Schyn-heyligh
(1979)–G.A. Bredero–
Auteursrechtelijk beschermd|
Regelnummers proza verbergen
| |
Ri.
1703Niet. Dir.
1704Houdij't voor geck spel?Ga naar voetnoot1704 Rie.
1705Jck verstae's mij niet. Dir.
1706Wat wilt ghij, dat sij de dochters trouwen 1707 die ons belooft zijn? Rie.
1708Die 't lust breker sijn hooft meê. Dir.
1709Wat een spreken? Rie.
1710Wat een swijghen? Dir.
1711Wij begeeren de vrouwen. Rie.
1712Siet datje se crijght. | |
Dir.
1713Wij sullen v gehoorsaem sijn als ghij vw 1714 woordt houdt. Ri.
1715Mijn woordt was het niet. Dir.
1716Wiens dan. Rie.
1717Mijn tongs. Di.
1718Een schoon antwoort. Ri.
1719Jck hoor gaeren datse v behaeght. Di.
1720'T is een schand. Ri.
1721Dat magh het wesen. | |
Di.
1722Ons toecomende schoonvaeder. Ri.
1723Mijn toekomende swaeghers. Di.
1724De droefhejdt oft de blijschap van haer 1725 t'hujs koomst heeft hem 't hooft ontstelt. Rie.
1726Nocht 't een, nocht 't ander. Di.
1727Waer toe dit spotten? Rie.
1728Die 't weet, seg't v. Di.
1729Waer heen Joncker Steven? | |
Ste.
1730Jck gae door om geen straetgerucht te maken. Dir.
1731Wij sullen elckander spreken: zij moghen 1732 wacht houden hoe't haer becomen sal. | |
4 B. 2 Toonneel.Slocspec. Daghdief. Rieuwert.
Sloc.
1733't volck sal niet weten hoe sij 't met 1734 v hebben. Rie.
1735Ah, ah, ah. Sloc.
1736Past op den haspel. Rie.
1737Die doorgegaen is, sijn schae, en die weêr-1738gecomen is, ter goeder wren. | |
Sloc.
1739Siet daer Daghdief aen komen grijnsen. Daghd.
1740Catrijn. Rie.
1741Wat heeftse? Daghd.
1742sij is. Rie.
1743Wat? Daghd.
1744Wegh geloopen. Rie.
1745Waer? Daghd.
1746Och 't moejtme soo. Rie.
1747Waer heen? Daghd.
1748Men weet niet. | |
Rie.
1749Jck wil een stuck aenrechten om inde 1750 Cronijck te setten. Sloc.
1751Waer mee? Rie.
1752Met de fortuin 't hooft te bieden. Sloc.
1753Ghij sult haer den beck breecken. Rie.
1754Jck wilse levendigh raebraecken. Sloc.
1755Zij sal haer rechte loon hebben. Rieu.
1756Vat ghijse. Sloc.
1757Ah, ah, ah. Rie.
1758Meenje niet dat het in druck gaen sal. Sloc.
1759Wat weet jck het? Rie.
1760Waer om niet? Sloc.
1761Om dat haer sententij niet eerst gelesen is. | |
Rie.
1762Loop kacken Wlespiegel. Dagh.
1763Wel, wat spel is dit? Sloc.
1764Siet ghij niet hoe't heerschap om dat hij 1765 een man van verstandt is, den brits heeft 1766 van de fielterijen die hem de Fortuin speelt? Dagh.
1767Moij, heel mooij seker. Rie.
1768Gaet in hujs en komt de geen die'r thans 1769 met geweldt in wilde wesen, wederom, laet 1770 hem loopen; komt Steven doet oock soo. 1771 komt Dirck, alevelleens; komender 1772 andre, min nocht meer.Ga naar voetnoot1772 Sloc.
1773Een resolutij van een Coning.Ga naar voetnoot1773 | |
4 B. 3 Toonneel.Rieuwert. Wouter.
Rie.
1774Wie soudt gelooven dat dien hajlighen man 1775 mij soo in een oghenblick had connen 1776 opschicken al de pottebanck van de be-Ga naar voetnoot17761777commeringen in mijn hart? O fortuin 1778 jck acht v niet meer als een appelteef, 1779 een vlasteef, een asschevijster, een sletvinckGa naar voetnoot1779 1780 en een sengkat. Wouter.
1781Daer is 't heerschap. Mijn heer den ring 1782 daer biedt mij een goudtsmit vijf en 1783 tnegentigh pondt vlaemsch voor 't sal 1784 op de hondert aencomen soo ghij se vercopenGa naar voetnoot1784 1785 wilt. daer isse, en daer zijn de hondert 1786 pistoletten mede, jck kanse niet gewisselt 1787 Ga naar margenoot+crijghen als met tien ten hondert schaede. 1788 jck gae nu naer een lijnwaetwinckel sien 1789 oft jck craeghen gemaeckt kan vinden, die v 1790 dienen.Ga naar voetnoot1790 | |
Rie.
1791Gaet waer't v lust en gelieft, t haijlighGa naar voetnoot1791 1792 crujs achter v. Wat segdij daer af? 1793 Vrouw fortuin begint alree van anxt 1794 in haer pack te pissen. Daer 1795 seintse alree een van haar boden om mij 1796 te paeijen en te vreên te stellen. Maer 1797 dit Sulje weten rijvarcken, dat jck vGa naar voetnoot1797 1798 geenen danck weet voor ketens nocht 1799 voor pistoletten, jck achtse niet meer 1800 als slijck en dreck. Nu jck magh in 1801 hujs gaen. | |
4 B. 4 Toonneel.Dirck. Catrijn.
Dir.
1802Jck en de Stille sijnder oevel aen, wij enGa naar voetnoot1802 1803 weten niet oft wij voor oft achter gaen. Hij 1804 is vervoert door de liefde dien hij tot Alijt 1805 draeght ende door gramschap op Lang-1806haijr, ende jck van gelijcken door de liefde 1807 tot Catrijne. Wat sal er nu werden; 1808 van mij, die denck het geen jck wel njet 1809 dencken wilde, ende gedacht heb op 't geen men 1810Ga naar margenoot+minst denckt. Jck denck vertwijfelt 1811 te werden, 't welck een ongeoorlooft dencken is, 1812 Ende jck heb gedaght op sterven, 't welck 1813 men ongewoon is te dencken. Daer nae heb jck | |
[naar Bredero]
Catrijn.
1819Jck ben gesint een eeuwighen naem nae te laeten vande 1820 liefde die jck Joncker Dirck en van 1821 de trouw die jck Joncker Wijbrandt bewijsen sal. Dirck.
1822En tot meerder deerlijckhejdt, soo sal mijn lijden 1823 eeuwigh zijn, want daer geen leven is kan geen 1824 doodt komen. Cat.
1825 O me Joncker! Dir.
1826O me Joffrouw voortgebraght vande natujr 1827 om van de wereld verwondert te werden!Ga naar voetnoot1827 | |
Cat.
1828Ojme! Dir.
1829Heeft het mij niet op mijn leden geleghen? Cat.
1830Jck heb besloten dat een behoorlijcke wreedthejdtGa naar voetnoot1830 1831 wraecke doe over d'onbehoorlijcke medogenhejtGa naar voetnoot1831 1832 dewelcke mij gebracht heeft tot het eischen 1833 des oorsaex van mijn doodt. Dir.
1834O Godt Cat.
1835Jck soude wel willen dat jck coste niet willen eenGa naar voetnoot1835 1836 saecke die ghij wenscht dat jck niet en wilde. Dirck.
1837Ajme! | |
Ga naar margenoot+
Cat.
1838Al ist dat jck niet achterhaelen en kan de gloorie 1839 van soo veel befaemde vrouwen die door minne 1840 ter doodt gebracht zijn, gelijck jck: soo ben 1841 jck nochtans van wil ende cloeckmoedighejdt 1842 niet minder als zij, sulx jck hem mijnen vrijer 1843 niet behoor te leur 1844 te stellen, ende v 1845 mijn brujdegom te vreden. Dir.
1846Waent ghij dan dat jck beholpen ben met vw doodt? Cat.
1847Jck seg het om dieswille dat het ejndt 't welck v 1848 wt den ooghen nemen sal vw geschende brujdt, 1849 v voor ooghen stellen sal een eewighen lof. Dir.
1850Dat soudt ghij moghen seggen, indien, daer geen toe-1851stemming van wil is, sonde wesen conde. Cat.
1852Het schijnen is een half wesen. | |
Dir.
1853Beter is de kujshejdt des harten als de mijdenthejdt 1854 des lichaems. Cat.
1855Dat is wel waer. Dir.
1856Ist zoo, men gaeder dan nae te werck. Cat.
1857Men kan niet, want d'alleropperste schelmerij 1858 begaense, die overtreden de beloften aen 1859 een man gedaen voor God ten getuighenisse 1860 van 't selve geroepen zijnde. Dir.
1861Laet straf lijden de geene om wiens wille ghij 1862 waent te sondighen ende laet het vonnis 1863 dat ghij over vselven geeft, gaen over mij die 1864 die man ben. Cat.
1865'T geen datmen met woorden sejdt moetmen nae- | |
[naar Bredero]
Dir.
1869Och welcken vreughde ist mij wel eer geweest 1870 tot mijn brujdt verworven te hebben soo wt-1871nemenden Joffrouw! Cat.
1872Mijn lesen en betrachten vande schrjften der 1873 voortreffelijcke vernuften dient mij wijder 1874 niet, als om beter te sterven dan jck heb geweeten 1875 te leven. Ende om dat mij bekent is dat de 1876 onwetenhejdt het leven acht ende de voorsichtichejdt 1877 de doodt veracht, soo sal jck met onver-1878andert gelaet, onvertzaeght gemoedt, 1879 ende gewilligher handt innemen dit venijn. Dir.
1880Ghij sult niet. Cat.
1881Men moet des Hemels wil gehoorsaemen. | |
Dir.
1882Jndien ghij dat glas drincken wilt soo suldij mijn 1883 deel doods daer in laeten, oft niet drinckende 1884 gedoghen dat jck nevens v des levens deelaghtigh 1885 zij. Cat.
1886Nu, mijn rampsaligh lot hebbe sijnen wil. Dir.
1887Onthouwt v van woorden ter wijl jck 't inslicke. Cat.
1888Ojme! Dir.
1889Gemerckt jck minnende v die doodt waere, soude 1890 haeten mij selven die levend bleeve, soo heb jck 1891 de quellingen willen beroven van't kortswijl 1892 datse aen mijn hartsweer hebben souden. Cat.
1893Waer 't dat ghij niet en leedt, jck soude niet lijden. | |
Ga naar margenoot+
Dir.
1894Jmmers sal jck v nu geselschap houden inde eewighe 1895 duisternissen, ende v toelichtende met mijnen brandt 1896 sal jck v lantaeren voerder wesen op 1897 de schrickelijcke rejse, ende v versekeren in 1898 de vreesselijcke plecken des middelpunts. Maer 1899 indien 'er eenigh God is dewelcke de getrouwigh-1900heden der minnaeren ter harten neemt, diens 1901 medoghenhejt bid jck dat hij onse geesten bestel 1902 ter plaetse daerse elckander gestaedelijck moghen 1903 hanteren. Cat.
1904De tijdt is gecomen, mijn lief, die geen tijdt en heeft 1905 om tijdt te verbejden. Ende daerom wil jck 1906 onbekende vrouw onder de exempelen der 1907 doorlughtighe mannen stellen 't werck 1908 van de trouwe, die jck in soo korten stondt 1909 van leven moet bewijsen aen Jr. Wijbrandt. 1910 Daerentusschen geven dese armen dien niet 1911 heeft moghen gebeuren te ketenen ende te prangen 1912 vw zijden ende vw borst, met het omringen van 1913 vwen hals ende schouderen te kennen de wellust | |
[naar Bredero]
Dir.
1916O mijn Catharine! mijn Catharine Oh! Cat.
1917Naerdien wij onse wtvaert met geen 1918 schreijen hebben gehouden nocht onse doden ver-1919eert met traenen, laet ons voorts d' wterste 1920 deughd des kloeckmoedighejds gebrujcken, op 1921 dat jck door middel van de selve mijn wtersten oor-1922lof van v verwerve ende ghij van mij de heushejt 1923 van 't laeste scheijden. Dir.
1924Soo veel als mij belangt jck geefse v op voorwaerde 1925 dat vw geest op sijn verschejden de mijne aenspreeck, 1926 want jck saller op wachten. Cat.
1927Dat Sal niet anders gaen, want mijn siel verbejdt 1928 in vw borst om 't saemen met d'uwe te vertrecken, 1929 ter tijdt toe dat jck volbraght hebbe mijn 1930 doodlijcken arbejdt.Ga naar voetnoot1930 Dirck.
1931Gaet heenen. | |
4 B 5 ToonneelQuisttijdt. Daghdief.
Quist.
1932Waer hebt ghij geweest. Dagh.
1933Bij Lijsjen Leuterpels.Ga naar voetnoot1933 Quist.
1934Maght v beuren in bordeelen te loopen nu 't hierGa naar voetnoot1934 1935 soo drock te doen is. Dagh.
1936Waarom niet? Quist.
1937Hoe soo? Dagh.
1938Wel 't heerschap sejde dat hem alleding alleens 1939 was. Jck vraeghd hem oft jck een deel slockersGa naar voetnoot1939 1940 inde kelder broght wat hij doen soude, hij sejde, 1941 niet. En oft ick in 't hoerhujs liepGa naar voetnoot1941 1942 en liet v hier staen. Niet. Wel wat soud jck 1943 min doen als beproeven oft de man standt-1944vastigh was en sijn wercken over een quaemen 1945 met zijn woorden? Quist.
1946Wel gedaen. Maer Langhaijr is achter in 1947 gekomen. | |
Dagh.
1948Wel hoe is hij ontfangen? Quist.
1949'T heerschap keert hem aen geene saecken. Dagh.
1950De basin? Quist.
1951Die is soo blijdt oft se haer selve gevonden had. Dagh.
1952En Alijt? Quist.
1953Sij weet niet wat vriendschap datse hem doen wil. Dagh.
1954Wel hij was immers een mallen bloedt, een field, 1955 een lichthooft, een cranckop en een wispeltuir. Quist.
1956Nu ist de liefste swaegher Dagh.
1957Gort schen d'oude meer.Ga naar voetnoot1957 | |
Quist.
1958Alijt wild hem niet weer onder haer ooghen 1959 lijden. Dagh.
1960Die de wijven lest spreeckt heeftse eerst. Quist.
1961Korts was 't Joncker de Stille altemael, zij lonckte 1962 zij wenckte, sij kuste de handtschoenen die hij 1963 haer gegeven had. Dagh.
1964Nu vlooghse Langhaijr terstondt om den hals, en 1965 d'ander is een dronckert geworden, een tujscher,Ga naar voetnoot1965 1966 een boldeelbroeck. Quist.
1967Al een ding een wijf en een weerhaen. Dagh.
1968Ghij spreeckt Evangelij. Quist.
1969En den anderen die in Abbenaers geweest is om 1970 pisdieven te hael, wil Catrijn voor recht 1971 roepen. | |
Dagh.
1972Dat hoor jck. Quist.
1973Jakemijn is haes op. Dagh.
1974Aen een zij daer komt Joffrouw. Quist.
1975Wat droes oft zij 't oock geluistert heeft? Dagh.
1976We sullen't thans gewaer worden. | |
Ga naar margenoot+4 B.6 Toonneel.Belij. Lubbert.
Belij.
1977Gaet heenen gaet en siet oft ghij Rieuwert kondt 1978 vinden, ende hem vertoghende hoe dat 1979 onse dochter vw getroude vrouw is voor God 1980 en voor de wereldt siet oft ghij hem kondt be-1981weghen om te gedooghen dat ghij weder 't'saemen 1982 in hujshouding treedt. Ben jck oock geck, niet, 1983 gaet niet bij hem, mij komt het toe inde saeck 1984 te doen als jck het verstae, en goedt 1985 te vinden dat jck goedt vind, en te willen dat 1986 jck wil. | |
4 B. 7 Toonneel.Alijt. Lubbert. Belij.
Alijt.
1987Waer wilt ghij gaen? Lub.
1988Hier dichte bij, troosjen. Alijt.
1989Jck sal krijten, krijten sal ick. Lub.
1990Jck koom op staende voet weder. Alijt.
1991Vh. v! Belij.
1992Maeckt haer niet aen 't schreijen. | |
Lub.
1993Jn een ommesien sal jck weêr hier wesen. Alijt.
1994Jck wil niet. Lub.
1995Jck oock dan niet. Belij.
1996Jn hujs dan. | |
4 B 8 Toonneel.Wouter.
1997Jck heb mijn heerschap seven jaer lang gedient 1998 Ga naar margenoot+soo getrouw als moghelijck is, en nu komt hij 1999 en scheldt mij voor een dief, en loochendt dat 2000 hij den ring en de pistoletten weder van mij 2001 ontfangen heeft. Seker jck soud dencken 2002 dat jckse aen een ander in sijn plaets gegeven 2003 had, gelijck aen hem de perlen en de keten 2004 gegeven zijn in plaets van een ander, en jck 2005 soud het recht wt belijen, en hadGa naar voetnoot2005 2006 jck hem soo claerlijck niet gekent, aenGa naar voetnoot2006 2007 troonij haijr, baert, spraeck en klederen. | |
[naar Bredero]
| |
4 B. 9 Toonneel.Slocspec. Rieuwert. Wouter.
Sloc.
2015Wilt ghij dat jck naer hujs gae he? Rie.
2016Jae, maer jck beding, oft 'er de brandt in quaem 2017 dat ghij 't sult staen aenkijcken en komen mij 2018 een oratioen doen hoe 't er mee gegaen is. Sloc.
2019Al ree man. Daer gae jck heen. Rie.
2020Wat heb jck 'er mee te doen oft mij ijemandt in 2021 hujs wacht, oft 'er bujten, oft nerghens, en ofter 2022 meer ten achteren als te vooren is? | |
Ga naar margenoot+
Wou.
2023Om dat jck v niet begeer t'onthouden 't geen 2024 't geluck v verleent heert, houdt daer ist al. Rie.
2025Jck seg Fortuin datje een doorslepen arghe trijp sijt.Ga naar voetnoot2025 Wou.
2026belieft het v niet mij mijn afschejdt 2027 met vriendschap te geven, soo moet jck patientij 2028 hebben. Rie.
2029Jck gae door. Wou.
2030Daer gaet hij heen en wilmen niet eens adieu 2031 seggen. O bloedt, is dat dienen? heeftmen 2032 sulck loon te verwachten voor 't behartighen 2033 van sijn meesters saecken? | |
4 B. 10 Toonneel.Simon. Wouter.
Si.
2034Wouter. | |
Wou.
2035Jst moghelijck dat de lieden schaemt nocht 2036 eer in haer lijf hebben? Si.
2037Hoort hier. Wou.
2038Neen, jck wil mistroostigh werden. Si.
2039Ghij hebt het spreeckwoordt wel gehoort, die 2040 steelt doet een sond, en die hem laet besteelen 2041 doeter dujsendt. Wou.
2042Nu heb jck v altijdt den ketten en de perlen wederGa naar voetnoot2042 2043 gegeven. Si.
2044Wanneer? Wou.
2045Hier terstondt. Si.
2046Jck word schier aêrs. Wou.
2047Kondmen mij mijn sack niet geven sonder mijn 2048 eer te nemen? | |
Si.
2049Jck denck vast en herdenck, en al denckende en her-2050denckende sal vw een goe tijding brengen. Wou.
2051Doch, de lieden te cruissen en dan haer wonden te 2052 kussen. Si.
2053Mijn verstandt schietende met den pijl des over-2054legs, wt den boogh des gedachts heeft het 2055 wit getroffen. Wou.
2056Hebt ghij eenighe andere potterij bedacht die 2057 ghij seggen wilt dat jck v gespeelt heb? Si.
2058Neen. Wou.
2059Wat dan? Si.
2060Dat jck mijn broeder gevonden heb. | |
Wou.
2061Dat waer wel een saeck om mijn gramschap te 2062 doen over gaen. Si.
2063Jck ben t'hans een man gemoet die mij soo wel 2064 geleeck van aensight, haijr, baert, lengte, 2065 dickte, spraeck, gelaet, en dat oock te 2066 verwonderen is, van klederen, dat jck dacht 2067 waeren de lieden spieghels hier in Hollandt 2068 jck soud meenen dat jck mij selven in een ander 2069 sagh. Dees sal voor seker mijn broeder wesen 2070 en d'oorsaeck van dese brabbeling, 'K en 2071 weet niet wat bottigheidt gedaen heeft dat 2072 jck 't niet eer bevroedt heb. Wou.
2073'T moght wel. Si.
2074'T gaet vast. Let eens op dat wandelen van 2075 die perlen met de keten, en op dat weergeven van 2076 den ring en de pistoletten. Wou.
2077't sal soo wesen. | |
Si.
2078Jn somma ghij zijt een knecht met eeren. Wou.
2079Mij dunckt schier dat jck het waert ben dat ghij 't 2080 bekent. Si.
2081Nu moeten wij vernemen naer de man, 2082 nae sijn naem, sijns vaeders naem, 2083 en sijn geslacht, en oft hij oijt een broeder gehadt 2084 heeft. Wout.
2085Soo't mijn heer gelieft. Si.
2086Komt gaenwe naer de herbergh. |
|