| |
| |
| |
Voor-bericht tot den goedertieren lezer.
Als Alexander den Grooten in het Oorlogs-Veld bezig was met syne vyanden te bestryden en te over-winnen, en aldus geduerige Lauwer-kranssen van schoone Victorien te vechten en aen een te hechten: als dan was ook den Heydenschen Philosooph Diogenes bezig met syne Tonne (daer hy in woonde) geduerig op en af den berg te rollen, zeggende: ‘Dat als wanneer de heele wereld in roeren en beweging was, hy dan ook niet stille konde blyven.’ In den zelven zin doen ik hier ook: want als ik de heele Princelyke Stad Brussel, zoo Geestelyke als Wereldlyke, met eenen onvermoeyden iever bezig zien met het vercieren van Kercken en Huysen, oprechten van Arcken Triumphael en andere Vreugde-teekenen, andere met Studeren en Boeken schryven; en dit alles tot meerder eere en glorie van 't Hoogweerdig en Alder-H. Sacrament van Mirakel, het-welcke van geene Engelen oft | |
| |
Menschen oyt genoeg gelooft, geëert, en aenbeden kan worden, volgens den H. Thomas (in Lauda Sion &c.) zeggende: Quantum potes, tantum aude: quia major omni Laude, nec laudare sufficis. Het welk ik aldus vertaele:
Komt, looft, u Sion, uwen Heer,
Beweyst uw' Heylant alle Eer,
Met Cythers, Harpen en Tymbal,
Met Stem' en Zang en Lof-geschal:
Zoo veel als uwe magt vermag,
Brengt zoo veel Lof-eer voor den dag;
Want synen Lof te boven gaet,
Al wat 'er hoog verheven staet:
Al uw verstand en kracht uyt stort,
Al doet gy veel, gy komt te kort,
Geen Mensch oft Engel is bequaem,
Genoeg te loven synen Naem:
Want in dit Heylig Sacrament,
Daer Christus Jesus is present,
Daer blyft men onvolmaakt in staen,
Daer kan noyt zyn genoeg gedaen,
Voor Jesus, die Vier Honderd Jaer
Blyft ongeschonden op d'Autaer.
Dit is de oorzaek, dat men nu binnen Brussel zóó veel geleerde Verstanden en konst-ryke handen bezig ziet, om het Vier-honderd-jaerig Jubilé van 't voorsz. H. Sacrament met allen mogelyken Luyster te vieren. Waerom ik dit aenmerckende, met het ydel Tonneke van myne onbequaemheyd ook niet stille kan blyven, zonder iet te doen tot Lof en Eere van | |
[pagina XVIII]
[p. XVIII] | |
het zelve H. Sacrament, waerom ik de penne in de hand hebbe genomen om dêze twee geringe Boeken te Schryven van dit Vier-honderd-iaerig Jubilé.
Hier toe hebben my voornaementlyk dry redens aen-gemoedigt; Ten 1 . de overgroote eerbiedinge, die ik aen dit H. Sacrament schuldig ben, aengezien ik door 't Geloof verzekert ben, dat daerin waerlyk en wezentlyk tegenwoordig is Christus Jesus, Godt en Mensch, voor welcke waerheyd ik bereyd ben myn bloed te storten en leven te verliezen, ende voor wiens meerder eere en glorie ik nimmer meer genoeg en kan doen. Ten 2. om de Joden, Ketters en andere Vyanden van ons Rooms Catholyk Geloof, die dêze Goddelyke waerheyd loochenen, dit Alder-Heyligste mishandelen, lasteren en menigvuldige oneer aen doen, eenigzints den mond te stoppen, op dat sy de waerheyd ziende, de zelve zouden gelooven, en geloovende Salig worden, ende niet langer zouden blyven onder het goddelooz getal der Ongeloovigen, waer van den H. Apostel Petrus ( 2. Petri C. 2. ℣. 12.) spreekt: Qui ignorant, blasphemant. ‘Sy lasteren Gods H. Wercken, om dat sy die niet en kennen, | |
| |
ofte willen kennen. ’ Ten 3. en ten lesten, op dat de waere Christen Geloovige eene oprechte kennisse hebbende van dit H. Sacrament en over-groot Mirakel, nu Vier-honderd jaeren duerende, tot meerderen iever, eerbiedinge en aenbiddinge zoude opgewekt worden, en kennen den kostelyken Schat, die sy bezitten, en den zelven kennende, Godt zouden loven en gebenedyden over de groote wonderheden, die hy aen syne schepsels heeft gelieven te veropenbaeren; ende daer door meerder in 't waere Rooms Catholyk Geloof versterkt worden: Ut videntes credant, & credentes intelligant. ‘Op dat sy het ziende, gelooven en geloovende verstaen.’
Hebbe de beschryvinge van dêzen Vier-honderd-jaerigen Jubilé van 't H. Sacrament van Mirakel in twee Boeken verdeylt, den eersten begint met de Historie daer van zynde, aentoonende hoe de H. Mirakeleuse Hostien zyn verkocht, gestolen, bespot en door-steken van de Joden, de zelve gestraft, ende eyndigt met de solemnele Processie, in de welcke sy uyt de Parochiale Kercke van O. L. Vrouwe Ter Capelle zyn afgehaelt en over-gebragt in de Collegiale Kercke van | |
| |
de H. Gudula. Den tweeden Boek begint met de beschryvinge der Kercke van de H. Gudula, oude en nieuwe Capelle van't Hoogweerdig; Verborginge der H. Hostien, Mirakeleuse veropenbaeringe der zelve, Instellinge der jaerlyksche Processien, wondere voor-teekens der Beeld-stormerye, verborginge der H. Hostien ten zelven tyde, en. naer dien de ontdeckinge der H. Hostien, en vervoeringe naer de Collegiale Kercke: en eyndigt met den Triumph en Solemniteyt van 't Vier-honderd-jaerig Jubilé.
Om aen den Goedertieren Lezer den Inhoud van deze twee Boeken wat smaekelyker en aengenaemer voor te dienen, heb ik de Hoofd-stucken van den eersten Boek met Zinne-beelden, op de Historie zin-speelende, met hunne korte onderschriften voor-gestelt, daer naer door de Poësie opgeheldert, met eene Toe-passinge uytgebreyd, met de Historie bekrachtigt, en met de Christelyke Bemerckinge verlicht en geleeraert; waer hier en daer eenige Rymkens en Jaer-schriften onder swieren, sluytende de Hoofd-stucken met de 26. Schilderyen en Onder-schriften die in de Kercke van de H. Gudula berusten. In den tweeden Boek zyn de | |
| |
Zinne-beelden uytgelaeten, om de kosten der Plaeten en den prys van den Boek niet te beswaeren.
Dit Hoogweerdig en Alder H. Sacrament van Mirakel, waer van nu het Vier-honderd-jaerig Jubilé op het prachtigste geviert word, is een Feeste vol vreugden, en eenen Triumph van ons Rooms Catholyk Geloof, daer de waerheyd van de wezentlyke tegenwoordigheyd Gods, onder de gedaente van Brood, klaerlyk betoont word: des te meerder door een zoo wonderbaer en altyd-duerende Mirakel, dat men nu nog ter tyd, naer het verloop van Vier Honderd Jaeren, de gedaente van Brood kan klaer zien, met de stêken der Poingiaren daer in gegeven, uyt de welcke door de Goddelyke Almogentheyd mirakeleus Bloed is gevloed, tot schaemte der Joden, die dezelve mishandelt hebben, tot een klaere overtuyginge van alle Ketters, die het loochenen, en tot verzekeringe en versterckinge van ons H. Rooms Catholyk Geloof, dat van de tyden der Apostelen tot heden toe alle waere Christenen beleeft en gelooft hebben, en nog beleven en gelooven, ende tot het eynde des levens moeten gelooven, willen sy Salig worden.
| |
| |
Voorders zeg ik:
Vind Gy, ô Lezer, hier iet dat U zal mishagen?
Ey! keert dat in het goed, oft wilt het over-slagen:
Maer zyt Gy, Lezer, wys; een beter Werk eerst maekt,
Dat alle-man behaegt, eer Gy een anders laekt.
Voorders verklaere en belyde ik, dat alles wat in dêze twee Boeken van my geschreven is, ik met een neerderig en rechtzinnig gemoed onder-werpe aen het gevoelen en oordeel van onse moeder de H. Kercke, als aen den onfeylbaeren Regel en onberoerlyken Grond-steen der Waerheyd.
|
|