Mosalect. Bloemlezing uit de Limburgse dialectliteratuur

[p. 247]

D'n duvel in 'e knipbeurs
Nederweerts

Dao waas es eine mins dae täörf góng hale, mer zien ker zajje wis de naaf ewèg en ae koost neet wieter. Dae mins waas haostig en vlooje däörom hemel en hel bi-jein van det dn duvel eum mer moost helpe, want zelf weeste dr gei geleid mier van.

Oetgevlooktj, zatte zich inne vaarleis* en wajje* watte zooi doon: zie paerd heivers leien of de ker aaflaaie. Gein van beie dieëje gaer, want zien hoes waas wied, en dn täörf muigt* gestole waere en zien ker verrammeneerdj, wan-te zen awgter leet. Dao zeen veul minse di-j anger zooie laote staeke, en oplaaie wan dn täörf druuëg ès. Vór di-j nötteriks haai-e neet gewerktj, mer vör zien eige veurke, detj dn hieële wintjer börre zooi. Ae haai de stook gaer mei, en däörum zaat-e dao en prakkezeerdje. In-ens ritseldjet graas naeven eum, en stóng dr eine krieëmer mèt ei kestjen oppe rök.

‘Wat zujgdjen, Helmus?’ zawgt de krieëmer.

‘Mien ker zitj vast, en ich kan neet wieter’, zawgt Helmus.

‘En kójjae neet wieter’, zawgt de krieëmer, ‘èstj zoeë erg?’

‘Hi-j kan nemes oet sónger aaflaaie, en ich bin allein’, zawgt Helmus. ‘Os mich emes holp, ich zooi eum good betale’.

‘Ich wil uch wul helpe’, zawgt de krieëmer.

‘Det ès schoeën van uch’, zawgt Helmus. ‘Mer ich heb nog noeëts geine pottekrujjer zeen werke. Dan dótj eur pittelaerke mer oet, en lao'jet mich es zeen’.

‘Hejjae noeëts geine pottekrujjer zeen werke’, zawgt de róndjluiper, ‘dan hejjae good gezeen. Vae haoje neet van oetstökke. Ich zal mie kestje neet aafpakken en mie pittelaerke neet oetdoon. Kiejes!’ En ae dówdje met eine vinger tege de stert vanne ker, en ze vloogt gaat oet of dr tieën Belze bunk haaie veurgestange.

‘Det hejjae good gedaon’, zawgt Helmus. ‘Ich mót uch haard bedanke’.

‘Eine róndjluiper kan vanne windj neet laeve’, zawgt de krieëmer.

‘Wat bin ich uch schäöldjig?’ vroog Helmus.

De róndjluiper lajje* wat: ‘Tès aovendj aant waere en mójjae neet nog wiet vare?’

‘Det ès zoeë’.

‘De weeg ès slejgt en gae kóntj nog dèkker vastzitte’.

‘Det es zoeë’.

‘Gae zooitj mich gaer mei hebbe’.

‘Det ès zoeë’.

‘Dan zal ich uch wieter helpe, en gaeftj mich dan mer wat ich hebbe mót; ich kantj nów neet zèkge’.

‘Det ès good’, zawgt Helmus, ‘want ich wil gei geklómmel mier. Helptj mich vandaag, en ich zal uch veur twelf ore gaeve wajje vraogtj’.

Zoeë vore ze wieter, nog dri-j kier vast; mer de kukekrieëmer hooje mer mèt eine vinger tege de ker te nóppen um ze vroet te laote schete.

Bi-j eur speen* Helmus oet en vroog de schoeëjer nao zie loeën.

‘Eur zieël ès mie loeën, want ich bin dn duvel’.

‘Zeejae dn duvel? Det gluif ich dn ierste kier, want gae kóntj veul’.

‘Ich kan alles’, zawgt dn duvel.

‘Dan gaotj nao de vreemdje lendj, en haaltj mich ein kist zilver. Want vandaag mójje vör mich werke’.

‘Det ès good’, zawgt dn duvel, en wèg waase. Helmus góng binnen en sloot alle deuren en vinsters, mert opkamerraemke vergaate. In gein daag verwajjen ae den duvel trök, mer ae zaat nog gein vief tellen op ziene stool of dao kwaam ein fleermoes doort raemke en zawgt:

[p. 248]

‘Dótj de deur oop, Helmus, eur zilver stieët boete’.

‘Merci’, zawgt Helmus. ‘Gaotj nao de vreemdje lendj, en haaltj mich ein kist goud’.

‘Good’, zawgt dn duvel, en góng. Helmus sloot alle deuren en vinsters en oucht opkamerraemke, mert störtgaat vergaate. Ae zaat kwaolik of ein zwelped* kroop doort störtgaat en zawgt: ‘Dótj de deur oop, Helmus, want eur goud stieët boete’.

‘Merci’, zawgt Helmus. ‘Gaotj nów nog ens nao de vreemdje lendj en haaltj mich alle hiere schatte’.

Dn duvel góng en nów sloot Helmus alles en stopdjet störtgaat, mer de schouf vergaate. En veurte zich koost zètte, fladderdjen ein zwerte snuffelter* doorre schouf umlieëg en reep: ‘Gaotj nów mer boete kieke, want van alle hiere schatte stieët euren hoof vol. En gaeftj mich nów eur zieël, sónger van eur schatte te preuve’.

‘Wawgtj euren tied aaf’, zawgt Helmus. ‘Gae zeetj al te róspelejgtig.* De nawgt ès nog neet gekome, en de znaovendj mójje mich nog dene. Zètj alle hiere schatten oppen den, mer bringtj mich de schoeënste knipbeurs di-j dr bi-j ès’.

‘Dèt ès good’, zawgt dn duvel, en in vief telle stóng Helmus zienen den wis* aane vörst vol van alle hiere schatte, mer de schoeënste knipbeurs kreechen in hang. ‘Kójjae wolf waeren en in mien bèdkoets likge?’ vroog Helmus.

‘Det kan ich’, zawgt den duvel, en ae woort wolf en spróng in de bèdkoets. Drieë* dieëj Helmus de vräöbel dr vör, mer de wolf dówdjen aeve good de deurkes ope.

‘Kójjae lieëw waeren en int schriene zitte?’ vroog Helmus.

‘Det kan ich’, zawgt dn duvel en ae woort eine brullendje lieëw dae inne kist spróng det hoes dr van daverdje. Helmus dieëj gaw de dèk dr op, mer dr duvel flaatsdje de plenk oeterein en lajje.

‘Nów mót ich eur zieël hebbe’, zawgte.

‘Zoeë haostig mójje neet zeen’, zawgt Helmus. Vae hebbe nog allen lied. Tès nog fieftig telle veur twelf. Kójjae ei piependj muuske waeren en in dees knipbeurs kroepe?’

‘Ich kan alles’, zawgt d'n duvel, en ae woort ei klein gries muuske, dat snuffeldje n en piepdje n en mèt ieverig peskes de knipbeurs in debberdje. En Helmus knipdje ze tów, en houwdje d'r op mèt eine veurhamel del blood d'r aan alle kantjen oetzeikdje, en ae bookdje d'n duvel tot dras.

En vört zilver kougte veul gróndj, en want goud bouwdjen ae ei groeët kestieël, en mèt alle hiere schatte seerdjen aet op, zoeëdetj schoeënste waas van 'e hieël werreldje; en ae leet zich dooren duvel noeëts mier kloeëte, mer gaaf aanen erme, en laeje lang en gelökkig.

A.F. Vossen