Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

CXX.

Hoe die hertoghe van Gloucestere in Henegouwe quam ende hoe de hertoge van Brabant succours sochte ende helpe om dien te wederstane.

Ter stont als shertoghen ambassiatore
Van Bourgongnen ghenuemt hier vore
Van hertoghe Janne ghesceiden waren,
Soe quamen hem zekere niemaren
Dat al die wile, sijt zeker des,
Si met hem spraken, alst voerseit es,
Ware van Gloucestere met haesticheiden
Die hertoghe van Caleys (ter stont) ghesceiden
Met Vrou Jacoppen ende al siere macht
Van volke van wapenen, dat hi bracht
Uut Ingelant, soe ic hebbe vernomen,
Ende waer bi daghe ende bi nachte comen
Om tlant van Henegouwe te nemen in,
Ende hadde sijn volc, ic seker bin,
In drie hoopen ghedeilt met desen;
Daer in die voorhoede mochten wesen
Tienhondert peerde of daer omtrent,
Ende in dachterhoede, si u bekent,
Mochten peerde sijn bi ghetale
XXIIII^c oft alsoe wale
Ende tusscen beide, soe ic vernam,
Die hertoghe van Gloucestere quam
Met Vrou Jacoba verselt met weerden
Omtrent met XVI hondert peerden,
Soe dat se tsamen hadden versent
Vijf dusent perde oft daer omtrent.
Ende doude Vrouwe, des sijt vroeder,
Der voorseider Vrouwen Jacoppen moeder,
Dede scriven ende bidden wel ter core
Haer vrienden al Henegouwe dore,
Dat si met haer wouden riden
Jeghen haerre dochter tien tiden
Om die tontfane na behooren.
Dus es die hertoghe, mooghdi hooren,
Van Gloucestere metter Vrouwe
Jacoba comen in Henegouwe
Bi helpen der ouder Vrouwen, dat wet,
Bi favore ende gunsten met
Sheeren van Haverets, die int lant
Van shertoghen weghen van Brabant
Capitein was generael;
Ende someghe van den edelen soe wael
Vielen ooc aen hem alsoe wel
Ende ieghen hertoghe Janne rebel.
Maer tmeeste deel met rechter trouwe
Van den edelen van Henegouwe
Ende die mechtichste, dat segghic di,
Bleven ghetruwelijc altoes bi
Ende onderdanich in allen keere
Den hertoghe van Brabant haren heere.
Als dese meere waert te Bruessele cont,
Soe heeft die stat ghescict tiere stont
Gheerde Pipenpoy, die was tiere tijt,
Amman van Bruessele, des seker sijt,
Ende vele goeder manne onghespaert
Metten scutteren te Halle waert,
Ende deden die stat innemen tier stont
Die si verwaerden, si u cont,
Tot dat hertoghe Jan, si u bekant,
Selve sijn volc daer binnen sant,
Die de stat behielden al bloot
Jeghen der Inghelsce conroot.
Als nu die hertoghe Jan ghetrouwe
Vernam dat die van Henegouwe
Dien van Gloucestre met onmaten
Ontfanghen hadden ende inghelaten,
Soe claeghdi zeere, verstaet dit woort,
Dat hi niet en trac van Nivele voort
Met sinen hoope, en lieghe u niet;
Want waer dat alsoe ghesciet,
Dien van Gloucestre vore vercleert
Hatti wel uten lande gheweert,
Dien hi nu, alsoe men achte,
Soude moeten verdriven met machte.
Ende om helpe te crighene daer toe
Sant hi aen sinen neve doe
Van Bourgognen ende ooc, neemt goom,
Aen hertoghe Janne sinen oom
Van Beieren, ende dede hem ghereet
Verclaren dat voorscreven steet,
Biddende dat si hem wouden ter hande
Staen, ende helpen sine viande
Uut sinen lande verdriven tehant.
Die hertoghen vore ghenant
Van Bourgognen ende van Beieren
Gheloofden beide dat si hem
Souden helpe doen ende bistandicheit
Jeghen dien van Gloucestre ghereit.
Noch sant die hertoghe onghelet
Aen den bisscop ende aen tcappittel met
Van Ludeke, ende aen tstat daer toe,
Om hem te kinnen te gheven doe
Van der zaken die gheleghentheit,
Biddende dat si [hem] met truwicheit
Jeghen dien van Gloucestre in desen
Bistentich, ghehelpich wilden wesen:
Hi woude hem, als hen noot bewande,
Weder desghelijcs doen met sinen lande.
Noch presenteerdi den bisscop voort
Te doene ende te ontfane na behoort
Des si deen dander, na toude pleghen,
Waren sculdich te doene van slants weghen
Van Henegouwe. Op twelc tehande
Die bisscop die state van sinen lande
Van Ludeke ende van Loen daer met
Bescriven dede onghelet.
Tot welker dachvaert, hoordic oorconden,
Van shertoghen weghen waren ghesonden
Meester Emont van Emichoven,
Meester van Chantrain, wilt ghelooven,
Van der ordenen van S^t Jans, dat wet,
Die heere van Wittham, ende ooc met
Willem van Montenaken met eere,
Te Grasen ende te Wildere heere;
Sijn raetsliede, doe ic u cont,
Van Dynter meester Emont,
Sijn secretarijs, ende ooc mede
Die ghedeputeerde der stede
Lovene, Bruessele, Antwerpen daer toe.
Die baden ende presenteerden doe
Ghelijc tanderen tiden, en lieghe u niet,
Van shertoghen weghen was ghesciet,
Ende dat tlant van Brabant houde
Doude verbonde met hem vernuwen woude,
Opdat si op dInghelsce tsier vroomen
Den hertoghe wouden te helpen comen.
Wat si seiden oft boden, dat versint,
Op die dachvaert en wert niet gheint.
Want die Ludekers daer wi af spraken,
Setteden te vertreke die zaken,
Ende raemden een ander dachvaert na desen,
Die daer op soude gehouden wesen.
Ende om dat die bisscop in allen keere
Van den hertoghe hem vreemde dus zeere
Ende menre ooc vernam met zekerheit
Dat die bisscop van Ludeke voorseit
Metten hertoghe van Gloucestre voor waer
Daghe hadde doen leisten, aldaer
Frumbach van Brygel, doe ic ghewach,
Sijn tresorier heimelijc plach
Te ridene, soe bedochte men zeere
Dat die bisscop ende ooc die heere
Van Heinsberch sijn vader, doe ic u cont
Metten hertoghe van Gloucestre verbont
Hadde moghen maken, si u bekant,
Jeghen den hertoghe van Brabant.
Ende mids dien, dat hout voor waer,
Om dat te verhuedene, wer[den] daer naer
Tusscen den hertoghe met voorsienicheit
Ende den heere van Heinsberch voorseit
Alderhande voorwaerden wel gheraect,
Gheloften, verzekeringhen ghemaect
Ende verbrieft ten selven stonden.
Voort heeft hertoghe Jan ghesonden
Den heere van Wittham vore ghenant
Aen sijn stat van Tricht om bistant
Ende om ghetruwe behulpsaemheit
Jeghen den hertoghe van Gloucestre ghereit.
Die stat van Tricht antwerde tehant
Dat si metten steden van Brabant
Uut trecken wouden met groten gheere,
Ende den hertoghe haren heere
Willichlijc dienen, alsoe si deden.
Ooc presenteerde met gunsticheden
Die stat van Dornike, hout u daer an,
Haren dienst den hertoghe Jan
Jeghen dInghelsce, verstaet die dinc,
Twelc die hertoghe te danke ontfinc.
Ende als tlant van Brabant met machte
Uut tooch hier na met heercrachte,
Quamen hem te dienste eerbaerlike
Met scoonen hoope die van Dornike.
Binnen dat die hertoghe van Brabant
Om helpe ende om surcours daer sant
Soe dede hi ooc versamen tehande
Die drie staten van sinen lande
Te Lovene, ende dede hem verclaren
Die sceemten die hem ghesciet waren,
Ende tonrecht dat hem in desen
Die van Gloucestre hadde bewesen:
Ende bat hem om bistant op trouwe
Om sijn lant van Henegouwe
Weder te crighene in sijn hande.
Daer op die staten van den hande
Van Brabant namen haer beraet,
Ende ter naester dachvaert, dat verstaet,
Te Bruessele antwerden samentlike
Hem die twee staten weerlike
Dat sijs willich waren van moede
Hem te dienene met live met goede,
Met alselker macht in allen keere
Als behoeven soude om sijn eere
Ende recht [te bewaren], om te verweren
Dien van Gloucestre ende sijn helperen,
Ende donrecht te wrekene, wilt verstaen,
Ende sceemte die hem was ghedaen.
Van welker antwerden dedel heere
Hem allen bedancte herde zeere,
Ende beval bereetscap herde houde
Alomme te makene; want hi woude
Cortelinghe met coenen ghedachte
Sijn viande bezueken met machte,
Ende bi der helpen Gods utermaten,
Sijnre vriende ende ondersaten,
Sijn viande verdriven te haerre scande
Ende verjaghen uut sinen lande.