Schalmeye, inhoudende veel geestelijcke liedekens
(1614)–Marijn de Brauwer– Auteursrechtvrijop de wyse: Naboths wijnberg was gelegenSaul was coning den eesten, Ga naar margenoot+
Over Israel,
| |
[pagina 526]
| |
Als hy sochte de beesten
Heeft hem Samuel
Gesalft dat hem God zoo achte,
Zijn Vader hiet Kis
Was uyt Benjamins geslachte
Dat die kleynste is.
Ga naar margenoot+ Samuel het volck vergaerde,
Met grooten arbeydt
Op dat hy thaer al verklaerde
Wie God had bereydt
Om Coningh tot haerder baten,
Saul die verstack
Ga naar margenoot+ Hem selven achter die vaten
Als Samuel sprack
Ghy eyscht nu met groot begeeren
Een Coning van my
Maer den Heere alder Heeren
Wil dat desen zy
Souls herte dat wiert banger,
Als hy niet ontkan
Ga naar margenoot+ tHeele hooft was hy wel langer
Dan Gemeene man.
Was kleyn in zijn eygen oogen
Als hy twoort ontfing
Alsoo ging hem God verhooghen
| |
[pagina 527]
| |
En maeckt hem Coning
Over zijn erfdeel vercoren
Heeft hy hem gestelt
En hy gaff hem naert behooren
Veel macht en gewelt
Die van Jabes hart belegen, Ga naar margenoot+
Van den Amorijt
Nahas die oock seer ghenegen,
Tot haer was om strijt
Van verbont wil hy niet spreken
Met die borgers maer
Haer rechter ooghen uyt steken
Wild hys' allegaer
Maer Saul die was zijn proeve
Daer hy eest begost
En die van Jabes zeer droeve
Heeft hy haest verlost,
Saul heeft Nahas verdreven
Wast hem lief of leet Ga naar margenoot+
Dat geen twee by een en bleven
Oft hem niet en speet?,
[handje] De eerste Pause
De Philistijnen die quamen, Ga naar margenoot+
Met hoopen int Lant.
Dertich duysent Wagens tsamen
| |
[pagina 528]
| |
Dat voetvolck als sant
Ses duysent ruyters op Paerden
Soo was tlandt geplaeght
Tvolc en hadde Spijs noch zwarden,
Zy waren vertsaeght.
Ga naar margenoot+ Het volck in haer hollen vluchte
Dat van Saul vliet
Saul ging deur dat gheruchte
Dat daer is geschiet,
Tot Gilgal doen Offerhande
Tegen Gods gebodt
Saul wort ter zijnder schande,
Verworpen van God,
Ga naar margenoot+ Als Saul sijnde genegen,
tOffer had volbracht
Ging hy doe Samuel tegen,
Die hy heeft verwacht,
Samuel sprack sonder flouwen
Wat hebt ghy gedaen
Gods gebod niet onderhouwen,
Ghy meught niet bestaen
Ga naar margenoot+ God hadde u Coningrijcke,
Bevesticht al voort
Maer nu tot uwen bezwijcke
Hebt u aen het woort
| |
[pagina 529]
| |
Besondicht met zulck een wagen
Tegen Gods ghebien
So heeft God naer zijn behagen
Een ander voorsien
Jonathan ende noch eene Ga naar margenoot+
Die zijn Wapen droech,
Dat was een hoopken seer kleene,
Gingen beyde vroech
Tot een werck dat God beschickte,
Die Victory geeft
God d' onbesneden verschrickte
Dat Lant heeft gebeeft
Samuel die was gesonden
Tot Saul om dat, Ga naar margenoot+
Hy hem soude oorconden,
Op te trecken rat
God geef u d' Amalikiten,
In u hant om slaen
Die eertijts hebben uyt spijtten
Israel weerstaen,
Ghy sult haer met uwe Mannen
Minste met den meest Ga naar margenoot+
Met den zweerde verbannen
Soo wel mensch als beest
Niemant laten by den leven
| |
[pagina 530]
| |
Maer stort al haer bloet
Wilt gehoor Gods stemme geven
Dat ghy daer naer doet
Ga naar margenoot+ Saul was seer kloeck van aerde
Heeft dat volck ghetelt,
Twee hondert duyst vergaerde,
Hy seer haest opt Velt,
Wt Israel soo ick meene
En oock noch daer na
Tien duysent telde hy alleene,
Wt de Stam Juda.
Saul sijnde op de streke
Naer Telaim want
Comende tot aan de Beke
Ga naar margenoot+ Daer Keniters vant
Wijckt af hy haer segghen dede,
Zy verstondent wel
Want ghy deet barmhertighede
Aen Israel
Ga naar margenoot+ Van Hevila al verdorven,
Ist, tot die Stadt Seur
Menich duysent sijn ghestorven
Zy gingen tLant deur,
Den Coning levende grepen
Zy, die Agag hiet
| |
[pagina 531]
| |
Hy en Cost haer niet ontslepen,
Zy dooden hem niet
Oock van dat beste ghemestte Ga naar margenoot+
Hielden zy by haer
Wat daer noch was de reste
Verbanden zy daer
Tegen dat gebod des Heeren
hebben zy gewrocht
Als zy nu wederom keeren
Hebbent me ghebrocht
God hadde een groot mishagen
Diet doch al aenschout, Ga naar margenoot+
En ging dat Samuel klagen
Dat hem dat berout
Dat hy Saul had vercoren
Tot Coning vereert
Hy heeft hem tot gooten toren
Van my afgekeert
Als Samuel dat nu hoorde Ga naar margenoot+
Dat viel hem niet sacht,
Seer gram hy hem doen verstoorde:
Badt den gheheelen nacht
sMorghens gingh hy hem te moete
Met seer groot ghedult
Saul sprack naer zijne groete,
| |
[pagina 532]
| |
Ick hebt woort vervult
Ga naar margenoot+ Wat hoor ick daer voor een bleeten
In die ooren mijn
Van Schapen of oock van Gheeten
Die daer by u sijn
Oock dat bolcken ofte loeyen,
In mijn ooren wis
Van Runderen of van Koeyen
Dat daer by u is.
Ga naar margenoot+ Saul als de onvermaerde
Samuel andtwoort
Dat volc ginder oock wat spaerde
En zy bringen voort
zy hebbent vooren genomen
Vant beste ghetal
Te Offeren als Wy comen,
Den Heer tot Gilgal
Ga naar margenoot+ Meent ghy dat God verheven
Ga naar margenoot+ Tot Offer bereydt,
Meer lust heeft dan aen te kleven
Die ghehoorsaemheyt
Ghehoorsaemheyt met verstande,
Wel opmercken het
Ja beter dan Offerhande,
En der Rammen vet
| |
[pagina 533]
| |
Ongehoorsaemheyt is sonde Ga naar margenoot+
Gelijck Toverie
En wederspannich bevonden
Sondich ghelijck die,
Afgoden dient, maer verlaten
Hebt ghy God devijn
Ghy en meught wilt dit niet vaten
Niet meer Coningh sijn
Samuel die heeft vercondicht Ga naar margenoot+
Saul zijnen val
Die daer nu hadde ghesondicht,
Aen den Heere voor al
Samuel die heeft verslagen
Agag voor den Heer, Ga naar margenoot+
Saul Samuel en sagen
Elck ander niet meer.
[handje] De tweede Pause.
Samuel seere ghetrouwe
Ginck na Ramath tHuys Ga naar margenoot+
En droegh een langhe tijt rouwe
Om Sauls abuys
Doen ginc hem den Heere vraghen
Hoe langhe wilt ghy
Rauwe over Saul dragen
Die ick wierp van my
| |
[pagina 534]
| |
God die hielt Samuel vooren
Gaet henen met vlijt
Met uwen ghevulden Hooren
Totten Bethlemijt
Isai dat is den gonen
Daer ick nu uyt dien,
Eene hebbe uyt zijne soonen
Tot Coning voorsien.
Ga naar margenoot+ Samuel ghelijck den blooden
Sprack tot God dit woort
Maer Saul die sal my dooden
So haest als hyt hoort
De Heer sprack seer goedehande:
Neen, maer vande Koe
Neemt een Kalf Offer ten brande,
Nodicht haer daer toe
Ga naar margenoot+ Samuel ginct soo beschicken,
Quam tot Bethlehem
De Ouders der Stadt verschricken
Als zy sagen hem
Spraken is u komste vredich,
Ja seyt hy haer naeckt
Daer heeft hy oock David sedich
Tot Coning ghemaeckt
Ga naar margenoot+ Den Geest Gods die was geweken
| |
[pagina 535]
| |
Wt Saul gheblust
En den boosen Geest onsteken,
Maeckt hem seer ontrust
Maer om dat des Conincx quelen,
Sou worden gedaelt
Om voor hem op herpen spelen,
Wert David gehaelt,
Dat Legher der Philistijnen, Ga naar margenoot+
Quam int Lant terstont
Maer Saul met al den zynen
Lach in den Eyckgront,
Dees twee Legers op twee Berghen
En den Reuse stranck
Quam haer schimpen ende tergen,
Veertich daghen lanck
David in dat Legher sijnde Ga naar margenoot+
Heeft den smaet verstaen
Ende sprack om dat hem pijnden
Ick wil hem verslaen
David den slijnger aenvaerde
Hy was jonck en kleen,
En hy sloech den Reus ter moede
Met den eersten steen Ga naar margenoot+
David met seer kloecken aerde
Nam Goliats Sweert
| |
[pagina 536]
| |
En hieu hem daer dat hy bloede
Heeft hem thooft gheweert,
Als de Philistijnen sagen,
Dat so viel haer helt
Soo vluchten zy met vertsagen
En ruymden dat velt
Ga naar margenoot+ Als zy wederomme quamen
Naer Huys met voorspoet
De Vrouwen by een versamen
Inden rey te moet
Hebben te singhen begonnen
Spraken met verblien
Saul heefter duyst verwonnen,
David duystmael tien
Ga naar margenoot+ Saul dat woort haest aenmerckte
Dat daer was gheseyt
Den quaden geest die versterckte
Hem in veel boosheyt
Dat hy daerom wiert verbolgen
Met groot onverstant
En hy ginck David vervolgen
Als zynen vyant
Ga naar margenoot+ Dat volck hem seere beminde
Groot by haer hy wert
Jonathan hem seer versinde
| |
[pagina 537]
| |
Als zijn eygen hert
Dat hy David gaff sijn kleeren
Alst Saul vernam
Datmen David so in eeren
Hielt, wort hy seer gram
David daer hy mochte sitten Ga naar margenoot+
speelde met der hant
Saul dachte hem te spitten,
Met Spijs aen de wandt
David is tweemael ontweken
Op die selve tijt
Dat hy niet en was doorsteken
Heeft hem God bevrijt.
Maer David die moste vluchten
Gingh van Saul wegh
En hy quam ten sijn gheen kluchten
Tot Ahimelech Ga naar margenoot+
den Priester hy solesteerde,
Tot Nobet om broot
Ahymelech hem susteneerde,
Wert daerom gedoot
Wel vijf en tachtentich mannen
Wt nijt opstijnaet Ga naar margenoot+
Wt nijt opstijnaet
Die sijn van Saul verbannen
Om die kleene daet
| |
[pagina 538]
| |
En deur Doeg den verrader
die haer al verriet,
Hy doodese allegader
En brachts' int verdriet
Ga naar margenoot+ Saul die leyde veel lagen
Wt boos herten gront,
Om David oock naer te jagen,
Waer hy ginck of stont,
Wanneer dat hy kreegh de wete
dat hy hem verderft,
Maer Samuel den Propheten
Oock op dien tijt sterft.
Ga naar margenoot+ David wel sijnde vol sorgen
Al was hy noch jonck
die lach met zijn volck verborgen
Saul die quam daer getreden,
Int selve belock,
David heeft lijflick gesneden
Een stuck van zynen rock
David die sonder vertragen,
Ga naar margenoot+ Riep tot Saul soo
Wien soeckt ghy nu naer te jagen
Een hont oft een vloo
En hy toonde hem met eenen
| |
[pagina 539]
| |
Oock dat selve stick
Ghy sijt: sprack Saul met weenen
Veel vromer dan ick
[handje] De derde Pause
Al die Philistijnen Vorsten Ga naar margenoot+
Quamen weer daer na
Saul met dat volck die mosten
Lagen tot Gibea
Sauls herte dat wert banghe
Als hy tvolck aensiet
Al vraeghd' hy den Heere lange,
Hy antwoort hem niet.
Saul die sprack als de meeste
Gaet soeckt my een wijf Ga naar margenoot+
Die eenen waerseggers Geeste,
Heeft tot mijn gherijf,
Daer toe heeft hy hem begeven,
En God meer mishaeght
Die hy eer hadde verdreven
Heeft hy raet gevraeght
Een van Sauls knechten spraken
Tot Endor een woont
Saul om daer te geraken,
Verkleet hem terstont
Nam twee mans naer zijn begheeren
| |
[pagina 540]
| |
Maer onwijs bedacht,
Zy quamen sonder cesseeren
Tot tWijf in der Nacht
Lieve wilt my propheteeren
Deur den Geest des waer-
Zegghers naer mijn begeeren
sprack Zaul tot haer
Ga naar margenoot+ En wilt my sonder weerleggen,
Oock op bringen snel
Eenen die ick u sal segghen
Dat was Zamuel
Ga naar margenoot+ Weet ghy niet wat Zaul dede
Die Waerseggers vant,
En Teeken bedieders mede
Roeyd hy uyt dat Landt
dat zy van daer mosten scheyden
deur al zulc belet,
Wilt ghy oock mijn ziele leyden
sprack dat Wijf int net
Ga naar margenoot+ Zaul die moste dat hooren
En heeft met ghedult
Die vrouwe daer soo gezwooren,
Twert u niet tot schult
so heeft zy soo hy begaerde
Ghedaen soo men weet
| |
[pagina 541]
| |
Comen een out Man uyt d' Aerde
Met een sijden Kleet.
Dat Wijf die riep ende zy baerde, Ga naar margenoot+
Maeckte groot gherul,
En zy spack als de vervaerde
Ghy sijt selfs Saul
Waerom hebt ghy my bedrogen,
Sprac de Vrouwe dan,
Die daer is comen voor oogen
Saul bad hem an
Die daer nu voort was ghekomen
In al zulck gestalt Ga naar margenoot+
Hy sprack tot Saul waerome
My onrustich valt,
Saul antwoorde ten fijnen
Tot die hy aenschaut
Van dat Heyr der Philistijnen
Ben ick seer benaut.
God is oock tot mijn beschromen
Geweken heel van Ga naar margenoot+
My, door Propheet noch dromen
Ick niet weten kan
Soo hebbe ick u roepen laten
Dat ghy u bevroen
sout segghen tot mijnder baten
| |
[pagina 542]
| |
Wat ick best sou doen
Ga naar margenoot+ Wat wilt ghy my doch nu vragen
Naer mynen raet, want
Naer u eyghen gewagen,
Is God u vyant,
Die dat Coninrijcke scheurde
Van u hant met recht
Als u mishandel ghebeurde
Gaft David zijn knecht
Ghy en hebt tuwer oneeren
Als ghy naemt vertreck
Die verbolgentheyt des Heeren
Ga naar margenoot+ Aen den Amaleck
Niet volbracht in ste en dorpen
Al tot niet ghebracht
Daerom heeft u God verworpen,
En niet meer geacht
Ga naar margenoot+ Morghen dit ginck hy hem tonen
Sult ghy sijn sprack hy
Met my en oock uwe sonen
En worden niet vry,
Als Saul dat hoorde spreken
Viel hy in onmacht
Is plat op d' aerde bezweken
Geheel sonder macht
| |
[pagina 543]
| |
Dat wijf konde dat wel mercken,
Saul was in noot
Om zijn herte te verstercken,
Haelde zy hem broot Ga naar margenoot+
En met vriendelijcke praten,
Hem tot eten dwanck
Doen gingen zy haerder straten
Den heelen nacht lanck
[handje] De vierde Pause
Des morgens ten sijn geen kluchten
Ginck den slach int velt, Ga naar margenoot+
Israel die moste vluchten
Voor 't Heydens gewelt
Daer lieten veel het leven
Nochtans kloeck geweert
Sauls sonen zynder bleven
Door dat scherpe sweert.
Die schutters met hare boogen Ga naar margenoot+
Drongen hart terstont,
Die pijlen snellyck vlogen
Saul wert gewont
Doen sprack hy als een versagen
Tot die daer was by
Dat was sijnen wapen drager
Neemt u sweert doot my.
| |
[pagina 544]
| |
Ga naar margenoot+ Hy en dorstet niet beginnen
Want hy vreesde seer,
Saul met verbaesde sinnen
In die selve keer
Ginc hy toe, hem niet vermiede
Viel in zijn zweert bloot,
Syn wapendrager dat siende
Starf die selve doot,
Ga naar margenoot+ sAnderdaegs na schrifts gewagen
Ginck dat volck veel uyt,
En van al die verslagen
Cregen zy veel buyt
Doen vonden sy Saul mede
met zyn sonen drie
Die brachtense in drie stede
Tot een melodie
Ga naar margenoot+ als zy haer in die Stadt brachten
Hieuwen af den cop
En tot een seer groot verachten
Hingen Tlichaem op,
En zijn hooft gingen zy hechten,
Aent huys haers Afgod
Zy hielden deur zulck beslechten
Met Saul den spot
Ga naar margenoot+ Die Mannen van Jabes tsamen
| |
[pagina 545]
| |
Hebben dat verstaen
Zy haelden de doo Lichamen
Van den meur Betsaen
Hebbense met groot bedroeven,
Verbrant soot wel bleeck
Haer ghebeenten zy begroeven,
Onder Jabes Eyck
Prince dits van Sauls ende Ga naar margenoot+
Soo de schrift bediet
Om dat hy van God af wende Ga naar margenoot+
God hem oock verliet Ga naar margenoot+
Want Godt is (alsoo wy lesen) Ga naar margenoot+
Als David ghewaeght, Ga naar margenoot+
Noyt geen Goddelosen wesen Ga naar margenoot+
En heeft hem behaeght Ga naar margenoot+
Schict u naer den tijdt. |
|