Sermoen
Maastrichts
euver de weurd ‘Inter* omnes linguas nulla Mosa Trajectensi prastantior’, gehauwe in Maastreeg
Wat igh uch dan op Latien heb gesag, dat heb ich het ierste mien auw moeijer op sig Mastreegs hure sekke, en esse het sag, dan sagse-et altied kort en good: God bewaur ugh, mien leef kinder, es gair gein Mastreegs en kond.
Het is precijs, as wan de luij met het hultje begoeste te loupen*: soe gauw esse mer onder de minse kommen, en oed de kluten gewassen sien, dan in plauts datse souwe op heur moeijertaul ag gaive, en sekke nau den tied van den daag ‘goije meurgen, gooije novend’, kommense met hun Fraans ‘Votserviteur, Votservante’ aun gepatroellieert. En bleef het dan nog bij alle dije kromme flausen* ier se met hun gaat op de stool goon sitten, dan gong het nog aun; evel dau bij bleif het neet, de maul steijt gein augenblik stil, se geijt hun wie ein ainde-vot. Mer alles watse babbele is Fraans, alles watse spraike is Ingels of Hollants, en dog rolter nou en daan ein duts woord teusse bij wie ein pairdskeutel in ein geut.
Soe eine gooije sul moot waul meijne dat het Mastreegs get slegts is - aanders is het neet te begriepen - en hair moot vergaite sien wat mijn auw moijer sag - en dat waur, soe woer God laift, auch ein door-brave vrouw: Kinder, kinder, sagse, gairluij sult het sien, mair igh belaif den daag neet mie, dat het Maastreegs gans aufkumt. En evel is de tied al dau! Mai wie kan het anders sien: de luij doen sig gein meuijte aan veur het Mastreegs goot te lieren. En kannense daan: dou hebs, air hait, vair hebbe, igh heb gehad, igh had gehad, igh sal hebbe, igh wou dat igh haij, dan meijnense alsdatse ganse kairels sien, en alle verba konne conjugeeren; en vraug men daan: wie hait ‘kieken’ in imperfectum, dan sekkese: ich kieket, in de plauts van: ich keek. En soe geit het augh met de nomina propria, deijse tog soe lig in de diksenarium konnen nausloon: se geluijve dat soe gauw se op het ierste blaad van de diksenarium in de A gelaisen hebbe ‘almenac, abschbatsch, appelteef, auwhoer’, dan wijtense al genoeg; en moot dan ins eine sekke, wat ‘keulkook’ heijt, dan steijt er te kieken als of hum den duvel in sen vot kneep, en geijt viesten.*
En veur het twiede siense het Mastreegs neet aun veur ein kunstige sprauk, die se ís; sij wijten neet dat eine Mastreegtenair de tong in de maul kan dreijen wie Jan Potagie de muts op het huijt. Kwiemese dex op de Moosmairt of aun de Brakken, datse ins eijn paar appelteeven heurde spraike, dan souwense wel sekke: Wai haij dat van sen laive gedag!
De mansluij sien in Mastreeg es de ape: keumt eine verloupe Fransman met einen hood op ekop wie ein mairtscheep, en knuijp op erok wie de booijem van ein talleur, en get lou-de-cologne op sen neusdook, domet hebben het de Mastreegse plettjes* augh, en dan sou het sleg sien esse geijn Frans koeste spraike. De vrouwluij zien es de koekook: men sou sekke, as men se suut, datse in eijn nes van vraimde veugels opgetrokken wauren. As hun euver-groet-auwers ins op zouwe stoon en hun ingelkes met die schoene hoege mutse souwe sien langs de straute loupen, se souwe sekke: God bewaur us, lauten vair goon Jan Potagie speule. Met eijn woord gesag: asse Mastreegs souwe spraike, siense bang dat mese veur rapailles souwen aunsien.
Igh hoop dog, met wat igh uch vandaug sekke sal, 't Frans zoe in sen eij te kietele, dat et meijne sal eijne koukelbaum* te sloon. Dan ich sal uch bewiesen, dat et Mastreegs de beste van alle de taulen is. (...)
Auteursrechtelijk beschermd