| |
Het III. Capittel.
Duyfken vvaerschout haer Suster voor allen ongheval, ende vermaent haer om bloemkens te brenghen aen haer lieff, Willemijnken doet veel schoone beloften, maer ten zijn niet dan blauvve bloemen die sy pluckt.
Duyfken. Nu hebben wy noch te bemercken, lieve Suster, dat onsen Beminden (door de
| |
| |
uyt-nemende liefde die hy ons draeght) seer jalours is om onse liefde volcomelijck wederom te genieten. Dat hy oock veel bespieders heeft, om alle onse woorden ende wercken, jae alle onse ghepeysen ende meyninghen te beloeren, waer te nemen, ende gade te slaen, om te weten hoe wy ons in dese pelgrimagie tot hem comende (al draghen: oft wy met volle begheerte ende liefde alles om zijnen't wille oock doen, ghelijck dat wel behoort. De sommige van dese spien sullen onse vrienden, ende de sommige onse benijdende vyanden zijn; daerom is't wel noodigh dat wy voorsichtigh, wijsselijck op onse saken letten: want alle ons doen en laten sal doch voor-seker hem ter ooren comen: jae het gheheel hof door vercondight worden. Soo laet ons dan met oprechter herten (om onse liefde openbaerlijck te thoonen alles doen) daer wy weten dat hy zijne gheneughte inne neemt. Ende is, ten eersten, wel een vande voornaemste punten (waer van hy ons selver soo hertelijck gewaerschout heeft) dat wy doch wel voor ons sien, ende ons wachten van alle vuyligheyt, die ons veel, ja met hoopen op den wech ontmoeten sal: dat wy voor al suyver ende net in zijne tegenwoordigheyt komen. Wy hebben oock selver geproeft wat eene onlustige benaude, hatelijcke sake dat
| |
| |
de vuyligheyt is, ja oock een verergernisse, een opspraeck ende een verfoeyinghe voor alle die ons sullen sien reysen, maer het meesten van allen is, dat de vuyligheyt eenen af-keer ende een walginge voor onsen suyveren Beminden, ende alle zijn heerlijck gheselschap is, soo datter oock niemant (besmet zijnde) binnen zijn suyver Paleys comen en mach.
Willemijncken. Wat seghdy doch! zijnse daer soo schrickelijck vies ende keurigh, soo soude ick altijdt wercks genoegh vinden, met keiren ende kuysschen, ick mocht dan wel eenen spieghel met een spongie coopen, om mijn smetten te sien, ende af te vaghen.
Duyfken. Spieghelt u in de Riviere die wy hier sonder onnutte costen aen de handt hebben: hier suldy veel beter de vlecken sien, ende bequame ghelegentheydt hebben om terstondt suyver uyt te wasschen. Ten tweeden hebben wy te bemercken, ende wel sterck in de ghedachten te houden, hoe dat wy eenen verren wegh te reysen hebben, den tijdt ons seer cort vallen sal, ende wy weten dattet alsoo onder-sproken is, dat wy moeten t'avont met der Sonnen onderganck binnen Ierusalen zijn, ofte anders sullen wy altoos moeten in donckeren nacht in een vremt landt, met onbekent ge | |
| |
selschap, sonder eenigh ghelt oft middelen in groote allende, ja in groot perijckel van straet-schenders, roovers, moorders, oock dan grouwelijck beesten verscheurt, ende verslonden te worden, daer buyten blijven: uyt-ghesloten ende berooft van al ons levens welvaert, ende (dat verre 'tmeeste is) verstooten ende verworpen van't lieffelijck, aengenaem, onuytsprekelijck verheugende aenschijn van onsen edelen Beminden. Dus bidde ick, en laet ons doch gheenen tijdt versuymen, want ons hier aen al te veel gelegen is door dien de poorte eens voor ons ghesloten zijnde, noyt voor ons wederom open gedaen en sal worden, noch wy en konnen den selven wech noch niet eens hernemen oft werderom komen.
willemijnken. Wat hebt ghy al sorghens op uwen hals Suster? hoe meughdy u hooft met alle dese dinghen dus quellen? 'tis immers noch langh, eer dat het avont is, wy hebben den heelen langhen dagh voor handen. Ghy sorght van tijt te cort te comen, ende ick en weet niet waer dat wy alle den langhen tijdt laten sullen, want ick en sie gheen sonderlinghe vermaeckelijckheydt, ofte tijd-cortinghe op desen wegh voor handen. Wat hebben wy ons doch soo te vermoeyen met haestigh reysen, ende sulcken sorghe van tijdt verlies aen
| |
| |
te nemen? wat is doch aen den tijt gelegen? men siet veel Pelgrims reysen, die op den tijdt niet veel en peysen: Sy spelen al (ghelijck ick oock soude doen) ende ligghen altemets wat achter den dijck vincken vanghen, komense heden niet soo komense morghen, men can doch lichtelijck vroegh ghenoegh comen. Daerom ick soude al mede de haestighste voor laten loopen.
Duyfken. Aenden tijdt Suster, ende aen desen onsen dagh, hanght immers al ons welvaert, ende en is daer dan niet aen geleghen? Ende die hem laet duncken dat hy altoos vroegh ghenoegh komt, die sietmen ghemeynlijck te laet comen, waer aen wy wel moghen gheleert worden, om in tijdtsvoorsichtigh te wesen, latende soo schandigh oock andere niet voor ons loopen. Ten derden, wy moeten alle middelen ghebruycken, om inde goede jonste van onsen Beminden, meer ende meer bevestight te worden. Hier toe soude veel konnen helpen indien dat wy eenighe weerdighe gaven aldaer konden brenghen, maer aenghesien wy niet met allen en hebben, soo en isser niet beter dan dat wy eenighe schoone bloemen plucken om voor onsen Beminden daer een cransken af te maken! want wy hebben verstaen, dat hy gheboren zijnde in eenen besloten hof, een seer groot Lief-heb- | |
| |
ber van bloemen is: jae dat hy sy selven wel een bloeme des velts, ende een Lelie der dellinghe ghenoemt, ende oock eenen grooten schoonen blom-hof geplant heeft. Daer-en-boven ons roepende, seyde hy: staet op, haest u mijn vrindinne, mijn duyve, mijn schoone, ende comt, want den winter is nu voor-by, den regen is wegh, ende over-leden, de bloemen zijn ghesien in ons landt. Soo is't seker beminde Suster dat een kransken van suyvere bloemen, ende Lelien, hem wel aenghenaem sal wesen, als het hem maer uyt eene suyvere liefde geschoncken wort. Wy moeten oock van nu af leeren (soo veel als ons moghelijck is) alle weerdigheyt, ootmoedigheyt, eere ende liefde aen zijnen heerlijcken Vader te thoonen: want hy heeft toe-ghelaten dat onsen Beminden (op ons verlieft zijnde) ons tot dien heerlijcken staet soude roepen. Daer-en-boven, ghelijck het hoogh-noodigh is, dat eene Bruydt oock vriendtschap thoont aen haers Bruydegoms Moeder, soo moeten wy met alle vlijt, ende sonderlinghe gheneghentheydt, dese uyt-nemende Vrouwe, dese groote Princesse oock groote eere, ende liefde bewijsen: want dese Moeder Coninginne al-ghemeyn over't geheel hof van Ierusalem ghestelt is, sy is boven allen hof-ghe- | |
| |
sin ghe-eert, ende geviert, konden wy haer liefde tot ons verwerven, soo hadden wy wel eene groote kans ghewonnen. Ende hoort eens lieve Suster, my dunckt dat dit wel lichtelijck om doen sal wesen, door dien dat sy uyter maten bermhertigh, beweeghelijck, goedt-dadigh, ende medeweerdigh is, ende de Neder-landers seer bemindt: aen wien sy vele deughden doet, waer van wy seker bewijs hebben. Van ghelijcken soude't seer goedt zijn, dat wy het ander hof-ghesin oock te vriende hadden, waer onder vele van ons Lants-lieden zijn, die ons lichtelijck sullen toe-ghedaen wesen, ende alsmen alsoo goede vrienden in't hof heeft, soo blijft men inde goede jonste, ende men doet by-kans met den Prince, al datmen wil. Soo is dan mijnen raedt, dat wy noch eenighe bloemen vergaderen, om het hof-ghesin aen te bieden: besonder eenige suyvere Roose-kranskens maken om de weerdighe Moeder van onsen Beminden te ver-eeren, door welcke vereeringhe (al is't te seer kleyn) sy-lieden nochtans sullen mercken, dat wy naer onse macht, door goedthertigheydt al doen dat wy connen, ende al uyt groote liefde tot onsen beminden. Alsoo sullen wy door haerlieden, besonder door die goede, milde, soete Moeder, meer ende meer aenghe- | |
| |
presen ende ghevoordert worden by onsen weerdighen Bruydegom, den welcken dit alles seer wel sal behaghen. Somma het sal ons al willekom maken, in't geheel hof, oock om de waerheydt te segghen, het soude al te schandigh, kael, ende leelijck voor ons wesen, soo heel met ijdele handen daer binnen te komen. Aldus naer mijn goet-duncken sal't seer goedt zijn, dat wy ons aen alle kanten besorgen, soo veel alst moghelijck is, om inde goede jonste van onsen Beminden te blijven. De spien sullen doch alles over-draghen. Dit is beminde Suster dat ick u hebben willen indachtigh maken.
Willemijnken. Ick hebbe het al wel verstaen Suster, soo dan om cort te maken, ende om u te believen, soo segghe ick seker datter aen my niet ghebreken en sal, dat belove ick u vastelijck. Ick sal my wel van vuyligheydt wachten, ick sal my haestigh spoeyen, ende ick sal met u bloemkens plucken soo veel als ghy begheert, komt laet ons beghinnen, siet hoe dat ick plucke (maer hebbe ick oock etens ghenoegh mede ghenomen? ende is't al wel ghekookt? hebbe ick al sout? hebbe ick al mostaert? Ick vreese dat den edick wat te slap zijn sal, en soude't met dat andere sausken, ofte soppeken niet beter smaken?
| |
| |
och waer ick daer al aen! hebbe sulcken hongher. Ofte mijne Suster noch langhe plucken sal? laet sien wat bloemen hebbe ick nu al ghepluckt? ja ick en weet seker niet, nochtans ick hebbe al redelijck veel, my dunckt dat icker wel vijftigh hebbe. Ick machse mijne Suster eens laten sien. Suster hier hebbe ick eenen grooten hoop fraye blauwe bloemen gevonden, o 'tis soo schoon koleur.
Duyfken. Dat is waer, ick hebbe't wel ghesien dat sy al blauwe zijn, maer 'ten is met die schoone verwe alleen niet te doen, sy moeten wel van alder-hande soorten zijn, maer by sonder moeten sy wel riecken die wy brenghen sullen. Ende dese zijn alsoo besmoddert, ghelijck oft sy alle vande Keucken beroockt waeren, daerom vreese ick dat sy niet en sullen aenghenaem zijn by onsen weerdighen Minnaer, onsen uytnemende Lief-hebber van suyvere bloemen. O ghy heerlijcken minnaer! Ghy die daer weydet, ende gevoedt wort onder de Lelien, die selver in persoon, uwen bloemhof met veel sweets bearbeydt, beackert, ende gheplant hebt, die selver uwen bloemhof beghiet ende besproeyt, met een weerdigh sap, die dagelijckx u vermaeck neemt in die te sien wassen: Die soo veel wercklieden onderhoudt, om 't onkruyt uyt te
| |
| |
wieden, om alle fenijnighe ghedierten, spinne-koppen, rupsen, slecken, vroedtwormen, ende schadelijcke voskens die de wijngaerden ende bloem-hoven bederven, te vangen, ende uyt te weyren. Hoe sorghvuldigh bestelt ghy alles, om suyvere bloemen te ghenieten! Hoe veel verscheyden hof beddekens hebt ghy beplant, hoe wonderlijck vierlijck hebdijse al verdeylt, hoe veelderhande soorten van bloemen hebdy ghesaeyt, hoe kostelijck, hoe weerdigh, ende hoe edel worden sy by u gheacht! Soo dan, in dien wy Dochters een aenghename vereeringhe van bloemen-krans aen u willen brenghen, met wat een vlijt, met wat een sorghvuldigheydt behooren wy suyvere bloemen te vergaederen. Maer weerdighen Minnaer, al hoe wel wy weten, dat de schoonste bloemen meest op den smallen wegh wassen, daer weynigh volcx gaet, ende daer sy minst vertreden worden, nochtans worden onse ooghen, ende ghedachten verleydt, op den breeden besijden wegh, over de breede velden, daer het meeste volck loopt, ende daer sy meest bestoven worden: soo dat wy selver seer qualijck connen kennen wat bloemen dat wy plucken. Och dit beklaegh ick, met groote beschaemtheydt, doch neme ick vastelijck voor my hier beter op te letten, want
| |
| |
ick vreese na dien dat ghy soo veel suyvere, schoone bloemen, uyt uwen vermaeckelijcken hof gheniet, dat onse maghere bestoven bloemkens, u niet en konnen behaghen, ten ware dat uwe beleeftheyt onsen goeden wille aensagh, ende onse fauten soo ten besten keerde. Hoort lieve Suster, wy moeten weten, dat onsen Beminden, seer keurigh, ende sinnelijck op de bloemen is, dat hyse oock scherp sal ondersoecken, ende dat hy weerdigh is de alderbeste, dus moeten wy wel scherpelijck letten, om suyvere welrieckende bloemen te plucken, ende in dien tijdt op gheen andere dinghen ter wereldt peysen, want dit gaet boven-al, ende sonder dit alleen, souden wy oock wel buyten moeten blijven.
| |
Gheestelijcke uyt legghinghe.
Ondersoecker. Hoe wilt ghy nu dese proposten Gheestelijck verstaen?
Verclaerder. Seer wel: Ick verstaen door de bespieders de goede ende quade Engelen. Door de vuyligheyt, de sonde. Door desen dagh oft Sonnenschijn, ons leven. Door het sluyten der poorte, het buyten blijven vanden Hemel. Door den grauwelijcken nacht, ende quaet gheselschap, de helle, ende de duyvelen. Door het plucken der bloemen, verstaen ick bidden ende deughdelijcke wercken. Door de besmodderde blauwe bloemen, verstroeyde ghebeden, ende flauwe goede wercken. Door des Bruydegoms Moeder, ende hof-ghesien, onse lieve Vrouwe, ende d'andere Heylighen. Ende door den grooten bloem-hof is te verstaen de Heylige Kercke. Op welcke saken Duyfken alles wel wilt ghelet hebben tot voordeel van hare Saligheydt.
|
|