Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

XCIV.

Hoe die hertoghe met sinen vrienden te Bruesele inne quam.

Int voorseide Capittel men vernam
Dat hertoghe Jan van Tricht quam
Tot Diest, al op die dachvaert,
Ende datti van daer nam sijn vaert
Tot sHertoghenbossche; ende van daer
Quam hi weder te Diest daer naer,
Daer hi niet langhe en es ghebleven.
Om dit bat te kennen te gheven,
Sal men claerlijc weten, dat
Na tsceiden der dachvaert die int stat
Van Diest ghehouden waert, soe ic vernam,
Daer conclusie noch slot af en quam,
Ende [doe] hertoghe Jan, alsic u las,
In siere stat van sHertoghenbossche comen was,
Heeft hi doen scriven cort na dat
Aen viere scepenen sijnre stat
Van Bruessele, hier op elc achte,
Aen Janne gheheeten Metten Schachte,
Aen Heinrijc Cluetinc, dat ghijt wet,
Ghielijs de Keghel ende Jan de Leeu daer met,
Om dat hi weten woude claer,
Oft soe ghebeurde dat hi daer
Met sinen vrienden comen woude
Te Bruessele int stat, oft menne soude
Inne laten metten vrienden sijn?
Die vier scepenen die in mijn
Redene sijn ghenuemt hier vooren,
Hebben hier op, wilt mi hooren,
In der Vroenten gehouden raet
Met haren vrienden, ende van dier daet
Droeghen si over een daer van,
Dat si den voorseiden hertoghe Jan
Haren rechten heere niet daer buten
Noch sijn vriende en wouden sluten;
Maer woude hi comen teneghen tiden,
Si souden hem buten ieghen riden,
Jan Cluetinc, verstaet die manieren,
Ende die drie scepenen van den vieren;
Entie vierde scepene, hoordic verclaren,
Gielijs de Keghel, soude de porte verwaren;
Ende als si quamen, dit ghevroede,
Bi den hertoghe, soe soude die roede
Jan Cluetinc opheffen, hout u daer an,
Ende si soudene(n) kennen over amman,
Niet wederstaende, si u verclaert,
Dat die greve van Saint Pol, als ruwaert
Des lants, hem hadde daer af ontlast,
Ende Janne van Diedeghem sterc ende vast
Hadde amman ghemaect, segghic di.
Dit overdrach condichden si,
Die voorghenoemde scepenen viere
Met haren anderen vrienden, sciere
Haren heere den hertoghe tien stonden;
Ende hebben daer omme bi hem ghesonden
Tot sHertogenbossche, dit vernem,
Wouteren Pypenpoy ende met hem
Eduwaert de(n) Hertoghe, wilt verstaen.
Als si haer bootscap hadden ghedaen,
Overdroech die hertoghe alsoe houde,
Dat hi te Bruessele comen soude
Met sinen vrienden sonder beiden.
Daer es hi van den Bossche ghesceiden,
Ende quam te Diest, hier steet vore also,
Den twintichsten dach in ianuario,
Daer hi niet langhe en wilde dueren.
Na middernacht omtrint twee uren
Tooch hi van Diest, dits ware leere,
Met hem van Heinsberghe die heere,
Die jonker van Heinsberghe, hoort die zaken,
Ende Jan van Buren proofst van Aken,
Met meneghen man ter waerheden
Haerer vriende, die si hadden ghebeden.
Entie greve van Moers, verstaet den fijn,
Hadde toegheseeght daer ooc te sijn;
Maer te tide en quam hi niet, mids dat,
Dat hi te Tricht dore die stat
Niet trecken en mochte noch ooc liden;
Maer hij moeste achter rugghe riden
Ende over die Mase trecken dats waer.
Mids dien en quam hi niet te tide daer
Te Diest, soe ic u doe verclaer,
Maer hi volghde te Bruessele naer.
Als hertoghe Jan nu comen es
Tusscen der Vueren ende Bruessele, sijts ghewes,
Soe quamen hem teghen altehant
Jan Cluetinc metter roeden in de hant,
Alsoe inhielt haer overdrach,
Metten drien scepenen, doe ic ghewach,
Daer ic vore af ruerde wat,
Met vele eerbaer poorters van der stat
Van Bruessele, die alle tien tide
Van siere comste waren blide.
Als sine ghewillecomst hadden tier steden,
Sijn die drie scepenen omme ghereden,
Ende quamen int stat sonder verstellen
Op thuus bi haren medeghesellen,
Ende als die hertoghe met siere soorte
Quam te Bruessele voor die poorte,
Daer men uut trect te Lovene waert,
Vant hi ghesloten ende wel bewaert
Die poorte die, alsoe ic hoorde rueren,
Ghesloten bleef omtrint twee uren,
Eer die hertoghe, alsoe mi dochte,
Met sinen vrienden in comen mochte;
Welc den hertoghe, en twivelt niet das,
Verdroot ende onghenuechlijc was.
Die heere van Heinsberghe hats verdriet,
Ende beclaeghde hem dat mens niet in en liet.
Welc beclach hoorde ende vernam
Een arm vrouken die daer gaende quam.
Si antwoorde: ‘En sorcht niet tseere
Hoe ghi daer in mooght comen, heere,
Maer hoe ghi van daer mooght gheraken.’
Binnen desen vertrecke, verstaet die zaken,
Hadden die scepenen groot ende smal
Den raet van der stat vergadert al,
Daer si overdroeghen ghehinde,
Dat si den hertoghe ende sijn huusghesinde
In souden laten altemale,
Ende daer toe met sekeren ghetale
Van volke, tot hondert peerden toe
Ende twintich, ende niet meer daer toe,
Behoudelec dat negheenrehande
Ballinghe noch openbaer viande
In comen en souden, maer bliven buten.
Na dit overdrach ende sluten
Quamen die VII scepenen ghegaen
Ter poorten, ende dadense ontsluten saen.
Als die poorte ontdaen was tien tiden,
Dede die hertoghe sijn volc in riden,
Ten lesten quam hi in ghereden;
Daer selke qualijc af waren te vreden.
Maer Heinrijc Cluetinc, verstaet den sin,
Seide dat mense alle liet comen in.
Dus es die hertoghe, hebbic vernomen,
Met siere gheselscap binnen comen
Te Bruessele siere stat, dits waer,
XIIII^c XX Ons Heeren iaer,
Des dijnsdaeghs, doe ic u ghewach,
In ianuario den XXI^en dach.
Op Coudenberch trac hi, alsic vernam;
Sijn brueder van Saint Pol tot hem quam,
Ende als si weinich hadden tsamen
Ghesproken, oorlof dat si namen,
Ende die greve trac van daer
In sijn herberghe, wet voor waer.