De onsterfelijke Pa Pinkelman

[p. 38]

3

De drie knechten kiezen insgelijks het luchtruim.

Terwijl Pa Pinkelman zich tevreden door het luchtruim voortbewoog, zaten de drie knechten in de regentenkamer van het hofje verbitterd bijeen. ‘Onze lage toeleg is mislukt,’ sprak de oudste knecht, ‘jarenlang zijn wij er in geslaagd om onder de vermomming van regenten Pa Pinkelman hier vast te houden, maar nu is hij ontsnapt. Waarheen? Zie hier de vraag, die ik de eer heb u voor te leggen.’ De jongste knecht kuchte. ‘Mag ik iets opperen, Ottocar?’ vroeg hij ootmoedig. De oudste knecht dacht na. ‘Goed,’ sprak hij eindelijk, ‘stumper er eens op los.’ ‘Hij is naar tante Pollewop,’ sprak de jongste, ‘zijn vrouw, zijn echtgenote. Spoeden wij ons derwaarts.’ En zij rezen gelijktijdig op en spoedden zich derwaarts. Doch ook tante Pollewop was verdwenen. Zij namen nu de trein naar Amsterdam en belden bij den heer Flens aan. Deze deed naar gewoonte zelf open. ‘Sufferds,’ sprak hij, ‘stommelingen. Kom binnen.’ Hij ging hen voor naar de huiskamer en zonk verdrietig in een leunstoel neer. ‘Ontsnapt,’ sprak hij, ‘voor de zoveelste keer. En Kareltje heeft hij meegenomen. De jongen was juist

[p. 39]

met het laagveen bezig. ‘Ook in het strokarton maakte hij vorderingen. Het is verschrikkelijk.’

‘Kom, heer Flens,’ sprak de oudste knecht eerbiedig, ‘kop op als ik me zo mag uitdrukken. Pa Pinkelman weet nog niet, dat de drie knechten weer leven.’ ‘Laat naar je kijken,’ antwoordde de heer Flens, ‘lees dit dan eens, uilskuiken.’ En hij smeet de laatste aflevering van de Volkskrant op tafel. ‘Flop heeft 't ontdekt,’ vervolgde hij bitter, ‘ik heb altijd 'n hekel aan die jongen gehad. En ze zijn er in 'n luchtschip vandoor. Dat ontbrak er nog maar aan.’ ‘Hebt u zelf een luchtschip?’ vroeg Ottocar. De heer Flens verzonk een ogenblik in nadenken. ‘Eens even zien,’ sprak hij, ‘neen, niet dat ik weet. Waarom?’ ‘Hierom,’ hernam Ottocar, ‘willen we hem achterna, dan moeten we zelf een luchtschip hebben.’ De heer Flens stond geprikkeld op. ‘Weet je wel,’ vroeg hij, ‘hoeveel die gek met z'n bolhoed me tot nu toe gekost heeft? Acht millioen, op de kop af. Ik wil niet mopperen, maar 't hakt 'r toch in. En nu weer'n luchtschip. Vooruit maar, 't groeit op m'n rug. Hoeveel kost zo'n ding?’ ‘Voor drie ton,’ sprak de middelste knecht, ‘weet ik 'n heel aardige te staan, als ie nog niet weg is.’ Heer Flens haalde verruimd adem. ‘Had dat eerder gezegd,’ zei hij, een cheque uitschrijvend, ‘'t is te geef. En maak haast, dadelijk is het sluitingstijd.’

De eigenaar van de zeppelin-winkel stond handenwrijvend achter de toonbank, toen de drie knechten binnentraden. ‘En heren,’ sprak hij, ‘wat mag 't wezen?’ ‘Een luchtschip,’ antwoordde de oudste knecht, ‘we gaan er achteraan.’ ‘Ik heb 't gelezen,’ hernam de eigenaar, ‘hij lapt 't 'm toch maar, de taaie bliksem. Wel, ik heb ze in verschillende soorten. Wat wilt u besteden?’ ‘Drie ton,’ antwoordde

[p. 40]

de knecht. De eigenaar trok terstond een laatje open. ‘Dan valt u in deze prijsklasse,’ zei hij, een gummi luchtschip uit een doos halend, ‘sierlijk, eenvoudig en toch ijzersterk. Daar hebt u nog jaren plezier van.’ De knecht Ottocar nam het toestel in handen. ‘Is het niet wat klein?’ vroeg hij twijfelend. De eigenaar glimlachte. ‘Dit is een zicht-model,’ legde hij uit, ‘het luchtschip zelf staat achter in mijn tuin. Zal ik de heren maar voorgaan?’ Hij ging hen voor naar de achtertuin en inderdaad, daar stond een kolossale zeppelin, puntgaaf en gloednieuw, met het prijsje er nog aan. ‘'t Blijft mij gelijk hoor, of je 'm koopt of niet,’ zei de eigenaar onverschillig, ‘en hij mag altijd geruild worden. Maar ik zou zeggen: neem 'm, voor 't te laat is. Ze vliegen weg, die krengen.’

‘We nemen 'm,’ sprak de oudste knecht, ‘heer Flens zei dat 't te geef was en het lijkt me een heel degelijke zeppelin.’ In de ogen van de eigenaar kwam een eigenaardige flikkering. ‘Voor de prijs,’ zei hij, ‘is dit een draaglijk luchtscheepje. Maar wilt u werkelijk wat goeds hebben, dan kan ik u nog iets heel anders laten zien. Hij ging hen voor naar een wat grotere zeppelin, zette zijn rechterhand in de heup en leunde er met gekruiste benen tegen aan. ‘Voelt u dat stofje eens,’ zei hij ernstig, ‘meer zeg ik niet.’ De oudste knecht betastte het omhulsel en keek de eigenaar vragend aan. ‘Echte Engelse wol,’ sprak deze, ‘geen greintje kamgaren erin, allemaal pure Manchester tweed. Spuug er eens op. U ziet: handgeweven. En bekijk dat binnenwerk eens. Dat vind je nergens, al loop je je benen uit je lijf.’ ‘Zullen we deze dan maar nemen?’ vroeg de knecht aarzelend. ‘Ik zou het niet doen,’ antwoordde de eigenaar, ‘want ik heb nog wat beters

[p. 41]

voor u. Een occasion.’ Hij ging hen voor naar een derde luchtschip en bleef er een tijdje liefdevol naar kijken. Hij scheen bewogen.

‘Ik verkoop deze eigenlijk liever niet,’ zei hij zacht, ‘het gaat me aan m'n hart, het doet me pijn. Bekijkt u dat patroontje eens. Neen, vlak op de hand. Pure tafzij, geen draadje ribfluweel erdoor. Daar kun je op dansen, dan gaat 't nog jaren mee.’ De oudste knecht aarzelde. ‘Hoeveel kost deze?’ vroeg hij. De eigenaar antwoordde niet direct. Hij was aan een vreselijke zelfstrijd ten prooi. ‘Pak weg,’ zei hij eindelijk, ‘voor u negen ton.’ De tranen sprongen hem in de ogen. Hij wendde zich af en ging in een hoekje staan. ‘Laat het vlug gebeuren,’ mompelde hij, ‘dit is een marteling. Zal ik 'm voor u inpakken of gaat 't zo?’ Maar de oudste knecht was er al ingesprongen. ‘We gaan er meteen vandoor,’ zei hij, ‘Willem, wil je even betalen?’ De eigenaar barstte in tranen uit. ‘Aan de kassa,’ sprak hij wenend, ‘let niet op mij, heren, ik voel me even zwak worden.’ Hij bleef met zijn gezicht tegen de muur staan, tot het luchtschip aan de horizon verdwenen was. Toen trad hij handenwrijvend de winkel binnen. ‘Marie!’ riep hij, ‘heb je wat onder de kurk? We zijn dat ouwe klungel kwijt!’

Het luchtschip cirkelde driemaal boven het huis van den heer Flens in de rondte en koerste toen de Zuiderzee over, in de richting van het Noordoosten. ‘Helsingborg,’ sprak de oudste knecht, de landkaart raadplegend, ‘dat kan niet missen. Zet het weerbericht eens aan, knechten.’ De jongste knecht zette het weerbericht aan en luisterde aandachtig. ‘Fraai weder, hoewel niet zonder neerslag of mist,’ zei hij, ‘absoluut geen tot matige en sterke, soms weer iets afnemende wind. Schommelende

[p. 42]

temperatuur. Onbewolkte hemel, met kans op regen sneeuw en enige hagel. Geen vorst, tenzij het vriest. Meer naar het Noordoosten van hetzelfde laken een pak. Ik dank u.’ ‘Dat is volkomen duidelijk,’ sprak de oudste knecht, ‘daar hebben we houvast aan.’ Hij stond op en liep handenwrijvend in de kombuis op en neer. ‘Knechten,’ sprak hij, ‘het gaat er op los, ik heb er weer zin in. Maak de borst nat, jongens, het wordt aanpakken. Vóór het avond is hebben we Pa Pinkelman beet. De strijd is ontbrand!’ En met volle motoren donderden zij door het luchtruim voorwaarts.