Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Hoe die hertoghe Hilt voer Rode ende den vianden strijt leet.

40.

Des naests daghes, sonder saghe,
Na Sente Ghertruden daghe,
Es die hertoghe vermoghen
Over die Mase ghetoghen,
Ende vernachte in der vianden lant,
Daer hi spise noch dranc en vant;
Want tvolc was al sijnre straten,
Ende hadden ydel huse ghelaten.
Des merghens vroech, dat ghijt wet,
Dede die hertoghe sijn trompet
Blasen, om dat hi woude
Dat sijn volc versamenen soude,
Ende was vroech sonder faelien
Voer Rode met sijnre batalien,
Om te vercortene, tier staden,
Tonrecht dat hem die heren daden;
Ende recht op die ure doen
Soe sende die grave van Loen
Ane den hertoghe sine brieve daer,
Ende ontseidene openbaer
Van live ende van goede ghemeen,
Die te voren soe wel sijn vrient sceen,
Ende trac over al te hande
Met des hertoghen viande.
Die brugghe dede hi breken mede
In sinen lande, telker stede,
Daer die hertoghe soude keren,
Om dat hien woude onteren;
Ende den vianden doen verstaen
Hoet voer Rode mochte vergaen.
Daer soe quam oec die mare
Dat lant van Ludeke ware
Al in roeren, te hem waert,
Ende dat si oec, metter vaert,
Tricht hem souden ondergaen,
Ende dat hi dan hadde ghedaen.
Die hertoghe liet alle die maren
Te nieute, ende woude bewaren
Dien dach ende sijn ere wale;
Want het was, ten selven male,
Die alre achterste dach,
Die in den bespreken lach,
Dat men op gaf dat stedekijn.
Daer omme moest nu becort sijn.
Die hertoghe hilt daer, weet wel dat,
Ghebatelgiert voer die stat,
Toter hogher primetijt,
Alse die hoept te hebbene strijt,
Voer sijn ere, ende voer sijn lant;
Ende alse hi niemene daer en vant
Soe sende hi over al, te hant,
Twee ridderen vrome metter hant:
Mijn heer Jan van Orswilre waser een af,
Die in Rode was als ment op gaf,
Ende die de vorwaerde hadde ghehoert;
Dander hiet Dideric van Walecoert.
Desen tween was ghebeden
Die boetscap, die si wel deden.
Oec soe voeren daer ter stede
Heren van den duutschen huus mede.
Doen dese boden quamen daer
Soe vonden si, dat es waer.
Den coninc ende die graven.
Bi Rode wast al om graven
Over enen swaren pas,
Daer gheen toecomen aen en was.
Mijn heer Diederijc sprac hem toe
Van over die veste, ende seide alsoe:
‘Ghi heren, wi sijn boden des hertoghen,
Die ghinder hout voer u oghen
Met banieren al ontploken;
Alsoe die vorwaerde was ghesproken
Hi es comen binnen tide,
Ende wilt becorten metten stride
Wie van Rode blijft here.
Seker, het hoert tuwer ere
Dat ghi uut trect ter vaert.
Hi wilt treken achter waert,
Ende wilt u velt ende plaetse maken,
Ende Gode bevelen die saken;
Oft trect, met uwer ghewelt,
Daer ghi wilt op een velt,
Daer hi u bicomen mach:
Hi wilt heden, op desen dach,
Becorten alle die claghen,
Die ghi, in vele jaren ende daghen,
Over hem hebt gbedaen.
Ghi moechtene ghinder sien staen,
Verre comen in uwen lande;
Ghi hebtene al nu in u hande,
Daer ghi alre machtichst sijt;
Coemt uut, levert hem strijt,
Ende danct Gode dat hi
Dus verre nu comen si,
Oft laet hem sijn vaderlic goet,
Daer ghi hem ghewout ende cracht ane doet.’
Doen dese redene was ghedaen,
Antworden die heren saen:
Dat si noch niet en souden vechten;
Maer const die hertoghe soe berechten
Dat hi hem Rode wonne ave,
Of dat ment hem op gave,
Dat hi er here af bleve dan.
Doen antwoerde mijn heer Jan
Van Oerstwilre openbare:
Dat die vorwaerde alsoe ware,
Soe wie den andren met ghewelde
Verwinnen mochte opten velde,
Dat hi van Rode bleve here;
Maer dit en halp min noch mere,
Si en wouden striden, noch comen ute,
Maer bleven stille in hare mute.
Doen dese boden, te waren,
Van daer ghekeert waren,
Sprac mijn haer Jan van Beamont:
‘Ghi heren, ic doe u cont
Dat die hertoghe, sonder waen,
Den spele sijn recht heeft ghedaen,
Des hi ewelic sal hebben ere,
Ende wi en verwinnen nemmermere
Die scande, dat seg ic u,
Dat ons die ghene versoect nu
Dien wi scaden wilden ende deren,
Ende wi ons niet en dorren weren.
Onse es die scande, die ere is sine.
Nu es verloren onse pine.’
Dat seide mi voer waer een man,
Die seide, dat hijt hoerde an.