Mosalect. Bloemlezing uit de Limburgse dialectliteratuur

[p. 379]

De rees nò Visé
Vijlens

‘Pitter’, zaat der Joep, ‘doe bis vunf en drissig; doe mos mer trowe’.

Der Pitter zaat nüks, e bezoog der Joep ins es wente zage wool: ‘Allemòl good en waal, mè mit wè?’

‘Pitter’ zaat der Joep, ‘doe zes nüks’, ich weet evvel gans genau wats te zage wils; doe wils zage: ‘Mit wè?’ Maak dich ging zurg, Pitter, ich zal dich e medje bezurge... ee wat good sjprèëke ka, doe zes jò, och wenste sjprèëke mos, gaar nüks... ee medje och, wat verstand hat - verstand has doe och, mè nit genog vör 't daagse gebroek. Alzoeë Pitter vèr gunt e Zondig bei de patesj nò gen kirk en vare dan aaf nò Visé. Ummesj dò wont é medje vür dich en 't heisjt Philippientje.’

Ezu waod gedòa.

't Waor nog gans vreug, wiej ze dè Zondig nò gen kirk gonge. De Hillige sjtonge nog te sjlaope in der sjèèm va de pilare. De Hillige Sint Anna waor evvel al wakker en griemelet tège der Pitter, es went ze zage wool: ‘Jong, ich bin benujt, wiej dat mit dich zal afdriene wède hüj.’

Landsem-aa blòzet der daag e vaal gries lit durch de vinstere i. Doew wòate de Hillige wakker. 't Wòr es went ze hun mentel glad sjtrèëke en ze vowwete de heng ezu wiej ze der daag uvver motte sjtòa. De Hillige Sint Berb kreg zich heure tòan op 'n erm en de Hillige Sint Kathrieng 't rad i gen heng. Der Hillige Paulus how zienge lange sèbelster* 't undesjte òve en drienet 'm gouw um en kèëk nò der Hillige Sint Thommus, dè noch sjleep. Och der Hillige Joesep houw dat gezieë en e laachet en sjteet e paar maol mit de zèèg op 'n èëd, zoedat zienge nòber der Hillige Sint Thommus zich vervieret* en wakker wòad.

Dò piepet 'n däör en e gans klee aod wiefke komp i gesjloefe en gong zich an de ummerwèrende Hulfe zitte. Op eemòl wòad de däör opgeworpen en kampe veer, vunf kinger i geklabattere. Alle Hillige kèëke um en wòre vroeë, dat ze wir kinger zòge.

Der Joep en der Pitter houwe sjtil dò gesjtande, de köp vol sjwoer gedanke.

't Komte al mieë en mieë luuj en de mis begon. Der pater houw de prèdig en sjprook uvver der ieësjtand* en e zaat, 't wuur bèëter neet te trowe. Och der Hillige Paulus hei dat gezaat. Der ieësjtand wuur ene wieësjtand. En der Joep daat: dat begint good... went der Pitter dat mer good versjteet...

En ezu wòr 't: der Pitter zaat, wiej ze i gen Kirksjtraot wòre: ‘Joep, ich waat nog get, ich bin uvverhoop nog te jonk..., ich...’

‘O! wat doe duppe!’* Doe versjtees dat verkieëd. Vuur dich is 't bèëter te trowe; doe kans nit op eege bee sjtòa. Went dè pater pastoer wör, sjpreuk e och väöl düdeliger. Wat gift dat mit dich; doe has noe nog ginne orrentlige knoop mieë a gene rok.’ Dat zoog der Pitter dan och i en ze gonge op rees.

An der Tsol i Gummelich wòate ze aagehowwe. Dat wòr der Joep nog nit gepassieëd. Höm visitierete ze evvel och nit, mè waal der Pitter en wiej ze vèëdig wòre, vraoget der Joep: ‘Hèëre... dat dèr der Pitter ezu nò visitieët... Dè lit zich leever doeëd sjloa es datte zow sjmoekele!’ En doew zaate de Hèëre: ‘E kamp os verdaat vör, e kiekt graat of wente kaffie sjmoekelet.’

Dat sjloog der Joep in ene laach en e zaat: ‘Hèëre, der hat rèët; der Pitter hat wurkelich huuj e gans aadig gezich op stoa. E is huuj ezu väöl wie op de broedsrees. Mè vèr motte gòa. 'n Ander kieër drinke vèr os ee te hoop* vèr hant noe ginge tied. Adieë te same.’

Ze kreege zich der tsog i Gummelich nò Visé. Dò zoot in der coupé 'n modder mit e kink.

[p. 380]

Dat kink moeët zich mit erlobnis brèëke* en dat waor der Pitter zie geluk. 't Wòad 'm sjlèët um gene maag en hèë brook zich mit erlobnis och. 'Ne dikke Duutsche Hèër, dè dò zoot, kreeg 't och benauwd en doog mit erlobnis 't zelvige en der Joep zaat: ‘Kom, Pitter, vèr gunt dò aater in dè coupé’ - En wiej ze dò zoote, zaat der Joep: ‘Pitter, 't hoovet zich al mer inge mieë mit erlobnis te brèëke, da wür 't mich och al mit erlobnis gans sjlèët wòade.’

Entelich wòre ze i Visé. Visé is e sjun sjtedje. Me kan dò van alles haa en dat komt te pass. Der Joep wol 't Philippientje, went 't mit der Pitter verlobt wòr, e gesjenk gève. Ze blefte vör 'ne winkel sjtoa, wò nuuks wiej grülle* en baare* sjtonge.

‘Pitter,’ zaat der Joep, ‘ich gèèl dich en 't Philippientje huuj op der Verlobungsdaag e gesjenk. Ich gleuf, 'n kompesbaar* wür gans schun!’

Ze gonge i en goole 'n groeëte blao kompesbaar. Der Pitter mos ze drage, da veel 't nit ezu op, dat der Joep diej sjenke wool.

Graad wie ze um der kant gonge, der maat op... dò komt 't Philippientje oet gen kirk. Der Pitter zaat: ‘Joep, 't wèëd mich nit good; kom truk.’ Mè der Joep bleef sjtao en zaat: ‘Pitter, pas op of ich kraak dich ing, das-tet ach daag veuls. Mingste ich wuur gek? Noe hot dich good, hür, wat ich dich zaan.’

Dò komt 't Philippientje op 'n aa. 't Waor gans sjtödig* en houw ene hood mit dikke blao-sjwatte bakproeme op. Um get te zage, zaat der Joep: ‘Philippientje, dat is der Pitter... ene vrund va mich... E hat zich in der tsog mit erlobnis motte brèëke; 't is evvel noe weer bèëter’. En 't Philippientje zaat: ‘Woveur had 'r die baar bei uuch?’ Dat sjloog der Joep in ene laach en e zaat: ‘Kink, da zal ich 't dich mer zage: diej is vuur dich. Vèr wolle huuj verlobungsfes viere.’

Dò laachet 't Philippientje gans verlège en zaat: ‘Ich dank dich, Joep; ich houw 't mich al lang gedaat. Sjun, dats-te der Pitter mit braat has. Da kan der Pitter mit os viere.’

En 't Philippientje pakket der Joep i gen erm, en der Pitter leep der nève mit de baar op 'n sjowwere en e zaat: ‘Ezu is 't 't bitste, Joep; väöl geluks allebei..., ich waat nog e jaor.’

En wiej ze wiejer gonge, zaat der Joep: ‘Wè hei dat gedaat?’ En 't Philippientje vraoget: ‘Wat mingste Joep?’ En der Joep zaat: ‘... Dat dich die baar ezu good gevalle hei, kink!’

En wie ze lants gen kirk op 't hoes van 't Philippientje aa gonge, zaat der Pitter: ‘Doe zes jo ginge get, wa Joep?’

‘Wova?’ zaat 't Philippientje.

‘Van dat brèëke, kink,’ zaat der Joep.

Frans Schleiden