Van 't noorden naar 't zuiden. Schetsen en indrukken van de Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Deel 1

[p. 116]

Op de effectenbeurs.

‘Ik geloof stellig in de toekomst van het electrisch licht, niet alleen voor straatverlichting, maar ook als plaatsvervanger van gaspitten, olielampen en stoom!’

Het was op een heerendiner bij Delmonico, dat ik dus mijne meening uitsprak, en ik had nog nauwelijks uitgesproken, of ik werd ‘in de maling genomen’, als gerechte straf voor de pedanterie waarmede ik kort te voren ‘ja!’ geantwoord had, toen een jonge bankier mij lachend had gevraagd of ik Engelsch verstond.

‘I am afraid you are a curbstone-broker ballooning electric stock,’ zeide de een.

‘He is long in stocks in shares of the Edison lightcompany, and bulling the market expecting a boom!’ zeide een tweede met een ernstig gelaat.

‘Well, this is nice work for a respectable foreigner to milk the street and to take a flyer in fancy stocks!’ riep een derde mij toe, de handen van ontzetting ineen slaande, en als ware dit nog niet genoeg, nam N^o. 1 mij in bescherming door te verklaren: ‘No, he is a lamb and afraid of kite-flying.’

Ik erkende mij overwonnen, trok mijn woorden in en verzekerde, dat ik dit Engelsch niet verstond en vroeg: ‘Wat is dat voor een dieventaal of argot, dat ge spreekt?’

‘Een weinig meer eerbied, mijnheer, voor ons Wal street-Engelsch; dit is de taal die wij op de effectenbeurs bezigen.’

[p. 117]

Men gaf mij hierop de vertaling der gebezigde uitdrukkingen, die ik als curiositeit mededeel.

a curbstone broker... Iemand die geen lid der effectenbeurs is, en voornamelijk na beurstijd zaken doet op straat, staande op het voetpad van Wall-street.

ballooning a stock. Door opgeblazen advertentiën, fraaie verhalen, bedriegelijken koop en verkoop een fonds boven zijn waarde opdrijven.

long in stocks, is een handelaar die veel van een fonds heeft liggen, een groote rijzing verwachtende.

to bull the market. Operaties doen om een rijzing te veroorzaken.

a boom. Een snelle rijzing, die slechts het begin schijnt van een nog williger stemming.

milking the street. De handelwijze van een consortium of een groot bankiershuis, hetwelk eenig fonds zoo geheel in handen heeft, dat het naar willekeur daling of rijzing kan veroorzaken door los te laten of te knijpen, waardoor het groote publiek, dat niet in het geheim is, ‘gemolken’ wordt.

a flyer. Een speculatie in eenig fonds of artikel waarin men gewoonlijk niet handelt.

fancystocks. Speculatie-fondsen in tegenoverstelling van fondsen voor vaste belegging.

a lamb. Een ‘groen’, een ‘leek’, die zonder kennis van zaken eens speculeert.

kite-flying. Meer te wagen dan men verantwoorden kan, door deel te nemen aan roekelooze ondernemingen.

Er zijn een menigte dergelijke uitdrukkingen, welke men kennen moet, zoo men een gesprek van amerikaansche bankiers en makelaars in effecten volgen wil, doch het aangehaalde is voldoende om er een denkbeeld van te geven.

De handelaars in geld en effecten komen dagelijks bijeen in de groote wit marmeren beurs, welke zich tusschen Broad-street en Wall-street uitstrekt en bestaat uit een reusachtige hooge zaal met een gaanderij aan het eene einde. De leden der effectenbeurs vergaderen beneden, de beurs begint om tien uur 's morgens en wordt om drie uur gesloten, terwijl aan de leden

[p. 118]

strikt verboden is in of bij de beurs, behalve gedurende deze uren, zaken te doen in effecten.

Er zijn 1100 leden der effectenbeurs; elk hunner heeft zijn plaats, zijn seat, en zulk een plaats kan met vergunning van de commissie van toezicht verkocht worden. Op het oogenblik is zulk een seat f 45,000 à f 50,000 waard, ofschoon verleden jaar een enkele f 60,000 opbracht. De candidaat heeft de vragen te beantwoorden, hem door de commissie gedaan omtrent zijn verleden; aan hen die vroeger zaken met hem gedaan hebben, wordt getuigenis omtrent hem gevraagd, en als hij toegelaten wordt betaalt hij f 2500 in het beursfonds.

Wanneer een lid der effectenbeurs sterft, wordt zijn plaats verkocht door de commissie, en na aftrek van al wat hij op de beurs mocht schuldig zijn, wordt het geld overhandigd aan zijn erfgenamen. Bovendien bestaat er een verzekeringsfonds, waaruit zonder eenigen aftrek voor schulden, welke ook, f 25,000 aan zijne erfgenamen wordt gegeven.

Het fonds, waaruit dit betaald wordt, heet het ‘Gratuity Fund’, en elk lid der effectenbeurs betaalt bij zulk een sterfgeval f 25 in het fonds. Zoo meer dan dertig leden in een jaar sterven, wordt de f 25,000 uit het kapitaal van het fonds betaald.

Wanneer een der leden bankroet slaat of zijn betalingen staakt, wordt hij geschorst als lid van de beurs, waar hij eerst terug kan keeren na met zijn crediteuren te hebben afgerekend. Wanneer hij binnen zeker tijdsverloop nalaat dit te doen, wordt zijn plaats ten voordeele zijner schuldeischers verkocht.

Het gaat op de effectenbeurs in New-York zeer onstuimig toe, en het dringen, gillen en schreeuwen in den amsterdamschen effectenhoek is in vergelijking kalm en bedaard; doch in dagen van spanning gelijkt de Stock Exchange in Wall street, volgens deskundigen, meer op een krankzinnigengesticht, dan op iets anders. Naar men mij mededeelde, wordt vrij gestrenge tucht geoefend op de new-yorksche beurs en soms wordt een lid door de commissie beboet, ja van zijn lidmaatschap ontzet, wanneer hij zich schuldig gemaakt heeft aan ‘washing’. Washing heet op de amsterdamsche beurs alleichem, gelijk men den valschen koers noemt, welke gemaakt

[p. 119]

wordt door het sluiten van een fictieven koop. Zulk een onderhandsche afspraak tusschen twee leden die den koers willen drukken of opdrijven, mag geen grond zijn voor bona fide zaken en ik heb hooren beweren dat de commissie van toezicht dit wasschen werkelijk grootendeels belet, doch de Amerikaan die mij dit mededeelde is mij bekend en door mij gewaardeerd als een echte optimist.

Deze commissie (the governing committee genoemd) bestaat uit veertig leden, een president en penningmeester. Zij beslecht de geschillen en twisten en beslist welke fondsen officieel zullen verhandeld worden.

Dagelijks houdt een sub-commissie van toezicht en arbitrage zitting in het beursgebouw; zij verklaart welke aandeelen en obligatiën a good delivery zijn en zij beslist onmiddellijk elke oneenigheid. Zoo met die beslissing geen genoegen wordt genomen, kan men in hooger beroep komen bij het geheele governing committee, wier uitspraak finaal is. Een lid der effectenbeurs mag een zaak, welke hij voor de commissie gebracht heeft, niet aan de beslissing van een gerechtshof onderwerpen, zoodat een proces tusschen leden der beurs zeer zeldzaam is.

Dit is gelukkig voor de rechters, want zaken worden op de minst vormelijke wijze gesloten. Eene noteering met potlood in een zakboekje en een mondelinge vergelijking van cijfers naderhand, is het eenige contract dat wordt aangegaan. Ik weet niet hoevele mannen van zaken mijn aandacht hebben gevestigd op deze wijze van zaken doen, die volgens hen alleen mogelijk is zoo er eene groote mate van eerlijkheid en loyauteit onder de handelaars heerscht.

Wanneer men eens hartelijk lachen wil, moet men pogen den 15^den September te worden toegelaten op de gaanderij der beurs, wat tegenwoordig niet zoo gemakkelijk meer gaat als vroeger. Het is dan ‘witte hoeden dag’. Des zomers als het bijzonder heet is in New-York, dragen vele mannen van zaken witte hoeden. Wanneer het najaar in het land komt en de bosschen zich in scharlaken en goud kleeden, acht men het voor een eerbaar makelaar in effecten tijd om weer deftig een zwarten hoed op te zetten, en op plechtige, vroolijke of ruwe

[p. 120]

wijze slaat men daarom den 15^den September op de effectenbeurs elkanders witte hoeden in.

Gelijk men weet is my duck! in het Engelsch een liefkozende uitdrukking, het is een term of endearment. Zoo een hollandsch meisje zich engageert met een effectenmakelaar uit New-York, zal zij echter verstandig doen hem niet my duck te noemen, want dit is op de beurs een scheldnaam. Een makelaar, dien men duck noemt, is niet veel bijzonders; a lame duck is een lid der beurs, die zijn betalingen heeft gestaakt, en a dead duck, een die bankroet geslagen heeft en onherstelbaar gevallen is.

Wanneer eens makelaars krediet niet hoog staat aangeschreven en men bevreesd is dat hij niet bij machte zal zijn te betalen wat hij koopt, wordt geroepen: ten up. Dit beteekent, dat 10 pCt. van de waarde der gekochte fondsen moet gedeponeerd worden eer de koop geldig zal worden beschouwd.

Soms wordt een makelaar ten gevolge van dit roepen van ten up ‘een lamme eend’ en staakt hij zijn betalingen. Wanneer het eene of andere consortium een handelaar zoo in de zaken verwikkelt, dat hij ten laatste het hoofd er bij neer legt en zijn betalingen staakt, dan noemt men deze wreede strafoefening wiping out an operator, en dit doet men soms door groote hoeveelheden obligaties van eenig fonds, waarin de gehate man à la hausse werkt, op de markt te brengen. Dit heet spilling stock, en door dus een daling te bewerken you bear the market.

Ten slotte moet ik opmerken, dat de leden der effectenbeurs van New-York overal in Amerika een zeer goeden naam hebben. Zelfs in Chicago en New-Orleans - twee steden waar men vrij naijverig is op New-York - sprak men met veel lof van de effectenbeurs. ‘You get nowhere such square dealing,’ zeide een groote industrieel te Chicago tot mij. ‘Ge kunt u niet voorstellen welke gestrenge tucht wordt uitgeoefend en hoe onmogelijk het is voor een handelaar die knoeit of oneerlijk is, om met de goede firma's zaken te doen. Doch zoo men zaken doet in New-York, moet men zich in acht nemen voor de makelaars, die geen leden der stock exchange zijn. Onder hen loopt men groot risico!’

Deze opmerking deel ik mede, ‘geloovende op gezag’.