| |
| |
| |
| |
Het VII Capittel De wasschinghe des herten
1. Artijckel. Jesus berispt de ziele om dat sy de daegelicksche sonden te luttel acht; ende оm dat haer herte daer noch vol van is.
IESUS. Lieve Ziele, ick hebbe u door mijn bermhemgheyt gestelt op den wegh uwer saligheyt; ick hebbe uyt u Herte gejaeght, die leelicke monsters der doodelicke Sonden, ick hebbe u versterckt, geleert strijden en u | |
| |
oeffenen in het Gebedt; maer ick hebbe my wat (jae veel) van u te beclaegen dat ghy uwen eersten yver en vyerigheyt verlaeten hebt. Habeo adversum te рauca quod charitatem tuam primam reliquisti. Apoc. 2. Ghy begint af te wijcken van u eerste liefde en vyerigheyt. Het schint dat het u al genoegh is, dat ghy u wacht van doodelicke Sonden: de daegelicksche en acht ghy niet, jae blijfter in veel noch al vrywilligh steken. Ghy zijt van dat Volck, van het welcke mijnen Вernardus spreeckt, die met eenen uytwendighen lichten schijn van deughtsaemheyt te vreden zijn, en niet en sien naer die vuyligheyt der menighvuldighe cleyne Sonden en gebreken, die in den grondt huns herten ligghen; soo dat als ick door eenighe bysondere gratie in de selve wille commen, terstont mijnen Voet moet achterwaert trecken, en roepen, ick steke in het slijck der diepten, ende en vinde geen vastigheyt. lnflixus sum in limo profundi, & non est substantia. Psal 68.
De ZIELE. Heere, weest my bermhertigh: want ick cranck ben. Psal. 6. Ghy kent mijne kranckheyt, ghy weet hoe swaer en moeyelick dat het is voor my becleet zijnde met dit bedorven Vleesch te leven sonder Sonde, daer het al vol stricken en vianden is. Den Rechtveerdigen selve die valt seven-mael daeghs. Jae, de Heylighen moeten bekennen, dat sy oock in veel misdoen. In multis offendimus omnes. Jac. 3.
JESUS. Ick kenne uwe cranckheyt, ende hoе seer ick die helpe, en helpen wille door mijne gratie: ick kenne oock uwe onachtsaemheyt en boosheyt. Hoort wat mijnen Augustinus seght, Lib. 2. de peccat. meritis. Die segghen dat eenen Mensch in dit le-
| |
| |
ven sonder Sonde soude wesen, men moet hun niet terstont met een onverhoede vermetelickheyt tegen strijden: hy voeght daer by: Want is't dat wy loochenen dat dit kan zyn, wy sullen te cort doen aen den vryen wille van den Mensch (die dit willende begeert) ende aen de cracht ofte bermhertigheyt Godts die dit door sijn hulpe doet. Dat de Rechtveerdighe die seer volmaeckt zijn, geheel hun leven connen leven sonder daeghelicksche Sonde, die t'eenemael vrywilligh zy, leeren Suarez, Alvarez de Paz, à Lapide, Origines, Clemens Alexand. &c. Het welcke van haer selven getuyghde de S. Clara de Monte Falco.
Dat den Rechtveerdigen seven-mael daeghs valt, en staet in mijn Schrifture niet (al seghtmen dat dickmaels) siet Proverb. 24. Daer staet alleenelick dat Den Rechtveerdighen valt seven-mael, en opstaet, maer den Boosen niet. Sommighe Menschen troosten hun selven in hunne Sonden (seght den H. Ambrosius) seggende dat den Mensch niet leven en kan sonder dickmaels te sondigen: ende gelijck den H. Gregorius seght, sy en konnen van andere niet gelooven dat sy niet en konnen doen. En excuseert u met mijne Heyligen niet. Hebben sy somtijts daer in bedroghen geweest dat sy de daeghelicksche Sonden te luttel geacht hebben (gelijck de H. Teresia gedaen heeft 17. jaeren langh) sy hebben het daer naer beclaeght en hun gebetert. Doet oock alsoo. Wat estime sy gehadt hebben vande daegelicksche Sonden sal ick u terstont gaen toonen. Sy hebben somtijts in die gevallen, maer met geen volle bedachtigheyt en deliberatie. Daer is veel te considereren in de daeghelicksche Sonden: Ten 1. ofte sy gedaen worden met | |
| |
aendachtigheyt en deliberatie, beraedinghe, en hoe groot dese is: ofte door haestigheyt, onbedachtigheyt en by naer sonder daer op te letten. Ten 2. Ofte sy alleen gedaen worden uyt passie, ofte om een lichte reden. Ten 3. Ofte door gewoonte, ofte niet. Ten 4 Wat soorte van sonde het is, groot of cleyn. Ten 5. Het gevoelen en droefheyt die terstont volght. Ten 6. Het profijt dat daer van comt door de Biechte, verootmoedinghe, goede propoosten &c. Ten 7. De maniere van op-staen &c. Dit heeft al anders in de Heylighen geweest, als in de andere.
Ghy moet oock weten, dat ick door mijn wonderlicke schickinge (gelijck seer wel seght Joannes Сlimacus, den H. Gregorius en andere) dickmaels in Geestelicke, jae Heylighe Persoonen, laete eenighe seer verworpen fauten en gebreken die de Menschen voor sonden aensien; en nochtans sonder sonde zijn, op dat sy hun daer van seer beschuldighende, groote schatten van oodtmoedigheyt souden vergaderen.
De ZIELE. Ick moet mijne onrechtveerdigheyt tegen my selven, aen u belijden ô Heere! ick sien wel dat ick in veel quaet en Sonden steke, maer sy verblinden my, dat ick se niet genoegh en kan kennen. Heere verlicht mijne verblintheyt.
JESUS. Het quaet dat u Herte vuyl en besmet maeckt in mijn Ooghen, dat is twee-derhande. Het eerste dat is de daeghelicksche sonde: het tweede, dat zijn eenighe staende ende byblijvende gebreken. Ick sal u leeren, hoe ghy u van d'een en d'ander suyveren moet.
| |
| |
| |
II. Artijckel. Jesus toont de beginnende ziele hoe dat sy noch vol is van veele fauten en gebreken: ende hoe sy die suyveren moet.
JESUS. Och! hoe veel en zijnder niet, die meеnen dat sy heel suyver van Herten zijn, ende nochtans, oock naer veel jaeren, in mijne ooghen, sijn noch vervult met veelderhande vuyligheyt der fauten en gebreken, op de welcke sy geen acht en nemen. Gaet eens in den grondt uws Herten, en siet eens ofte ghy met de selve niet besmet en zijt.
Het eerste is de eygen liefde, uyt de welcke spruyt de onsuyverheyt der meyninghe ofte intentie, door welcke sy hun selven soecken in alles, hun eyghen profijt, hun eere en glorie, ende hun bysonder goedt, dit altemael stellende voor mijne eere en glorie: ende dit soecken van eygen baete, en is niet alleen in gemeene en naturelicke wercken, maer cock in bovennaturelicke, in de deughden en in de gaeven Godts, waer door sy kommen te vallen in veel dolinghen en Sonden.
Dese moet alsoo gesuyvert worden. Aengeropen hebbende mijne hulpe, sonder de welcke ghy niet en vermooght, let wel op alle uwe woorden, wercken | |
| |
en begeerten, ende ondersoeckt in elck uwe meyninghe ofte intentie: ende en wilt niet anders soecken als mijn Eere; verlaet alle Creaturen ende u selven oock, voor tijdt en eeuwigheyt: ende en spreeckt noch en doet niet, ten sy dat ghy meent dat het my aengenaem is.
Het tweede is de ongeregelde liefde der Creaturen. Dese houdt en stelt het Herte gedeurigh in roere en in troubel door verscheyden passien van liefde, haet, vreucht, droefheyt, vreese &c. Door de welcke de ooghe der Ziele vervult en onstelt, niet en kan onderscheyden en kennen haer devoir aengaende Godt, haer selven en den naesten.
Suyvert dese door een neerstigh bewaeren van uwen geest, hem bewaerende vry en lijber van alle affectie der Creaturen, alles laetende aen de schickinghe van mijne voorsichtigheyt, van waer het comt ofte niet; my bevélende alle uwe sorghen en gepeysen, niet laetende u Herte besitten als my alleen. Laet de Aerde voor den Hemel, laet de Weereldt voor het Rijcke Godts. Al dat hier beneden is, is verachtelick en uwe liefde onweerdigh. Laet de Wereldt aen die van de Wereldt zijn, voor de welcke ick niet en hebbe willen bidden Joan. 17. Ghy en kont geen twee Meesters dienen, noch twee contrarie dinghen berminnen. Wilt ghy weten wat ghy bemindt? siet wat ghy al peyst want daer uwen Schat is, daer sal u Herte en uwen Geest zijn.
Het derde is, de onverstorventheyt der sinnelickheyt, in het vermaeck der sinnen, ende troost der nature, buyten noodt ende redelicke discretie. Dese blijckt in eten, drincken, spreken, becommernissen | |
| |
en ydele curieusheden, die ofte heel wegh nemen, ofte ten minsten beletten de inwendighe vrede, den troost des Geests, ende mijne bysondere gratie.
Dese wort gesuyvert door een sorghvuldigh bewaeren der sinnen; door kloeckelijck te wederstaen aen hunne begeerlijckheden; door het schouwen der occasien; door het kloeck betrachten vande deughden die aen dese contrarie zijn, tot dat de sinnelijckheyt met al haer gebreken overwonnen zijnde, het Vleesch hem vrywilligh onderworpe aen den Geest.
Het vierde is de hoverdye, ydel glorie, grootachtinghe sijns selfs, ydel behaegen, de begeerte ofte blydtschap vanden lof, jonste, ofte grootachtinghe der Menschen. Sommige zijn om dese van my verlaeten geweest. Sy en konnen hun niet laeten voorstaen dat sy sieck zijn, en soo en soecken sy geen remedie, nochte en willense aenveerden.
Dit moet al gesuyvert worden door de ootmoedigheyt, die den sekersten, ende den eenigen wegh is om tot my te kommen. Vraeght dese sonder ophouden, u laetende voorstaen dat ghy zijt еenen alder-verworpensten, en alder-hooveerdighsten Niet; hebbende altijdt voor oogen, van d'een zijde mijne oneyndige Majesteyt, wijsheyt en goedtheyt, ende van d'ander, den af grondt van uwen Niet.
Het vijfste is de bitterheyt des herten. Die met dit gebreck besmet zijn, worden lichtelick gedreven tot onverduldigheyt, haet, vraeckgierigheyt, verachtinghe van andere, murmuratie, lichtveerdige oordeelen; sy sien alle dingen aen met het fenijn daer hun ooghen sieck af zijn, ende sy keeren't al in't quaet: Ende soo maecken sy hun haetelick aen Godt ende Menschen.
| |
| |
Dit quaet moet geholpen zijn, door een oprechte Christelicke liefde, alles beminnende in my, ende in een yder eerende het beeldt Godts: met hun handelende met een inwendige ende uytwendige soetigheyt en goedertierentheyt; een yder verdraegende, vertroostende, helpende, niemant oordeelende, niemant bedroevende.
Het seste is den eygen wille, eygen goedtduncken en oordeel, op de welcke sy soo vastelick steunen, dat sy zijn gelijck het fondament van alle hun wercken, de welcke al schijnen sy somtijdts groot, zijn nochtans voor my al besmet en vuyl. Die dit fondament sal te niet doen, sal haest sien vallen in sy selven de Mueren van Jericho, dat is het meestedeel der onvolmacktheden.
Dese worden gesuyvert, door een geheele verloocheninghe sijns selfs, sy selven abandonneerende ten vollen en volmaecktelick aen mijnen wille, en wel behaegen, sonder yet uyt te nemen;en daer-en-boven oock onderwerpende aen de gehoorsaemheyt der Oversten, alles datter comt gelijckelick ontfangende van de handt Godts, met eenen gelijcken geest, niet meer wenschende voorspoet als tegenspoet, tot dat het eygendom van wille en oordeel teenemael te niet is. Dese zijn de principaelste fauten en gebreken die ghy suyveren moet: andersins sullen sy u occasien zijn van ontallicke Sonden, die uyt de selve sullen spruytten.
| |
| |
| |
III. Artijckel. Нoe quaet en schaedelick de daeghelicksche sonde is. Ende wat gevoelen de heyligen van de selve gehadt hebben.
JESUS. Hoe groot een quaet eene daegelicksche Sonde is, kont ghy wel bemercken uyt het geene ick geseyt hebbe hier vooren fol. 27.28. Ten 1. ende ten 2. Want al is't dat ick daer spreke van de doodelicke Sonde, het past nochtans oock op de daeghelicksche. Siet oock fol. 34. Alwaer ick segghe dat die is een onuytsprekelick ende alder meeste quaet: het welck oock van de daeghelicksche te verstaen is.
Hoe schadelick zy is, sal ick u in't kort segghen. Ten 1. zy trecht den Mensch allenskens tot de doodtsonde: want die kleyne dingen veracht, sal allenskens afvallen. Qui spernit modica, paulatim decidet. Ten 2. zy verblint de oogen der Zielen, gelijck eenen duysteren Nevel, soo dat zy Godt niet aenschauwen en kan. Ten 3. zy verkouwt de vyerigheyt vande liefde Godts. Ten 4. zy belet dat het Gebedt niet lichtelick verhoort en wordt, gelijck als gy u daer voor wacht. Ten 5. zy bevlect de Ziele, dat den H Geest bedroeft, en den boosen geest verblijdt. Ten 6. zy kranckt de krachten der Zielen, om te wederstaen de quade ghenegentheden. Ten 7. zy maeckt den Mensch traegh tot het goedt, en ghenegen tot het quaet, en tot tydelicke dinghen. Ten 8. zy maeckt een schroomelick en lanck Vaghe- | |
| |
vyer, en belet soo langhe het aenschauwen Godts. Siet nu of dese schaeden kleyn zijn.
Wat estime en schroom vande selve ghehadt hebben mijne Heyligen, kondt gy bemercken uyt hunne woorden. De H. Cyprianus Mart. die seght: hy en behoort u niet toe, ô Heere! nochte hy en is vande uwe niet, die u al wetens vergramt. Den H. Chrysost. die seght: die al willens sondight, ofte met opgesetten wille raest, is eenen Duyvel; en daerom en verdient hy geen vergevenisse voer de Menschen. Den H. Isidorus seght: de volmaeckte die beweenen de kleyne sonden, ghelijck de alderswaerste. Dit ghetuyght S. Hieronimus van S. Paula. Den H. Bernardus die seght, Saligh is dien Mensch.... die 't schroomelijcker oordeelt te zijn als de Helle, het Aensicht vanden Almogenden te vertoornen. De H. Clara de Monte Falco, was hier voor aldermeest besorght, ende zy seyde, dat zy liever soude alle straffen hebben geleden, ende in stucken gekapt gheweest, als al willens een daegelijcksche sonde doen, ofte vallen in eenighe onvolmaecktheyt, door de welcke zy oock maer eenen oogenblick tijts vande liefde Godts soude hebben ghescheyden gheweest. De H. Teresia seght cap. 25. vitae. Godt geve dat wy vreesen, dat wy moeten vreesen, en verstonden dat ons meer quaet kan kommen van een dagelijcksche sonde, als van gheheel de Helle t'saemen; want dit is de oprechte waerheyt. De H. Catharina van Genua, die seyde dat de schaduwe van een daegelijcksche sonde schroomelicker was als de Helle. Seyde oock datter by my geen sonde kleyn mochte geacht worden, noch groot, maer aldergrootst, om dat zy is teghen mijn opperste goetheyt. Siet wat zy daer van noch geseyt heeft, hier vooren fol. 34.
| |
| |
| |
IV. Artijckel. Eenighe remedien оm 't herte van daeghelijksche sonden te suyveren.
De ZIELE. ô Goedertierensten Jesu! wee mijne boosheyt, wee mijne verblindtheyt, die soo menighvuldelijck, soo lichtelijck en onbedachtelijck, ende om soo kleyne oorsaecke, jae by naer om geene, uwe oneyndige Majesteyt ende goedtheyt onteert en vergramt hebbe, ende noch soo dickmaels vergramme. Wat sal ick maecken om soo menichvuldige vlecken uyt te wasschen! ick meynde al suyver te zijn; maer verblinde als ick ben, bevinde ick my nu bedroghen. Weest my bermhertigh ô Heere, ende wascht mijn Herte meer en meer.
JESUS. Ick raede u, dat ick aen mijne Brigitta geraeden hebbe. lib. revel. c. 36. suyvert u van sonde alle ure: ende niet alleen alle ure, maer soo haest als gy gewaer wordt, dat ghy oock in't minste gesondight hebt, doet dat ick u gheleert hebbe, hier vooren fol. 70 en 71. Alle de H. Sacramenten die ick ingestelt hebbe, die zijn Fonteynen mijnder gratie, maer dat der Biechte is als een Riviere inde welcke zy haer overvloedigher toonen. Wascht u hier dickmaels en wel: maer wacht u van al te groote vreese en benautheyt, die dickmaels groot achter deel is. En Biecht niet om gerust, maer om gesuyvert te worden, is't dat gy geen meerder onrust en wil hebben. De vrede des Herten wort beter verkreghen met op my te betrauwen, als met al te veel te willen Biechten.
| |
| |
Daer en boven alle goede wercken die suyveren de daeghelicksche sonden, maer bysonderlijck de Aelmoesse. 't Is dese die vande doodt verlost, 't is dese die suyvert van sonden, en doet vinden bermhertigheyt, en 't eeuwigh leven; gelijck mijnen Engel Raphael seyde aen Tobias, c. 12. Alle de Oeffeningen der Deughden zijn oock goet; maer principalijck der liefde ende Berauw: dese twee t'saemen konnen haest alle vlecken uytvaegen. Siet dat ghyse gedeurigh ter handt hebt.
't Is hier oock eenen krachtigen middel, dickmaels op te offeren aen mijnen Hemelschen Vader, mijn dierbaer Bloedt, mijne Passie en bitter doodt; jae gheheel mijn leven ende alle mijne deughden, tot suyveringhe, voldoeninghe en verbeteringe van alle quaet. Dese practijcke hebbe ick gheleert aen mijne HH. Gertrudis en Mechtildis. De maniere van dit te doen, kondt gy vinden inde Seraphynsche Oeffeningen.
Ten lesten, is't seer dienstigh tot de suyverheyt des herten, dickmaels zijn Conscientie te ondersoecken, niet alleenelick aengaende de fauten en sonden, maer oock aengaende den oorspronck der selver. Jae gy behoorde altijt te hebben een eenvoudige ooge, en waernemen op alle het gene dat gy doet, en dat ick van u versoecke. Dit was een gemeyne vermaeninge van mijn Apostelen ende van al de Priesteren, gelijck schrijft den H. Clemens Paus en Martelaer: wilt ghy Godt behaeghen, onthout u van alles dat hy haet, ende en doet niet dat aen zijnen Geest mishaeght. Onder ander Regels die ick de H. Clara de Monte Falco noch werelick sijnde gaf, was desen, dat zy soude leven met een groote sorghvuldigheyt en neerstigheyt, ende alle haere wercken soo preciselick doen, gelijck ofte zy elcke ure soude moeten compareren voor mijn Oordeel, om rekeninge van alles te geven. Leeft oock alsoo.
|
|