Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

CXLVII.

Hoe tshertogen lichaeme onbegraven gehouden waert ende wes de staten vanden lande meer overdroeghen.

Hertoghe Philips die heere bequame
Van Brabant, dierste van dien name,
Sone van den hertoghe Anthonijs
Regeerde Brabant in goeder wijs
Na hertoghen Jans sijns brueder doot
Drie iaer drie maende, segghic u bloot.
Hertoghe Jan sijn brueder dedel heere
Was van leden teeder zeere;
Gheerne jaeghdi te meneghen stonde
Ende minde herde zeere die honde;
Maer hertoghe Philips, neemt des merc,
Was van leden hert, ende sterc
Van lichame, ende te maten groot.
Hi hadde ghenoechte sonder ghenoot
In vogle, die hanteerdi zeere.
Uutnemende vroome was dedel heere
Ten tornoye ende ten spere,
Dat hi hanteerde met grooten gheere
Dicke met grooter eerbaerheit.
Maer leider! sijn cracht noch vromicheit
En heeften weder clein noch groot
Niet connen bescudden van der doot,
Hien moeste die smaken met pinen swaer,
XIIII^c XXX Ons Heeren iaer,
In augusto, den vierden dach
Die in de maent van oeghste lach.
Als nu die hertoghe, sijts ghewes,
In die borch te Lovene ghestorven es,
Hebben sijn raetsliede dat tehande
Ghecondicht den staten van den lande,
Die daer sijn comen met grooten zeere
Om tdoode lichame van haren heere
Te siene, dat hen was drueffelijc.
Soe sijn die staten samentlijc
Overdraghen in corten terminen
Dat men bider medicinen
Ordinancien, dat wet,
Ende vroome cyrurginen met
Dat doode lichame sonder cesseren
Op soude doen ende visenteren,
Ende besien ende weten clare
Oft die hertoghe ghestorven ware
Natuerlijc, oft anders iet.
Ende men heeft vonden verstaet tbediet
Een aposteme, dits waerheit fijn,
Groot onder die levere sijn,
Die hem die dood heeft ghegeven.
Daer na hebben die staten voorscreven
Ende die raetsliede bequame
Doen balsemen dat doode lichame,
Jeghen tvervulen, hoort mi verclaren,
Ende putrefactie wel verwaren.
Ende dat ghedaen al onghespaert,
Es dat voorseide lichame ghebaert
Ende op der borch zeere tamelike
In der cappellen gheset eerbaerlike,
Met scoonen lichte utermaten.
Voort es bi den drien staten
Overdraghen ende gheordineert
Dat shertoghen rade vore vercleert
Tlant souden besorghen, des seker sijt,
Ende die staten des lants talder tijt
Doen versamenen openbare,
Soe wanneer als des noot ware,
Tot dier tijt toe in allen keere
Dat si van eenen nuwen heere
Ende prince waren versien.
Die raetsliede hebben hier na mettien
Eene dachvaert ghemaect tehant
Van den drien staten van Brabant
In der stat van Lovene, hoort na mi,
Ende aldaer soe hebben si
Den staten van Brabant vore vercleert
Vier poenten gheproponeert
Ende opghedaen te dier stont.
Dierste poent, doe ic u cont,
Dat was, dat elc dit onthoude,
Oft men den dooden lichame soude
Begraven van Philipse shertoghen
Oft langher houden soude moghen?
Daer op hebben die staten samentlijc
Overdreghen eendrechtichlijc
Dat men den lichame houden soude
Onbegraven uter moude
Tot dier tijt, verstaet die leere,
Dat tlant hadde eenen nuwen heere;
Ten ware dat die princen vroede
Ende die naeste van sinen bloede
Daer op anders, wilt verstaen,
Ordeneerden te sine ghedaen.
Dander was van der munten al bloot
Die de hertoghe tot in sijn doot
Dede slaen, oft men die houde
Rechtevoort niet sluten en soude?
Ende tderde poent dat was
Van shertoghen seghele, sijt seker das.
Ende tleste poent van den vieren,
Dat was van den officieren
Ende van der rekenkameren tswaer.
Op dese drie leste poente aldaer
Overdroech tmeeste deel bequame,
Soe langhe als shertoghen lichame
Onbegraven boven der eerden stonde,
Dat die muntmeester, dits waer oorconde,
Munten soude eenpaerlike.
Die cancellier desghelike
Soude den zeghel houden, dat wet,
Ende zeghelen daer met.
Die meesters, dat wilt onthouden,
Van der rekencameren souden
Ontfaen ende hooren die rekeninghen
Ende sluten van allen dinghen;
Ende dofficieren meer ende men
Souden hare officien
Bedienen, alsoe si plaghen rive
Bi shertoghen levenden live.
Maer die joncheere van Wesemale
Ende someghe andere alsoe wale
Van den ridderscape sekerlike
Ende tstat van Bruessele desghelike
Hielden hare opinien daer
Ter contrarien, segghende claer:
Dat men de munte slote waer goet
Ende dat men niet meer, des sijt vroet,
Seghelen en soude in gheenen keere
Op haren voorseiden doden heere;
Ende dat men van renten met allen,
Die verscenen waren ende ghevallen
Op enen anderen bi sijnre doot,
Engheene clein oft groot
Sluten en soude, wats mocht ghescien,
Sonder consent ende bevel van dien
Dien si aen ghestorven waren.
Maer in zaken, hoort mi verclaren,
Van gherechte ende van justicien
Bleven si bi den anderen
Van den staten: dat men tehande
Na doude costumen van den lande
Die officien soude bedienen voortaen
Bi den ghenen, wilt verstaen,
Die de hertoghe, in siere ghewelt,
Als hi leefde daer toe hadde ghestelt,
Toter tijt dat lant, wilt verstaen,
Hadde eenen nuwen heere ontfaen.
Ende niet wederstaende desen
Es tmeeste deel, daer wi af lesen,
Van den drien staten, meer no men
Bleven bi der ierster opinien.
Dus heeft die muntmeester scier
Ghemunt, ende die cancellier
Heeft gheseghelt, alsoe voortaen
Als si te voren hadden ghedaen.
Maer tstat van Bruessele, si u cont,
Sloot die rekencamere ter stont
Ende beseghelese, sijt seker das,
Soe datter gheen rekeninghe en was
Van dier tijt voort ghehoort daernaer
Noch ghesloten, dit es waer.