|
| |
| |
| |
[Broer Reynout...]
Broer Reynout by sijn Gevader slapende, wert van haeren man betrapt, den welcken sy wijs ghemaeckt hebben,
datse de Wormen van sijn Soonken bezwoeren. Om de gheene te waerschouwen die
Wijfs hebben, datse t'heuren huyse noch Monnicken, noch Papen laten verkeeren,
al zijn't schoon al heur Comperen, om redenen waerom.
TOT Sienen daer was een Jonckman van een seer goede gratie ende
eerlijcken huyse, die Reynoudt gheheeten was, die grootelijcken verlieft was op
eene sijne buerinne, een seer schoone Vrouwe, aen eenen schoonen Man
ghehouwelijckt, ende verhopende dat so hy middel creech om met haer
sonder achterdencken te moghen spreecken, al vercrijghen soude daer hy naer
verlanghde, nochtans gheenen merckende, ende de Vrouwe zwaer zijnde, heeft hy
ghedocht haer Compeere te willen worden. Weshalven hem by den Man begheven
hebbende, heeft hy hem sulcks door den eerlijcksten middel die hy heeft connen
bedencken, voor gheleydt, soo dattet gheschiet is. Reynout dan Compeere
gheworden zijnde van Vrouw Agneete, ende wat beter gheverfder verlof hebbende,
om met haer te moghen couten, ende wat stouter door sulcken middel gheworden
zijnde, heeft hy haer mondelinghe te kennen ghegeven, tgeene dat sy langhe te
vooren van sijn meyninghe door het ghelaet sijnder ooghen wel ghemerckt hadde,
dan dat hielp hem weynigh, hoewel het de Vrouwe gheensins leedt en was, dat sy
zijn clachten ghehoordt hadde. Nu ist een weynich tijdts daer nae gheschiedt,
dat Reynout een Religieux gheworden is, ende tzy goet ofte quaedt dat hy de
weyde vande Religie ghevonden hadde, hy volherde in de selve, ende hoewel hy
eenighen tijt lanc daer nae dat hy Religieux gheworden was, de vrientschappe
ende liefde die hy tot sijn Gevader plach te draghen, verlaten hadde, met noch
andere sijne ydelheden, nochtans heeft hy die by verloop van tijde weder
aengenomen, sonder om al tselve het habijt te laten, ende nam ghenoechte van
hem selven in goede cleederen ghecleet te toonen, ende van in alle dinghen
nettekens ende jentkens te wesen, ende in Liedekens, Refereynkens, ende
Sonnetkens te dichten ende te singen, met eenen hoop andere dierghelijcke
dinghen: Maer wat ist dat ick van onsen Broer Reynout segge daer wy van
spreken, waer zijn d'andere die soo niet en doen als hy? Helaessen (een schande
van dese verdroven Weerelt) sy en hebben geen schaemte vet te wesen, bloosende
ende blinckende in d'aengesicht te schijnen, van hun teer ende vol soeticheydts
en ootmoedicheydts inde cleedinghe ende alle heuren dinghen te toonen, niet als
Duyven, maer als Hanen met opgheheven kammen, die den crop swilt,
aenscherdende, ende dat noch ergher is, op een zijde latende tgheene sy in haer
Cameren gestoffeert met cleyne dooskens vol Conserven, excellente Parfuymen,
ende van andere vol van verscheyden Compositien, met Flesschen van
ghedistileerde wateren ende Olien, tsamen met de Tonnekens Malveseye ende
Griecxschen Wijn, ende andere costelijcke Wijnen hebben. In sulcker voeghen
dattet gheen Cameren van Religieusen schijnen, maer veel eer Cruydeniers ofte
Parfemeurs Winckelen, en hebbense gheen schaemte dat elck een weet datse
gichtich zijn, ende denc- | |
| |
ken datmen niet en weet dat ghewelt van
grove spijsen, ende luttel ende soetelijcken te leven, de menschen magher ranck
ende te ghesonder doen worden, ende soo nochtans yemandt daer van sieck wordt
soo en is dit ten minsten van flerecijn niet totter welcken men van eenen raedt
de reynicheyt plach te gheven met alle de andere dinghen tot het leven van eenen
sedighen religieux behoorende, sy meynen oock dat niemandt en weet dat boven
het weynich eten het langhe waecken, bidden ende disciplineeren de mensche niet
en moet bleeck ende onaensienelijck maken, ende datmen niet wel en weet dat hun
Sinte Dominicus ende Sinte Franciscus wel ghekleedt hebben sonder drie habijten
voor een te hebben, niet in de wolle gheverft noch van de fijnste Lakenen, maer
vande grove stoffe ende natuerlijcke verwe om de coude alleenlijck te weeren,
ende niet om hen selven voorts te doen, in welcke dinghen ons Heere versien
wil, als noodich is voor de Sielen vande slecht luyden die heur onderhout
gheven. Aldus dan Broer Reynout in sijn eerste spore keerende, heeft hy zijn
Ghevaeder dickmaels komen besoecken en zijn stouticheydt gemeerdert zijnde,
heeft hy begonnen met meerder viericheydt als hy van aenvanck ghedaen hadde,
haer te solliciteren te doen wat hy verlanghde. De goede Vrouwe haer dus heet
gheport siende, ende Broer Reynout haer schoonder schijnende te wesen
als hy haer ghedaen hadde, eens op eenen dach van hem seer vermoeyt wesende,
heeft sy even alsulcken termijnkens ghebruyckt, als de ghene ghebruycken, die
wil hebben te doen 't gheene men van haer versoeckt, ende sprack: Hoe
Broer Reynout, de Minnebroeders doen sy sulcken dingen? Wien Broer Reynout
gheantwoort heeft: Me-Vrouwe als ick dit kleedt afgheleydt sal hebben (dat my
een lichte saecke om doen is) soo sal ick u een Man schijnen als een ander ende
niet een Minnebroeder de Vrouwe maeckte een kleyn mondeken als of sy hadde
willen lacchen ende seyde: O Godt, ongheluckighe als ick ben, ghy zijt immers
mijn Compeere, hoe soude dit te wercke gaen? Dit waer te grooten quaet want ick
heb menichmaels hooren segghen dattet veel te groote sonde is, ende om de
waerheydt te segghen, ten waer dat ick soude al doen wat ghy begheert, wien
Broer Reynout gheseydt heeft: Ghy zijt mal soo ghy 't daerom laet te doen, ick
en segh niet dattet gheen sonde en is, dan ons Heere vergheefter wel veel
grooter die hem daer na berout: dan segt my wie is uws soons naeste Maeghschap,
oft ick diet over de vonte ten doope ghehouden hebbe, of uwe Man diet ghemaeckt
heeft? De vrouwe antwoorde dattet haeren Man was. Ghy seght de waerheydt sprack
de Minne-broeder en slaept nochtans uwe man by nu niet? Ja hy sprack de Vrouwe.
Soo mach ick dan oock die uwen Sone soo nae niet en bestae als uwen Man, met u
soo wel slapen als hy doet. De Vrouwe dat gheen Logicienne en was, ende die
niet veel steedts en hoefse om haer te doen ligghen, gheloofde ofte maeckte de
Mannekens van't gene te ghelooven dat de Minne-broeder seyde, ende heeft
gheantwoort: Wie isser Compeere die op u Heylighe woorden soude konnen antwoort
gheven? Ende daer heeft sy haer selven overghegheven om sijnen wille te doen:
Hoewel het om een reysken niet achter en bleef, maer ondert decksel van
Compeerschap meer gheleghentheydts hebbende, om dat de suspitie te min-
| |
| |
der was, zijnse noch menigh ende verscheyden malen by den anderen
ghekeert: Niet te min is het eens onder anderen ghebeurt dat Broer Reynout ten
huyse van zijnen Ghevader ghecomen zijnde, ende siende datter doen niemandt en
was dan een cleyne Cameniere vande Vrouwe, seer schoone ende lieffelijck, hy
sijnen Compagnon mette selve boven int Duyvecot ghesonden heeft, om de selve
Duyve den Vader onse te leeren, ende hy met de Vrouwe, die haer cleyne Kindt by
der handt hiel, zijn inde Camer ghegaen, daer sy hun binnen ghesloten hebbende,
den tijdt ghepasseert hebben op een cleyn Beddeken daermen op sat, ende op dees
maniere wesende, wilde d'ongheluck dat de Compeere t'huys ghekeert is, die
sonder van yemanden ghehoort te zijn, stracx aende deure vande Camer gheweest
is, daer hy aen clopte, ende riep zijn Wijf, dewelcke dit hoorende gheseydt
heeft: O my, ick ben doodt, siet hier mijnen Man, nu sal hy de oorsaecke
ghewaer worden van onse ghemeensaemheydt. Broer Reynoudt was uytghedaen,
namelijck tot op zijn onderlijf, sonder Cap ende Covel, dewelcke dit hoorende
gheseydt heeft: Ghy seght de waerheydt ghevader: Waer ick maer alleenlijck
ghecleet, wy souden eenige excusatie vinden, dan doet ghy hem open dat hy my
soo vindt, wy en sullender ghene connen vinden. De vrouwe is stracks
inghevallen 't ghene dat sy te segghen hadde, ende sprack: Wel aen cleedt u,
ende als ghy ghecleedt sijt neemt u Peterken tusschen u armen, ende luystert
wel na dat ic seggen sal, op dat u woorden daer nae met de mijne over een
comen, ende laet my gheworden. De goede blutten vande man en hadde nau
afghelaten van cloppen, zijn wijf en antwoorde hem: Ick come mijn vrient, ende
opgestaen zijnde, is sy met een goet gelaet aende Camerduere gegaen, die sy
open ghedaen heeft, ende sprack: Lieve Man ick wil u wel seggen dat Reynout ons
Compere hier ghecomen is, ende Godt heeft hem hier ghesonden: Want voor
seecker soo hy niet ghecomen en ware: wy souden heden ons cleyn Soonken
verlooren hebben. Als den gec vanden Man dit gehoort hadde, viel hy schier in
zwijm ende seyde: hoe dus? Helaessen Man sprack het wijf hem is inden aenvanck
een haestighe swijmelinghe overghecomen, vande welcke ic meynde dattet doodt
was, ende ick en wist niet wat segghen ofte doen, dan dat Broer Reynout ons
Compeer ter selver uren ghecomen is, ende 'tselve in zijn armen ghenomen
hebbende, heeft hy my gheseydt Gevader 't zijn Wormen die hy int lijf heeft,
die hem aent herte naecken, ende souden hem wel ombrenghen, dan en sijt daer
niet voor beschroomt, want ick salse soo besweeren dat sy altsamen sterven
sullen, ende eer ick van hier scheyde sult ghy u kindt alsoo ghesont sien als
ghy het oyt ghesien hebt, ende om dat ghy hier van doen waert om seeckere
ghebedekens te segghen, ende dat u de Cameniere niet en heeft weten te vinden
waer dat ghy alsdoen waert, soo heeft hy tot dien eynde de selve zijnen
medegheselle doen segghen, ende dat op het hooghste vanden Huyse, ende ons
Compeer ende ick zijn hier binnen ghegaen, om dieswille dat niemandt als de
Moeder vant Kint by dese verholentheyt teghenwoordich mach zijn: Wy hebbender
ons oock binnen ghesloten, op dat ons niemandt en verhinderde, noch heeft hy
het tusschen zijne Armen, ende ic meyne dat hy niet anders en wacht dan dat
zijn medegheselle zijn ghebedekens voleyndet hebbe | |
| |
te segghen,
ende dan sal het al claer wesen, want het kindt is alreede seer tot hem selven
ghecomen. Den Bock ende den Ezel van den Man, alle dese dinghen gheloof
ghevende, hadde de ooghen des verstants in sulcker voeghen door d'affectie die
hy totten kinde hadde ghesloten, dat hy opt bedroch niet eens en docht, maer
eenen grooten sucht uytghesonden hebbende, seyde hy: Ick wilt gaen sien. En
gaet daer niet sprack het wijf, want ghy sout alle t'ghene bederven datter
ghedaen is, wacht wat, ick wil gaen sien oft ghy daer noch incomen meucht, ende
dan sal ick u roepen. Broer Reynout die al dit ghehoort, ende hem selven met
ghemack ghekleedt hadde, heeft het kint tusschen sijn armen ghenomen, ende als
hy alle dinghen nae sijnen sin gheschickt hadde, riep hy, hou Gevader en heb
ick Kompeer niet ghehoort? Den botmuyl vanden man antwoorde: Jae Heere. Doen
sprack Broer Reynout: Comt in. Doen isser den mallen gheck inghegaen, tot den
welcken de Minnebroer geseyt heeft: Hout daer uwen Soone door Godts ghenade
ghesondt, daer ick stracks op staende voet meynde dat ghyen t'avont niet
levende gesien en soudet hebben, ghy sult order geven om een wassen Beeldt van
sijn groote ter eeren Gods voor Sinte Ambrosius Beelt te laten stellen, door
wiens verdiensten u ons Heere dese ghenaede bewesen heeft. Het Kint sijnen
Vader hoorende, liep stracx nae hem toe, ende dede hem feesteringhe aen als de
cleyn kinderkens ghewoon zijn, dewelcke dat in sijn armen genomen
hebbende, huylende min ofte meer, als of hy't uyten grave ghetrocken hadde,
tselve begonnen heeft te kussen, ende sijnen Compeer te bedancken die't
ghesondt ghemaeckt hadde. Broer Reynouts Compagnon die niet alleenlijck eenen
Paternoster, maer moghelijck wel vier aende Cameniere, ende haer een cleyn
Borseken van witte zijde gheschoncken hadde, dat hem een Nonne gegeven hadde,
die tot hem devoot was, was al schoonkens als hy den man had hooren spreken, in
der Vrouwen Kamer ghecomen, in een plaetse van waer hy gantschelicken conde
sien ende hooren watmer dede, ende siende dat alle dinghen wel was, is
hy beneden gecomen, ende als hy in de camer getreden was, seyde hy Broer
Reynout ick heb alle vier de gebedekens geseyt, daer ghy my last af gaeft, den
welcken Broer Reynout gheseyt heeft: Broer mijn vrient ghy hebt stercken
aessem, ende hebt seer wel ghedaen, my aengaende doen mijn Kompeer hier
ghecomen is, en had icker noch maer twee gheseydt: Dan ons Heere so om u
gebedt als om t'mijne, heeft ons de gratie ghedaen dat het kindt ghenesen is.
Den boc vanden man dede wijn brenghen en vanden besten, met ghewelt van
confituren, ende heeft den Kompeer en sijnen Kompagnon goet chier aen-ghedaen,
mettet ghene datse meer behoefden, als van eenich ander dinc, daernae de selve
uyten huyse gheleyt hebbende, heeft hy heur adieu geseyt, ende sonder wachten
t'wassen beeldt doen maken hebbende, heeft hy dat by de andere voor S.
Ambrosius beeldt, maer niet te Milanen laten hanghen.
|
|
Auteursrechtvrij