Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Dacoort ende eendrachticheit tusscen den hertoge ende die stede van Brabant.

LXI.

Dits deendrachticheit ende dacort
Dat bi den heren ghemaket wort,
Des bisscops van Ludeke raet,
Ende der capittlen, dat verstaet,
Van Ludeke, ende oec der stede
Van Ludeke, ende van Hoey bede,
Ende des raets van Brabant
Ende van Cortenberghe, die ghenant
Alle hier na bescreven staen,
Van den debatte dat op ghegaen,
Gheresen es, ende onminne,
Tusschen den hertoge ende hertoghinne,
Die hogebornen, wide bekant
Van Lutzenborg ende van Brabant,
Tusscen hen, in deen partie,
Sijn steden, ende lande, ter ander side
Van Brabant, hoert dat ic bediede.
In den yersten selen die goede liede
Van Loven, dat si u bekant,
Tegen minen heere van Brabant,
Ende mijnre vrouwen oec ter eere,
Als jegen haren gherechten heere
Uutcomen, ende bidden mede
Tgeestelec volc van haerre stede,
Wanneer mijn heere ende mijn vrouwe
Daer te comen ghelieven souwe,
Te bidden, met oetmoedeger spraken,
Hebbensise in enegher saken
Verbolgen, lude ofte stille,
Dat men hem dat vergeven wille,
Ende des ghelike soe sal
Die stat van Bruessel doen, ende al
Die stede van Brabant met willegen keere
Daert ghelieven sal minen heere.
Item, want onse lieve vrou ende heere
Seggen ende becronen seere
Dat sijn stede hebben gemaect verbont,
Die wile hi in vangenessen stont,
Ghedragende tegen sijn heerlicheit,
Soe selen die goede steden voorseit
Die brieven thonen van dien verbonde
Mijns heeren rade, in corter stonde,
Ende oec van Cortenberghe den raet:
Bevint men dat het jegen gaet
Mijns heeren rechten, in eneger maten,
Soe selen die stede aflaten.
Item, want mijns heeren van Brabant
Ende mijnre vrouwen renten in hant
Eneghen lieden sijn ghesat,
Voer scade, die si hebben ghehat
Op hertoghe Janne van Brabant,
Mier vrouwen vader, ende want
Mijn heere meint, ende mijn vrouwe voorseit,
Dat die scade sal sijn verleit
Van den iersten gelde ende goet
Van den besueke, dat men doet
In Brabant, of cort doen sal,
Ocht van der beden, ende daer met al
Haer renten maken los ende quijt,
Soe es gheordenert, in corter tijt,
Dat men voer ogen bringe die brieve
Daer op ghemaect, ende doen met lieve
Dinhout daeraf; ende oft soe ware
Dat sijt niet en begrepen clare,
Soe sal mens gheloven den ghetugenessen
Die waren over die bewisenesse.
Item, es gheordeneert
Dat van den versueke, dat men hantheert
In Brabant, ochte doen sal,
Den cost sal nemen, heel ende al,
Den welcken daer op es ghedaen,
Of die men daer op sal doen vortaen,
Ende doverbate van desen
Sal mijns heren ende mijnre vrouwen wesen,
Na dinhout ende tverclaren
Der brieve, diere op gemaect waren.
Item, van der hulpe ende goet doene
Der neghen hondert dusent mottoene,
Daer selen die stede ende tplat lant yust
Af betalen acht hondert duyst,
Die cloesteren ende religioene
Selen geven hondert dusent mottoene.
Item, vort es men daer bi bleven
Bi den heeren hierna bescreven,
Dat die steden, ende tplat lant voorseit,
Noch om te meerre vriendelicheit
Minen heere ende mier vrouwen te doene,
Boven dacht hondert dusent mottoene
Noch geven selen, onder hen besondert,
Der selver mottoene xxv^c;,
Ende die godshuse selen geven
XV^c mottoene vorscreven;
Ende dit gelt sal sijn ghegeven
Binnen sint Jansmesse naest bescreven,
In drie jaren, telcken termijn,
Die daerop geordeneert sijn.
Item, sal die somme vorscreven
Ontfaen werden ende uut gegeven
Bi den ghenen, si u bekant,
Die de raet van Cortenberghe ende dlant
Metten steden, na haer begheren,
Daer toe selen deputeren.
Elc sal betalen met goeder mate
Na de ghelande van sinen state;
Ende bi den betalen sal mijn heere
Scicken twee personen, niet meere,
Om daer bi te wesen ende te besien
Hoe men betaelt desen of dien,
Of yement, heimelijc of openbaer,
Hiesche, die men niet sculdich en waer,
Sonder enighe macht, meer of min,
Die ghone daer te hebben in.
Item, want die scade meer sal dragen
Van den ghenen dies neder lagen
Metten hertoge ende sijn baroene,
Dan ix^c dusent mottoene,
Wes daer boven meer loopen sal
Dat sal die hertoghe betalen al,
Ende mijn vrouwe van Brabant,
Ende ontheffen daer af haer lant
Commerloes, sonder enich deren;
Ende daer voer selen si obligeren
Goede bossche, forfeyte, vervallen,
Ende oec hare renten alle,
Ende hare munte in Brabant.
Oft ieman gheschedicht worde in dlant,
Uut ocsune der saken vorscreven,
Dat ment daer af sal weder geven.
Item, es gheordenert dat dlant
Entie stede van Brabant
Minen heere ende mier vrouwen vorseit
Doen selen goede sekerheit,
Ende haren tacx betalen ende geven,
Ten terminen die sijn vorscreven,
Ende sulke sekerheit, daer nare,
Sullen die cloesters doen voer thare;
Maer hets besproken ende verclaert,
Hoe wel te deser dachvaert
Loven, Brussel, Thienen mede
Haer consent, sonder dander stede,
Allene hier toe hebben ghedaen,
Soe selen si daer met ghestaen,
Niet meer daer in ghehouden tsine
Dan een iegelijc voer tsine,
Ende of eneghe stat, haer oft dare,
In Brabant hier in rebel ware,
Soe selen die drie steden vorseit
Minen heere doen behulplijcheit,
Om die ghone te bedwingen
Haer deel te gelden in desen dingen.
Item, es gheordineert,
Bi den personen hier na verclert,
Dat alle wangost ende aenspraken,
Die sijn geporret, mids desen saken,
Of gheresen, in enegher siden,
Selen quijt sijn teewegen tiden,
Ende te nieute, in goeder trouwen;
Mijns heeren ende mijnre vrouwen
Juridictien, ende heerlicheiden,
In desen saken uutghesceiden.
Behoudelec oec den goeden steden
Privilegien, rechten, vriheden,
Al argelist of bedriechlicheit
In desen saken uut gheseit.
Item, al eest dat sake, dat dlant
Ende goede stede van Brabant
Nu hebben ghewillecoert te doene
Die neghen hondert dusent mottoene,
Dese werf te dragen ende te geven,
Na der ordenancien vorscreven,
Es wael verclaert ende ondersceden
Dat dlant, cloesteren, ende steden,
Selen bliven, nu vortaen,
In ghewoenliker costumen staen,
In taxacien, dienst, ende beden,
Na costume vore gheleden,
Alsoet in Brabant es ghehanteert,
Ende ghewoenlijc gheuseert;
Ende hier af sal met lieve
Mijn heere, mijn vrouwe gheven brieve,
In goeder vorme; van allen saken
Des accords sal men brieven maken,
Dat ghescreven, besegelt wesen mach
Des sondaegs na Ascensi dach;
Ende om te vorderen dat ghone,
Soe selen comen ij persone
Uut elke der drie stede voerlesen,
Die in donderdage sullen wesen,
Die nu naest comen sal,
Te Genepien, ende al
Daer bliven selen bi desen,
Tot alle die brieven bereet wesen.
Hier waren van des bisscops wegen
Van Ludicke, daer dit was overdregen,
Her Lambrecht van Oppen,
Her Hubin van Fauchon, met hen
Twee wise riddren ende coen,
Ende Corbeaul van Hobengoen,
Ende van cappitlen wegen (sijts wijs)
Van Ludicke heer Anthonijs
Van Fiez, tier tijt officiael,
Ende meester Seger alsoe wael,
Van den Nuwen Steen, ghericht
Canoenic te Ludick, deken te Tricht.
Van der stat wegen van Ludick quam
Van Leers mijn her Bertram,
Ridder ende meester te deser tijt
Der stat van Ludicke, des seker sijt,
Willem van Gras, Gobeert Froyncal,
Gerart van Puthoy, Lambrecht Cortmeal,
Ghesworne der selver stede.
Van Hoy soe waes daer over mede
Willem Delle Vael, die tier tijt was
Meester van Hoey, verstaet das,
Heinrick Pollaerde, Aernt ende Herman
Van den Stacke, scepenen alsdan
Van Hoey der goeder stede.
Van mijns heeren wegen, ende mede
Van mijnre vrouwen wegen daer quamen
Her Robbrecht, her Lodewijck van Namen;
Daer was oec over, doe ic gewach,
Te rade die heere van Rodemach,
Ende van den Gruuthuse, die heere
Van Grymbergen oec ende meere
Was hi drossate in Brabant;
Die heere van Bouchout, si u bekant,
Die heere van Wittham alsoe wael,
Ende die heere van Bourgnivael,
Her Huwaert van Elter, heer Eeraert
Van Fontoys, twee heeren waert.
Van den rade van Cortenberghe, tier stont,
Was daer die heere van Agymont
Ende die heere van Rotselaer.
Van der stat wegen van Loven was daer
Jan Cruuplant, Heinric Pijlyser, tier tijt
Scepene beiden, des seker sijt.
Van buten rade daer comen sijn
Van der Quaderbruggen Goswijn,
Ghesworne, verstaet wel ditte,
Simoen Minnemoen ende Jan de Witte;
Van Bruessel was daer, si u verclaert,
TSerclaes mijn her Everaert,
Her Jan de Leeu was daer ter stede,
Ende her Claes de Zwaef mede.
Van hen was ridder een iegelijc.
Met hen was Heinric Hertewijc,
Seger van Woluwe, Jacop Timmerman,
Alle scepenen, hout u daer an.
Noch was met hen, verstaet al bloot,
Gielijs de Loze, Gerem van der Noot,
Ende Claes van Sente Gorix mede,
Raedsliede der selver stede.
Met die van Thienen, si u verclaert,
Was van den Wyere mijn her Aert,
Ende her Jan van Kersbeke,
Ridders beide ghewaerleke,
Ywain van Meldert, een goet man,
Ende een die hiet van Halle Jan,
Heinric Oliviers, ende met hem
Reyner Stoute van Houthem.
Dit accordt dat was ghedaen
Te Breyn-Aleur, als men sach staen
Ons Heeren jaer, dat es waerhede,
XIII^c LXXIIII mede,
Van der maent den lesten dach
Die in aprille doen ghelach.