Mag 't een ietsje meer zijn

Buitenman

Op de Zeedijk stond 's morgens een man van een jaar of vijftig op het bruggetje en staarde in het water.

‘Daar gáát weer een doje hond,’ zei hij. ‘Die drijven hier veel. Vieze stad. Een móóie stad, hoor. Maar vies. Mooi en vies.’ Hij keek weer in de gracht en begon zachtjes te neuriën: ‘Mooi en vies, mooi en vies, mooi en vies, pomperdepom...’ Opeens brak hij zijn liedje af en keek mij met moede ogen aan. ‘Ik geloof dat ik al aardig sjikker ben,’ zei hij bezorgd. Hij knoopte zijn donkere jas los en raadpleegde een geërfd horloge. ‘Elf uur,’ mompelde hij. ‘Dat is vroeg. Lelijk vroeg. Ik heb nog een hele dag voor me. Maar op die manier wordt het niks.’

Hij hervatte zijn gezang, maar was er niet echt bij met zijn kop.

‘Daar drééf er weer een,’ riep hij plotseling. ‘O nee, 't was een matras. Die kiepen ze hier ook veel in het water. Matrassen. Vies. Een smerige stad. Eigenlijk heb ik weer dorst, maar ik wacht nog even. Kalm aan. De dag mooi opbouwen. Want ik moet nog rijen vanavond. Naar Lochem. Ik wóón in Lochem, zie je. 'k Ben vandaag hier voor de beurs, nou ja, ik loop eigenlijk maar zo'n beetje te rommelen. Er valt hier heel wat te rommelen, hoor. Een mooie stad, maar link. Mooi en link. En veel dames in de cafés. Daarnet nog, zaten er twee naast me. Nou, dat moet ik niet - twéé. Daar kun je geen oog op houden. Toen zeggen ze: “Maggen we

[p. 71]

een likeurtje van je?” Ik vraag aan die vent: “Wat kost dat?” Een knaak. Het kostte een knaak. Toen vroeg ik: “Heb je niks van een gulden?” Maar dat had hij niet. Nou - ik zei maar: “Dan moet ik eerst even honderd gulden gaan wisselen.” En ik weg. Link hoor, twéé...’

Hij greep in zijn binnenzak en bracht een portefeuille te voorschijn.

‘Ik heb 'm nog,’ zei hij en stak het ding weer weg.

‘Een biertje...’ vervolgde hij. ‘Als ik eens een biertje probeerde? Wat vin jij ervan, man?’

‘U moet eerst iets eten,’ zei ik. ‘Dat is een mooie basis.’

‘Daar heb ik geen trek in,’ zei hij peinzend, als sprak hij over iets uit zijn jeugd. ‘Eten wil niet. Ik heb alleen dorst, begrijp je wel? Een haring heb ik al geprobeerd. Dat ging nét. En een lekkere zure appel zou misschien... Maar waar haal ik nou ineens een zure appel vandaan?’

Ik wist het ook niet.

Een tijd lang bleven we zwijgend bij de brug staan en keken in het blauwzwarte water. Maar er dreef niets van belang voorbij.

‘Ze zijn hier anders niet kwaad,’ hernam hij. ‘Vorige week zou ik naar Lochem terugrijden en daar staat ineens de verkeerspolitie op de weg. Stop, stop... Die ene vent klimt meteen bij me binnen en zegt: “Nou meneer, dat ruikt hier lekker.” Ik zeg: “Och ja...” Meer zei ik niet. Je hebt wel mensen die dan veel praten, maar dat is stom, dan lig je tóch in de minderheid. Nou, mijn papieren waren safe. Toen zei hij: “Ga maar gauw naar Lochem.” Dat is toch geschikt? Ik heb het wel anders meegemaakt. Ik kom veel in een plaats en daar laten ze je over zo'n witte streep lopen. Nou, mij hébben ze daar niet mee. Dat kan ik altijd. Ik heb er al zó vaak op gelopen. Maar die bloedproef is link. Aan het begin wist ik nog niet dat je het weigeren kon. Nou wel. Ik zeg nou meteen: “Nee meneer, ik laat u niet aan me lichaam.” Maar tóén wist ik het nog niet en het ging scheef, hoor. Het werd een heel proces. In de kranten heeft het ook gestaan. “Dronken achter het stuur”. En mijn voorletters erbij. Ja man, zo brengen ze je goeie naam over de straat.’

Hij tastte nog eens naar zijn portefeuille en zei: ‘Die ben ik wel eens kwijt geweest, ook. Gemene stad hoor. Dan sta je toch maar, zonder een cent. Ik kon zó terug naar Lochem, 's ochtends om halftwaalf.’ Hij keek op zijn horloge.

‘Elf uur achttien,’ zei hij nadenkend. ‘Als ik er nu eens rustig eentje nam? Niet schrokken, natuurlijk. Kleine teugjes. Netjes drinken. Niet voor de dorst, maar voor de smaak. Dat is het, hè. Ik moet het mooi, waardig opbouwen vandaag, dan rij ik vanavond als een liniaal naar huis.’

Hij keek mij even aan met een zwemmerige, afwezige blik. ‘Mijn

[p. 72]

vrouw ligt dan altijd al in bed,’ zei hij niet zonder tederheid.

‘Als ik binnenkom wordt ze een beetje wakker. Ben jij dat? Ja. Wat ben je laat. Ja, ik moest nog eten met een paar mensen van de zaak. Ben je moe? Ja. Ga maar gauw slapen...’

Hij lachte even. Toen stak hij de straat over en ging een café binnen.