Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

XCIX.

Hoe de hertoge van Bruesele tot Lovene track ende hoe Jan Cluetinck tshertogen amman ghericht waert vanden live, ende vier scepenen te Bruesele ontset, ende vele notable porters ghevanghen, ghepynt ende tot diuersen plaetsen ghevuert.

Svridaeghs den lesten dach segghic di
Der selver maent januari,
Worden vele poorters, hoordic verclaren,
Van Bruessele, die tshertoghen vriende waren,
Ghevanghen: onder dander, hoort die dinc,
Twee scepenen als Heinric Cluetinc
Ende Jan de Leeu, ende noch mede
Twee ander scepenen van der stede:
Jan Metten Schachte, ter waerheide,
Ende Gielijs de Keghel; dese beide
Ruumden ende stelden hem ter vlochte,
Soe dat mense crighen niet en mochte.
Die ghemeente deilden hem saen,
Ende hebben groot besuec ghedaen
Al omme binnen der stat: si sochten
Den heere van Assche om, oft si mochten,
Dien [te] vanghen, ende dander, hoordic verclaren,
Die te Lovene met hem ghebannen waren.
Primo, februarii, als noch was
Die ghemeinte vergadert, sijt seker das,
Op die merct, soe es u verclaert,
Quam van den Zype Gheraert
Die bi den greve zeere was gheacht
Van Saint Pol, ende groote macht
Bi hem hadde, des en hebt geen waen,
Uter stat huus op die merct ghegaen,
Ende seide: ‘Aldus sal men beghinnen.’
Ter stont daer na, wilt mi versinnen,
Dede Jan van Diedeghem ter vaert,
Als amman ghemaect van den ruwaert,
Op die merct vore thuus cort na tgone
Janne Cluetinc Everaerts sone
Metten sweerde rechten, die vore desen
Shertoghen amman hadde ghewesen,
Ende enen knecht met hem, wilt weten,
Die Arnt van den Hove was gheheten,
Die de Steenpoorte te houdene plach.
Op desen selven saterdach
Dede men groot besuec int stede
Om den heere van Assche ende dander mede,
Die te Lovene met hem ghebannen waren,
Te ghecrighene, hoort mo verclaren;
Ende als men se niet vinden en conde,
Soe worden daer na in corter stonde
Des selfs daeghs, verstaet den sen,
XXI notabele poorteren
Van Bruessele ghedaecht, sonder saghe,
Te comene tot enen zekeren daghe
Te gherichte, om hen aldaer
Te verantwerdene int openbaer,
Oft men soudse besculdicht, hier op lette,
Houden van den quaden opsette
Daer ic hier vore af dede ghewach.
Op Onser Vrouwen Lichtmesse dach
Worden noch vele eerbaer poorters daer
Van Bruessele ghevanghen, die daer naer
Worden ghepijnt, ende ooc daer mede
Die twee scepenen daer ic eer af sede,
Die svridaeghs daer vore waren ghevaen.
Des maendaeghs, wilt mi verstaen,
Drie in sporkille worden onghelet
Die viere scepenen voorseit ontset
Bi haren medeghesellen drie,
Bi ghemeinen rade der goeder liede,
Van haren scependomme, hoort dat;
In die stede van hem worden ghesat
Viere andere ende gheordineert:
Vore Janne Metten Scachte, si u vercleert,
Ywein de Mol, dits waerheit bloot;
Voor Heinric Cluetinc, Wouter van der Noot;
Voor Gielijs de Keghel, wilt mi hooren,
Wert Willem van Kesterbeke ghecoren;
Voor Janne de(n) Leeu, des seker sijt,
Wert gheset Jan Taye van Eelwijt.
Des donderdaeghs, wilt mi verstaen,
Worden quijt ghescouden ende laten gaen
Der vreemder heeren knechte te waren,
Die te Bruessele ghevanghen waren
(Maer die heeren ende schiltboorteghe manne
Moesten daer bliven aen die panne),
Der welker dat mocht wesen wale
Twee hondert ende vijftich bi ghetale.
Op desen donderdach vore verclaert
Dede die greve, als ruwaert,
Nemen alle die peerde ende harnasch doe
Dat ten heere van Heinsberch hoorde toe
Ende den ionker van Heinsberghe sinen sone,
Ende [den] proofst van Aken, ende al tgone
Dat die vreemde gaste, hoort mi berechten,
Met haren vrienden ende knechten
Daer hadden ghebracht meer ende men;
Ende die peerde ende die wapenen
Gaf die greve van Saint Pol, sijts vroet,
Sinen vrienden alsoet hem dochte goet.
Op desen donderdach, si u verclaert,
Reet hertoghe Jan te Lovene waert
Van Bruessele, ende met hem reden daer
Die heeren van Diest ende van Rotselaer;
Ende dander baenrotsen, dat segghic di,
Bleven te Bruessele, aldaer si
Metten anderen edelen
Ende den ghedeputeerden
Der steden Lovene, Bruessele, dat wet,
Ende van Antwerpen ooc daer met,
Raet hielden wat men, dits waer sermoen,
Metten poorteren van Bruessele soude doen
Die ghevanghen waren aldaer.
Daer af si sloten, dit es waer,
Altesamen met eendrechticheit,
Dat men die ghevanghen voorseit
Soude senden ende vueren, verstaet den sen,
Tot Lovene ende tot Antwerpen
Ende in den sloten der baenrotsen, dats waer,
Om haer leven lanc aldaer
Ghevanghen te blivene; ende dat
Alsoe ghesciede, was om in stat
Ruste te vuedene ende vrede,
Sonder quetse oft prejudicie mede
Van den rechten der selver stat:
Na den welken rechten dat
Men gheen ghevanghenen, doe ic ghewach,
Uter stat vervueren en mach.
Voort waert overdraghen, sijts wijs,
Dat Jan Metten Schachte ende Gielijs
De Keghel, die beide vluchtich waren,
Bi den drien steden, hoort mi verclaren,
Lovene, Bruessele ende Antwerpen,
Uten lande van Brabant, verstaet den sen,
Souden sijn ghebannen, sonder blijf,
Vijftich iaer lanc op haer lijf;
Ende want Jan Taye, hout u daer an,
Van Gaesbeke, ende van Yedeghem Jan
Tot haren verantwordene, hoort mi verclaren,
Met meer andre ingheroepen waren
Ende niet en quamen, hier op lette,
Hen selven alsoe van den opsette
Baersculdich maecten, dat was claer:
Soe waert overdraghen daer
Dat si ende ieghelijc van hen
Eewelijc voortane, verstaet den sen,
Uten lande van Brabant sonder blijf
Ghebannen souden worden op haer lijf.
Noch waert daer overdraghen rassce
Ende ghesloten: wie den heere van Assche
Oft enich der ghener, hoort mi verclaren,
Die te Lovene met hem ghebannen waren,
Doot sloeghe oft leverde ghevanghen,
Dat hi soude bliven onbeganghen
Jeghen den heere ende ieghen partien vri,
Ongheveet; daer toe soude hi
Hebben - daer soude men hem met loonen -
Eens wechdraghens vijf hondert croonen.
Dese ordinantie ende overdrach
Wert des sondaeghs, opten IX^sten dach
Van sporkele, overluut
Openbaerlijc te Bruessele gheboden uut.
Dien achtervolghende, dat elc versta,
Soe worden dies selfs nachts daer na
XIIII persoone meer no men
Van Bruessele van den notabelsten,
Die in der Vroenten saten al daer
Ghevanghen, dit es seker waer,
Op kerren ghebonden herde vaste,
Ende worden ghevoert in zwaren laste
Elc tsijnre plaetsen, hier op ghisse,
In der heeren ghevanghenisse
Daer si bi den edelen, hoordic verclaren,
Ende bi den steden verwijst waren,
Alsoe dat vore bescreven steet,
Te wetene; hoort hier dander besceet:
Heer Jan van Coudenberghe, dat wet,
Riddere, ende Heinric Cluetinc met,
Eduwaert de Hertoghe ende Scockaert
Te Lovene, dat si u verclaert.
TAntwerpen voerde men, hoort die dinc,
Jan ende Willem Cluetinc;
Diederic de Loose ende Jan de Weert
Te Vilvorden, dat si u vercleert;
Jan de Leeu te Breda, ic seker ben,
Willem van Assche te Zichenen,
Willem van Mons te Westerle, dits waer,
Heinric de Hertoghe te Rotselaer,
Wouter Pipenpoy te Cranendonc, neemt goom,
Jan Tseraerts te Berghen opten Zoom.