Schyn-heyligh

Regelnummers proza verbergen

[p. 152]

Tweede Bedrijf 1^e. Toonneel.

[naar Bredero]

Steven de Stille. Dirck van Trouwenoort.

Steven.

582Swaegher.

Dirck.

583Heetmij noch geen swaegher 't'is wat te vroegh.

Ste.

584Niet met allen. 't sal nu niet of gaen; ghij 585 hoeft niet meer te vreesen dat v tegenpartij 586 t'hujscomen sal als jck 587 dat de eerste man van Alijt wederkeere.

Dirck.

588Daer is wel eer soo nieuwen ding gebeurt.

[p. 154]

[naar Bredero]

Ste.

589T is doch wel geschiedt dat een koe een haes 590 ving, maer t beurt evenwel selden. Maer 591 siet daer staet J^r. Catrijn inde deur.

2 Bedrijf. 2 Toonneel.

Catrijn. Steven. Dirck.

592Mijn moeder komt niet te voortschijn met 593 de perlen en de keten, en Alijt krijt van 594 korselheit om dat zij soo lang wegh blijft.⁵⁹⁴

Steven.

595Godt verleen v goeden dagh toekomende suster.

Catrijn.

596Dat jck niet dubbel seker en ging in 't 597 goedt hart dat ghij mij toedraeght 598 jck soude meenen dat ghij 'thujs vijandt waert⁵⁹⁸ 599 Joncker Dirck, soo verandert vw spraeck, en 600 ⁺soo bleeck besterft ghij.

Dirck.

601Het beven is sulcken eigenschap van de vrees 602 datmer sich niet over behoort te verwonderen.

594 korselheit: boosheid, ergernis.

598 'thujs vijandt: het huis (d.i. onze familie) vijandig gezind.

+ 30

[p. 156]

[naar Bredero]

Catrijn.

603Laet andere vresen, ghij zijt genoechsaem wt⁶⁰³ 604 alle sorghen.

Dirck.

605Waer 't saeck dat de Fortujn in vw wil haer 606 woonplaets had, het soud soo wesen, maer 607 dewijl zij elders woont soo vrees jck voor wat 608 anders.

Catrijn.

609Als 't geluck tegens mijn Liefde die jck v draeghe sich 610 dwars versetten ging, soo soud jck noch bestaen 611 wat wt te rechten daer 't heele Landt af 612 waeghen soude.

Dirck.

613Ghij spreeckt eenstemmigh met de groothejt 614 van vw gemoedt, daerom verquick jck mij met 615 den aedem der woorden die v wt den mondt komen.

Catrijn.

616Zijt gerust, mijn hart, indien joncker Wijbrandt 617 t' avont ten sessen niet t'hujs en komt van zijn 618 vreemde rejs, soo beloof jck v daetlijck te 619 troosten. Maer lieve en schrejt doch niet.

603 ghenoechsaem: voldoende.

[p. 158]

[naar Bredero]

Steven.

620Hij die te gering houdt v soo grooten aenbieding 621 met woorden te vergelden, bewijst met het 622 vergieten van sijn traenen dat hij v antwoort 623 met de tong der sielen.

Dirck.

624Ghij ligt mij in 't hart.

Catrijn.

625Daer word jck geroepen.

Steven.

626Goeden dagh.

⁺

Dirck.

627Soo ras als de deur toeging, verscheen mij mijn 628 hoop weder inde gedachten in schijn van een 629 kaers die inde pijp brandt.

Steven.

630Daer hebben wij 't weer vande voorspoocken.

+ 31

[p. 160]

[naar Bredero]

Dirck.

631Wel adieu jck gae mijn dingen voorts doen.

Steven.

632Jck van gelijcken, Adieu.

2 Bedrijf. 3 Toonneel.

Rieuwert. Slockspeck.

Rieuwert.

633Als wij mannen beginnen de vrouwen wat meer 634 gebiedts als recht, toe te laeten inde huissaecken, 635 zoo worden 636 wij terstondt in stee van meesters knechts, jck 637 moeter een schut voor schieten oft jck geraeckte 638 wel voort heel onder de pels.

Sloc.

639Prinsselijck staen v dese nieuwe kleeren.

Rie.

640Jck ben hedenmorghen ten neghen wren wt gegaen 641 en heb noch zedert niet t'hujs geweest.

[p. 162]

[naar Bredero]

Sloc.

642Ghij bent t'ongnaertigh eguirt. gij lijckt wel 643 tien jaer jonger.

Rie.

644De vrienden tegens t'avont te nooden dat moest 645 zij self mondeling beschicken, en tot de goudt-646smit te gaen dat kon oock niemandt anders 647 van haer sin doen

Sloc.

648Jae wel had jck nu een nieuwe duit gij moestse 649 hebben. O de hennen sullen v niet kennen ick 650 laet staen gij v selven.

⁺

Rieu.

651Wat hebje al quaedt snaps? Wat staeje en 652 kaeckelt?

Sloc.

653Jck seg van Quistijdt en Daghdief datse 654 verstandt hebben van wtblijven.

Rieu.

655Jck wil dat ghij alle drie beter leven lejdt. 656 oft. oft.

+ 32

[p. 164]

[naar Bredero]

Sloc.

657Alsoowaer?

Rieu.

658Alsoowaer.

Sloc.

659Aj, maeckt mij dan marcktganckster.

Rieu.

660Hoe dat?

Sloc.

661Maer wilje datwe beter leven lejden soo moeten 662 wij voor ons achter inde keucken altemet wat 663 toestellen, een middelrifjen frujtieren, een⁶⁶³ 664 merghschinckeltjen stoven, een hutspotjen over 665 hangen, en een schravesants kaesjen hebben om 666 de maegh te versegelen.

663 toestellen: toebereiden, aanrichten.

[p. 166]

[naar Bredero]

Rieu.

667Jck wil seggen dat ghij v beter aen sult moeten⁶⁶⁷ 668 stellen, en vw oude quae manieren verwerpen, 669 Esels als ghij zijt.

Sloc.

670Laet ons in hujs gaen de pocken magh se haelen 671 de knechts soo wel als de Joffrouw.

667 aen ... stellen: gedragen.

2 B 4^e Toonneel.

Wijbrandt van Wijdermeer, in reiskleeren.

672'T is loflijck en aensienlijck datmen sich magh 673 beroemen veel landen steden ende verschejden 674 volcken versocht te hebben. Maer wederkerende 675 tot de Minne; degeen die geen courage ende 676 ⁺gedult en heeft, onderwinde sich niet hem⁶⁷⁶

+ 33

676 onderwinde sich: wage het.

[p. 168]

[naar Bredero]
677 te dienen; want hij wordt niet min gevoedt 678 van cloeckmoedighejdt ende lijdsaemheidt als van lachen 679 en schrejen. Daer kan jck getuigenis afgeven, 680 dewelcke om te volbrengen 't begeeren van 681 Joffrouw Catrijn wijder ben gereist dan de 682 Son selve doet: niet passende op de grimmicheden 683 des zees, de schricklijckheden der bosschen, 684 nocht de stejlhejdt der berghen. Ende onder 685 soo veel becommeringen en heeft het gedacht 686 noijt verlooren de gedaente van mijn beminde 687 maer gestaedigh geweest vol aller eerbie-688dichejdts t' haerwaerts. Daerentusschen de 689 Min mij lejdende van 't Woest Arabien, 690 nae 't steenigh ende van 't steenigh nae 't 691 geluckighe, soo heb jck niet alleen becomen 692 sommighe vederen van goudt ende van purper 693 van den voghel Fenix, maer oock van 't wel-

[p. 170]

[naar Bredero]
694rieckend ende costelijck hout waer af zij het 695 vjer stoockt daerse haer in verbrandt op 696 haer ouderdoom. Alle welcke reliquien jck 697 hier in desen slujer heb gewonden. Maer waer-698om en bevalse mij oock niet starren van den 699 hemel ende coolen wt den hel te haelen, op dat 700 jck boven ende beneden rejsende aldaer mede 701 moght gelaeten hebben de faem van haeren naeme, 702 ⁺ende van mijn getrouwhejd, dewelcke jck heb 703 wtgestrojt onder dien van Saba ende de Jndiaenen. 704 nu wil jck gaen verkleden mij ende maecken 705 wat moedts ende daer nae gaen vinden de geene 706 in wien jck leve.

+ 34

2 B. 5 Toonneel.

Eelhart. Schijnhailigh.

Eel.

707Jongen blijft ghij achter: jck sie daer Schijn-708hailigh comen: dat jck hem alleen spreeck. 709 hij mocht hem anders desen handel schaemen.

[p. 172]

[naar Bredero]
710 Hij begint kennis van ver te rekenen met 711 een gemaeckte lach die hij mij toont. O den 712 stucke schelms! Maer dewijl hij mij schijnt te⁷¹² 713 kennen ende soo groot ten hujse van Rompslomp 714 is, wie weet oft hij mij niet eenighe goede 715 hoop comt geven? Jck denck dit om dat Jof-716frouw Jaquemijne t'hans aende venster mij 717 toonde sekeren brief, soo 't scheen, en jck en 718 wist doen niet wat zij daer mee seggen wilde.

Schijn.

719Liefde zij met v.

Eel.

720Mij is hartelijck lief dat jck v gesont sie.

Schijn.

721Dats naeder Liefden aerdt.

Eel.

722Jck mocht geen liever persoon gemoeten.

712 stucke schelms: schelm (vgl. SHB vs. 95).

[p. 174]

[naar Bredero]

Schijn.

723Daer de Liefde is, is de vervulling der wet.

Eel.

724Jck wilde dat jck het soo wel con bewijsen.

⁺

Schijn.

725Jck geloof alles goeds van v nae der Liefden aerdt.

Eel.

726Jck heb altijdt verlangt om kennjs met v te maken.

Schijn.

727Ende jck beweeght door geneghenhejdt 728 van v te troosten, stel mijn siel in perikel, want 729 soo veel als 't lichaem belangt dat gaeter noch 730 mee heen.

Eel.

731Mijn heere.

Schijn.

732Jck ben een arm aerdwormpjen van qualitejt, 733 maer een groot meester in de liefde.

Eel.

734Op v rust jck.

+ 35

[p. 176]

[naar Bredero]

Schijn.

735Een ijghelijck weet schier wat Joncker Romp-736slomp van mij vertelt, en ghij mede denck 737 jck wel.

Eel.

738Jae.

Schijn.

739Sijn dochters sijn oock mijn kinderen naeder Liefde. 740 Waer door Joffrouw Jaquemijn.

Eel.

741Oime!

Schijn.

742beweeght van die liefde die de leeuwen beweeght 743 ick laet staen de maeghdekens. Jn goeder con-744scientie jck heb medelijden met haer.

Eel.

745O vaeder.

Schijn.

746Ende om niet te gedooghen dat zij verdwijne 747 als de sneeuw op het veldt soo com jck v 748 desen brenghen van haeren 't weghen.

Eel.

749O geluckighe Eelhart!

[p. 178]

[naar Bredero]

Schijn.

750Het hartseer dat jck aen haer sagh heeft mij 751 hier toe gebracht om desen brief te draeghen.

Eel.

752Leefter geluckigker man als ick?

Schijn.

753In conscientij soo ist om de saeck.

Eel.

754Desen ring sckenck jck v tot een teken van hoe 755 veel jck in v gehouden ben.

⁺

Schijn

756'T geen wt liefden comt moetmen met liefden 757 aennemen.

Eel.

758T'is nu goedt dat jck mijn brief noch niet 759 bestelt heb.

Schijn.

760Jck laet v in de Liefde des heeren, als mijnen 761 even naesten mij te doen heeft en kan jck niet⁷⁶¹ 762 laeten de werken der liefde te bewijsen.⁷⁶²

+ 36

761 te doen: van doen, nodig.

762 te bewijsen: te laten ondervinden.

[p. 180]

[naar Bredero]

Eel.

763Maer 't antwoordt.

Schijn.

764Wij spreken elckander wel weder.

2 B. 6 Toonneel.

Eelhart.

765Jck set aen een zijde waer een vrouw toe komt 766 die verlieft is, ende overgeslaeghen in welcker 767 manier soo een Landthailigh sich weet bekent 768 te maecken tot met de vrouwtjens 769 toe, dien hij van haer nauwsten raedt is, 770 wil jck gaen lesen desen brief. Maer sal jck 771 wel soo vermetel wesen dat eer jckse opbreke 772 jck niet eerst en beken dat jck onwaerdigh 773 ben van se te leesen. D'amoureuse af-774fectie die mij vermurwet tot in 't 775 ingewant doet mij t'eenemael beven.⁷⁷⁵ 776 Maer wat sejdt het opschrift. Sij gegeven 777 in den hemel in handen van mijn Engel. 778 Nu van binnen. O O overgeven goedtheidt wat schooner handt van 779 schrijven! v lettren schijnen geprent te wesen.

775 't eenemael: geheel en al.

[p. 182]

[naar Bredero]
780Maer laetse ons lesen. Hart van mijn hart, 781 ⁺en siel van mijn siel, alle geluck dat ghij 782 wenschen condt zij met V L. (wat soeter 783 wonden sijn dese?) om dat jck wel heb hooren 784 seggen dat beter medicijnmeester is de geen 785 die de siekte verhoedt, als diese geneest, 786 soo heb jck willen voorkomen de cranckhejdt 787 die mij misschien onder d'aerdt soude hebben 788 geholpen, met V L desen te sejnden. (Jck 789 kan mij niet houden van schreijen) maer ge-790merckt de heushejdt in V te boven gaet al 791 vwe andere godlijcke begaeftheden, soo en 792 hoop jck niet alleen, maer ben versekert dat 793 ghij niet sult laeten sterven 794 mij die V aenbid, (dees is meer een godin als 795 een vrouw) alhoewel de doodt mij 't leven 796 zijn soude als jck vwe moght sterven. (wat 797 hart souden sulcke woorden niet ontroeren? 798 Jck wil niet voort lesen, want jck behoor 799 soo veel gelux op een stond niet te genieten. 800 Seker jck die tot noch toe soo veel van mij selve

+ 37

[p. 184]

[naar Bredero]
801 gehouden heb als de matichejdt een jongman 802 toelaet, ben gedwongen voortaen soo veel 803 van mij te houden als de geene doen dien het 804 geluck gunstigh is.

2 B. 7 Toonneel.

Daghdief. Quisttijdt.

Dagh.

805Den baes is een nuwelijck mensch, maer met 806 de baesin is langer geen hujs te houden.

⁺

Quist.

807De popelentij, die haer haelen magh.

Dagh.

808Daer is niet een hoeckjen in hujs oft zij snof-809felt het deur, in kaemers, in keucken, in 810 kelder, in bottelerij; men magh niet een 811 hoensbouwt oft een pijntje wijns steken 812 aen een zij, oft s'isser terstondt achter. 813 Op straet niemand magh haer gemoeten oft 814 zij houter stal tegens. Jst een soldaet, zij⁸¹⁴

+ 38

814 zij houter stal tegens: zij blijft er bij stilstaan.

[p. 186]

[naar Bredero]
815 vraeght hem wat nieuws vande crijgh, 816 ist een jonxjen sij roept wat heb jckje wel 817 dujten wt je billen 'eklopt: jst een meisjen 818 Jck en vw moeder sijn sulcke cornujten: 819 heefter ijemandt een doeck om 't hooft 820 dit en dat seljer op leggen, al de luj geeft se 821 raedt, en diese niet doet soo sietsese haer 822 leven met geen goeden ooghen aen: zij wijst 823 den landman hoe hij sijn cool planten sal, 824 de snijer hoe hij 't op profijtelijxt over 825 leggen sal met het laecken: den apteker 826 leertse zijn crujden stooten, en de weduw hoe⁸²⁶ 827 zij voor haer manbidden sal: en de pocken 828 hoe sij se op eeten sullen tot het been van den 829 geest toe.

826 stooten: stampen, fijnmaken.

[p. 188]

[naar Bredero]

Quist.

830Al dese goeddunckenhejdt komt door den ouwden 831 die haer den toom soo rujm geeft.

Dagh.

832Wie sejt daer teghens?

⁺

Quist.

833De malloot is soo neuswijs en soo brooddroncken 834 datse self niet en weet hoe se wil.

Dagh.

835Den baes is oock geck.

Quist.

836Quaed is hij dat erger is.

Dagh.

837Dat schut jck beter quaed als mal.

Quist.

838Hij ist waerachtigh allebeij.

Dagh.

839Maer wat raed om excujs, waer wij soo lang 840 geweest hebben.

+ 39

[p. 190]

[naar Bredero]

Quist.

841Wisten wij soo goe raedt om geldt.

Dagh.

842Wat docht v van dat paer Cappoenen dat daer 843 vercoft wierd.

Quist.

844Zij waeren schrickelijck swaer.

Dagh.

845Wast goecoop?

Quist.

846Half te geef.

Dagh.

847Hoe soudense best smaecken gesoden oft 848 gebraeden.

Quist.

849Jck soudse laeten stoven, had jckse, met 850 limoenen sujcker en kaneel, o dats een 851 sop voor een graef.

[p. 192]

[naar Bredero]

Dagh.

852En jck soudse laeten bordujren met crujd-853naeghelen ende dan aen 't spit gesteken ende 854 wel gedroopt sij smelten in vw mondt, gij 855 souter een jeuchd aen eeten.

Quist.

856Vermaledijt moet hij wesen die goedt heeft 857 en durft niet antasten.

Dagh.

858Jn hujs maer een houten backes voor, 859 en d'ooren dicht.

Quist.

860Daer is de scheuck.

Dagh.

861Wegh nae binnen.

⁺2 B. 8 Toonneel.

Belij. Slockspeck.

862Die hujshouden wil moet overal selve bij wesen. 863 Jck en ben van dat gemackelijcke volck 864 niet dien de handen tot den elleboogh af zijn,

+ 40

[p. 194]

[naar Bredero]
865 die haer handen niet eens in koudt water 866 souden steken, die een helen tijdt sitten door 867 de tralij, oft op 't planchier de straet 868 te bewaeren, en daer van daen roepen 869 en gebieden met lujder stem. over 870 de booden; maer jck steeck self handt 871 wt de mouw, jck slae self hand aen werck, 872 Soo de vrouw 'er niet nae en siet wanneer 873 raeckt het vleisch over? Wanneer de 874 sael geveeght, de bedden gemaeckt, de 875 pottebanck opgeschickt? Daer heb jck⁸⁷⁵ 876 self de vrienden wesen nooden tegens tavondt, 877 jck doese allegaer even vol, om geen leep 878 oogh te maecken. Wat wasser lestent een 879 redjement, doe moejtjen Aeltjen door de⁸⁷⁹ 880 knecht genoot was; het scheen in geen 881 vaeten te koelen. Siet het was 882 nufjenichts schuldt, sij mochter selfs 883 gegaen hebben. De luij weten't niet over te 884 leggen 't schicken ist al seg ick tegens onse 885 ⁺volck. Jck heb daer sulcken hujs vol doch-886ters te vrijen, elck quixer als ander.

875 de pottebanck opgeschickt: het aanrecht opgeruimd.

879 redjement: herrie.

+ 41

[p. 196]

[naar Bredero]
887 hoe soud jck het gemaeckt hebben had jck 888 het niet geweten te schicken? Slockspeck 889 waer zijdij.

Sloc.

890Och tis goedt Joffrouw datje thujs comt, 891 het heerschap is daer achter wtgegaen 892 en berst schier van booshejt, om dat Quist-893tijdt ende Daghdief soo lang wtgebleven 894 zijn. Sij comen daer effen eerst in.

Belij.

895Wat rabauwen zijn dat 't is ses wren geleden 896 dat jck haer mee op de vismarckt nam, 897 ende ziende niet dat mijn gading was, sondse 898 terstondt nae hujs.

Sloc.

899Joffrouw Alijt wordt desperaet dat haer 900 juweelen niet en comen.

Belij.

901En tis sulcken tijdt geleden dat jckse mijn 902 man gegeven heb.

Sloc.

903Sij sijn noch niet te voorschijn gecomen.

Belij.

904Daer speelt den Jcker mee.

[p. 198]

[naar Bredero]

Sloc.

905Jck denck 't heerschap saller om gegaen zijn.

Belij.

906Doet de deur toe.

2 B. 9. Toonneel.

Lubbert.

907Jn somma die weet wat blijschap is dat ben 908 jck. Doen jck de roock vande schoorsteenen 909 ⁺vanden Haegh sagh op gaen ick meende te 910 schrejen van beweeghenis. in somma Oost⁹¹⁰ 911 West, 't hujs best. treck jck mijn leven weer 912 op vreemde vaerten jck ben te vreden 913 datmen mij de kaeck geef tot mijn welcoom 914 als jck keer. Js dat door straete Magelanes 915 vaeren? 't sal mij heughen al leefd jck 916 dujsend jaer. Gans lijden niemandt weet 917 wat het is ander lien hooft waer te nemen 918 als die 't besocht heeft. Nu dats over.

+ 42

910 in somma: kortom.

[p. 200]

[naar Bredero]
919 als jck nu maer in genae genomen ben van 920 mijn schoonvaêr en schoonmoeder ende van 921 Alijt mijn huisvrouw, soo weet jck van 922 geen heer als van de kajsar.

2 B. 10 Toonneel.

Wijbrant van Wijdermeer. Catrijne.

Wij.

923Noch heb jck best gevonden bij mijn meestresse 924 te gaen dus inde rejsklederen op datse mij niet 925 kenne, ende jck haer harte beproeven moghe. 926 Js sij 't niet die daer aen de deure staet. Och 927 jae zij ist, jck worde het wel gewaer aen 't 928 straelen vande ooghen die mij ontfonckt hebben. 929 Och jck die van soo veel wilde monsters niet 930 en ben verandert geworden van verwe, 931 wat verschiet jckse nu om de tegenwoordichejt 932 ⁺van mijn grootste goedt op aerden. Goeden 933 dagh me Joffrouw.

Catrijn.

934Goeden dagh vriendt, begeerdij ijets?

Wij.

935Jae jck breng V een boodschap wt verre 936 landen.

+ 43

[p. 202]

[naar Bredero]

Catrijn.

937Van waer is de koomst dan?

Wij.

938Wt Oostjndien. Maer jck hebbe om sekere 939 negotien op te doen aldaer aen 't vaste 940 landt te doen gehadt, ende gevonden eenen 941 genaemt Wijbrandt van Wijdermeer, die 942 aldaer gestorven is ende op sijn wterste 943 mij gebeden heeft dat jck aen v dit 944 paxken bestellen wilde soo jck emmermeer 945 in Hollandt keerde.

Catrijn.

946Js hij doodt dan? van wat sieckte is hij 947 overleden.

Wij.

948Maer komende in Arabien ter plaetse daer 949 de voghel Fenix besigh was met 950 vier te stoken om sich te verbranden, soo 951 quam hij t selve soo nae dat gelijk 952 hij meestendeel oock niet dan hitte 953 was, hij aen dat vujr ontstack ende 954 verbrande tot asch toe, 955 dewelcke jck hier in dit paxken over 956 gebracht heb in een doosjen met sommige 957 vederen vanden selven voghel. Ende gelijck 958 ⁺wt haer' assche de verbrande Fenix wederom

+ 44

[p. 204]

[naar Bredero]
959 verrijst, soo staet hij oock wt sijn assche 960 op ende hier voor vwe ooghen.

Catrijn.

961Zijt ghij 't?

Wij.

962Jck ben 't.

Ca.

963En dit de vederen?

Wij.

964Dit zijnse. Maer waerom wordt ghij flaeuw? 965 ist v leedt dat jck leve.

Ca.

966Neen 't.

Wij.

967Wat dan?

Ca.

968Maer dat jck niet doodt en ben.

Wij.

969O verlooren rejse! O vergeefs swerven!

Ca.

970Zijt niet beducht, jck heb liever lijveloos 971 te werden als trouweloos. Och daer hoor jck 972 Vader ende moeder schreeuwen, daer is een 973 groot getier. Gaet ghij naer hujs jck sal 974 t'hans bij v comen.⁹⁷⁴

974 t'hans: straks.

[p. 206]

[naar Bredero]

Wij.

975Jck duchte dat den uitgang van mijn hoop ende 976 't loon van mijn verdienste wel wtcomen 977 moght op een droevigh treurspel. Ende 978 jck heb geen reden om anders te gelooven, de-979wijl zij haer niet ontsette in 't hooren van 980 mijn doodt, maer in 't verstaen van mijn leven.

2 B. 11 Toonneel.

Rieuwert. Belij. Quisttijd. Daghdief.

⁺

Rieuw.

981Weetje waerom jck soo lang stond of jck 982 stom geweest had? maer om dat mijn 983 krop soo vol was dat het daer al 984 t'effens wt wilde en soo den wegh 985 stopte, gelijck het met de nauhalsde 986 kannen gaet. Maer jck behoor dus te 987 vaeren om dat jck soo geck geweest ben 988 dat jck v de broeck liet draeghen.

Belij.

989Schoon beschejdt.

Rieu.

990Waer hebt ghij mij de perlen ende de keten 991 gegeven?

+ 45

[p. 208]

[naar Bredero]

Belij.

992Op straet, ten bijwesen van bejd dese knechs.

Dagh.

993'T is alsoo mijn heer.

Rieu.

994Ghij rabauwt ghij lieght het door al de hal-995sen van de wereldt.

Quist.

996Mijn heer staet vrij te seggen wat hem belieft.

Belij.

997Denckt dat ghij een ander knecht bij v had 998 daer ghij mee stond en praete.

Rie.

999De plaegh op vw hals.

Dagh.

1000Gewisselijck tis als zij sejt.

[p. 210]

[naar Bredero]

Rie.

1001O gauwedieven!

Quist.

1002Gedenckt mijn heer niet dat Joffrouw doen 1003 sijse v gaf tegen ons sejde dat wij met 1004 haer gaen souden?

Rie.

1005O schelmen!

Belij.

1006Vw hooft is opter loop.

⁺

Rie.

1007O o o o o!

Belij.

1008Al saghjes seg jckje.

Rie.

1009Zijt ghij mijn wijf, ghij mooght mijn quaên 1010 engel wesen. 1011 Mijn goedt! mijn goedt?

Quist.

1012Wie heeft het v ontnomen?

Rie.

1013T wijf om ('t moeter doch wt) het met 1014 haer laerijsters en kaketen te verslampampen.¹⁰¹⁴

+ 46

1014 kaketen: babbelaars, kletskousen.

[p. 212]

[naar Bredero]

Belij.

1015Wat blaft ghij al?

Rie.

1016ghij, verken, ghij sack, ghij flaers.

Belij.

1017Ghij onwetende raeskop.

Rie.

1018Selmen mij dat spelen?

Belij.

1019Ghij droncken fun.

Rie.

1020Bijtje, bij Gorts ackermenten?

Quist.

1021Al hoogh genoegh.

Dagh.

1022Niet, doet het quaeste niet.

[p. 214]

[naar Bredero]

Rie.

1023Och jck ben doodt.

Quist.

1024Laet hem op.

Belij.

1025Jck ben een vrouw met eeren.

Dagh.

1026Al de bujren comen loopen.

Belij.

1027Dat sulje gewaer worden.

Rieu.

1028Slockspeck help me.

Slockspeck comter bij.

Sloc.

1029Wat schand, wat mallichejdt is dit staet op 1030 staet op.

Rie.

1031Help seg jck.

Belij.

1032Jck een slampamster?

⁺

Rie.

1033Dat booze pandt heeft mij bestolen, en mijn armen ende beenen wt 1034 het lidt geslaeghen.

+ 47

[p. 216]

[naar Bredero]

Sloc.

1035Aij Joffrouw.

Belij.

1036Wat baerje al?

Sloc.

1037Niet.

Rie.

1038Mijn fijne hujsvrouw steeltme mijn goedt 1039 en daer nae bewijstse met v rabauwen 1040 dat zij't mij gegeven heeft.

Dagh.

1041O mij! O mij!

Rie.

1042En ghij eerloose stucke diefs.

Quist.

1043Och jck ben om den hals.

Rie.

1044Verscheuren wil jck v.

Sloc.

1045Wegh in hujs.

[p. 218]

[naar Bredero]

Rie.

1046ter spijt van dese sogh.

Sloc.

1047Joffrouw gaet doch binnen.

Rie.

1048Verslinden sal jck v.

vóór 582 [-Dwaesbeeck.] ≤Trouwenoort≥ correctie in potlood, herhaald met inkt, in een andere hand dan die van het handschrift. Zie de aant. bij r. 371 - 583 't' zowel voor als achter de t staat een apostrof - tevroegh verbonden - 584 [-H~] Niet - 586 [-vandaegh juist] t'hujscomen

vóór 592 ≤2 Bedrijf. 2 Toonneel.≥ - 593 keten 〈komma〉(?) [-v] en - 596 dubbel [-s(e?)ge(?)] - in 〈't〉(?) - 597 [-de liefde] goedt - 599 Joncker [-Steven] ≤Dirck≥

609 ≤tegens≥ - 610 ≤jck≥

630 voorspoocken: (kwade) voortekenen.

vóór 633 [2+]〈3〉 - 634 [-toe] toe correctie met potlood - 635 zoo [-zijn wij terstondt ≤heel≥ onder de pels]

651 sna[-e(?)]ps - 653 [-Bederfden]dagh ≤dief≥ correctie in potlood - 655 ghij [-v] alle drie beter [-aenstelt.] ≤leven lejdt.≥

666 [-beseghelen] versegelen

667 ≤v≥ - 670 magh〈se〉haelen - vóór 672 (a) 〈5〉[-3]^e (?) - (b) [-5]≤4≥ - (a) Wispe[r(?)+]〈l〉tujt - (b) [-Wispeltujt] ≤van Wijdermeer≥ correctie in potlood, herhaald met inkt, in een andere hand dan die van het handschrift. Zie de aant. bij r. 371 - 672 'T is [-een] - 674 versocht over de c een vlek [-heeft] ≤te hebben≥ - 676 onderwindesich verbonden

678 lijd[-en] ≤saemheidt≥

695 v[~+]〈j〉er - [dr(?)+]〈d〉aerse - 700 rej[-d(?)+]〈s〉ende - 701 de[-n] faem - 702 getrouwhejd[-s] - 706 in [-wiens] - vóór 707 [1+]〈2〉 - [-6] ≤5≥, - [-Landt] ≤Schijn≥ hailigh - 707 [-landt-] ≤Schijn-≥ correctie in potlood

711 [r(?)+]〈l〉ach - 719 vgg. zie de aant. bij r. 147

727 jck [-beg~v] - 732 Jckben verbonden

744 methaer verbonden

754 [~(l?)+]〈t〉eken

vóór 765 [-7]≤6≥ - 767 Landthailigh niet gecorrigeerd - 768 tot [-de v] - 769 raedt [-wa] is - 770 brief punt of komma(?) - 772 [-~] onwaerdigh - 778 O 〈O ≤overgeven≥ goedtheidt〉 in de marge - 779 [d+]〈v〉(?)

785 als die[~+]〈s〉e - 793 ghij [-niet lijden mij] - 794 is ≤meer≥ [-~]een - 800 toe [-man] ≤soo veel≥

vóór 805 [-8]〈7〉 - [-Bederfden]dagh ≤dief≥. correctie in potlood, herhaald met inkt in een andere hand dan die van het hs. Zie aant. bij r. 371 - 808 snof- de s is overgetrokken met een donkerder kleur inkt - 809 keucken, in en in overgetrokken als in r. 808 - 810 bottellerij komma of puntkomma(?) - 811 hoen [~+]〈s〉bouwt misschien slechts een haaltje van de pen - steken deel van de k en en zijn overgetrokken als in 808 - 812 achter er overgetrokken als in 808 - 813 oft ft gedeeltelijk overgetrokken als in 808 - 814 zij ij overgetrokken als in 808

816 wel w gedeeltelijk en el overgetrokken als in 808 - 817 'e[-k(?)]klopt - meisjen en overgetrokken als in 808 - 819 [-se(?)] heefter [~+]〈ij〉emandt - hooft ft overgetrokken als in 808; na hooft een plat streepje? - 820 se overgetrokken als in 808 - 821 haer(?) vrijwel onleesbaar geworden woord; is zo te zien niet geheel correct overgetrokken - 822 aen puntkomma(?) komma(?) dubbele punt(?) - 823 sal de l is overgetrokken als in 808 - 826 crujd〈e〉n - hoe ho en e (ged.) overgetrokken als in 808 - 827 pocken e overgetrokken als in r. 808 - 828 van den n en d (gedeeltelijk) overgetrokken als in r. 808

830 ouwden wd en e (gedeeltelijk) overgetrokken als in r. 808 - 834 weethoesewil verbonden - 836 ≤hij≥

849 soud[e+]〈s〉r het teken voor de r functioneert m.i. na de correctie als e - [-een] laeten

858 hujs [-met] Op deze bladzijde (40) bevinden zich de resten van een aantal lakzegels; zie de Inl., blz. 56 - vóór 862 [-9]≤8≥ - 〈Belij〉[-Marij.] correctie in potlood, herhaald met inkt in een andere hand dan die van het handschrift. Ook in 895, 901, 904, 906. Zie de aant. bij r. 371 - 863 gemackelijcke op de eerste c een vlek

866 [v+]〈d〉oor(?) misschien [d+]〈v〉oor - 867 planch〈i〉er de i is er klein tussen geschreven, in donkerder kleur inkt. Door Hooft? - 868 [b+]〈d〉aer - 869 over [-t gesin] - 870 steeck [-[h(?)+]〈s〉] - 871 werck komma(?) - 881 was [-nicht]

889 zijdij punt of vraagteken(?) Er staat een stip boven aan de regel. Is de pen bij het schrijven van het vraagteken drooggevallen? - 893 [-Bederfdendans sic]≤daghdief≥ correctie in potlood - 895 dat 〈?〉 correctie in potlood

vóór 907 [-10] ≤9≥ correctie van Hooft? - 909 vand en niet verbonden - 913 welcoom komma of punt(?) - 915 sal mogelijk sel

vóór 923 1[1(?)+]〈0〉 correctie van Hooft? - [-Wispeltuit] ≤van Wijdermeer≥ correctie in potlood, heraald met inkt in een andere hand dan die van het handschrift. Zie de aant. bij r. 371 - 924 rejskle〈d〉eren(?) - 927 worde mogelijk wordt

941 [-Wispeltujt] ≤van Wijdermeer≥ correctie met potlood, herhaald met inkt. Zo te zien is de correctie met potlood van dezelfde hand als die bij r. 924, maar de hand van de correctie in inkt ziet er heel anders uit dan die bij r. 924 - 951 gelijk mogelijk gelijck, met de k gedeeltelijk over de c heen geschreven - 952 niet da[t+]n correctie in donkerder inkt. Van Hooft? - 954 [-tot asschen toe] verbrande - 958 [-d]≤haer≥ bij de doorhaling is de apostrof van d' blijven staan

na 980 2 B. de B is met een donkerder kleur inkt bijgewerkt - [-12]≤11≥ correctie in een donkerder kleur inkt. Door Hooft? - [-Marij]≤Belij≥ correctie in potlood, herhaald met inkt in een andere hand dan die van het handschrift. Zie de aant. bij r. 371 - [-Bederfdendagh.] ≤Daghdief≥ correctie boven de regel, met inkt, in een andere hand dan die van het handschrift - [-Bederfdendagh.] ≤Daghdief≥ correctie in potlood, onder de regel - 983 daer [-niet] - 986 behoor over or een vlek - 987 geck over de c een vlek

996 [-Gh] Mijn - 997 ghij [-m(?)] - 1000 [-V~] Gewisselijck

1011 [-Rie.] Mijn - goedt komma 〈uitroepteken (of vraagteken?)〉 mijn - 1012 〈Quist.〉 [-Marij.] - 1014 laerijsters de t is in donkerder inkt overgetrokken of toegevoegd. Door Hooft?

1016 [-Hae~t(?)] ghij komma(?) - 1022 (a) 〈Bed.〉 [-Rie] - (b) 〈Dagh.〉 [-Bed.]

1033 ≤mij bestolen, en≥

1042 ghij[-~]

1046 [-Jn] ter