Lelu! Lelu! Het lied der vervreemding

[p. 366]

1863: afschaffing slavernij

1954: staatkundige autonomie na immigratie

1975: onafhankelijkheid met srefidensi-saus

1980: staatsgreep annex ingreep

1983: minderhedenbestaan...

A wema fu powema

Ma wema, powema, un wema
ho-he...!
Ma wema, powema, un wema!

Njunsingi no ben loi powema
na wi mofo.
Ma dan fa? Ma fa?
Ma kba dan fa f' ofa?

Mi pipel,
oten wi sa feni wan oso
fu kan daki ede, sondro
f' wi broko sweti
leki ede di mu wema
wan powema tapu tongo?

Kba mi anu nak' wan fajabro!
Mi bet' mi tongo fos' mi bari,
njam na asisi fu wan korfaja
fos' a bron kon skrifi
san di ben leti
nain korpatu fu mi kra!

[p. 367]

Het weerwoord van de powesie 15

Het rituele reinigen per kruidenbad staat zeer centraal in de wintigodsdienst. Hier de dichter in de rol van medicijnman, priester.

De eerste drie versregels worden gezongen, de laatste twee uitgeschreeuwd als bij een bevlieging (bar'puru), dit om de onheilskrachten van de natie te bezweren.

En wees gedicht, o powesie!
O powesie, wees eens gedicht!
Gedicht, wees meer dan powesie!

Het nieuwe lied van onze tijd
droeg niet de klank van een gedicht.
Hoe powesie? Hoe lied? En hoe gedicht?
Hoe kon ons woord zichzelf zijn in schoon-
heid die ons tot een natie kan bezingen?

Mijn volk!
Wanneer vinden wij dat huis
dat dak heeft boven ons
zonder het ongemak van ruimte
die aan huis èn zang ontbreekt
in taal en plaats en tijd en...
in onszelf als powesie?

[p. 368]

 

Tori na anu: mek' a e meki

 

wan w'wir'watra

 

fu a kan wasi sjen

 

di no ben puru na bere,

 

ma ben moro wan krioro

 

te na lutu fu en tata.

 

 

 

Dan fu kan wema wan powema

 

naini ala a ‘woi’ f' mi tontonbeki,

 

a so m'e was' wan mofo

 

sondro fu kaba noja:

 

 

 

Fo da kankan gojajan fodu!

 

fodu grangran!

Fu: NOWTU, 1980

[p. 369]

 

Een teerling heb ik uitgeworpen.

 

Mijn tong beet ik, nog voor ik

 

schreeuwde om bevrijde strijd.

 

Ik at de as van een oud vuur

 

uit kolen die orakeltaal te zeggen smeulden

 

binnen de brandhaard van mijn adem.

 

 

 

De spraak gaat als een hand:

 

zij brouwt de priesterlijke wateren

 

en wast in rituelen schaamte henen,

 

om schande die - geworteld en geketend -

 

kleeft aan de kinderen des lands

 

die nu de tijden in zich dragen van verledens.

 

 

 

Om powesie uit powesie

 

tot waar gedicht te laten zingen

 

in de kreet van heel mijn hersenen,

 

was ik mij in het bad der sprake,

 

zonder einde, míj́n begin:

 

 

 

Met de kracht van de geest in 't lichaam,

 

krachtiger dan bewustzijn, geesteslichaam,

 

zo bevrijd ik mij! Huhuh!!

Uit: AANGEZICHT, 1980