De onsterfelijke Pa Pinkelman

[p. 156]

16

De Grote Detective krijgt argwaan en spit zich dwars door de Haarlemse bodem naar de absolute zekerheid.

Intussen had de Grote Detective niet stil gezeten. Dat was niets voor hem. Hij zat nooit stil. Reeds toen hij nog een jongetje van niets was, had zijn moeder hem menigmaal met een ijzeren gasbuis op het hoofd geslagen en gezegd: ‘Klein mispuntje, zit toch stil,’ maar hij wist wel beter. Hij woelde maar door. Eerst woelde hij zich op tot één heel klein detectiefje op een groot kantoor, waar hij uitsluitend belast was met het opsporen van zoekgeraakte fietsbellen en achterlichtjes, maar reeds na een jaar had hij zich tot de rang van stille verklikker opgewoeld, en daarna werd hij een echte detective met een gelakt petje op en die koele, staalharde glans in de ogen, die op de boekomslagen der stationskiosken ons de stuipen op het lijf jaagt. Daarna was hij hoofd-detective geworden, met recht van vermomming. Sinds dat ogenblik liep hij altijd, dag en nacht, in vermomming rond. Zelfs zijn eigen vrouw had er geen flauw begrip van hoe hij er eigenlijk wel uitzag en ze hield haar hart vast hoe dat zou uitpakken, als hij eens zwemmen ging. Maar hij zwom

[p. 157]

nimmer. Hij woelde slechts. En nu was hij de aller, allergrootste speurder geworden van de hele wereld.

Hij had al veel mysteries opgelost, zoals ‘Het Lijk met de Pince-Nez’ en ‘De Punaise in Bad,’ allemaal mooie zaakjes met alleraardigste bijzonderheden eraan. Maar de ‘zaak-Pinkelman’, zoals hij het in stilte noemde, overtrof alles wat hij tot dusver had meegemaakt. 't Was een mooi, gaaf geval, lekker in de verf, een mals brokje werk. Al heel spoedig vond hij vingerafdrukken op de vensterbank en ook op het laddertje, dat uit het Spaarne werd opgevist. Het merkwaardige was, dat deze vingerafdrukken precies met elkaar overeenstemden, zodat de Grote Detective, na drie dagen in een klein kamertje te hebben nagedacht, tot de ontdekking kwam dat dit een en dezelfde man moest geweest zijn. In dit stadium van ontwikkeling was de zaak gekomen, toen in de Tweede Kamer vragen rezen. Het was de heer Ooltgensplaat (V.V.D.), die namens de Bond van Huis-

[p. 158]

bedienden bij de minister op spoed aandrong. Het was een schande, zo riep hij, we stonden voor aap in het buitenland. De kamer geraakte in beroering. De heer Snoerstraks (A.R.), die zelf als huisbediende zijn politieke loopbaan begonnen was, maakte er een motie van. En zie, nu gebeurde er iets merkwaardigs. De heer Romme onthield zich van stemming.

Doodsbleek zat de anders zo blozende man op zijn kamerzetel en antwoordde op de herhaalde uitroepen van de voorzitter om niet flauw te zijn, met de woorden: ‘Ik doe niet mee. Ik hou me d'r buiten.’ Dit wekte de hoogste bevreemding. Prof. Romme hield zich zelden ergens buiten. ‘En waarom, meneer?’ vroeg de voorzitter geprikkeld. ‘Daarom,’ antwoordde de heer Romme, in een griezelige poging om op zijn gemak te schijnen, ‘zo maar.’ Hij begon achteloos te fluiten en ving een vliegje. Het incident werd spoedig vergeten en zou geen verdere gevolgen gehad hebben, ware het niet dat de Grote Detective juist die middag op de publieke tribune gezeten had. Hij schreef terstond een kleine notitie en plakte dit met een stukje kauwgom achter zijn rechteroor. Toen boog hij een speld om en bevestigde deze op een kurk, die hij over zijn hoofd naar achter wierp. Tenslotte beet hij een zuurtje doormidden en dompelde de twee helften in het inktpotje, dat voor hem stond. Wie niets van spionnage en detectives afweet, zal niet begrijpen wat dit te betekenen heeft, maar wij, die door de Nederlandse kranten hierover zijn ingelicht, weten al lang hoe laat het is. Prof. Romme was er bij.

De Grote Detective ging niet overijld te werk. Dat deed hij nimmer. Hij was altijd heel, héél langzaam geweest, zo langzaam, dat zijn vader hem eens 'n

[p. 159]

schop gegeven had en gezegd: ‘Piet, jongen lig niet te eieren.’ Toen hij later beroemd werd, deed hij er soms wel 'n hele maand over om 'n pluisje te bekijken, maar dan had hij het ook grondig in zijn hoofd. Dan wist hij het. Dan hoefden ze hem niets meer over dat pluisje te vertellen. Ook had hij de gewoonte om alles langs een omweg te doen. Soms deed hij dit om de misdadiger op een dwaalspoor te brengen, vaker echter deed hij het uit zuivere, onbaatzuchtige liefde voor het ingewikkelde. Ook nu weer kwam dit nobele trekje aan de dag. Want hij ging een onderaardse gang graven naar het huis van Prof. Romme. De gang begon op het politiebureau van Haarlem en eindigde onder het studeervertrek van Prof. Romme te Overveen. Het was een heel werk. Want hij kon niet, gelijk mollen wel doen, af en toe naar boven komen om het uitgegraven zand weer kwijt te raken; dit zou in het stadsverkeer te zeer zijn opgevallen. Hij moest dus elk emmertje naar het beginpunt terugdragen en hoe verder hij vorderde, hoe langer het duurde.

Nu zou de argeloze lezer kunnen vragen: waarom niet gewoon naar dat huis gelopen en aangebeld? Ha, ha, nu moeten wij toch even lachen. Zó eenvoudig is het in de spionnage niet! Dat gaat daar allemaal heel anders, dan de buitenstaander meent. De leek weet dat zo niet, hij denkt: vooruit, aanbellen, hoepsakee. Maar de Grote Detective dacht dieper na. Hij begreep dat Prof. Romme hem reeds van verre zou herkennen. Die man zag dwars door alle vermomming heen, naakt of aangekleed, niets was tegen die blik bestand. Hij spitte dus vlijtig door, recht onder de Paterskerk van de Nieuwe Groenmarkt, dan de Zijlweg op en bij de spoorwegovergang linksaf. Toen hij meende onder het huis van de frac-

[p. 160]

tieleider te zijn, woelde hij zich naar boven, doch vergiste zich. Hij kwam in de eetkamer van de familie Hallekens terecht, buurlieden van Prof. Romme, die juist aan het ontbijt bijeen zaten. De verwondering was oprecht. Doch de Grote Detective redde er zich meesterlijk uit door te zeggen, dat hij een man was van Openbare Werken, die iets aan een pijpleiding kwam verschikken. De heer Hallekens gaf hem een sigaret en voort ging het weer.

De Grote Detective had geen geluk. Want al voortgravend kwam hij in de garage van Prof. Romme terecht, alwaar de verschillende partijprogramma's sinds Linggadjati lagen opgestapeld, benevens de briefwisseling met de heren Welter, Duynstee en Steenberghe. Hij las dit allemaal aandachtig door, in de hoop iets verdachts te vinden en spitte toen voort,

[p. 161]

tot hij vlak naast het bureau van Prof. Romme naar boven kwam. Hij haalde een klein torretje uit zijn neus, legde zijn schop dwars over het bureau van de staatsman en keek deze doordringend aan. De heer Romme verbleekte. Hij begreep direct dat het mis was.

‘Wat wilt U?’ vroeg hij bars. De Grote Detective glimlachte. Hij zette een ander maskertje op en ging op één been staan. ‘U bent erbij,’ zei hij vriendelijk. Hij besmeerde een glasplaatje met roet, plaatste de wijsvinger van Prof. Romme hierop en vergeleek dit met de vingerafdrukken, die hij bij zich had. ‘Klopt,’ sprak hij voldaan, ‘de zaak is rond.’ De heer Romme barstte in tranen uit. ‘Ben ik de pisang?’ vroeg hij wenend. ‘En hoe,’ antwoordde de Grote Detective. ‘Wat moet ik nu doen?’ riep de heer Romme. ‘Emigreren,’ antwoordde de speurder, ‘hier zie ik geen boterham meer.’