Beschouwd in oplossing van het volgende vraegstuk:
‘Toond, zoo volgens de gewyde als ongewyde Geschiedenis welke ondeugd het meeste bloed heeft doen vergieten.’
Ambitio mentes agitat vesana superbas.
Ovid.
Wat is de Eerzugtigheyd een bron van yslykheden,
Een afgrond van verderf, een kanker voor de zeden!
Vaek brullend als een leeuw, kend zy haer zelven niet,
Daer ze aen haer dolle drift noch eynd noch paelen ziet.
Zy wekt de Vorsten op, zy doet hun ziel ontbranden,
Om, door geweld of list, de schoonste en rykste landen
Ten kost van woede en vraek, van roof, van moordery,
Te brengen in 't bereyk van hunne heerschappy.
Zy doet op 't minst gedacht, ja, schier op yd'le droomen
Een zee van bloed van merg door staet en ryken stroomen.
Zy blaest haer moordbazuyn de ruyme weereld door:
- Dit tuygt gy om te meest Nabuchodonozor,
Pompejus, Annibal, Antioch, Alexander,
Cesar, Artaxerses! hoe uwen oorlogstander
[pagina 33]
[p. 33]
Door laege vraek, door haet, door snooden overmoed
Met traenen wierd bespat, bevlekt met menschenbloed.
o Eerzugt! wie zal uwe ontelb're rampen melden!
Wie kent uw tooverkracht! wat roekelooze helden
Hebt gy tot in den geest geblinddoekt door uw' waen,
Doen van den eenen troon tot d'and'ren overgaen,
T'wyl niet dan bloed op bloed zoo noodloos wierd vergoten!
Ja, ge hebt een Lucifer met zyne vloekgenoten
Gebliksemd van Gods troon tot in den zwaevelpoel,
En - echter staet den mensch uw dwaesheyd nog ten doel!...