
Dat valsch is, en beleent, alleen met schijn bedekt,
Daer niet als droevigh quaet, bedriegh'lijck binnen steckt.
En waer dit niet genoch om onse Ziel te trecken,
Tot liefd' van 't hooghste goet? waer toe ons meer sal wecken
Dat hy den schoonsten is (gelijck ons David seyt)Ga naar voetnoot+
Die al de kinderen der menschen over-schreydt,
In d' alder schoonste schoont': oft als in haer gesangen,
De minnelijcke Bruydt, hem toe-roept met verlangen:
ô Minnaer van mijn Ziel; hoe schoon en zijt ghy niet?
Geluckigh is de oogh, die sulcken schoonte siet.Ga naar voetnoot+
Hoe schoon en zijt ghy niet, uyt duysent uyt-verkoren?
Hoe schoon en zijt ghy niet, in schoonheydt on geboren?
Hoe schoon en zijt ghy niet, door eygen schoonigheydt,
Die u in alle schoont' goedt-gunstigh hebt verspreydt?
Dat in u Schepsels oock een' schoonte is gelegen,
Dat hebben sy alleen van uwe schoont' gecregen;
Doch sy is wankelbaer, en geenen duer en heeft,
Gelijck een blom-gewas, dat heden bloeyend' leeft,
En morgen leyt verflenst: oft als van waeter verven,
Een stuk, schoon in het oogh, dat licht'lijck sal versterven:
Oft worden uyt gevaeght, om dat het lijme-loos,
Sich niet wel houwen kan: oft als een versche roos,
Gepluckt, door handelingh verflenst wordt en verlegen,
In bloos en soeten geur: oft als een' douw' oft regens,
Die 't aen-genaeme groen doet groeyen op het landt,
Maer door de hete Son, haest dorr' wordt en verbrandt,
Doen lonas wirdt verlicht, met groen-veyl overlommert,Ga naar voetnoot+
Daer hy was rustende, bedroeft en swaer bekommert,
| |
[pagina 102]
| |
Eylaes! met korten duer; een wormken on-verwacht,
Dat knaeght de wortel af, ont-nemt de groeyens cracht,
Van't aen-genaeme loof, dat daet'lijck moest versterven;
Soo moest den goeden man, dien kleynen troost oock derven.
Wat isser schoonder als de Sonne die ghy siet?
Wie isser die meer goedts ons hier op d'aerde biedt?
Soo schoon en is sy niet, soo rijck en over-vloedigh,
Soo soet soo aengenaem, soo werm, soo goedt, soo voedigh;
Noch moet sy eens vergaen: wat heeft de schoonheydt in?
Als on-standt-vastigheydt, niet weerdigh aen den min
Van 't redelijck verstandt, ô Godt! ô mijnen Heere!
Heb ick gêen rede dan, dat ick my tot u keere,
Tot een' eeuwdurige, en soo vol-maeckte schoont',
Daer al dat goedt en schoon is, lieffelijck in-woont?
Heeft 't soet en lief gelaet, van Iudith konnen trecken,
Om Holofernem tot het minne-vier te wecken?Ga naar voetnoot+
Heeft Hester soo versoet Assuerum heel gestoort,
Dat hy op haere schoont' verlieft haer heeft verhoort?Ga naar voetnoot+
VVas Eva soo versot op aen-genaeme vruchten;Ga naar voetnoot+
Dat sy door 't snoepen, van een' Appel heeft doen duchten,
In veel elenden, al haer volgende geslacht?
Is dan de schoonte niet wel eene toover-cracht?
't Is waer ô goeden Godt! in dit vergangh'lijck leven,
VVord' ick wel tot u schoont', verlangende gedreven,
Om die t'aen-schouwen; maer dit wordt geweygert, aen
't Lichaemelijck gesicht, dat hooger niet magh gaen,
AIs sijnen cirkel is, en moet noch onder-duycken,
En brillen van't Gheloof aen-dachtelijck gebruycken,
En plonsen soo de Ziel, in 't on-geschaepen goedt;
Daer sy, in al u werck, u schoont' het best' bevroedt:
Tot dat sy in u licht, het licht eens sal beschouwen,
Van on-gemeten schoont'; en daer toe noch behouwen,
't Geniet van't hooghste goedt, den rijckdom sonder endt;
Om dat sy door' t Geloof niet beters heeft gekent.
| |
[pagina 103]
| |
Aen-spraeck.ICk heb u beminde Theosima alhier de Sonne voorghestelt tot een sinne-beldt van het alderbeste ende alder-schoonste, dat op dese werelt voor de ooghen kan vallen, niet om dat wy de Sonne souden herkennen voor het beste ende schoonste goedt; 't is verre van daer: de Sonne en heeft niet meer te seggen oft sich te verheffen op al het goet dat uyt haer is vloeyende ende door haer is voortkomende als den hamer daer een konstigh werck mede ghesmeet wordt, oft de ghereedtschappen van eenigh konstigh werck-man ten op-sight vande wercken. Wel is waer den Al-mogenden Godt en heeft geen ghereedtschap noodigh tot sijn uyt-werckinghe oock hoe konstigh dat het is, maer om dat hy den Schepper is vande natuer, die hy niet en begeert ledigh te zijn; oock tot den Mensch selver, die hy stelde in het aerdts Paradijs, uyt eene besondere redene, ut operetur &c. Op dat hy daer sou wercken,Ga naar voetnoot+ ende niet ledigh sou wesen maer onder al dat aerdt-ghewas van boomen, kruyden, blommen hy sijne oeffeninghe sou hebben, om die te snoeyen, te kuyschen, te planten, te voeden, met een woordt, hy wordt daer eenen Hovenier ghestelt om te wercken. Hy wilde dan dat elck Schepsel sijn werck soude doen, daer het van hem toe-geschickt was, hem dienende als een tweede oorsaeck tot onder-houwt ende vol-treckingh vanden voor-ghestelden duer des werelts. Nu dan ô Theosima, om te komen en te bekomen, het eenighste ende alder-beste goedt, soo moet ghy de ooghen niet alleen slaen op de Sonnevoor-ghestelden duer des werelts | |
[pagina 104]
| |
maer boven de Sonne en noch hoogher tot den alder-hooghsten, tot de Sonne van recht-veerdigheyt, die het waerachtigh goedt is, oorspronck van allegoedt. Den hemel is de woon-ste van het waerachtigh goedt; en soeckt het nergens, als daer: inden hemel is het te vinden: kont ghy by hem niet komen met voeten, vlieghter met wenschen, hy is by u soo gy maer naer hem verlanght, hy is met u, soo gy hem bemint, niet alleen door de noodigheyt van natuer, door de welcke hy noyt af-gescheyden is van sijn Schepselen, maer door de toe-ghenegentheyt van sijn gratie, door de welcke hy sich van niemandt sal scheyden, als alleen vanden on-weerdighen: Seght ghy met David: quis dabit mihi pennas sicut columbae & volabo? VVie sal my vederen geven als eene duyve en ick sal vliegenGa naar margenoot+: Bemindt, wenscht, begeert , en siet ghy zijt ghevlogelt, en ghy kont den hemel beklimmen, ja met den Apostel al daer verkeeren ghelijck hy betuyght, als hy gheboeyt lagh in den kercker seyde, dat hy inden hemel verkeerde, seggende. Conversatio enim nostra in caelis est, ick verkeer inden hemel, mijn handelingh is met Godt het hooghste goedt ende de heylighe geesten.Ga naar margenoot+ Vlieght dan op metter herten, bindt u aen het hooghste goedt, dat u vermoeght door gratie, vereenight u met Godt, die, oock om u naer den lichaem, niet af ghescheyden te zijn, soo wonderlijck heeft willen schuylen onder het H. Geheym des Altaers, en een spijse zijn tot voedtsel van uwe Ziel. Wat isser dan on-weerdigher aen Godt, als hem af te wijcken, die gy, waer het saecken dat hy u wilde verlaeten, ghy hem met allen ghewelt sout moeten tegen-staen, en met de banden van stercke liefde aen u vast binden. En zijt ghy ô Sondaer, dien mensch niet, van | |
[pagina 105]
| |
Godt ghesocht, en van hem ghevonden? soo dier ghekoght en met den prijs van sijn bloedt betaelt, die ghy on-danckbaer verlaet, u ontweldight uyt sijne ghenaedighe handen, om u dwaeselijck te werpen onder het gebiedt en de slavernij van uwen hooft-vyandt? is het soo niet? thoont dan met wat liefde ghy uwen Verlosser herkent. Waer is de liefde, waer is den dienst die gy hem toe-draeght naer den eysch van sijne Majesteydt, naer het versoeck van sijne wel-daeden, naer het vermaen van onse plicht? viert ghy hem met oyt-moedige diensten, met slach-offer van gheduldigheydt, met plichten van danckbaerheydt, met verheffingh van lof-sangen, en vierigheyt der ghebeden? Dient ghy soo uwen Godt? den dienst sal kleyn zijn, den loon sal on-gemeten wesen, eenen Heer sult gy dienen, die u van dienaer verheffen sal tot de Heerschappij van alles. Waerom sult ghy, hem twijfelen te dienen, wiens dienst heerschen is: servire Deo, regnare est? en weygert niet hem te dienen, die u meer dient als gy hem kont dienen, die u gheheel ten wil is, en u aen-dient een meerder goedt dan ghy selver sout konnen wenschen oft begeren. Eenen Vaeder is goet aen sijnen Soon, die hem, gevallen op-recht. Eenen leydts-man is goedt aen den reyser, die hem den wegh aen-wijst om niet te dolen. Eenen leermeester is goedt aen sijn leer-kindt, om in sijn on-weetenheydt hem te onder-rechten. Het broot is goedt aen den hongerigen, den dranck aen den dorstigen, het gelt aen den behoeftigen: de droggen oft genees-middelen aen den siecken, de rust aen den vermoeden &c: alle dese goederen sijn verscheyden van malkanderen, maer die vintmen al te saemen vergaedert in een en het hooghste goet. | |
[pagina 106]
| |
Godt is dat alleen en noch meer aen jeder mensch; en dunckt het u dan, dat Godt u niet goedt genoch is? hy is den besten, wat kander beter zijn? hy is den al, kander jet meer wesen? sulckx sich in te belden, dat waer een groote vermetentheydt en eene alder-grootste boosheydt: oversulcx, soo ghy jet bemindt, dat u niet kan minnen, soo zijt ghy u selfs behaeter; misschien mindt ghy de menschen die u konnen minnen: maer waer aen sult ghy weten, dat sy u minnen, oock als u beminnen? aen het uyt-wendigh gelaet en hebt ghy geen versekeringh; want somweylen die u doodt-vyanden zijn konnen u wel de meeste liefde thoonen met een gemaskert hert, om u alsoo het aldermeest te beschaedigen door gheveynsde liefde. Is het u dan niet beter ende baetiger hem te minnen die alleen minnelijck is? oft soo daer jet aen-genaems waer om te minnen, dat moet van Godt ontleenen, dat het minnelijck is? Godt is dan uwen al, die u niet als te veel vol-doet: hy alleen is weerdigh aen heel uwe liefde, die u soo veel als het hem mogelijck was, beminde; hy bemindte u on-eyndigh en niet vermagh, u niet te minnen, soo gy hem bemint; die u minnende, minnelijck maeckt aen de menschen en aen de Engelen: want sijne liefde doet u goet zijn, doet u sijnen vrindt zijn en aen-genomen worden tot sijn kindt, en vervolgens erf-genaem van sijn glorie en me-deeligh in sijn rijck. En waer dit niet genoch om Godt te beminnen die ons hooghste goedt is niet bedriegelijck, niet gemaskert, maer dat inde waerheydt is en altijdt duren sal; en daer toe den alder-schoonsten is? wat isser dat meer tot liefde kan wecken als schoonheydt? eenen mensch schoon en aen-genaem van | |
[pagina 107]
| |
wesen, is een treck-plaester der ooghen, eenen roover des herten, eenen beheerscher der machtigen: wat de schoonte vermagh, heb ick met een woordt bethoont in Iudith en Hester: maer wat op-sicht heeft eene geschaepe schoonte aen de ongeschaepe? de schaduwe vande Sonne komt naerder met de Sonne over-een, als alle menschelijcke schoonheydt met Godt: maer wat sullen wy menschen van Godts schoonheydt konnen bevroeden, die daer soo claer in-sien als den Voghel van Pallas van de Sonne aen-schouwen? wat is de schoonheydt van Godt anders als Godt selver, die niemant kan aen-schouwen die niet saeligh is. ô Van wat schoonte moet zijn, die de borne is van alle schoonheydt: wiens schoonte, wegh-nemt alle de elenden vanden aen-schouwer, wien te sien is de hooghste saligheydt. Dese schoonte een jeder voor-gestelt, is de heele belooningh van onsen arebeydt, de croon van ons vechten, den prijs van onse hope, de zaeligheydt van ons wenschen en het eynde daer wy toegheschaepen zijn: soo dat het niet te verwonderen en is, dat in het aen-schouwen van dese schoonte, de saeligheydt van menschen en Engelen gelegen is, om datter niet voor d'oogh uyt-stekender kan vallen, niet dat machtiger de gemoederen kan bewegen, noch jet dat meer de herten kan in liefde onsteken, noch in haere begheerte naer wensch voldoen, als alleen het aenschouwen vande on-gheschaepen schoonheydt van Godt. Al het schoon vande werelt, soo het ghestadigh aensien wort, sal alleenskens verleën: maer Godts schoonte, oock den tijdt van eene eeuwigheydt te aenschouwen, sal altoos nieuwt zijn, altoos, ver- | |
[pagina 108]
| |
wonderlijck, altoos aen-genaem en lieffelijck sijn. De Enghelen hebben 't selve nu soo veel duysende jaeren aen-schouwen, en noch en konnen sy niet versaedt zijn; sy sullen't inder eeuwigheydt sien en noyt sullen sy verleedt zijn. ô hemelsche schoonte wee dien mensch, die vande selve sal berooft wesen, wat sal hem over-blijven, als de verdoemenisse, het landt der elende ende donckerheyt, daer de schaduw des doots is, en gheen gheschikheydt, maer den eeuwigen grouvvel inne vvoont.Ga naar voetnoot+ Ach isser dan wel eenen mensch vande menscheydt soo vervremt, die versot op verganckelijcke schoonte, het schoon van alle schoonte verworpen sal? wie isser die eenigh ghenoeghen heeft op een belt, dat wel naer het leven ghetroffen, is naer een seer schoone ende minnelijcke maeghet, ende niet meer vervallen sal wesen op de levende maeghet selver? ô Godt! de menschen zijn den af-druck en het belt naer u wesen, geschildert van u handt, waerom sal ick niet meer toe-gedraegen zijn als aen u gelijckenis ende verbeldinge? is 't dat ick Schepsels minne, die aen den edeldom van mijne Ziel vergeleken, van geender weerde zijn, en al wat sy schoons in-hebben niet en is, als beleent goedt van u mijnen Beminden; waerom sal ick u in liefde niet voorstellen, die hun alleen tot mijn behoef en gebruyck geschaepen hebt? mijn hert is in het net vande oneyndige schoonheydt verwerret en gevangen: ô schoonte die wel oudt sijt, maer altijt nieuwt. Ach dat ick u soo laet ghekent heb, ende niet eerder bemindt! zijt ghy dien niet vanden welcken de beminnende Bruydt seght: dilectus meus candidus, rubicundus, electus è millibus: mijnen bevinden is vvit en roodt vervigh verkoren onder duysenden?Ga naar voetnoot+ en oft schoon | |
[pagina 109]
| |
ick uwe schoonte, zijnde noch eenen ballingh in dit traenen dal, niet en kan aen-schouwen, gelijck sy verthoont wordt inde glorie vanden Hemel, den luyster die sy heeft hier benede in de Schepsels, kan my genoch segghen dat den Schepper is, van sulcken aen-genaeme schoonte ende goedtheydt, daer de Schepsels mede vereert zijn; waer uyt ick bekennen moet dat ghy de Fonteyne zijt, daer al dat schoon is, moet uyt-vloeyen. ô Schoonte sonder eyndt! goedtheydt on-gemeten! maer holla: waer loop ick henen? mijn lieve Theosima. Ick sou soo wel licht u betrachtingh voor-komen: neen, heb ick begost ick laet u de rest vol-trecken. Theosima, ô Vaeder ick sal den H. Gheest volghen in het gene hy my sal in-geven tot een onder-houdt van mijn Ziel in haere betrachtinghe. | |
Betrachtinghe.O Godt! mijn alder-hooghste goedt,
Dat ick van herte, minnen moet:
Ghy zijt het eynd' van ons begeer,
Die dat bekomt; wat wilt hy meer?
Een eyndt, in het bekomen 't lest',
In het begeren, 't eerst en 't best':
Alsoo de liefd' die 't eynde is,
ô Godt! van u gebiedenis;
Die moet in my te boven gaen,
Al, dat ghy wilt van my gedaen;
Gelijck dan 't eynd' de proeve geeft
Aen alles dat ons werckingh heeft;
| |
[pagina 110]
| |
En sulcx sal wesen al ons werck,
Als 't eynd' is van ons oogh-gemerckGa naar voetnoot+:
Is dat dan d'oogh een-voudigh is,
't Heel lichaem sal oock, voor gewis,
Heel wesen goedt en claer van schijn,
Oft anders sou 't heel duyster zijn:
Waer in geleert wordt dat het endt
Van ons begeerte, 't werck toe-sendt
Oft goedt te zijn, oft quaedt geacht,
Sulcx, als den wercker dat betracht,
Het beste eynde, en vol-maeckt,
Daer mijn begeerte soo naer haeckt,
Dat sal noch magh oyt wesen jet,
Als van u goedtheydt een geniet.
ô Lieven Godt! Godt van mijn hertGa naar voetnoot+,
Dat willigh u geoffert werdt.
Siet ick beleyde uwen naem,
Soo goedt ,soo soet, soo aen-genaem.
Wilt ghy, dat ick u minnen sal;
Om dat ghy my versiet van al?
Neen Heer, ick min u, om dat ghy
Het hooghste goedt zijt; die aen my
Me-deeligh zijt uyt milden aerdt,
En boven diên, my noch bewaert,
Veel meerder, dan ick wenschen kan.
Wy minnen wel een deftigh Man,
Oft om sijn deught, oft om sijn goedt,
Oft om den adel sijns gemoedt,
Oft om de liefd' die hy ons draeght,
Oft om dat hy ons seer behaeght
| |
[pagina 111]
| |
Door sijne miltheydt die hy thoont,
En daer toe noch steckt uyt in schoont':
Is een, van dese, tot den min
Genochsaem rede? Ick bevin',
Dees liefdens rèen, te saem gevoeght
In u, ô Godt! die my genoeght,
Sien ick u deught oft wel u goedt,
Wat isser, dat ick minnen moet
Met meerder crachten van mijn hert,
Als 't goedt dat noyt ge-eyndight werdt?
Wie isser edelder van stam,
Als hy, die gheen begintsel nam?
Maer self den oor-spronck is van al,
Dat uyt in èeldom, luyst'ren sal.
Wie isser, die oyt meer bemindt,
En in sijn liefd' geen oorsaeck vindt.
Als dat hy self de liefde is?
Die ons, met een verbintenis
Aen weder-lief, soo heeft gehecht:
Dat hy self tegen reden vecht,
Die niet beminnen wilt het goedt,
Dat ons met liefd' en wel-daedt voedt.
En soo daer schoont, tot liefde weckt?
Dees schoonte met gewelt ons treckt.
Al had ghy Godt, ons laeten gaen,
Noch tot ons voor-deel in-gestaen;
Daer-om alleen wordt ghy bemindt,
Om datmen u sulcx weerdigh vindt:
Het goedt betracht van beter waerdt,
Vermidts de liefde uyt den aerdt.
| |
[pagina 112]
| |
Hoe 't goedt dan beter is van deught,
En ons genoegen meer verhenght,
En meer 'vol-maeckt is, en in schoont'
Sich met meer glans uyt-stekend thoont:
Hoe 't meer gesocht wordt en gewilt;
Daer nimmer jemandt wordt gestilt,
In sijn begeerte met een goedt,
Dat soo geringh verand'ren moet:
Maer ghy ô Heer! die niet en zijt,
Aen het vervliegen vanden tijdt
Gebonden, die het al verdrijft,
Daer ghy den selven altijdt blijft,
En zijt het hooghste goedt alleen,
Dat ick bemin, en anders geen,
Die 't al besluyt, en alles geeft,
Al wat hier schijn van goetheyt heeft,
Doet open dan den schoot uws hert:
Dat u begeerte ruymer werdt,
Tot het ontfangen van een goedt,
Dat onse heb-sucht rusten doet,
ô Lieven Godt, 'k en vinde niet,
Als druck en lijden met verdriet:
lck moet in liefde leven dan,
Oft siet, ick hier niet leven kan.
Min ick mijn self, oft anders jet?
Noch't een, noch' t ander dient my niet;
Ten waer, dit ick u, goeden Heer,
In my kost vinden, en niet meer
Dat buyten my is, daer den sin
Verkeert, aen-kleyven wilt met min;
| |
[pagina 113]
| |
En is niet weerdigh, dat ons hert
Met liefd', daer toe gedreven werd:
Dan boven my, daer ghy my thoont,
Waer dat ghy inden hemel woont
En my op d'aerde hebt gestelt,
Gelijck aen't wesen van u beldt;
Ach, ach! hoe moet hy zijn verkouwt,
Die sich van uwe liefd' onthouwt?
Ach! hoe verherdt, is sulcken hert,
Dat in u vier niet sacht en werdt?
En hoe on-danckbaer is hy niet,
Die aen u liefd', geen liefde biedt?
Iont my dan, ô mijn liefde soet,
Dat ick u min, mijn eeuwigh goedt,
En niet magh minnen, als dat ghy
My voor-gestelt hebt, en aen my
Gheboden, dat ick hert en sin,
Alleen sou stellen op u min.
Soo kies ick niet als't hooghste goedt,
Dat my gestaegh by-blijven moet:
Die door u schoont ons licht verweckt,
En met u oogh ons herten treckt
Tot u, en soo ons eenigh-goedt,
Door liefde, ons bekomen doet.
|
