De tweede vijftigh lustige historien ofte nieuwigheden Johannis Boccatii

[Pieternelle...]

Pieternelle heeft eenen haren Vryer in een aerden Vat gheborghen, soo de Man t'huys ghekeert is: De welcke t'selve vercocht hebbende, seyde sy, dat sy't vercocht hadde aen eenen die daer binnen in was, om te sien oft het dicht was, die daer uyt ghespronghen zijnde, t'selve aen den Man doet schoon maecken, ende daer nae tot sijnent t'huys ghedraghen heeft. T'welck ons vertoont wat aenstoot ende uytvlucht die hebben moghen, die onbehoorlijck vrijen.

TEN is noch niet lange geleden dat binnen Napels een arm Man te Wijve ghenomen heeft een schoon lieffelijc Vrouwen-beeldt, Pieternelle gheheeten: Ende hy met sijne hanteeringhe van een Metselaer, ende sy al spinnende, magerkens ghenoech den coste winnende, brochtense haer leven ten besten datse conden over. Tis gheschiet dat een Jonckman vande aerdichste op eenen dach dees Pieternelle siende, ende sy hem seer wel behaghende, op haer verlieft is, ende so veel heeft hy in een maniere ende in een ander aengehouden, dat hy by haer vry is gheworden, so datse om tsamen te comen, dees ordinantie bestelt hebben, te weten, dat de Jonckman, naedemael haer Man alle morghen heel vroech opstont om te gaen wercken, oft werck te soecken, hem yewers houden soude, dat hy hem conde sien uytgaen, ende de strate daer sy woonde Anovo ghenoemt, seer eensaem zijnde: uytghegaen dat hy was, soude hy in huys comen, ende so hebbense menichwerven ghedaen. Doch onder anderen is eens op eenen morghenstont gheschiedt, dat den goeden man uytgegaen zijnde, ende Hansken Striguaris so was de Joncman geheeten, in huys getreden zijnde, ende by Pieternelle wesende, nae een luttel tijts, daer hy den heelen dach niet eens plach te keeren, t'huys gekeert is, ende de deure van binnen ghesloten vindende, heeft hy geclopt, ende na het cloppen begon hy in sy selven te seggen: O God ghelooft moet ghy altoos wesen: want al hebt ghy my arm gemaeckt, ten minsten hebdy my met een eerlijc deuchdelijck jonck Vrouwen mensche tot een Huysvrouwe vertroost. Siet hoe haest sy de deure van binnen toeghemaeckt heeft, als ick uytghegaen was, op dat niet yemandt incomen en mochte die haer verdriet aen dede, Pieternelle den Man hoorende, die sy aen

[fol. S4r]

sijn maniere van cloppen kende, seyde: Och Hansken vrient ick ben doodt, siet daer mijnen Man, dat hem Godt bedroeven moet die weder t'huys comt, ende ick en weet niet wat dit te bedieden mach hebben, want hy en is noyt meer te sulcker uren t'huys ghekeert, moghelijck dat hy u gesien heeft doen ghy hier in quaemt. Dan om Gods wille, hoe't met de saecke is ofte niet, climt in dit eerden Vat dat ghy daer siet, ende ick sal hem gaen open doen, ende laet ons eens sien wat dit seggen wil, van desen morgen so haest thuys te keeren, Hansken is stracx in't Vat gheclommen, ende Pieternelle aen de deure ghegaen zijnde, heeft haren man open ghedaen, ende met een quaet ghelaet heeftse tot hem gheseydt: Nu wat is dit voor wat nieus, dat ghy desen morghen soo haest thuys comt? Nae dat my dunckt dat ick sien, so en wilt ghy heden niet bedrijven, dat ick u sien keeren met u werck-tuych inde vuyst: ende soo ghy dus aengaet, waer van sullen wy leven, van waer sullen wy broot crijghen? meynt ghy dat ick toelaten sal dat ghy mijn rocxken versetten sult met mijn ander cleerkens? die anders nacht ende dach niet en doen als spinnen, so dat my t'vel vande vingheren slijt, om maer soo veel Olye te winnen die ghenoech zy tot ons lampe. Man, man, daer en is niet een gebuere die haer niet en verwondere, ende mijner niet en spotte van soo veel arbeydts als ick doe: ende ghy comt my t'huys met de leghe handen, als ghy sout moeten wercken. Ende dit gheseydt hebbende, begonde sy te huylen, ende op nieuws te hersegghen: Och ick bedroefde ongheluckighe, tot wat quader uren ben ick geboren, tot wat ongheluck ben ick inde werelt ghecomen, die eenen soo degelijcken gheselle soude hebben moghen crijghen, ende en heb dien niet ghewilt, om aen den desen te gheraken, die niet eens denckt wie hy by hem heeft. Andere nemen goey daechskens met haer Vryers, ende daer en isser ghene dieder gheen twee ofte dry heeft, ende zijn lustich, ende toonen aen heur mannen de Mane in stee vande Sonne, ende ick ongheluckige als ick ben, om dat ick goet ben, ende op sulcken niet en lette, heb ick quade daghen ende verdriet: Ick en weet niet waerom ick soo wel als andere sulcken Vryers niet aen en slae. Verstatet vry wel man, dat ick, soo ic qualijck wilde, wel vinden soude met wie. Want daer zijnder wel dapper aerdighe die my lief hebben, ende wel willen, ende hebbent my ontboden, groot ghelt aenbiedende, oft cleederen, ofte Juweelen, soo ick wilde: Dan mijn herte en hevet noyt connen toelaten: want ic en ben sulcken moeders dochter niet, ende ghy keert my thuys als ghy sout behooren te wercken. Den Man sprack: Och vrou en treurt om Gods wille niet, t'is waer dat ick te wercke ghegaen was, dan het blijckt dat ghyt niet en weet als ick selfs niet dede, t'is huyden S. Galereus dach, men arbeyt niet, ende daerom ben ick te deser uren thuys ghekeert: Dan ick heb niettemin voorsten, ende middel ghevonden, dat wy broodt sullen hebben voor meer als een Maent: Want ick aen desen die ghy hier by my siet, heb 't vat vercocht dat ghy wel weet, dat alree soo langhen tijt het huys beslommert heeft, hy gheefter my vijf schellingen voor. Doen seyde Pieternelle, en dat ist dat my bedroeft: Ghy die een man zijt, ende hier en daer gaet, ende behoorde de saken vande wereldt te verstaen, hebt het vat vijf schellinghen vercocht, het welcke ick wijfken doen ghy nauwelijckx uyten huyse en waert, siende dattet ons inden wegh

[fol. S4v]

stont, aen eenen goeden man seven vercocht, die, doen hy t'huys keerdet, daer inne gheklommen is, om te sien oft het dicht is. Als de Man dit hoorde, was hy meer als te vreden, ende seyde totten ghenen die om t'selve ghecomen was: Goede Man gaet in Gods Name, ghy hoort wel dattet mijn Wijff voor seven vercocht heeft, daer ghyder my maer vijff voor gaeft. De goede Man seyde: Ter goeder uren, ende is wech ghegaen. Ende Pieternelle seyde tot haeren Man: Comt ghy hier boven nu ghy hier zijt, ende siet met hem hoe onse saecken staen. Hansken die met uytghestreckten ooren stondt om te luysteren, oft hem yewers voort te vresen stondt ofte te besorghen, Pieternellens woorden ghehoort hebbende, wierp sich strackx uyt het Vat, ende als oft hy niet ghehoort en hadde om des Mans t'Huys-comste, begon te segghen: Waer zijt ghy Wijff? Tot den welcken de Man (die alree boven quam) gheseydt heeft: Hier ben ick, wat is u begheeren? Hansken sprack, wie zijt ghy? Ick hadde de Vrouwe gheerne daer ick den coop van dit Vat mede ghemaeckt hebbe. De goede Man seyde: Doet vryelijck met my, want ick ben haeren Man. Doen seyde Hansken: Het Vat dunckt my wel dicht zijn, dan my dunckt dat ghyer vuylicheydt in ghehadt hebt, want t'is overtrocken met ick en weet wat drooch dincks, dat ick met de naghelen niet af-crabben en can: Daerom en soude ick't oock niet nemen, ten waere dat ick't eerst schoon saghe. Doen seyde Pieternelle: Den coop en sal deshalven niet achter blijven, mijnen man sal't over-al schoon maecken. Ende de man seyde: Jae wel, ende sijn wercktuych neder-gheleydt, ende hem-selven int hemde gheset hebbende, dede hy hem een Licht aen-steecken, ende een Schaef-yser langhen, ende als hyer binnen was begon hy te schrabben, ende Pieternelle als oft sy hadde willen sien t'ghene hy dede, het hooft over het gat van't Vat houdende, met noch eenen arm met haer heele schouder, om dattet wijt was, heeft beginnen te segghen: Schrabt hier ende daer oock, siet daer, daer hanght noch wat aen, ende daer-en-tusschen datse soo stondt, ende den Man vast wees, ende hielp gedencken. Hansken die sijnen lust dien morghen noch niet al gheboet en hadde, als den man over-comen was, siende dat hy niet en mocht als hy wel ghewilt hadde, dochte dien te boete als hy beste conde. Ende by haer ghecomen zijnde, die het gat van het Vat gheheel verstopt hiel, heeft hy eveleens als de onghebonden Hencxsten in haeren brandenden lust, inden breeden Velden van Parcien de Merrien bespringhen, sijnen vierighen lust oock wel heerlijcken gheblust: Die bycans op eenen tijdt als het Vat gheschrabt was, oock mede ghelescht was, ende hy wat wijckende, ende Pieternelle het hooft van't Vat lichtende, ende den Man daer uyt comende, heeft Pieternelle tot hem gheseydt: Daer neemt dit Licht ghy goede Man, ende besiet oft het oock schoon ghenoech is nae uwen sin. Hansken daer inne siende, heeft gheseydt dat het seer wel was, ende dat hy seer wel te vreden was, ende haer seven schellingen ghetelt hebbende, heeftse doen nae huys draghen.