Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

XXI.

Hoe die coninc van Behem thertoghedom van Lutzenborch voirseid aen hertoghe Anthonise versette ende hem over gaf.

Wi Wenceslaus van Gods ghenadicheit
Roomsch coninc, met onser wetentheit,
Meerer des rijcs ende coninc rijk
Van Behem, doen cont opentlijc
Met desen brieve allen dien,
Dien selen hooren ocht zien,
Dat wi door liefde zunderlike
Ende vrientscap, die wi gonstelike
Met herten draghen, dat ghijt wet,
Ter hoochgheboorne Elizabeth,
Wileneer zalegher ghedacht
Des hoochgheboornen, van grooter macht,
Johannes, hertoghen van Gorlietz,
Ons brueder, dochter, sijt seker dies,
Van Brabant edele hertoghinne,
Onse lieve zuster ende vorstinne,
Der selver Elizabetten voorseit,
Onser liever zuster, met gonsticheit,
Wel bedachten moede, ende rade goet
Onser vorsten ende heeren, des sijt vroet,
Ons ghetrouwen raeds wel bewande,
Op ons hertoghedom ende lande
Van Lutzenborch, ende van Chiny
Tgreefscap, ende die lantvooghdij
Van Elzaten, ende met al
Haren toebehoorten, groot ende smal,
Hondert ende twintich dusent florine,
Rijnsche guldene goet ende fine,
In voordernissen haer eer ghegheven,
Hebben ghemaect ende voorscreven,
Gheven, maken met rechter lieve,
Mids der cracht van desen brieve
Ende coninclike macht daer met,
Alsoe dat die selve Elizabeth
Hertoghinne van Brabant,
Ons lieve zuster, tvoorseide lant
Van Lutzenborch, ende van Chiny
Tgraefscap, ende die lantvooghdij
Van Elzaten, met allen dinghen
Ende iegheliken toehooringhen,
Als si van outs langhe hier voren
Toe hebben ghehoort ende noch horen,
Waer die sijn of met wat worden
Si zunderlinghe moghen ghenoemt worden,
Niets niet uutghenomen, dan dat
Van Welschenfels slot ende stat,
Die wi voor ons ende tonsen wille
Behouden willen, sonder ghescille,
Voor C duust guldene, sijts ghewes,
Ende twintig duust, soe voorscreven es,
Sal (si) besitten rechtverdichlijc,
Ghenieten, ghebruken paysivelijc,
Soe langhe si leven sal, voortan
Onghehindert van allen man.
Ende ocht Elizabeth voorschreven
Bi Gods ghehinghe van desen leven -
Die God Ons Heere langhe ghespare! -
Aflivich worde, ende achter hare
Kindere liete, des sijt wijs,
Van den hoochgheboornen Anthonijs
Van Brabant, onsen lieven sone,
Si waren mans of wijfs persone:
Die selve kinderen, si u bekant,
Selen ons hertoghedom ende lant
Van Lutzenborch, ende van Chiny
Tggreefscap, ende die lantvooghdij
Van Elzaten, met al den aencleven,
Voor die somme ghelts voorscreven
Van C ende XX duust florine
Rijnscher guldene van den Rijne
Inhebben, besitten groot ende smal,
Ghenieten, ghebruken over al,
Onghehindert in allen dinghen,
Tot wi ocht ons nacomelinghen,
Coninghen van Behem voorseit,
Aen hem hebben afgheleit
Metter selver somme van ghelde,
Ghelost en bracht in onsen ghewelde.
Ocht ooc de selve Elizabeth
Sonder oor storve, dat ghijt wet,
Des wi doch niet en hopen twint:
So sal Anthonijs, dat versint,
Thertoghedom ende lande daerbi,
Metten graefscape van Chiny,
Ende der vooghdien van Elzaten
Metter toebehoorten, tsiere baten
Hebben, behouden, besitten al,
Ghenieten, gebruken groot ende smal,
Tot wi ocht ons nacomelinghe,
Van den Beemschen rike coninghe,
Van hem, sinen erven, die lossen yuust
Met Rijnschen guldenen LX duust.
Wanneer wi ocht ons nacomelinghen,
Coninghen van Behem, verstaet die dinghen,
Elizabetten ghenoemt vore,
Onser liever zuster, oft haren ore
Hondert dusent guldene vore verhaelt
Ende twintich dusent hadden betaelt;
Of achter hare gheen oore en bleven,
Ende wi Anthonise voorscreven,
Haren man, betaelden wale
LX duust Rijnsche guldene bi ghetale:
Souden si ons thertoghedom voorscreven
Van Lutzenborch weder overgheven,
Tgreefscap van Chiny, ende hen verlaten,
Entie vooghdie van Elzaten
Met allen haren behoorlijcheden,
Ende des vertien ende aftreden,
Ende ons in onsen handen setten,
Sonder vertrecken ocht enich letten.
Ooc selen wi moghen al om ende omme,
In onsen voorseiden hertoghedomme
Van Lutzenborch, ende van Chiny
Tgreefscap, ende lantvooghdij
Van Elzaten, na ons begheren
Enen hootsman ordeneren,
Setten, ontsetten na ons ghevueghen,
Wien wi willen, na ons ghenueghen;
Die ons ende Elizabetten voorseit,
Onser liever zuster, als boven steit,
Ons ende haer, na behoorlijcheit
Hulden ende sweren ghetrouwicheit,
Ghehoorsam, ghetrouwe tsine sonder wanc
Ons ende haer leven lanc.
Die selve hootsman sal van allen
Renten, moeten ende vervallen,
Die hi in den lande voorscreven
Jaerlijcs sal hebben ingheheven,
Ons doen, ende ooc mede aen hare,
Rekeninghe van jare te jare,
Ende richten ons daerin jaerliken
Ende gheven des wi met hem verliken;
Thertoghedom ende lande voorscreven,
Met steden, sloten, ende dier aencleven,
Al die wile datse Elizabeth,
Ons lieve zuster, ende ooc met
Anthonijs, haer man, overal
Besitten ende ghebruken sal,
Of sijn oor, als dat bedorste,
Ons ende den dorluchteghen vorste,
Heere Zeghemonde, dat versta,
Coninc van Ungheren, et cetera,
Onsen lieven brueder, ende oorlinghen
Na ons van Behem coninghen,
Open sijn, alsoe dat wi
Ende ons amptliede selen vri
Daer uut ende in moghen riden
Van onsen weghen tallen tiden,
Beide in den heilighen Roomschen rike,
Der croonen van Behem derghelike,
In allen zaken onvertoghen
Op wien het ware behelpen moghen,
Niemene daerin uutghescheiden;
Doch sonder haer verderflijcheiden.
Ooc sal Elizabeth voorghenant
Ende Anthonijs, soe langhe zi tlant
Van Lutzenborch, ende van Ciny,
Ende van Elzaten die voogdij,
Hebben ende besitten sal,
Greven, vrien heeren, dienstlieden al,
Riddren, knechten ende elckerlijc,
Gheestelijc ocht ooc weerlijc,
Desselfs ons lants ondersaten,
Bi haren rechten ende ghenaden
Ende vriheiden bliven, na oude ghewoene,
Sonder hinder hem daerin te doene
Oft beswaren, dan na bescheit
Bi lantrechte of ghewoonlijcheit,
Gherechtelijc behouden sonder si.
Ende daer omme soe ghebieden wi
Allen van iegheliken staten,
Greven, vrien heeren, abdten, prelaten,
Dienstlieden, rentmeesteren, knechten mede,
Alle ghemeinte der goeder stede,
Mercte, dorpen ende andere voort,
Dat ten hertoghedomme behoort
Van Lutzenborch, ende alderhande
Duutsche ende walsche lande
Des greefscaeps van Chiny ondersaten,
Ende der vooghdien van Elzaten
Inwooneghe, in welker weerden
Si gheestelijc of weerlijc ghenoemt werden,
Die werden vermaent ernstelijc
Met desen brieve vastichlijc,
Dat zi Elizabetten voorghenant,
Ende Anthonise van Brabant,
Metten hertoghedomme voorseit
Ende van Ciny die graeflicheit,
Metter vooghdien, sijts ghewes,
Ghelijc als boven voorscreven es,
Selen hulden, sweeren met eede crachtich
Onderdaen ende ghehoorsam waerachtich,
Soe langhe te sine in allen dinghen,
Tes wi oft ons nacomelinghen,
Coninghe van Behem, die hebben ghelost
Met sulker sommen ghelts ende cost,
Als boven voorscreven es sunderlinghen,
Weder lossen ende aen ons bringhen;
Op te verbeiden, wie anders dade,
Onser zwarer onghenade.
In oorcontscap des briefs, ghemeit
Onser conincliker maiesteit
Inghezeghele, te Praghe ghegheven,
Na Christus gheboorte, alst stont ghescreven
XIIII hondert ende XI jaer,
Des naesten donderdaeghs, dats waer,
Voor Onzer Vrouwen Assumptio;
Ons rijcs, des Behemschen, dats also,
In den XLIX^sten openbare,
Ende des Roomschen XXXVII^sten jare.