Logo DBNL
Verspreide sermoenen (1948)

Verspreide sermoenen

(1948)–Johannes Brugman–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

14 Vanden heilighen Sacrament

2Soe wanneer du ontfanghen hebste dat heilighe Sacramente, 3soe enighet hi hem in di, ende dat daer sijn is, dat wort 4dijn. Ende daer en is nerghent een wonde an den edelen 5lichaem, sie en gheven di ene nije cracht ende ghietet in5 6di die edele honichdrupen, die bereit sin in douwe des 7heilighen Gheestes, die vettet di.7

8Alstu gaeste totten heilighen Sacrament, soe ontfaestu dat8 9ghedode lam ende soe ontfaestu die verghietinghe des 10bloedes. Och des edelen rokes, die dan is in dijnre zielen!10 11Mochten die crachten dijnre natueren ghevoelen des ro- 12kes, si en mochtens niet verdraghen.

13Nym waer des levendighen broets, dat daer is dat heili- 14ghe Sacrament. Sich an sine weerdicheit, dien du ont- 15faeste. Ysayas sprac van deser spisen. Doe men hem 16doden wolde, doe barch hi hem in enen holen bome. Doe16 17quamen sine viande mit eenre holtenre saghen ende von-17 18den hem inden bome ende wolden hem deelen van-een. 19Doe sprac die ene van hem: ‘Beidet, laet mi den ver-19 20deerfden man vraghen, om wies willen hi dit liden wil,’ 21ende hi seide: ‘Wat sprecstu van dinen Gode, om wies 22willen wi di willen doden?’ Doe antwoerde Ysaias: ‘Ic 23spreke van minen Gode ende van minen Heren: dat nae 24mi comet een volc, dat sal die spise etten dat die Here 25selven is. Mochte ic die spise etten, dat die Here selven 26is, daer wolde ic deser dode neghen ende neghentich 27omme liden.’

 

* * *

Vanden heilighen Sacrament

29Onse lieve Here seit: ‘Nemet ende etet: dit is mijn li- 30chaem.’

31Ten iersten veronweerden sie ende versmaden tghebot31 32Godes, die hem mit weerdicheit niet en pinen daer-toe te32

33bereiden alst behoerlic tijt is. Ende dit sin sie, daer onse 34lieve Here of seit inden ewangelio: ‘Die ghenodet wa- 35ren, en wolden niet comen.’ Want onse lieve Here noet 36ons ende seit: ‘Mit begheerten heb ic begheert desen 37paeschen mit u te eten.’ Mer sie versmaden hem ende en 38willen niet tot hem comen.

39Ten anderen mael doen sie onsen lieven Heren oneer, 40want sie sluten hem uutter herberghe hoers herten. Want 41die ziele is ene woninghe des Heren, ende hi hevet ghe- 42noechte ende begheerte in die devoete zielen te rusten. 43Want onse lieve Here seit in apoclipsie: ‘Ic stae totter43 44doren ende cloppe. Soe wie mi op-luket, daer salic toe44 45gaen ende etten mit hem mijn avontmael.’ Ende daer-om 46mach hi hem wel verwiten ende segghen: ‘Ic was gast 47ende ghi en herbergede mi niet.’ Want hi comet tot hem 48in ghedaente des broedes, ende sie slutten die doer hoers 49herten toe, ende en laten hem niet in-comen.

50Ten dorden mael wederstaen sie onsen lieven Heren. 51Want sie uut-sluten ende werpen van hem die gheden- 52ckenisse ons Heren passie ende sijnre minnen die <hi> ons 53bewiset hevet, want hi seit: ‘Dit doet in mijnre gheden- 54ckenisse.’

55Ten vierden mael schoeren sie die gheheelheit der heili-55 56gher Kerken, dat is: die verdiente Cristi ende der heili- 57gher Kerken scheiden sie hem of.

58Ten vijften mael beroven sie hem alle der gracien die 59daer sin inden heiligen Sacramente, want sie bestoppen 60die gate der fonteinen daer die gracie doer-vloyet. Want 61ghelijc dat bome ende crude niet wassen en moghen son- 62der water, also en mach die mensche niet wassen ghees- 63telic sonder die godlike gracie.

64Ten sesten male verwerpet hi die wapene, daer hi mede 65bewaert solde wesen voer sine viande. Want dat heilighe65 66Sacrament sterket den menschen inder becoringhe ende 67doet sie hem verwinnen.

68Ten sevenden mael berovet hi hem dat leven, ghelijc of 69een hem selven dode. Want ghelijc dattet lichaem doet 70is wanneer die ziele daer-uut is, also is oec die ziele doet 71wanneer God uutter zielen is, als onse lieve Here seit: 72‘Het en si dat ghi eten mijn vleisch ende drincket mijn 73bloet, ghi en hebt gheen leven in u.’

 

74Exempel. Men vindet, dat een gheest enen gueden gheest 75verscheen als in eenre lichter vlammen onmenschelike bor- 76nende. Ende hi sprac, dat waer daer-om allene, dat hi 77versumeliken hadde gheweest ander ontfanghenisse des77 78lichaems ons Heren, ende hi seide: ‘Daer-om lide ic also 79grote onmenschelike pine, die niemant gheloven en moch- 80te. Och,’ sprac hi totten gueden menschen, ‘woldestu eens 81mit andachte den weerden lichaem ons Heren ontfaen 82voer mi, dat solde mi helpen.’ Die mensche dede dit. 83Ende die gheest quam te-hant des naesten daghes tot de- 84sen menschen, ende <was claer ende> blenckende ende84 85scheen meer dan die sonne ende was vanden enen ontfan- 86ghen des heilighen Sacraments alle sijnre ontelliker pinen 87quijt ende voer alte-hant in dat ewighe leven. Amen.

 

* * *

 

88Onse Here beclaghet hem van ses dinghen op sine sonder- 89linghe vriende.

90Dat ierste is, seit hi, dat sie hoer leet mi allene niet en

91claghen, dat ic sie mit mi selven niet troesten en mach.

92Dat ander, als mine vriende bi-een comen, dat minen na- 93me dan soe haeste versweghen wort.

94Dat dorde is, als ic tot hem come in hoer herte ende in 95hoer ziele ende solde hore sinne vervullen mit alre ghe- 96noechten ende weelden, soe hebben sie soe vele te scaffen, 97dat ic haeste van hem moet scheiden.

98Dat vierde is, dat mi in gheesteliken schijn soe traechliken 99ende valschelic ghedient wort. Nyemant en is, die mi 100puerlike meent of mynnet; een yeghelic suect dat sijn 101verborghentlic an mi.

102Dat vijfte, dat nyemant en is, die mi dienen wil op mijn102 103selves cost. Ic moet al teghen hem verdienen mit enen vol- 104len weten ende hebben, ende waer dat rustet, daer rustet 105oec gansen vlite ende eernst.

106Dat vj, ic stae voer allen herten ende cloppe mit allen 107minen gueden ende gaven ende vermane doer mi selven 108ende doer alle creatueren, datmen mi, arme bedelaer, ne- 109men wil. Weynich isser, die mi willen: si nemen dat mijn, 110mer niet mi.

111Oec mede, als een leerre seit, soe claghet onse Here over 112ons, om-dat wi overmits alte wele troestes van buten, als 113der menschen, der werlt ende onser eyghenre wijsheit ende 114toe-verlaet, den troest Godes niet tot ons en moghen laten 115comen. Want als een vat vol is, soe en mach daer niet 116meer in. Ende also langhe als wi opten troest der creatue- 117ren leven ende daer ons toe-verlaten, soe moete wi van 118node onghe [s]troes van Gode bliven. Want godlic troest 119ende sueticheit ende den troest ende ghenoechte der crea- 120tueren, dese [dese] en moghen niet te-gader staen.

 

(keulen, Stadtarchiv, ms. G.B. oct. 71, fol. 212r-214v en 17v; nijmegen, Universiteitsbibliotheek, hs. van mgr Van Gils, fol. 12v en 142v-143r; 's-gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, hs. 133 H 21, fol. 167v)


Vorige Volgende