| |
| |
| |
Het landkerkhof door Thomas Gray.
Navolging.
De dorpklok dommelt reeds en meldt het avondvallen.
Het logge en loeyend vee betrekt zyn open stallen.
De noestige akkerman, van zwaren arbeid styf,
Stapt moeyelyk en traeg naer 't eenzaem veldverblyf.
De zon is met haer glans het westen ingezonken,
En reeds heeft aen de kim haer scheemring uitgeblonken.
Een donker floers omhult het lieflyk landgezigt;
'T is alles stil en doodsch waer 't oog zich henen rigt.
Alleen de nachtuilkreet, uit een vervallen toren
Rond 't zwygend veld gevoerd, laet zich by wylen hooren,
Terwyl de reiziger, besluitloos en misleid,
Een scliuilplaets voor den nacht bejaegt in de eenzaemheid.
In gindsch verlaten oord, waer knoestige ypenboomen
Een zodenryken grond belommerend omzoomen,
Daer sluimert onder 't gras de vreedzame akkerman,
Daer, waer geen aerdsch gewoel de zielrust stooren kan.
Het kraeyen van den haen voor 't dauwend morgenkrieken,
Het blyde zangrenkoor gevoerd op vlugge wieken,
En 't aengenaem gestreel der zoete lentelucht
Ontwaken nimmermeer de vaedren van 't gehucht.
| |
| |
Voor hen zal 't aerdsteêvuer des avonds niet meer glimmen;
Hun zal een dartlend kroost den schoot niet meer beklimmen.
De kus van 't bly gezin, de nutte bybelleer
Na d'arbeid van den dag, vertoeven hen niet meer.
Hoe waren ze in den last volyverig, te vreden!
Hoe dikmaels heeft de ploeg hunne akkers doorgesneden,
De vruchten ze overdekt, de golvende oogst verguld,
Hun schuer met overvloed - hun hart met vreugd vervuld!
Hoe dikmaels deed hun aks de bosschen nederploffen!
Ten minste by hun graf zy toch ons hart getroffen.
Dat hunne eenvoudigheid, hun deugd, hun needrig lot
Den trotschen stedeling geen voorwerp6 zy van spot.
Roem, rykdom, hoovaerdy, en 's werelds grootste gaven,
'T wordt alles in den poel der nietigheid begraven:
De baen die leidt tot glans belendt aen 't duister graf.
Hun' stille dood dwong nooit geveinsde tranen af,
Noch overdreven lof in Gods gewyde wanden.
Men zag om 't needrig lyk geen reeks van fakkels branden.
Geen priestrenschaer, gedost in 't prachtig kerkgewaed,
Verruilde tegen 't goud haer doodzang. Dan, wat baet
Dat plegtig rouwgebrom, dat pronkend grafgesteente?
Bezielt deze ydle prael 't vermolmend kil gebeente?
In 't stil verblyf des doods rust, onbekend aen de aerd,
Een geestental, welligt eens konings scepter waerd,
Of 's dichters gouden lier. Maer 't licht der wetenschappen
Bescheen en stierde nooit hunne ongewisse stappen;
Gebrek hield hen geboeid in ondoordringbren nacht,
En stremde in hunne borst den stroom der scheppingskracht.
Zoo houdt ook de oceaen in zyn onpeilbre golven
Het kostelyk gesteent' by talloos tal bedolven;
Zoo spreidt in woesteny en nare bergspelonk
De lieflyke bloem haer balsemgeur en pronk.
| |
| |
Ligt rust een Hampden daer, die, in zyn boerenwoning.
Der grooten magt braveerde en doelde op vorstonttrooning;
Een Milton zonder roem, een Cromwell die de hand
Niet verwde met het bloed van 't lydend vaderland.
Het nakroost zal, 't is waer, hun daden niet bewonderen.
Hun stem mogt in den kring der redenaers niet donderen.
Hun goud heeft uit het puin geen dorpen opgebeurd,
Noch overvloed gebragt waer de armoede eenzaem treurt.
Dan, was hun weldoen klein, hun deugden niet verheven,
'T afzigtig wanbedryf is ook hun vreemd gebleven.
Zy traden tot geen troon door plassen menschenbloed;
Geen roem-en rykdomszucht ontaerde hun gemoed.
De scherpe wroegingstand mogt nooit hun hart verscheuren.
Nooit zwaeiden ze, onbeschaemd, der Muzen offergeuren
Aen vuig vermogen toe. Hun nederig bestaen
Liep, vry van wangunst, af langs 's levens effen baen.
Een weinig kunstloos rym, een zweem van rouwgedichten
Versiert eenvoudiglyk hun ruwe grafgestichten,
En vraegt den wandelaer die 't oord voorby mag gaen,
De hulp van een gebed, de hulde van een traen.
Wat hart, hoe afgemat van 't ondermaensche zwoegen,
Beleeft het scheidingsuer met ongestoord genoegen,
En wenscht de nazucht niet van 't hem verkleefde hart?
Wat oog, den nacht gewaer van 't eeuwig tombezwart,
Ziet met geen weemoed om op 't wykend zonneglooren?
Natuer! den dooden-zelv' laet gy uwe inspraek hooren.
Uw wondre kracht bezielt de in 't graf berustende asch
Met d'eigen gloed die eens haer lust en leven was.
En gy, die de eenvoud mint der goede veldelingen,
Die haer, trots hoovaerdy, verheffend wilt bezingen,
Als ooit een teeder hart, een hart dat u verstaet,
Uw lot vernemen wil, uw graf bezoeken gaet,
| |
| |
Gewis, een achtbre man, gebogen door de jaren,
Een vader van 't gehucht met wit besneeuwde hairen,
Zal zeggen: Menigwerf voor 't morgenkrieken op,
En dwalend door den dauw naer gindschen heuveltop,
Daer zag hy, vol gevoel, de vroegste zonnestralen
De klarende oosterkim met purperglans bemalen.
In 't lommerryke dal, wanneer de middaggloed
De smachtende aerde zengt, behaegde 't zyn gemoed
Te zinken in gepeins en mymerende droomen,
By 't murmlen van een vliet en 't zacht geruisch der boomen.
Na de avondschemering betrok hy 't zwygend bosch.
Daer borst zyn droefheid vaek in diepe zuchten los.
Hy voedde, sinds zyn jeugd, geheime boezemwonden,
Wie de eenzaemheid en 't veld alleen verzachten konden.
Een morgen, evenwel, ontwaerde men hem niet.
Hy dwaelde noch op berg, langs woud noch watervliet.
Een andre dag verscheen: ik mogt hem niet ontdekken.
Een lykzang kwam my ras uit myne twyfling trekken:
Men droeg zyn overschot met godsvrucht naer de kerk.
Treê nader, lees; hem dekt deze ongesierde zerk:
‘Hier ligt een jongeling, die in zyn treurig leven
‘De slagen van het lot met lydzaemheid verdroeg.
‘Geen schitterend vernuft was hem ten deel gegeven;
‘Maer waerdig was het hart dat in zyn boezem sloeg.
‘Gevoelig en opregt, vol troostend mededoogen,
‘Hy heeft der armen dank, der armen lof verdiend.
‘Hy bragt hun tranen toe, zyn eenig aerdsch vermogen.
‘De hemel was hem mild: hy schonk hem eenen vriend.
‘Beoordeel hier, ô mensch, zyn deugden noch gebreken.
‘In dit gewyd verblyf zyt gy geen regter meer.
‘Aen God behoort het slechts zyn vonnis uit te spreken,
‘Als goede vader en regtvaerdig Opperheer.’
1834.
|
|