Gedichten
(1861)–Pieter Joost de Borchgrave–
Auteursrechtvrij
[pagina 8]
| |
De Onwetende Vremdeling.
| |
[pagina 9]
| |
'K zag 't vee te vooren vreugdig weyen,
Gemend door pyp en herderstaf;
Nu zie ik 't slechts langs de oevers glyen,
Gedwaeld van hond en hoeder af;
Wat gaet my deez' vertooning melden,
Of wat schetst my deez' weeklagt voor?
't Treurt alles, alles wat ik hoor:
En mensch, en vee, en beemd en velden.
Ach! ach! verkeerde Rynsche streken,
Wat leed is u toch aengedaen?
Gy doet myn teedre boezem breken,
Laet my uw treurig lot verstaen!...
De landman zwoegt, met rouw bevangen,
De rykbevruchte velden in,
En schynt niet vrolyk, als voorheen,
Noch bralt geen boersche veldgezangen.
'k Zie luyt en pyp nu vastgeslegen
Met dubble lintjens aen een' boom;
De luyt, die nimmer had gezwegen,
Zwygt thans aen beemd en waterzoom!
Wat mag hier toch de rouwbron wezen,
Waer al dit onheyl bortelt uyt?
Men hoort noch spel, noch zang, noch fluyt,
Zoo overvloedig hier voordezen.
| |
[pagina 10]
| |
Neen, 'k zie geen veldman geestig groeven
Met mes of beytel in een' beuk,
Maer hem in stê, vol hartsbedroeven,
Verlaten 't roosje met zyn' reuk:
Daer hy te vooren ving behaegen,
In zilvren loof en jeugdig kruyd,
En wat een vruchtbre schoot sproot uyt,
By frissche en malsche lentedaegen.
Het veld schijnt als met floers omhangen!...
De herder steent, de ploegknaep zucht,
En ieder heft in droeve klangen
Zyn jammerklagten door de lucht.
Ach! kon ik uyt 't geboomte zuygen
De reden van dit droef geval,
En hertverrukkend rouwgeschal,
Hoe willig zou 'k my nederbuygen.
Neen, vrouw Natuer kon niet gehengen,
Dat ik daeruyt de reden vat,
Wie zal dan 't treurig pit voortbrengen?...
Best snel ik naer de ryke StadGa naar voetnoot1,
Daer zal ik de oorzaek fluks beöogen,
Gegroefd in marmersteen of plaet,
Of wel den gantschen burgerstaet
Vol rouw zyn' wangen af zien droogen.
| |
[pagina 11]
| |
O hemel! 'k ben hier nauw gekomen
Of 'k zie de gantsche burgerschaer,
Door pyn en droefheyd ingenomen,
De handen kruyssen door elkaêr,
En plengen menig duyzend' traenen,
En roepen: ‘Onze Prins is dood,
Gekend rondom den aerdekloot,
Strykt, strykt de albarstre zegevaenen!’
Dus is prins Karel afgescheijen,
Het hoofd van Land en Kerk en Staet!
Geen wonder men de veldschalmeijen
Op heên in 't groen niet hooren laet!
Geen wonder dat de schaepen dwaelen,
En hollen zonder band of toom,
En weyden aen een looverzoom,
Ver buyten 's herders enge paelen.
Geen wonder dat de veldman zwerve
Met 't hoofd gefronst in de open lucht,
En dwaele treurend langs zyne erve,
Gantsch zonder kommer in zyn' vrucht!...
Geen wonder dat de Rynsche streken
Als afgesnikt, in rouwgewaed,
Bekennen hunnen jammerstaet,
En uyten 't leed staeg zonder spreken!...
| |
[pagina 12]
| |
De burgers mogen d'hand wel vringen,
Het hair losvlegten door misbaer,
En nimmer telbre traenen plingen
Om hem, den Veldheer van hun schaer.
Dit is voorwaer de slag der slagen,
Die 't onverzoenb're Noodlot geeft:
De Prins ter eeuwger haven streeft,
En laet zyn burgerreijen klaegen.
Ja, burgers, 'k ben door 't leed getroffen,
Wen ik dus merk uw droef geklag,
En vinde my als nederploffen
In eenen poel van wee en ach!
Ik treur met u, o, Nederlanders,
Ik zugt en klaege zonder gâ;
Maer Neêrland ach! het is te spâ,
Nu weg zy 't siersel van uw standers.
Die luyster is thans uytgeschenen
In Neêrlands waerdste puykgesteent;
Die gloor, die roemglans is verdwenen,
En laet hier slechts een dor gebeent,
Verzelschapt met een' eeuwge' naeme,
Die op een louter gouden band
Gebeyteld staet door 't kunstig hand
Der nimmer matgezwerfde faeme.
| |
[pagina 13]
| |
Ach! afgeslaefde burgerreyen,
Wat pijn verstrekt u 't droevig lot,
Wen het een Vremdling neygt tot schreyen,
En slaet door druk de borst in 't slot
Met onophoudlyk bitter klaegen!...
Treurt, treurt, gy droeve burgers, treurt;
Prins Karel is uw zyde ontscheurd
En eeuwig 't Nederland ontdraegen!
1781. |
|