Duyfkens ende Willemynkens Pelgrimagie tot haren beminden binnen Ierusalem

[p. 174]

[p. 175]

Het XXII. Capittel.

Willemijnken wilt een dienst-maeght bekijven, ende daer door breeckt een vuyl ey in haer handt.

Willemijnken. Maer Suster: Wat een magher kencken is dit! Wat eenen viesen kost! Wat hert sullen wy hier af connen hebben om noch soo verre te gaen? Die Mosselen die stincken, die Eyeren zijn vuyl, ende het bier is suer. Komt hier ghy klomp voet, siet wat Eyeren dat ghy ons hier ghebrocht hebt.

Dienstmaeght. En zijn de Eyeren niet goet Iouffrou? dat is my leet. Ick hebbe mijn beste ghedaen, ende en hebbe gheen versscher connen crijghen: Vergeeft het my, misschien sullen de andere beter zijn.

Willemijnken. Tead, tead, kaeck, kaeck, vergeeft het my! Is't niet waer holblock, dat d'andere beter zijn. Houdt daer vodde als gy zijt, rieckt oftse beter zijn. Aw, dat dy de Padden-kroppen, daer breeckt het vuyle Ey in mijn hant, dat het door mijn

[p. 176]

vingeren druypt. Ick brots het u wel in u maghere kinne-backen, ghy beroyde, kale, plat-bachuys: flucx ghy modde van gompen, haelt my hier eene natten doeck om dit af te vaghen.

Duyfken. O Suster ghy comt daer eerst van de Riviere, ende maeckt u terstondt wederom! soo vuyl. De simpele dienstmaeght en heeft immers gheen schult: Sy doet na haer beste verstant, datmen haer belast, sy bidt vergiffenisse van´t misdaet, ende ghy daer teghen zijt heel onbescheyden, met u ongheschickt kijven ende quade namen te gheven.

Willemijnken. ´Tis maer een kael magher huer-Peert, daer en canmen immers niet aen misdoen.

Duyfken. Wat een groot misverstandt, en canmen aen de arme huerlinghen niet misdoen? Sy moeten slaven ende wercken, de slechte spijse eten, altoos achter af-sitten: salmen haer dan noch met quade namen, quade woorden ende suer versmadigh wesen ontmoeten? Wat onredelijcke wreedtheydt is dat?

Willemijnken. Wel ghy zijt oock wel onbedacht Suster, Men moet immers den botten Ploegh-Ezels ghebieden, ende sy moeten ons dienen.

Duyfken. Ay Suster, ick worde roodt

[p. 177]

in mijn aensicht, ende nijpe mijn ooghen toe van beschaemtheyt, dat ick u soo hoore spreken. De arme dienstmaeght is vlijtich ende ghehoorsaem om ons te dienen, maer om dat sy een cleyne faute ghehadt heeft, soo behaelt ghy nu voor u selven wel thien groote misdaden, met dese uwe onbeleeftheyt. Wilt ghy haer gebieden, Suster, dat en behoeft met gheen kijven, oft qualijck spreken te geschieden, maer verstandt ghebruyckende soo cont ghy met beleeftheydt ende vriendtschap wel ghebieden, daer sult ghy duysent-mael meer met winnen, dan met bulderen, pr[e]utelen, suere ghesichten, hauwen ende snauwen: sy heeft haer verstant alsoo wel als ghy d'uwe. Ende ghy gheeft haer oorsake (door uwe onbeleeftheydt) dat sy achter rug[g]he over u te clagen e[n]de quaet van u te se[gg]hen hebbe. Is sy kael, arm oft wat slechter van verstandt dan ghy zijt, dat en meught ghy haer niet verwijten? sy is soo goedt ende [m]isschien veel volmaeckter dan ghy zijt, al is't dat sy dienen moet.

Willemijnken. Is sy soo goedt als ick ben? Sy: Ende wilt ghy my by alsulcken beroeyden wroet-worm ghelijcken.

Duyfken. Siet: Daer speelt nu al weder de dwase hooverdije, dan schijnt het oft ghy heel van sinnen berooft zijt. En peyst

[p. 178]

ghy niet eens, lieve Suster, hoe snoodt dat ghy selve altoos als eenen wroet-worm inde vuyligheyt wroet? Waerom zijt ghy dan beter dan sy? om dat sy haer tot wercken begheeft? Dat helpt tot haer deught ende beterschap, ende dat is haer meerder eer dan uwe ledigheyt is, welcke u tot ondeught ende schande helpt. Sy doet immers veel beter met haer ootmoedigheyt haer selven niet achtende, dan ghy met uwe trotsheyt veel van u selven te houden, oft met u hooveerdigh heerschen ende ghebieden.

Willemijnken. Ay Suster, ghy maeckt my soo wat wijs, ick wilde wel dat ick mijn eyghen keucken weder hadde.

Duyfken. He Kameraetken: Wat seght ghy nu? En hadde't niet beter gheweest u deel wat te sparen.

Willemijnken. Wie plaegh soude oock peysen, datter soo qualijck wat te crijghen soude zijn. De plompe Boeren en zijn oock niet met allen voorsichtigh.

Duyfken. Ende ghy teedere voorsichtige Iouf-vrouw, soudt ghy nu wel willen de Boeren beschuldighen? Dit is van te voren wel ghenoegh gheseyt: Nu sult ghy moeten te vreden zijn. Ende u behelpen met het sober datter is. T'avont sal't beter zijn, troost u daer aen, by onsen Beminden, ach by ons lief leven.

[p. 179]

Willemijnken. Ghy seght wel, Suster, van t'avont: maer ick worde soo vies, ick en weet met dese spijse niet voort te gheraken: ick en ben dit aldus niet gewoon, ick plach al.

Duyfken. Sus, Suster, wie comt daer:

Gheestelijcke uyt-legginghe.

Ondersoecker. Ick vraghe u, en hadde Willemijnken hier gheen reden over dese dienstmaeght te kijven?
Verclaerder. Duyfken seyde neen: ende berispt haer datse (comende van de Biechte) haer terstondt met sonden door kijven ende qualijck spreken wederom soo vuyl maeckt, ende dat om sulcken cleyne oorsaecke, om een vuyl Ey.