Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Van den gheesselaren.

60.

In des hertoghen Jans tiden
Soe moest die heilighe kerke liden
Ende doeghen swaerlike;
Want een deel uut Oestrike
Quamen, met groter partien,
Ende uten lande van Hongherien,
Jonc, out, clein ende groot,
Om die vrese van der doot.
Leke, papen, ende clercken
Quamen, met hopen even sterke,
Ute oeste al int weste,
Uut menighe stat ende veste.
Si ghinghen xxxiij daghe
Ende enen halven; met selke slaghe
Sloeghen si op haer lijf al bloet,
Dattert bloet uut liep al roet,
Met gheeselen die yseren waren.
Dese, na mijns sin verclaren,
Hadden een penitence cleet.
Daer toe hadden si ghereet
Ene hoyke ende enen hoet.
Waer si quamen metter spoet
Songen si alle enen sanc,
Die hem gheduerde even lanc
Dat si hem met gheeselen sloeghen,
Ende daer na even wel voeghen
Dochte, als si er scieden of:
Ende dien hieten si Onser Vrouwen lof.
Dese verboden dobbel spel
Ende luxurie alsoe wel,
Ende si verboden diere eden,
Ende versoende menighe veeden,
Diemen niet versoenen en conde.
Al scheen dbeghin goet van gronde
Dende hadde gheworden swaer
Der heiligher kerken, wet voerwaer,
Hadt alsoe bliven gaende;
Want waer si lien, sittende of staende,
Of ligghende, des sijt vroet,
Die ghelieten al verwoet;
Ende die men seide dat waren beseten
Dien wouden si hem vermeten
Dat si die al te hant
Ghenesen souden van den viant,
Ende hem doen rumen die stede:
Dat soude doen haer heilichede.
Dus ghinghen si den viant manen;
Si wouden weten, ende niet wanen,
Dat si waren machtiger bet
Dan enich priester van der wet.
Selke seide dat hi, ter sulker stat,
Met Gode selve dranc ende at;
Selc die seide oec, in trouwen,
Dat hi selve sprac met Onser Vrouwen,
Ende dat hi Gode had vonden
Met sinen openen bloedighen wonden,
Ende dat hi hem hiet, sonder waen,
Dat hi hem soude met gheeselen slaen.
Selc die droech die doot aen een cleet,
Ende seide den volke ghereet
Dat sijn gheselle, sonder waen,
Van der doot waer opghestaen.
Selc brochten met haren partien
Een gans, voer waer ic lie,
Ende seiden dat si hem naer
Van miraculen volghden daer.
Als een in haer gheselscap sterf,
Die hem van der doot bedarf,
Dien voerden si, voerwaer weet dat,
Dore elc dorp ende elc stat
Met hem, al tot si te samen
Weder te hare poert quamen.
Selke dede een silveren cruce maken
Ende vertellen, in hare spraken,
Den lieden dat se Onse Vrouwe brochte,
Uten hemel, diese wrochte.
Dus maecten si tvolc al blint,
Waer si quamen al omtrint,
Met dus ghedanen herisien,
Dat tvolc met groten partien
Aen hen vielen, waer si quamen.
Dus setten si hem alle te samen
Ieghen die papen van der kerken,
Te lachteren der papen werken,
Ende haers selfs prijsden si sere,
Ende daden, met enen subtilen kere,
Den joden oec in Brabant pine:
Si leiden hen ane van fenine,
Dat si hadden ter menegher stede,
Om dat si dat kerstenhede
Al te male souden bederven;
Daer bi moesten die joden sterven.
Die hertoghe Jan, sonder waen,
Dede die joden alle vaen.
Selc wart verbrant, selc verslaghen,
Ende selc int water ghedraghen.
Dus verloren si alle dleven.
Dit hadden die broeders alle bedreven.
Ende als die manne dus ghinghen
Wouden die wive, in ware dinghen,
Ghelijc den broederen susteren worden,
Ende als si int broederscap waren ghetorden
Soe wederstont die clergie,
Met hare cracht, dese heresie,
Soe dat al te nieute ghinc.
Dus ghevielen dese dinc,
Alsmen dertien hondert screef
Ende xlix, ende dit bleef
Toter helft, dat men daer nare
Screef dertien hondert ende L jare,
Int jaer van gracien bekent
Onder den sesten paus Clement.