Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderen

Vierde Hooft-stuk. Van het Hikken en Nokken der Kinderen.

I.

HEt Hikken en Nokken der Kinderen, geeft haar menigmaals een groote moeyelijkheid, het welke sy somwijls onderworpen zijn, doch d'eene meer als d'andere. 't Gebeurt in de Kindertjes die te veel eten en suigen, datse haare tengere maagjes te veel overladen, waar door de tengere zenuwtjes dier deelen tot een grooter beweginge werden aangevoert als het behoorlijk is, welke grootere beweginge den Hik is, want de slok-darms zenuwtjes, daar dese siekte

[p. 59]

meest in geschied kan niet veel lijden, of ze hebben het dadelijk weg. Ook krygense dat licht wanneer men te veel met haar lacht en speelt, om dat de senuwen, die geluid doen geven, met de slok-darm seer groote gemeenschap hebben, soo dat de eene beweginge de andere gaande maakt, selfs het middel-rift en de buik-spieren werden daar in behaalt.

II.

Dese siekte is genoegsaam aan een ieder bekend, so dat men geen teikenen behoeft op te halen. Selfs is dese siekte selden schadelijk in de Kinderen, ten ware sy soo groot was, dat daar stuipen en trekkinge uit ontstonden, dog dit gebeurt selden.

III.

Soo het niet heel lange geduirt, doet men daar selden raad toe; maar indien het wat hard aangaat, dat egter selden gebeurt, wend men noch eenige middelen aan: het beste dan is, des selfs gulsig suigen en eten wat te onttrekken, en ook niet te veel te doen lachen. Vorders mach men onder de Pap wel een weinig Anijs-water of Munt-water mengen, of een droppel Olie van Foelie, waar door de gesten in de maag wat beter werden; Saffraan selfs ofte de tinctuur van Saffraan zijn hier mede seer deugdsaam.

IV.

So daar te veel suurs in de maag is, mag men

[p. 60]

onder de pap wat fijn gevreven Kreeft-oogen mengen, welke al het suur beneemt: ofte anders het volgende poeder.

Recipe Ocul. Cancri. drach. unam

Magist. Martis, grana sex

M. F. pulvis.

Doet elke reis een vierde van dit Poeder onder de melk oft pap die het Kind sal eten.

V.

De maag bestrijkt men van buiten op wel met wat Olie van Note-moscaat onder een weinig Munt-olie gemengt, welke beide seer doordringelijk zijn, en de masse van het bloed veel konnen verbeteren, soo dat'er door een gevolg ook betere gesten uit het bloed in de mage konnen syperen, en desen Hik beletten. Warme doeken op de maag geleid zijn mede seer goed, want alle warmte is goed. Een sakjen met gewarmde semelen doet het selfde.

VI.

Sommige Kinderen krygen den Hik onder het huilen, het welke geschied om dat hare gemoeds-driften soo hoog gaan, dat'er in dese senuwen een onordentelijke beweginge gemaakt werd, en dese werd mede al op de selfde wijse genesen als voren.