|
| |
| |
| |
Woordenlijst
| aagaòns: voorlopig |
| aansjtotend: belendend |
| aantak: hartaanval |
| aa-spendesj: beginnelingen |
| achtrein: aanstonds |
| aeg; in 'n aeg: in de vorm van een eg; V-vormig |
| aerd: woonkeuken |
| aere: voorhuis |
| aester: ekster (Als een ekster zich in de nabijheid van iemand ophield, gold dat als een voorteken van iets.) |
| alike plak: heel perceel |
| aliquid; surgit amarum aliquid: iets bitters welt op |
| amerölsje: grappige gebeurtenis |
| antan; les roses d'antan: de rozen van weleer |
| aofgesjeigeld: zwaaiend en vallend afgedaald |
| aombrood: avondeten |
| aome: biervatten van 150 liter inhoud |
| astrein: zo dadelijk, aanstonds |
| avel: alver (kleine vis) |
| baank: plotseling, direkt |
| baare: grote aarden inmaakpotten |
| baasj: barrevoets |
| babbeltjes: zuurtjes |
| baevert: bedevaart |
| baljoene: te keer gaan, razen, tieren |
| ballaste: stenen |
| bare: praten, kletsen |
| batsevietser: slipjas |
| baw: bijna |
| bef: kin |
| bein; hae houwt veur de bein: hij speelt oneerlijk |
| bejje: pootje baden |
| bekke: lekker smaken |
| beloozje: beloofde je |
| belump: overleg |
| bemold: beschilderd |
| bendsje: boord van een hemd |
| benkelik: geweldig (ook: angstig) |
| berg: dak van de pijler |
| berme: opstapelen |
| bervelts: blootsvoets |
| besjeeróng: uitdeling van cadeaus |
| beth- ha- chajiem: huis des levens (naam voor een Joodse begraafplaats) |
| beurskes: borstjes |
| beutje: bootje |
| bier; in de bier krieë: verwaand worden |
| biesse-knuup: pak rammel |
| blaech: koffieblik |
| blaoëjermuis: vleermuizen |
| bobèches: schaaltjes van kandelaar om afdruipende was op te vangen |
| boddingen: puddingen |
| boddje: veerde op |
| boesch en brok: geld en eten |
| boesje: geldstukken |
| boet; door de boet. zoals gewoonlijk |
| boekgooje: kuitslaan |
| bòks: broek |
| bölsjere: feesten |
| bón: toponiem |
| braoke: stukken land die braak liggen |
| brèëke; zich brèëke: overgeven |
| Breuster; van Breust: kerkdorp van de gemeente Eijsden |
| brietsele: fijn malen |
| broeër: broden |
| broelofsmantoering: feestkledij |
| broesjend: kolkend |
| brueje: gooien |
| buij: ondersteuningen |
| bule: uitpuilen |
| cacheire; cacher: geheimhouden |
| carcinoom: kankergezwel |
| caressanten: vrijers |
| Càsele: Castenray |
| casueel: in dit geval |
| |
| |
| chevrong: militair teken om anciënniteit aan te duiden |
| condamneir; condamner: veroordelen |
| ‘cuirs’ en ‘velours’: foutieve verbindingen bij de uitspraak van het Frans |
| decchant: deken |
| defendeir; défendre: verdedigen |
| deuj: dooi |
| deun: dichtbij |
| dijus: stakker, zebedeus |
| dön: hen |
| doppe: tollen |
| douns; es ich mien douns mocht: als ik vrij handelen had |
| drejjer: vlugger |
| drieë: vlug |
| drööle: langzaam laten rollen |
| dunne: lendenen |
| duppe: domme kerel |
| eclairör: verkenner |
| eètsj: eerst |
| ekke: hoeken |
| el: echter |
| elucubratie: ploeterwerk |
| ergaeve: schikken |
| erjötse: vermaken |
| erke: bogen |
| eterneel: eeuwige |
| euverbaaide: wadend overstak |
| faaie: rokken |
| fagge: takkenbossen |
| faol: sluier |
| De Fariaux: Jacques de Fariaux, baron de Maulde, militair gouverneur van Maastricht |
| fetuuj: kapot, zonder opbrengst |
| fieloe: fielt |
| finte: smoesjes |
| flausen: smoesjes |
| flieëte: vlechten |
| flinsjde: vleide |
| flits: misschien |
| floepet: angst |
| floese: smoesjes, flauwe kul |
| foel: menigte |
| gaaloos: onnadenkend |
| gaaplaepel: snotjongen |
| gaasknabbe: gaspenningen, ook gebruikt als betaalmiddel |
| gabie: mond |
| gaeje: wieden |
| gamin: kwajongen |
| gan: graag |
| garegeel: lichtzinnig persoon |
| gaspel: gesp |
| gavroche: kwajongen, straatjongen |
| gebejd: verwerkt |
| gebeùrd: geboord, omzoomd |
| gebiffeerd: geschrapt |
| geciteird: gedagvaard |
| gedaag: communie |
| gèdeke: tuintje |
| gedeurige: alle momenten |
| gedevoeweirde: toegewijde |
| gedicideerd: besloten |
| geer; dao zags te geer taege: die buitengewoon mooi waren |
| gehäöfd: als boer werkzaam geweest |
| geilentèrre: smachtend |
| Geis; Hèllegen Geis: (in dit quintet wordt gezinspeeld op het Heiligen Geeststraatje, het - nu verdwenen - Christusstraatje en de Helpoort) |
| gelp: zacht en mals |
| geluije: gloeiend |
| gemeimel: sentimenteel geliefkoos |
| gemeuj: lenig, soepel |
| gemoekt: gevleid |
| gengber: in staat te lopen |
| genketig: vloeiend, waar ‘gank’ in zit |
| gepleugtj: geplukt |
| geprnoeësterdj: geprotesteerd |
| gerete: getrokken (aan elkaar) |
| gereve: gerieven, bedienen |
| gerjaars: kwajongens, straatjongens |
| geroch: geur |
| geroemeld: gebakkeleid |
| gesjaore: gemaaid, geoogst |
| gesjier: tuig, gereedschap |
| gèsselige: priesters |
| getuzeldj: gestreeld |
| geujing: hypotheek |
| gevaagter: vlakken leem tussen vier balken van een vakwerkhuis |
| gevaerske: ingespannen paard met rijtuig |
| gewande: het veld, de akker |
| gewanj(e): akkers |
| gewórmp: bederf |
| gezonnen: gezonde |
| |
| |
| gieppansj: schrokop |
| gieppig: schrokkerig |
| gilgoel-ha-métiem: terugreizen, eigenlijk terugrollen van de overledene naar Jerusalem |
| gloriol: ijdelheid |
| gokele: goochelen |
| görg: tenger |
| gram: schor, hees |
| grellige: hevige |
| greun: ongenegen |
| greunselt: verft groen |
| greze, grijnzen |
| griemelke: glimlachje, zachte lach |
| groffelsnegel: kruidnagelen |
| grülle: stenen potten |
| gueridon: rond tafeltje |
| gumpe: ragdun |
| haar: links |
| hakkesjlaeëg: slagen met de hak |
| haoëmzeek: mier |
| haofbeeld: tuinbeeld |
| haòrejaòk: kletswijf |
| happetig: gretig |
| Havard: in zijn werk ‘La Hollande Pittoresque’ (Paris 1874-1878, 3 dln) |
| heffelsje: handvol |
| heide; dat de heide wagkelt: dat de stukken er af vliegen |
| heksel: fijn gehakt stro |
| here: ruimte voor de toonbank in de winkel |
| hergodswaer: zeer slecht weer |
| heujt: hoofd |
| hieësen: knieholte |
| höäël: hol |
| hoek: hurkt, bukt |
| hof; in den hof: in de tuin |
| hóndj: hond (het lang aangehouden huilend janken van een hond gold als een slecht voorteken) |
| hoogbat: toponiem |
| hoop; te hoop: samen |
| hootsbaan: galerij voor houttransport |
| hores: mannetjesduiven |
| hot: rechts |
| hötje; ei hötje rood moos: een rode kool |
| houwe: kinderspel |
| hoze: kousen |
| huibe: knikkers |
| huiet: hoofd |
| huijerkieës: hoofdkaas |
| huipig: overvloedig |
| huisj: stil, zachtjes |
| huisjpringers: sprinkhanen |
| hultje; met het hultje begoeste te loupen: niet goed wijs werden |
| humperok: hemdrok |
| hut der: hoort u |
| huugsele: verhogingen op boerenkar |
| huujf: knikker |
| huult; tot 't huult en mölt: zodat er een geweldig spektakel ontstaat |
| huusje; oes 't huusje zieë: in de war zijn |
| ieësjtand: huwelijkse staat |
| iest: eerst |
| ievelskepke: neepjeskapje, ouderwetse vrouwenmuts |
| iksaol: zangkoor in de kerk, oksaal |
| ingsele: eindelijk |
| insteuke: souffleren, voorzeggen |
| inter omnes linguas nulla Mosa Trajectensi prastantior: onder alle talen is er geen betere dan het Maastrichts |
| isje: essen |
| Jaan; meyster Jaan: baas |
| jaor ein; in 't jaor ein es den uul praekt: nooit |
| jebròche: gebraakt |
| jèchend: hijgend |
| jeduijt: gedrukt; et houw jeduijt: de laag stond onder druk |
| jehatsde: gehaaide |
| jekniet: met krijt gemerkt |
| jemiet: gehuurd |
| jerus: liftkooi |
| jetseegt: geklokt in de duivensport |
| jevelles; wat is jevelles?: wat is er van uw dienst? |
| jezets: tientje van de rozenkrans |
| jièmelik: erbarmelijk |
| jlidder: ledematen |
| jlui: gloeiend |
| joatserwelt: wat God op de wereld heeft |
| joesjet; 't reënet dat 't joesjet: het regende dat het goot |
| kaanjelt: loopt tappelings |
| kaddiesj: gebed voor de overledenen |
| kahotte: rolletjes pasmunt |
| kanke: kenden |
| karregeleijer: karresporen |
| |
| |
| kattenate schölkske: katoenen schortje |
| kebejjes: gevaarten |
| kèènke: petroleumlamp |
| keersekaere: kersepitten |
| keetseluuëter: kandelaar |
| kéizjem: loon van 14 dagen |
| kej: kade |
| kelbas: tas |
| kèlle: pot, ketel |
| kellig: kil |
| kenaar: kanaal |
| kerref: inkerving in de kolenlaag |
| ketel; z'ne ketel sjore: biechten |
| ketelig: prikkelend |
| ketter: loop! |
| keveer: verzeker |
| kiekoet: etalage |
| kièsfikkel: stevige boterham met witte kaas |
| kingerbetsjtetsje: kinderbedje |
| kingerzerksjkes: kinderdoodskisten |
| kinskörref: luiermand |
| kirkeplies: suisse |
| klaafe: kletsen |
| kladzjuurke: kletsend eindje touw onder aan de zweep |
| klaeëvermejs: meikever |
| klaje: platte |
| klamau: spektakel |
| klater: vlucht |
| kleisper: armetierig, tenger |
| klematte: geld |
| klieëkaaf: kaf van klaver (eigenteelt) |
| klitsketjes: dropjes |
| knabbe; knabbe aaf sjtoeëte: het grove werk doen |
| knabbusse: proppeschieter, gemaakt van hout van de vlierstruik |
| knaojers: malkontente zanikers |
| knik: de spekkoek die in een handdoek is gebonden |
| knoept; knoepe: verkopen van vee volgens geschat gewicht |
| knouve: schrapen, potten |
| knuipe: overdrijven |
| Knuuëvelkes: toponiem (heuvelachtig terrein tussen Mesch en St.-Geertruid) |
| koalich: nauwelijks |
| koeëlef: moestuin, koolhof |
| koeën: koren |
| koek; koek sjpuuële: verstoppertje spelen |
| koeljaas: straatnaam |
| koer: hof |
| koerezel: suisse |
| koet: uil |
| kojtse: koetsen |
| kölse: knikkers |
| kompesbaar: zuurkoolpot |
| kònkernöllestroek: heester |
| konzekutief: voortdurend |
| koolef: tuin |
| koor: koren, graan |
| koukelbaum: buiteling over het hoofd |
| kouts: koets |
| kraatsj: moed |
| kräölkes: misdienaars |
| kräönke: jonge kraai |
| kreitjet: kraait het |
| krejjehoop: hoop sintels |
| kremplik: bekrompen, karig |
| krets: baardzeer, schurft |
| krmewwe: klaaglijk miauwen |
| kruperhinneke: krielkippetje |
| krutteltich: prikkelbaar |
| kruus: 'n kruis, last voor de anderen |
| kruutsnèt: kruisnet |
| kuël; kuël zitten: resultaat boeken |
| kuie: kauwen |
| kuitsjlaon: kopje duikelen |
| kumbakke: kinnebakkes |
| küme: met moeite zeggen |
| kümmet: zuchtte |
| kungsteners: kunstenaars |
| kuul: stok |
| kuutsje: varkentje, big |
| kwäeëte: eeltknobbels |
| kweersjlaag: dwarsgang |
| laa: laden |
| lajje: lachte |
| lao: lauwe |
| laote: loten |
| leere-sjtats: (fantasie-)vogel, vgl. liervogel |
| lefenis: uitzet |
| lepzjde: slobberde |
| leschkes: boordjes, randjes |
| lessje: boorden, randen |
| leviete; iemes z'n leviete leze: iemand de les lezen |
| linkmiechel: slimmerik |
| |
| |
| litse: spelterm |
| lochtsjlaeger: iemand die het zo nauw niet neemt |
| loeëriej: leerlooierij |
| loeëts: luchtig |
| loer: schaduw, luwte |
| loes-kaal: zo kaal als een luis |
| luënge: leugen |
| luuete: bijlichten |
| luukske sjpringe: op de kelderluiken springen |
| luus: lis, rietgras |
| 's maens: 's morgens |
| maenteneere: laten gelden |
| mangel: mand |
| maof: paars |
| maoje: modder |
| mark: controlepenning |
| markeboet: portiersloge |
| Media Vita (in morte sumus): midden in het leven staan wij midden in de dood |
| mejheudsjes: madeliefjes |
| mejje: kinderspel |
| mems: van moeder |
| ménsje: momentje |
| mentjen: mannetje, hier: de dood |
| merketunke: perzik |
| mesjaotebloom: gemalen foelie van de nootmuskaat |
| mie-bee: koperen basinstrument in de toon mibemol |
| minsjt: minste |
| mispele: stokken, knuppels |
| moddele: rommelen |
| moed: moeder |
| moer: waterketel |
| moest: muist |
| möl: fijn stof |
| Mona Lisa: (in 1963 werd in de Maas een Romeinse steen opgebaggerd met het reliëf van een vrouwengezicht) |
| mortie: metselspecie |
| mòt: mist |
| mouw: stoffig |
| muëjer: drab, natte massa |
| muigt: zou kunnen |
| mupke: koekje |
| muskes: vogels |
| muuskebelle: belletje trekken |
| naober: buurman |
| näöle: zeuren |
| naoventrint: bij, vlak bij |
| neeëre: voorhuis, fig. keelgat |
| neuzeleer: talmer |
| nodsde: baatte |
| noeën: nieuwe |
| noeëte; noa noeëte: naar behoefte |
| noètref: nauwelijks |
| noojt: nodigt uit |
| notaris; notaris Staps: de vader van de bruid |
| oas: rakker, kreng |
| oavend andach: lof |
| ödder: leeftijd |
| oes-jangsmond: 't einde van de maand |
| oëster: oostenwind |
| oetergaondje: nawinter, vroeg voorjaar |
| oethaot: voorjaar |
| oethawt: voorjaar |
| offuskeire: aanstoot geven |
| öft: gedroogd fruit |
| ölleger: orgel |
| oonderslaag: onderste strook van muur |
| oppedaod: dadelijk |
| opwikse: met schoensmeer oppoetsen |
| orrentliech: flink |
| os: als |
| ouwe; in den ouwe: in het ontkoolde pand |
| ozel: ellende |
| pajje: pakte |
| pak: kostuum |
| paosje: portie |
| peddepool: kikvorspoel |
| pennefoekser: duitendief |
| pensenterger: water met cichorei |
| persjoonkela; portiunculafeest: aflaatfeest (om de aflaat te verdienen moest men telkens als men de kerk bezocht, zes Onze Vaders bidden) |
| pès: tot dat |
| peuze: kinderspel |
| pièce de milieu: tafelmiddenstuk |
| pie(j)e haische: gebreide handschoenen met alleen een duim; soort wanten |
| pieëpele: vlinders |
| piepenhuske: doorboorde metalen dop voor pijpekop |
| piepereurke: voorstuk van een pijp |
| piepers: jonge duiven |
| piere: beetnemen |
| pitse: kinderspel |
| |
| |
| platte: halfronde houten stutten |
| pletske: koekje |
| plettjes: jongelui (ongunstige betekenis) |
| plies: politieagent |
| plumpe: oogwimpers |
| pöal; uvver de pöal: over de grens |
| poest: stronk |
| poetes: bloedworst |
| pópnel: langs je neus! |
| pos: tot |
| posteur: figuur, gestalte |
| pötje-rake-sjtuve: primitief jeu de boules |
| pötwup: puthengel |
| prej: gelijk |
| prepsj: koppig, kwaad |
| prevei: stoep |
| profundis; De profundis: ‘uit de diepten’; begin van psalm 129; de eerste regel luidt: De profundis clamavi ad te Domine: ‘vanuit de diepten roep ik tot U, o Heer’ |
| pròst: leunstoel |
| pruumke: stukje gekauwde pruimtabak |
| puaos; de groate puaos: de grote kerkklok in Echt |
| puus; der puus krieë: ontslagen worden |
| radauw: kabaal |
| rattrapeere: zich herstellen, zich revancheren |
| reege: bewegen |
| reemelaot: strofe |
| reensjtein: grenssteen, reinsteen |
| refuzere: weigeren |
| rejje: de rei (cramignon) dansen |
| reprocheert: verwijt |
| reske; wiej e reske: zonder moeite |
| riejer: ril |
| riezer; oet de riezer: buiten schot |
| ringe; zich ringe mit: strijden met, worstelen met |
| roeps: al gauw |
| roepzek: deugnieten |
| roevros: rijp |
| roggeknölle: hompen roggebrood |
| rökkendje haoje: stellen |
| rölse: buitelen, stoeien |
| rommedoe, rommedou: Hervese (of Herfse) kaas, ook Limburgse kaas of stinkkaas genoemd |
| róspelejgtig: ongeduldig |
| rouwigheid: ruwheid |
| ruelich: roodachtig |
| ruipe: ruiven |
| rume; rume sjlaon: rijmen |
| rutske: voorntje |
| saffraon: saffraan (specerij) |
| sajette: wollen garens |
| sappe: loopgraaf |
| schaermuus: spitsmuizen |
| schoeëj: bedeltocht |
| schoon: mama Beffels is geen Maastrichtse, maar is afkomstig uit Tongeren |
| schouf: schoorsteen |
| schtubbe: borstrokken |
| sèbelster: sabel |
| siebod: aldra |
| sjallaoker: galmgaten |
| sjàor: hoge oever |
| sjaoren: sjouwen |
| sjeermoule: langwerpige broodjes (met suiker en krenten) |
| sjelaasj: carbonade |
| sjerbang: janplezier, char à bancs |
| sjerp: sjaal |
| Sjeter: inwoners van Schaesberg |
| sjevraoje: huiveringen, rillingen |
| sjintong: kwaadspreekster |
| sjlaeg: grappen |
| sjlaviet; mit der sjlaviet: bij de kraag |
| sjlèg: blinden, raamluiken |
| sjloond: dal |
| sjmeichelerieë: vleierij, huichelarij |
| sjmeile: lange harde grashalmen |
| sjmouere: boterhammen |
| sjnagere: smullen |
| sjoàresting: schoorsteen |
| sjoeër: zwaar |
| sjoeften: schoften |
| sjoeg: brrr |
| sjoevraoj: rilling |
| sjöffe: schepenen |
| sjójjers: schooiers |
| sjöllever: bep. duivensoort |
| sjöpke: klein glas voor donker bier |
| sjörregersknab: babbelaar van forse afmetingen |
| sjötjs: beschutting, bescherming |
| sjpaleer; ee sjpaleer maache: in twee rijen opstellen |
| sjpinche: klein vertrek naast de woonkamer |
| sjplintermonium: geld |
| |
| |
| sjpraos: spreeuwen |
| sjpuuële koek: spelen verstoppertje |
| sjroetesjtelche: gevangenis |
| sjronne: kloven |
| sjtaeke: spel met knikkers of landsteken |
| sjtaokesj: stookhuis, plaats waar het veevoer gekookt werd |
| sjtaore: blinden |
| sjteinhuier: tapuit (vogel) |
| sjtek; sjtek in 't pötje: spelterm |
| sjtiebele: dribbelen |
| sjtieëjel: draaihek |
| sjtikker: dikke ijzeren staaf om gaten te maken (in de grond) |
| sjtödig: deftig |
| sjtoek: vist (letterlijk: stoot) |
| sjtók: hevige schok |
| sjtoots: trots |
| sjtrank: angst |
| sjtrapatse: kwajongensstreken |
| sjtreep: pijler |
| sjtroddelt: stottert |
| sjtudde: pochte |
| sjtuver: achterwerk |
| sjüttelbaas: schudgootmeester, ploegbaas |
| sjwalge: zwaluwen |
| sjwung: slingers |
| slaag: duiventil |
| slabrik: glijbaan |
| smalt: vet of olie |
| smautpaer: juttepeer |
| smiespelentere: geheimzinnig fluisterend |
| smuirege: motregen |
| snagker: levendig, vief, pittig |
| snuffelter: vlinder |
| sókkerkäörkes: muisjes |
| solaasj: soelaas, hier luwte |
| speebak: speenvarken |
| speen oet: spande uit |
| spient: voedt (met de speen) |
| spool: spinnewiel |
| steiweeg: geplaveide open binnenplaats achter het huis |
| steurzje: stuurde je |
| stieëg: gestaag, voortdurend |
| störbank: schapraai |
| stort: waskeuken |
| strankètsel: hekwerk |
| strant: brutaal |
| strantigheid: overmoedigheid |
| stumpke: eindje worst, eindje kaars |
| tak: (brak een dorre tak af, dan stierf iemand van de familie of uit de buurt) |
| tankeldraod: prikkeldraad |
| tartepömkes: appelflappen |
| Tedeijom: Te Deum |
| teerteie: van grove stof |
| tekst vaak |
| tèllewèlle: zich in de haren zitten |
| terluujgraaf: diepe greppel langs de weg |
| tes; asterante tes: brutale vrouw |
| tessense: betrouwbaar |
| teutele: flemerig |
| tieëne: zich zeeëgene mit de tieëne: wanhopig worden |
| tiëg: week |
| tieretejje: van grove stof |
| tjeeën: ten opzichte van |
| tòch: leek |
| todde: lompen |
| toert: nietwaar |
| toervel: vlucht, draai |
| toter: modder |
| traeve: smalle balken |
| tròtsj: vrouw met een grote mond |
| trumpe: luiden met klein klokje vlak voor de mis |
| tsauw: haast |
| tseege: laten zien |
| tsiem: dikke trom |
| tsijelsjting: bakstenen |
| tuijel: gewone doen |
| uëversjreentj: stapt over iets heen |
| ung(j)ere: middagslaap |
| uvvertsóg: kussensloop |
| vaaloer: valsaard |
| vaarleis: karrespoor |
| vaarsjtoeëf: vertrek bij de lift waar gebeden werd voor het afdalen in de mijn |
| vaart; vörse vaart: terstond |
| vaas: vat |
| vazel: achtergebleven, sober |
| verding: accoordwerk |
| verdöld: verdraaid |
| versmien: versmaden |
| verstómpelde: verborgen, verstopten |
| vertute: eigenaardigheden |
| vervieëre: bang maken |
| |
| |
| vervieret: schrok |
| verzieë: de laatste sacramenten toedienen |
| verzukke: proberen |
| verzwötere: het verliezen van de smaak bij eten door te lang staan op het vuur |
| vetje: vaatje (Paotersvetje: de Franciscanen hadden eeuwen lang een eigen brouwerij in Veray) |
| veurzieëte: voorouders |
| viedel: vierde deel, kwart |
| viesten: winden laten |
| vietze: twijgen |
| vieze: slaag |
| Vindeloeë: Venlo |
| vintwater: wijwater |
| vitsje: gevlochten hout in de muur van een vakwerkhuis |
| vlak: beslist |
| vleug: dolle streken |
| vliddig: vies, gemeen |
| vlum: lies |
| voelazjig: wispelturig |
| voele: bederven |
| vollede: bedronkenen |
| Voor: Voer (riviertje) |
| vootsje: greppels |
| vout; veur de vout: stuk voor stuk, allemaal |
| vout: vocht |
| vräöbel: wervel |
| vräule: dames |
| vrieë: taai |
| vroetleikele: met een kluitje in het riet sturen |
| vroos: vrat (verl. tijd van vreten) |
| vuumsel: misbaksel |
| waas: groei, wasdom |
| wachelder: jeneverstruik |
| waeg-gaons; al waeg-gaons: al lopend |
| waever; de waever: een Roermondse rondedans |
| wais(t): koppig, wrevelig |
| wajje: wachtte af |
| wankend: aarzelend |
| wapperen: doelloos lopen |
| weelmood: weelde, overvloed |
| wejesj: waaiers |
| werke: vestingwerken, ook: stedelijke vuilnisbelt |
| wèsj; zaot 'm in 't wèsj: zat hem dwars |
| wesjkouw: was- en kleedruimte |
| weust: sterk |
| wieët: wicht |
| wieje: canadassen (Eygelshovens) |
| wieje: wilgen, wilgetwijgen |
| wielst: terwijl |
| wientempels: libellen of vlinders |
| wies: tot |
| wiesse: wilgentenen |
| wietsje: twijgen |
| wis: tot |
| wits: jonge buigzame tak van de wilg |
| witse oeverriet |
| woet: woede |
| wöllemke: kwartje (met afbeelding van Willem III |
| wonks: wenkte |
| wouere: waren |
| wouren; es te wouren: als de Ware (God) |
| wouve: geld bij elkaar schrapen |
| wusz: woedend |
| zat; zat er hem drin: begon hij te rennen |
| zeejte: zichten (maaien) |
| zeelder: trektouwen |
| zeipluter: zeepsop |
| ziech: kijk |
| ziejsjoeëtel: vergiet |
| zieke: zijde (verkleinwoord) |
| ziekel: sikkel |
| ziems: flauwe kul |
| zoek: zuigt |
| zomerveugel: dagvlinders |
| Zonnekeuning: op 30 juni 1673 |
| zo's: anders |
| zump: treurt, huilt |
| zwelped: pad |
| zijjes: wijfjesduiven |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd