|
| |
[Jan van Loreynen...]
Jan van Loreynen hoort by nachte aen sijn deure cloppen, ende maeckt sijn Wijf wacker, ende sy maeckt hem wijs dattet een
Spoocke is: Sy gaen hem besweeren, ende het cloppen hout op. Om de
slechticheydt sommigher Mannen te berispen, ende om de ercheyt die sommighe
Vrouwen hebben moghen, te vertoonen.
BInnen Florencien in S. Brancatius Prochie was wel eer eenen
wolle-kaerder, die gheheeten was Jan van Lorreynen, een man die gheluckigher
was in sijn hanteringhe, als wijs in ander saken: want hy wat vant slecht-hooft
hebbende, dickmaels Capiteyn ghemaeckt werdt van die van sijn handtwerck, inde
Prochie van S. Marie de nieuwe, ende onderhiel tot sijnent hare vergaderinghen,
ende hadde dickmaels ghenoech dierghelijcke Officikens, daer hy wel een voetken
te hoogher op ghinck. Ende sulckx quam toe om dat hy menichwerven als een wel
ghesteldt Man, goede portien den broederen van Sinte Marie uytdeylde: de welcke
hem om datter den eenen een Cap, den anderen een paer Koussens af trock, vele
schoone ghebedekens gheleert hebben, ende schoncken hem den Vader ons in Duyts,
de lofsanc van Vrou Matilde, ende dierghelijcke ghedichtsels, die hy in grooter
weerden hiel, ende bewaerdese altsamen seer sorchvuldichlijcken. Nu hadde deser
een seer schoone lieff-tallighe Vrouwe te wijve, die Vrou Monna Tessa genoemt
was, een dochter van Manuccio della Cucallia, seer wijs ende geestich.
Dewelcke de slechticheyt van haren Man kennende, op Frederick di Neri Pegolotti,
dat een versch schoon Jonckman was, verlieft zijnde, ende hy op haer, met een
van haer dienstmaechden gheordonneert heeft, dat haer Frederick soude comen
spreken in een seer lustighe plaetse die de voorseyden Jan niet wijt van
Florencien tot Cameraten hadde, daer sy haer al den Somer hiel, ende Jan
quam daer somtijdts eten ende slapen, ende smorghens keerde hy totten winckel,
ende somtijts by sijn mede-ghesellen, Frederick die sulckx boven maten
begeerde, is eens op eenen gesetten dach ter Vespertijdt, den tijdt
waer-ghenomen hebbende, derwaerts ghegaen, ende dien avondt Jan daer
niet comende, heeft hy daer met grooten ghemack ende ghenoechte by de Vrouwe
blijven eten ende slapen, ende sy in sijnen armen liggende, heeft hy hem by
nachte | |
| |
ontrent ses vande voorseyde beuselingen van haren Man
gheleerdt, dan sy niet eens denckende dat dit soo de laetste reyse soude
wesen als de eerste gheweest was, noch Frederick oock niet, op dat de
dienstmaecht niet altijdts en moeste om hem gaen, hebben sy't op dese maniere
t'samen besloten, dat hy alle daghe als hy tot ofte van een sijne plaetse die
een weynich hoogher was, quam, d'ooghe setten soude op eenen Wijngaert
die neffens haer huys was, ende hy soude een schale van een Ezels hooft op
eener der Wijngaert staecken sien: Het welcke als hy't metten muyl nae
Florencien toeghekeert saghe, dat hy vryelijcken ende sonder twijfel, dien
nacht by haer comen soude, ende soo hy de deure niet open en vont, dat hy dan
properlijcxkens dryemael aen-cloppen soude, sy soude hem open doen, ende als hy
den muyl van't Ezels hooft naer Fresole toe ghekeert soude sien, dat hy niet
comen en soude, want Jan wasser, ende aldus doende, zijnse dickwils by den
anderen ghecomen, dan onder anderen ist eens gheschiedt, dat Frederick met
Monna Ressa eten moetende, hebben sy twee groote Cappuynen doen koken, Jan
dieder niet comen en moeste, heel laet daer ghecomen is, waer van de Vrouwe
seer droevich is gheweest, ende sy ende hy hebben van wat gesouten vleesch
ghegheten, dat sy op een zijde hadde doen sieden, ende by de dienstmaecht
heeftse in een schoone witte servette de twee Cappuynen, ende veel versche
eyeren met een Flessche goede Wijn in eenen Hof doen draghen, daermen in comen
conde, sonder door het huys te gaen, daer sy gewoon was somtijdts met Frederick
te eten, ende heeft haer gheseydt dat sy hetselve aen den voet van eenen
Perselael, die op den cant van een Beemdeken stont, stellen soude. Ende den
spijt was soo groot diese hadde, datse niet eens en dacht aende dienstmaecht te
seggen, dat se soo langhe vertoeven soude tot dat Frederick quam, ende hem
seyde dat Jan daer was, ende dat hy die dinghen vanden Hof wech name. Weshalven
sy ende Jan te bedde gegaen zijnde, als insghelijcks oock de dienstmaecht, en
ist niet lange aengheloopen oft Frederick en quam daer, die eens
properlijcxkens aen de Poorte klapte, de welcke soo naer by de Camer was,
dattet Jan stracx ghehoort heeft, als oock de Vrouwe. Dan op dat Jan gheen
achterdencken op haer en creghe, heeft sy haer ghelaten dat sy sliep. Een wijle
gheleden zijnde, klopte Frederic andermaels aen, waer van Jan verwondert
zijnde, de Vrouwe een weynichsken aen ghestooten ende gheseydt heeft: Tesse
hoort ghy dat ick hoore? Het schijnt datmen aen ons deure clopt, de Vrouwe die
het beter als hy ghehoort hadde, gheliet haer te ontwaecken, ende sprack, wat
seght ghy? Ick segghe seyde Jan, dat het schijnt datmen aen ons deure clopt. De
Vrouwe seyde clopt? Och Jan en weet ghy nu niet wat dat is? Tis eenen Geest
daer ick dese nachten de meeste vervaertheydt af ghehadt hebbe dieder oyt was,
in sulcker voeghen dat ick, doen ick hem ghewaer ben gheworden, het Hooft onder
het decksel ghedoken hebbende, ick soo stout niet gheweest en ben dat uyt te
halen, tot dattet schoon dach was. Doen seyde Jan: Gaet Wijff gaet, zijt daer
van niet verveert, soo't dat is, want ick heb eer wy te bedde ginghen, soo veel
goede ghebedekens geseydt, dat wy niet en hoeven te vreesen, dat hy ons, wat
macht dat hy ooc heeft, eenich quaet doen en can. De | |
| |
Vrouwe op dat Frederick moghelijck gheen achterdencken en creghe, ende hem met
haer stoorde, heeft gantschelijck voor haer ghenomen op te staen, ende hem te
doen vernemen dat Jan daer was, soo datse tot haeren Man seyde: Tis wel, seght
ghy u ghebedekens by u selven, wat my aengaet, en sal ick niet gerust noch
seecker zijn, soo wy hem niet en bezweeren, nademael dat ghy hier zijt. Jan
seyde, ho ho, hoe bezweertmen die? De Vrouwe seyde: Ick kan den geest wel
bezweeren: Want eer-gisteren doen ick tot Fresole int Pardoen was, heeft my een
vande Oude Vrouwen, die Jan mijnen man het wijste stuck zy, dat u God door my
mach te kennen geven, siende my soo vervaertachtich, een goede bezweeringhe
gheleert, ende seyde dat sy de selve menichreysen geproeft hadde, eer sy noch
so oudt gheworden was, ende dat haer die altoos gheholpen hadde. Dan Godt
wetet, dat ick noyt de stouticheydt ghehadt en soude hebben, om de selve te
gaen proeven: Maer nu ghy hier zijt, wilt ghy, anders soo sullen wy die gaen
bezweeren. Jan seyde dattet hem wel behaechde, ende opghestaen zijnde, zijn sy
beyden heel properlijckxkens aen de deure ghecomen, aende welcke dan van buyten
Frederick noch met achterdencken verwachtende was, ende aen de selve ghecomen
zijnde, seyde de Vrouwe tot Jan: Wel aen dan, spout ghy maer als ickt u segghe,
wel sprack Jan, ende de Vrouwe begon de bezweeringe, ende sprack:
Geest, geest, die by nachte gaet,
Met een stijf dinck klopt ghy hier aen,
Met een stijf dinck moet ghy weer gaen,
Gaet inden Hof daer den Perseler staet,
Daer vindt ghy Wijn ende twee vette,
Met Eyeren versch inde servette,
Neemt die wech, laet ons met vre,
Doet my gheen leedt, noch mijnen Jan me.
Dit gheseydt hebbende, seyde sy tot haren Man, spout Jan, ende Jan
die spooch, ende Frederic die buyten was ende dit hoorde, van Jeloursheyt
ghebetert, met alle sijnen druc, creech sulcken lust eens om te lacchen, dat hy
schier berste, ende seyde al heymelijcken als Jan spooch, de tanden. De
vrouwe na datse op dees maniere drymael den geest bezworen hadde, is wederom
metten man te beddewaerts ghekeert, Frederic die gemeynt hadde met haer te
eten, niet gegeten hebbende, ende de woorden der bezweeringe wel
verstaen hebbende, ginc inden Hof, ende aenden voet vanden grooten Perseler de
twee Capuynen, Eyeren, ende de Flessche metten wijn gevonden hebbende,
heeft die thuys ghebracht, daer hy met ghemack ghegheten heeft. Ende daernae
t'anderen tijden hem by de Vrouwe vindende, heeft hy met haer om de voorseyde
bezweeringhe soo ghelacchen. T'is wel waer dat sommighe segghen, dat de Vrouwe
het Ezels hooft wel naer Fresole toe ghekeert hadde, dan dat eenen Boer door
den Wijngaert passerende, t'selve met eenen stock gheslaghen, ende om ende wederom hadde doen draeyen, soo dat het naer Florencien toe ghekeert, ende soo
staende ghebleven was, ende dat Frederick, meynende door sulck een teecken daer
gheroepen te zijn, weshalven daer ghecomen was, ende dat de Vrouwe de
bezweeringhe op deser maniere ghedaen hadde. | |
| |
Spoke spoke van hier wech gaet,
Den Eselscop heb ic niet gedraeyt,
Een ander ist, die Godt bedroeve,
Jan is by my hier op de hoeve.
Weshalven hy ghegaen zijnde sonder eten, ende inde Herberge
ghebleven soude zijn. Dan eene van mijne geburen dat een seer oude Vrouwe is,
seyde my dat d'een ende d'ander waerachtich is geweest, na datse, doen
sy noch een cleyn meysken was, verstaen hadde: Dan dat het de laetste niet aen
Jan van Loreynen, maer aen eenen Jan de Nello ghenoemt was, die in Sinte
Pieters Poort woonde, soo cloecken gortentelder als d'ander, gebeurt soude
zijn. Daerom staet het in uwen keur mijn beminde Vrouwe, de ghene te nemen die
u best aenstaet, oft wilt ghy alle beyde. Sy hebben groote cracht in
dierghelijcke saecken, als ghy ghehoort hebt: Leertse, het mach u noch te passe
comen.
|
|
Auteursrechtvrij