Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Hoe hertoge Willem van Gelre ende van Gulick dorloge weder began.

LXXXIX.

Hier na stercte hem te hant
Hertoge Willem van Gelderlant,
Ende quam, mechtich ende vermogen,
Met machte te Brabant wert ghetogen,
Ende hadde vergadert, in sijn ghespan,
Herde menegen edelen man.
Die hoeghste vorste, dats redelijc,
Was dertsche bisscop Frederijc
Van Colne, ende daertoe meere
Bisscop Frederijc, van Monstre heere;
Met hem was daer oec mogentlijc
Van Utrecht bisscop Frederijc.
Noch ij bisscoppe gaven hem rugghe,
Padeborne ende Osenbrugghe,
Ende noch vele ander heeren
Aldaer in sijnre hulpen weeren,
Alsoe hi, in deser reesen,
Drie dusent glayen sterc mocht wesen
Van goeden riddren, ende van knechten,
Die alle met hem wouden vechten.
Ende vrou Johannen, die dit vernam,
Sant heeren Janne van Witham,
Haren drossate van Brabant,
Binnen tSertogenbossche te hant;
Met hem togen daer ter stede
Parweys, Diest, ende Schoenvorst mede,
Wesemale ende Rotselaer,
Bergen ende Lecke, dats waer,
Baenrotse, dat si u bekant,
Ende tridderscap meest uut Brabant
Lagen alle ten Bossce in tstat,
Ende someghe rieden dat
Dat men den hertoghe alsoe houde
Op den pas keeren soude,
Tusscen Engelen, seggic di,
Ende den Bossce, aldaer hi
Meinde te lidenen met sinen lieden;
Maer dmeeste deel dat wederrieden;
Want si en haddens gheen bevel
Van mijnre vrouwen; oec seiden si wel
Dat sorghelijc ware, dat es claer,
Soe bi der stat te striden daer,
In twee manieren verstaet tbediet,
Want vele teer die menege vliet,
Op den troest dat hi hem sal
In de stat onthouden, daer mesval
Af es ghesciet te menegher stont.
Een ander redene doe ic u cont:
Of men verlore, ende worde verladen,
Soe wert dicke toter ander scaden
Die stat oec daertoe verloren.
Ende boven al te voren
Soe duchten die heeren, onghelogen,
Hadden si uut den Bossche ghetogen,
Dat si niet wel tot harer vromen
Weder daer in en hadden ghecomen;
Want die hertoghe in der stat
Vele vriende hadde; dies rieden si bat
Dat men den hertoghe liete sijn vaert
Nemen inne te Brabant waert,
Ende hadden liever die scade te kiesen,
Tien ocht xij dorpen te verliesen,
Dan van den Bossche die goede stat;
Want men claerlijc seide dat
Dat die hertoghe, aldus vermogen,
Op goeden troest was uutghetogen,
Die hem toe was gheseit,
Den Bossche te crigen in sijn beleit.
Dus toegh die vorseide hertoghe
Met sinen bisscoppen, met moede hoghe,
Tusscen Engelen, als die fiere,
Ende den Bossche, doer een riviere,
Die Duetere, daer te dien tiden
Tsamen iiij perde cume mochten liden.
Hier hadde mennen wel weder staen,
En hadde de sorghe van den Bossche ghedaen.
Dus toegh die hertoghe, met sier sorten,
Verbi den Bossche, daer buten der porten
Een bollewerc opgheslagen was,
Ende wel verwaert, sijt seker das,
Van manne van wapenen, tien tiden,
Doen die hoep daer bi soude liden,
Soe quam een ridder uut gheslagen,
Ende meer andre, daer si saghen
Een wintmolen, die si met viere
Meinden te verbranden schiere;
Maer die lagen opt bollewerc
Daden die were alsoe sterc,
Dat dien wintmolen voerscreven
Ongheschent es staende bleven,
Ende die ridder bleef aldaer
Doot gheschoten, dat es waer.
Dus toegh die hertoge te hant
Verbi den Bossce, ende heeft verbrant
Een ander wintmolen, die onbehoedt
Buten een der ander porten stoet.
Dit was al de scadelijchede
Die hi voer den Bossche dede,
Ende toegh soe vort, eenpaerlijc,
Des selfs avonts tot Oesterwijc.
Des anderdaegs meinde hi ghehadt
Hebben van Eindoven die stat.
Dit vernamen, sonder verdragen,
Die heeren die ten Bossce lagen,
Ende schicten des nachts, sonder verbeyen,
Den graven van Meghen met iij^c glayen,
Binen Eindoven, sonder sparen,
Om die stat te verwaren.
Des anderen daeghs, doen die hertoge quam
Voer Eindoven, die stat hi vernam
Van volcke van wapenen wel verwaert.
Soe es hi ghetogen achterwaert,
Sonder der stat te doen aldare
Schade, die weerde van enen hare.