Gedichten
(1861)–Pieter Joost de Borchgrave–
Auteursrechtvrij
[pagina 251]
| |
Voorgedragen door het Letterkundig Genootschap te Deynze, gekend onder de spreuk: Geen nyd zonder kunst, den 29 Juny 1811.
| |
[pagina 252]
| |
Laat zich, als op een vlok van duizend gloriestraalen,
In 't nedrig Bersabé, al wiegend, nederdaalen,
En dekt zyn heilig woud met wolken van azuur?...
ô Hemel! 't is de Heer! de Schepper der Natuur
Zoo groot, zoo onbepaald, zoo wonder in zyn werken,
Voor Wien de Cherubyn de leliewitte vlerken
Spreid over 't pinkend oog, uit eerbied en ontzag!
Ja 't is, 't is Jehovah!... ô Nacht! wat heldre dag
Gaat gy in heerlykheid niet eindeloos te boven!...
Hoe, dwaal ik? 't is de Heer die uit het hof der hoven
Van zyn saphieren troon tot zyn' Geloofsheld kwam:
Hy roept, ik hoor zyn stem: ‘Rys op, myn Abraham!
Gy zult uw' Zoon, uw' troost, uw' eenig welbehaagen,
Uw Isaäk, tot slagt- en brandoffrand opdraagen
Op de uitverkooren plaats, die Ik u toonen zal
In 't heuvlig Moria...’ Trof ooit, ô eeuwig Al!
Orkaan of onweêrsbui den hooggekruinden ceder
Met zoo veel kracht? ô God! - myn' wankelende Veder
Zygt, op die dondertaal, uit myn' beklemde hand!..
Hoe! Isaäk, zou strekken tot een brandoffrand!
Hy zou gelyk de bloem, die eerlyk staat te bloeijen,
Neêrvallen, en zyn bloed zou 't smookaltaar besproeijen,
Hy, die Profeten, Vorsten, Priesters uit zyn bloed,
Hy, die den Heiland zelf aan 't menschdom schenken moet!...
ô Stem! ô diep geheim!... te groot om aftemeten,
o Spraak, kunt ge aan Natuur, haar' regten doen vergeten?
Zal Abraham, zyn Zoon, zyn troost, zyn eenig' heul,
Zyn wissen toeverlaat, als laage kinderbeul
| |
[pagina 253]
| |
Door 't glimmend offermes de jeugdge strot afsteken?
Moet zyn geliefde kroost, in zyne ziel niet spreken?
Als 't weêrloos Offerlam zal voor zyne oogen staan,
Zal hy niet zyn ontzelfd, van doodschrik aangedaan?
Neen: blinde G'hoorzaemheid, door waar Geloof gedreven,
Schynt zyn' verzwakte leên een' nieuwe kracht te geven:
Zy blaast in zyne ziel een' Godgewyden gloed
Onvatbaar voor Natuur en d'inspraak van het bloed.
En - alles word tot reis en Offerfeest besloten:
Zy trekken uit de stulp, gevolgt van tochtgenoten
Met al wat word vereischt tot deze plegtigheid,
Eer 't glimmend Morgenrood zich op de bergen spreid:
Zy rigten snel hun schreên daar God vergt zyn' offranden.
Gelyk de Pilger, die verlaat zyn lieve stranden
Eer hy zich smartvol aan zyn Vaderland ontrukt,
En gade en kroost en maagen op zyn boezem drukt,
Doch, welhaast moedig stapt door heuvelen en vallyen:
Zoo kruist die Offerstoet door barre woestenyen
Stilzwygend, nederig, by barnen van 't gevaar,
Tot dat hy, in 't verschiet, de Bergspits voor 't Altaar
Door eene vuurge zuil van God wordt aengewezen.
Beef, vroome Uriaan!Ga naar voetnoot(1) moogt ge uit dit Teeken lezen
Het yslyk oogenblik 't geen u te naaken staat!
Geen zweem van krachtloosheid ontstelt zyn kalm gelaat:
| |
[pagina 254]
| |
‘Blyf, zegt Hy tot zyn' reisstoet, paal hier uw schreden,
Zoodra ik met myn Zoon den Heer heb aangebeden,
Wy ylen van 't Gebergt hier weder aan uw zy...’
Het Paar klimt op: omringd van zachte melody
't Word, als op wolken zwervend, op den berg gedraagen
Door geesten die den troon der Godheid onderschraagen,
D'Aartsvader met den kling en 't vuurvat in de hand,
En Isaak met het hout, 't geen door den offerbrand
Gaat wisselen in asch zyn teergespierde leden.
‘'k Zie, Vader, zegt de Zoon, 'k zie al de noodigheden
Bestemd ter plegtigheid: doch - Waar is 't Offerlam?
- De Hemel, lieve Zoon! zoo stamelt Abraham,
Zal, zal er in voorzien, - laat uwen angst verdwynen.’
Zoodra zy op den berg van Moria verschynen,
Gaart Thare's waarde kroost het bergsteen by elkaar:
Hy bouwt, met eigne hand, 't gehcyligd brandaallaar,
Weet hout en offervuur zorgvuldig te bereiden...
‘Myn Zoon! zegt Abraham, 'k moe U ter slagtbank leiden!
Gy zyt het Offer 't geen de Hemel van my vraagd!
Zoo, zoo gy na Zyn wil, uw wil geduldig draagd,
Onslensbaar zal uw Kroon, groot uw' vergelding wezen...’
Gelatenheid en Trouw zyn in zyn oog te lezen,
Elk blikslag, elke trek, drukt onderwerping uit;
Ja, Isaak, groote God! omhelst uw streng besluit!
Hy rukt de zwachtels los, bied voelen, hals en handen,
Vliegt, als een Martelheld, in 's Vaders offerbanden:
En - 't schuldloos lam word op het offerdisch geleid...
O, Ongodisten! gy, die Trouw en Godlykheid
| |
[pagina 255]
| |
Aanziet voor dweepery, voor droom, voor harssenschimmen,
Gy mogt, ô snood gedrogt! dien heuvel niet beklimmen;
Ja, vlucht, eer gy 't Altaar door uwen zwadder dekt,
En door uw helsch vergif dit Heiligdom bevlekt:
't Geloof, 't Geloof alleen, zal eens uw ziel doen yzen.....
D'Aartsvader vat het mes... God!.. 'k zie zyn arem ryzen!
De grond ontzinkt myn voet!.. 't Heelal dreunt door misbaar!
Het boogtig stergewelf scheurt ylings van elkaar!...
De Hemlen opnen zich... de troonbazuinen ronken
En slaan door Salem's vest, door veld en bergspelonken:
‘Houd stand, dus luid de taal een's Engels, g'Hebt voldaan,
- Uw' G'hoorzaamheid heeft steeds de stroefste proef doorstaan:
De Hemel zal uw Kruin met glorieloof omhangen.’-
Een vastgegrepen Ram moet Isaak's plaats vervangen;
En - wyl zyn' blanke kruin door flonkren is omstraald,
Buigt Abraham zich neer: - Hy heeft gezegepraald! -
1811. |
|