Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Hoe Hoesden ierst aen Brabant quam.

XXI.

Na dat die ierste hertoge Jan,
Die den strijt te Woeronc wan,
Verloren hadde sijn ierste vrouwe,
Die edel was ende ghetrouwe,
Ende dochter sekerlike
Des conincs van Vranckerike,
Ende hi ghetrout hadde te wive
Grave Guyots dochter, rein van live
Van Vlaendren, cortelinge daer na saen,
Es een onminne op ghestaen
Tusschen van Hosden heeren Janne
Ende van den Bossche die goede manne,
Die hen becroenden des heeren,
Donghelijc dat hi vort woude keeren
Tegen die vorseide stat
Van den Bossche, ende mids dat
Trac die drossate van Brabant
Voer Hoesden logeren te hant.
Als dit die heere van Hosden sach
Trac hi, soe hi ierste mach,
Om succours, om onderstant,
Aen den grave van Hollant,
Dwelc hem die grave heeft toe gheseit,
Met alle sijnre mogentheit.
Als dat den drossate wert bekant
Condechde hijt altehant
Den hertoge, dat hi mids desen
In sorge daer lage, ende in vresen.
Die hertoghe was cort bedacht
Ende trac met heercracht,
Seere vermogen, te Hoesden waert.
Doen si vernamen sine vaert,
Die ghene die op die borch lagen,
Dorsten si daer niet langer dagen,
Noch op die comst van den grave
Hen troesten, si en trocken ave,
Ende sijn van der borch ghevlouwen,
Ende ghestoven uter couwen,
Van anxste ende van groten vare,
Als musschen voer den sperware.
Dus wan die hertoge altehant
Hosden, borch, stat ende lant,
Sonder weren oft belet.
Doen hijt inne hadde, ende beset,
Heeft hijt te sinen behoef doen houwen,
Daer hijs hem wel toe dorst betrouwen.
Doen dit al leden was ende bleven,
Soe heeft hijt wederom ghegeven
Den heere van Hosden, op sulke dingen
Dat hi, ende sijn nacomelingen,
De borch van Hosden, stat ende lant,
Van den hertoghe van Brabant
Vort aen te lene souden ontfaen,
Ende hem daer af te dienste staen,
Ende altijt, als die hertoge woude,
Dat sijn open huus sijn soude.
Aldus soe creech heere Jan weder
Dlant van Hosden, die ye seder
Den hertoge diende in sijn besorch,
In den orloge van Limborch,
Ende voer Woeronc desghelike
In den strijt, seere trouwelike,
Alsoe dat claer bescreven steet
Ter plaetsen, die ic daeraf weet.
Hi ende sijn oer aldus vort an
Bleef dienende de hertoge Jan,
Als man van lene, in allen dingen,
Hem ende sinen nacomelinghen,
Tot des derden Jans tijt
Van Brabant, des seker sijt.
Doen quam van Saffenberghe die here,
Ende meinde dat verstorven were
Hosden op sijn vrouwe, sijn wijf,
Ende quam te Bruessel sonder blijf,
Ende begeerde sijn leen tontfaen
Van den hertoghe. Om dat soe saen
Niet en ghesciede, als hi begerde,
Sat hi op ende reet sire verde,
Ende heeft Hosden altehant
Vercocht grave Willem van Hollant,
Des graven Willems ouder vader,
Daer si lange om, beide gader,
In orloge stonden, ende in twiste,
Soe langhe dat ten lesten tsiste,
Mids middel van enen parlemente,
Daer tdlant van Hosden, met al der rente,
Wort toegheseit, borch ende lant,
Den hertoge Jan van Brabant,
Ende den greve van Hollant af,
Die dorlogen doe begaf.
Als dit die heere van Saffenberge
Vernam, soe wert hi met erghe
Beruert, ende wert te hant
Des lants van Brabant viant,
Ende heeft, op eenre nacht,
Thuernhout verbrant met sijnre macht.
Ende schadichde Brabant, vore ende naer,
Als men dat vindt bescreven claer.
Doen dit een wile hadde gheregneert,
Wort tusscen den hertoge ghetracteert,
Ende van Saffenberghe den heere,
Als dat van desen dage vort meere
Die hertoghe Jan van Brabant
Behouden soude stad, borch, ende lant
Van Hosden, met al der toebehoere,
Voer hem ende voer al sijn oeire;
Dies soude van Saffenberge die heere
Van sier vrouwen wege vort meere
Ende haer oeir vort, eewelike,
Renten hebben erfelike,
Ende jaerlijc ghebruken ende ontfaen,
Op die renten altijt vort aen
Van den Bossche bewesen wale,
Elcx jaers drie hondert riale;
Ende daer af soe gaf met lieve
Die hertoge segele ende brieve
Den heere van Saffenberge te hant,
Ende behilt van Hosdene dlant
In rusten vort aen, al sijn leven,
Ende na hem eest vrou Johannen bleven,
Die in haer incomst met eide
Ende hertoge Wencelijn, alle beide,
Als ghi ghehoert hebt hier voren,
Gheloeft hebben ende ghesworen
Wel te versekeren van Hosden dlant,
Ende niet te scheiden van Brabant.
Aldus eest openbaer bekant
Dat die greve van Hollant
Daer aen en hadde clein noch groot,
Al stac hi daer in sinen poot,
Doen dat orloge was gheresen,
Daer ic u vore af hebbe ghelesen,
Tusscen beide die heeren rike,
Wencelaus ende Lodewike,
Ende meinde het waer sijn algader,
Mids den coop sijns ouder vader,
Die hi dede wilen eere,
Jegen van Saffenberge die heere,
Welcken coop in werdicheide
Men niet en hilt, soe ic voerseide,
Want hi hem niet en mochte dogen,
Als die sake wel was ghewogen.
Nochtan, uut ocsuyne van desen,
Als tvorseide orloge was gheresen,
Heeft hi Hosden, borch ende lant,
Al ghetogen aen sijn hant,
Ende voer sine ghehouden twaer,
Al en doet hijs gheen verclaer
Noch in sijn seggen gheen ghewach.
Als men hem te vragen plach
Hoet met Hosden soude sijn,
Soe mocht hi seggen: Hosden mijn!
Daer af dat die worde vorscreven
Noch al int ghemein sijn bleven.