Brabantsche yeesten. Les gestes des ducs-de-Brabant par Jean de Klerk d'Anvers (3 delen)

Hoe die hertoghe Valkenborch verdranc ende hi daer af trac.

20.

Die hertoghe sach wel, te waren,
Dat beide borch ende stat soe vast waren
Dat mense winnen niet en mochte
Met assaute, alse elken dochte:
Ende want die hertoghe niet en woude
Dat hem sijn volc versumen soude
Met assaute voer die stat,
Soe wart een raet vonden om dat
Datmen verdrincken soude die stede
Met enen dike, alst oec dede,
Met groter cost, met groter pinen,
Om te verhoedene die sine.
Dus verdrancmen die stat daer.
Tvolc van binnen, doer swaters vaer,
Clam te berghe waert, op dat droghe,
Omtrent die borch, daert was hoghe,
Daer si in groter jammer laghen
Die hare husen verdroncken saghen,
Daermen die borch voer hen sloot
In horer jammerliker noot.
Reinout, die op die borch lach,
Ende sine stat verdroncken sach,
Was te vernoye harde sere.
Van Tonenborch die grote here,
Die here van der Sleiden mede,
Die voecht van Coelne der stede,
Ende menich groot oerloghes man
Was daer in sijnre hulpen dan,
Diet herde qualic bahaghede
Dat die hertoghe soe langhe daghede,
Vore die borch, soe machtach,
Daer hi alse here der heren lach.
Nu, alst den coninc van Bemen dochte
Dat hi niet ghehelpen en mochte
Met herecrachte Reinoute,
Dien hi node liet in foute,
Heeft hi twee ridderen ghesent,
Om te houdene perlament,
Ieghen den raet des hertoghen.
Om te besiene of si moghen
Raet ofte weghe vinden,
Daer si Reinoute met ontbinden.
Van dat daer was ghetracteert
En ben ic niet wel gheinformeert;
Maer doen si die dinghen
Niet wel en conden toe bringhen,
Alse si gherne hadden ghesien,
Spraken si ten rade mettien,
Dat die coninc, sonder letten,
Reinoude soude ontsetten
Soe hi eerst mochte, voerwaer.
Doen antwoerde men hem daer:
Dat die hertoghe verbeiden soude,
Die coninc quame als hi woude,
Hem en wards daer nemmere.
Dus keerden si tharen here;
Ende alse die coninc dat siet
Dat hem dreighen en halp niet,
Ende hi sine macht te cleine sach
Ieghen there, dat daer lach,
Began hi te hant daer na poghen
Om vrientscap te hebbene shertoghen:
Hi peinsde: dat hem ontvacht
Ane ghewelt ende ane macht,
Dat hi dat toe soude brenghen
Met eneghen andren dinghen.
Hier soe was middelare ave
Gheraert, van Gulken grave,
Dierre omme pijnde nerenstelike.
Die hertoghe, die hoefschelike
Hier toe hem woude keren,
Was blide van selker eren,
Dat hem die coninc soe bedochte,
Dat hi vrientscap ane hem sochte,
Ende kende dat hi hadde misdaen.
Dit soendinc dat waert ghedaen
Te Rode, ter selver wilen,
Bi Valkenborch op drie milen,
In des hertoghen stat.
Die coninc, weet oec dat,
Swoer tier stat, dat hi
Den hertoghe soude staen bi,
Daer hi mochte, vroech ende spade,
Beide met rade ende met dade.
Doen die coninc was versoent
Ende aen den hertoghe was vercoent,
Ghinc hi poghen, sonder letten,
Om Reinoude daer tontsetten,
Alsi oec dede behendelike.
Noit en sachmen die ghelike
Van borghe tontsettene alsoe;
Want die coninc bracht daertoe
Dat die hertoghe, sijts ghewes,
Van allen in hem bleven es,
Soe wat hier ute segghen woude,
Dat dit die hertoghe houden soude.
Oec swoer hi, daer toe met,
Bi sijnre kerstenliker wet,
Dat hi segghen soude alsoe
Dats die hertoghe soude sijn vroe,
Ende dat hi ende sijn kint, vort mere,
Dies souden hebben ere.
Die hertoghe van deser dinc
Ghetroeste hem ten coninc,
Als dat hi soude sinen eet
Houden, wien lief ofte leet,
Alse een coninc die spannet crone,
Daer toe sijnre moyen sone.
Oec was, in dit bespreken,
Dat men die mure soude breken,
Ende die poerten van der stede,
Alst oec eens deels dede.
Dus ontsette die coninc
Valkenborch, met deser dinc,
Ende dede met sijnre listen daer
Dat hem met machten was te swaer,
Ende die hertoghe trac thuus waert,
Doen daer meer omme was verteert
Dan vier Valkenborghen souden
Uten gronde hebben ghegouden,
Nochtan sonder grote oerboren;
Sonder, als ic seide te voren,
Dat hi daer neghen weken lach
Ende ic en weet hoe menighen dach,
Ende verbeide al sijnre viande
Eerlijc, in haers selfs lande.
Dertienhondert screefmen doen
Ende xxvij dat carnacioen,
Doent here op brac, daert lach,
Omtrent sente Remijs dach.