Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Die soene tusschen hertoghe Janne van Brabant ende grave Lodewicke van Vlaenderen, ende hoe si die heerlicheit van Mechelen onderlinge ghedeilt hebben.

XXIX.

Daerna heeft die coninc saen
Van Vranckrijc sijn uutsprake gedaen,
Tusscen den hertoge, ter eenre sien,
Ende sinen weder partien,
Van allen ghescillen ende gerochten
Die tusschen henlieden wesen mochten,
In eeneger maten, groot ocht cleene,
Sonder van Mechelen alleene,
Daer af dat hi die uutsprake helt
Al noch doe in sier ghewelt,
Om dat die sake was soe groot.
Met desen seggen, verstaet dat bloot,
Des conincs, soe ghi hebt ghehoert,
Soe was dat verbont geschoert,
Dat grave Lodewijc daer te voren
Metten heeren hadde gesworen
Jegen den hertoge, verstaet die dinc.
Mids dien dat die coninc
Mechelen in sinen handen helt,
Ende sijn uutsprake daeraf hadde verstelt,
Sijn beide die heeren, si u bekant,
Van Brabant ende van Vlaendren lant,
Met malcanderen overcomen
Eenre soenen, hebbic vernomen,
In deser manieren properlijc:
Dat hertoge Jan greve Lodewijc,
Ende na hen, in allen dingen,
Haer oeir ende nacomelingen,
Hertogen van Brabant tallen tiden,
Ende graven van Vlaendren, ten ander siden,
Vortaen, teeweliken dagen,
Half ende half selen dragen,
Houden, besitten, onverscheiden,
Tstat van Mechelen, onder hen beiden,
Ghelijc die bisscop van Ludicke dede,
Ende tcappittel, ende oec mede
Joffrouwe Margriete, die dochter was
Des greven van Gelre, als ic las,
Ende alsoet haer moeder, doe ic ghewach,
Vortijts oec te houdene plach,
Met vorwaerden overdragen
Dat die hertoge teewegen dagen
Sijn helicht houden sal ende ontfaen
Van den graven van Vlaendren vort aen,
Te leenen, verstaet wel mijn scriven,
Entie graven van Vlaendren souden bliven
Van der selver helicht tallen stonden
Man, ende met eede verbonden
Der kerken van Ludicke eewelijc;
Ende grave Lodewijc der ghelijc,
Sijn oeir ende nacomelingen,
Greven van Vlaendren, in waren dingen,
Souden dat, wilt wel verstaen,
Haer helicht oec te leene ontfaen
Ende sweren hulde den hertoge coene
Van Brabant. Vort was in der soene
Besproken, tusscen die heeren vercoren,
Dat met al haren toebehooren,
Die stat van Mechelen vore vercleert
Ewelijc soude sijn gheregeert
Van beide den heeren, ghenaempt hier vore,
Van hen ende van haren oeire
Ende nacomelingen, verstaet dat,
Na de rechte der selver stat,
Vriheden ende privilegien claer;
Eenen scoutheethe soude men setten daer,
Van shertogen ende van sgraven wegen,
Justicie ende recht daer te plegen,
Ende eenen rentmeester, die al
Vervalle renten inheffen sal.
Deen jaer soude, sonder letten,
Die greve enen schouthete setten,
Ende die hertogen dander jaer.
Als deen den scouthete sette daer,
Soude die ander dan, mids dat,
Setten den rentmeester van der stat:
Ende alsoe van jare te jare.
Soe wie van enegen van hen aldare
In officien worde gheset,
Die soude sweren, ongelet,
Op theilege evangelium houde,
Eer hi hem iet bewinden soude
Sier officien, groot ocht smal,
Dat hi rechtverdichlijc dragen sal
Sinen dienst, ende profitelijc,
Voer beide die heeren samentlijc
Sonder vordeel te doene, in enegen keere,
Den enen min, den anderen meere.
Ocht enich der heeren beduchte dat
Dat hem die schoutheet van der stat,
Ocht die rentmeester, teenegen dagen,
Hem in sijn ambacht hadde mesdragen,
Soe sal hi daer af, slaet des rueck,
Mogen doen doen een besueck
Bi twee personen, hoert mijn verclaren,
Van den achten, die ghecoren waren.
In der selver soenen, hoerdic liden,
Van den heeren in beiden siden,
Daer deen soude wesen ave
Van den hertoge, dander van den grave,
Ende die twee selen, sonder breken,
Daer af sentencie mogen uutspreken,
Na de waerheit, die si daer af vinden;
Sijn sijs niet wijs hen tonderwinden
Bi hen allene, soe mogen sijt stellen,
Met rade harer sesse medegesellen;
Ja, ocht in de meeste partie
Ghelijc vele in elcke sie;
Ende ocht bevonden worde, dat wet,
Schouthete, ocht rentmeester met,
Dat hi ghegeven hadde iet meere
Den eenen dan den anderen heere,
Dat sal die ghene, diet heeft ontfaen,
Den anderen wederkeeren saen;
Entie beternisse eenpaerlijc
Selen beide die heeren deilen ghelijc.
Vort was overdragen, te waren,
Die ghene die woenachtich waren
Te Blidenberghe, hoert mijn scriven,
Souden aen den grave bliven;
Die van Neckerspoele, ongelogen,
Souden sijn des hertogen.
Noch was vorwaerde oec hier ave
Dat die hertoge, noch die grave,
Binnen Mechelen der stede,
Noch binnen der toebehoirten mede,
Gheen fortretse maken en souden,
Ten ware dat sijt beiden wouden,
Ende consenteerdent samentlike,
Noch haer oeire derghelike,
Met vele meer andere pointen claer,
Die die heeren besegelden daer,
Ende met hen die edle mede
Haers lants, ende oec die stede
Van Brabant, van Vlaendren, ter vaert.
Dit accort ghemaket waert
Te Denremonde, opten lesten dach
Die in de maent van merte lach,
Int jaer Ons Heeren, sijts ghewesse,
Derthien hondert dertich ende sesse.