Wat moder vertèlde
Veldens
Èn hallef urke achter 't dörrep, tusse de Maas en de Nieje Waeg, loog vrujer èn hoes det bekind stóng as 't waevershuuske. Dao woende in daen tied èn keuterbuurke, det hard mós wèrreke vur de kaos. Op ènne gójjen daag ging zien vrouw nao 't veld wortelen oetdoon, en wie det zoe geit, ze noom 't klein van èn hallef jaor mei op de kroewage. Obbèns - ze waas druk an 't werrek - dao huurt ze 't kiend bäöke; ze kiek op, en dao haet mich ènne groete wollef 't kink gegrepe en rent d'r mei wèg! Schrieuwend en um höllep ropend leep de vrouw ur achternao. De minkse die op 't veld an-t wèrreke waaste, kwaomen aangeloupe en wie ze huurde wat d'r gebeurd waas, grepe ze zich ènne reek of èn gaffel en ginge ze achter de wollef aan. Alles woord aafgezooch, de bös wies an de grens toe; mar niks waas d'r te vinge: de wollef en 't kink waaste wèg en bleve wèg...
Op de Vèllegert, tussen 't dörrep en Schandelen in, woende in daen tied ènne knech op de boerderie 't Kraneveld. De minkse vertroewden um allang neet; dao koos te doon zien wat woej, mar um hallef twellef ging-en altied nao hoes; det zag-e teminste, mar gluive deej 't nemes. Ze waasten um al èn paar kier naogegaon, mar inèns waas-e dan wèg en gèn spaor waas d'r mier van um te vinge. Wal haje ze ènne kier zien kleijer gevónge, die-en in ènnen boum verborrege haaj.
Neet wied van 't Kraneveld steit nog de boerderie, wao zich aafgespuld haet wat ik óch nou gaon beschrieve. 't Is èn hiel ald hoes, wao-s-te mèt de hand an 't daak kus. 't Is nog ein van die alde boerderieë mèt èn veurhoes, mèt èn bank en èn taffel mèt steul vur de raam, en mèt èn groete klok oet 1784, mèt de naam van Jan Remmen oet Wel, die neet elein d'n tied, mar ok de stand van de maon aanwies. Dao is ok nog zónnen alderwètse schouw, wao ènne moer* an ènnen driytank bóvven 't holtveur hink. En dao huurt me, net wie in daen alden tied, as 's aoves 't petrolielempke brand an de peen nèvve de deur van de stort* biy 't knappe van 't holt in de schouw en 't röstig, lanksaam tikke van de klok, de kat zuutjes snorre en de kuuj achter de staldeur zachjes bäöke en mèt de kèttinge rammele.
Hiy kwaom de knech van 't Kraneveld iddere Gónsdagaovend kaarte. En op dae bepaolde winkteraovend, in Moder urre jóngen tied, zien de men in det veurhoes d'r al mei begoos. De maag zit te breie en de vrouw zit te spinne. De smoek oet de piepe is te snieje. Nou en dan schore de klómpe uvver de plevuze. Zuutjes noest de spool.* En de rös wörd elein mar verbraoke, as 't speul oet is en de men mèt vuul spektakel opniej beginne te huëge. Obbèns geit de deur aop en kump de knech van 't Kraneveld binne: ‘Gójjen aovend same, al an 't verdins?’ ‘Det kus-te mei hèbbe!’ En èn ougenblik later waas-e mei an de geng.
Um èn oor of tien raokelde de vraolu 't veur nag is op en ginge nao bèd. De kat biy de schouw zat is ènnen hoege ruk op, règkde ur naegel is oet en lag zich wèr neer. En 't speul ging wier. Wies èn oor of hallef twellef. Doe begoos de knech van 't Kraneveld van nao hoes gaon te praote, mar dao woejen de angere niks van weite, want ze hajen aafgespraoke, dat ze um wies* nao twellef oor biy zich zoeje halde. Efeng, dan nag mar efkes doorgekaart. Sónger mier zoej det èvvel neet gaon. Obbèns vluugt d'r wat nèvve de raam en hure ze boete ènnen uul schrieuwe. Ze keke zich is aan en doochte: ‘As det mar gèn stukke gaeve!’ Wie de knech zoog det de aandach van de angere van um aafgeleid waas, spróng-en inèns op en leep