derom staan elk op haar eigen steel: alsoo daar verscheide soorten zyn. De bloemen zyn langagtige kelkjes, die wederom in een ander groen kelkjen staan; boven zyn sy in vyf open staande tippen verdeelt: de koleur is bleek-paars, en somwyls aan de kanten byna wit. Daarna volgen ronde zaad-bolletjes, vervult met klein grys zaad. De Liefhebbers hebben waargenomen, dat uit een zaadjen 360000. zaden het jaar daar aan konnen voortkomen. De wortel is dik, en in veele andere takken verdeelt.
Alhoewel dit een Americaans gewas is, soo wast het hier niet alleen weelderig in de hoven: maar men beplant by Amersfoort en elders daar geheele velden mede. Het bloeid in de Somer.
Dit gewas bestaat uit een scherpe olie en vlug sout: sy werd meest uit brood-dronkenheid gerookt: maar is meest dienstig voor slymige en koude lighamen, want door des selfs vlugge deelen werden de traag-loopende sappen aan het bewegen: derhalven is het voordelyk voor die, welke veel koude moeten uitstaan, als de Boeren, Soldaten, Matrosen, Reisigers, enz. een weinig daar van ingenomen doet braken, waar by somtyds wel afgang gemengt is: de meeste, die het rooken ongewoon zyn, moeten niet alleen braken, maar sy werden daar als dronken af, soo dat het, behalven syne scherpigheid, mede eenige deeltjes heeft als het Bilsem-kruid en den Opium. In pappen gedaan steut de beginnende verstervingen: met de kooksels geneest men alderlei schurft op het hoofd, als elders: geneest mede de luis-siekten, en wonden. Het poeder werd gebruikt om op te snuiven, en te doen niesen: sy werd mede gekauwt en gerookt tegens tand-pyn, want het doet wel quylen: ook werd sy in de neus gepropt, en doet veel slym uitloosen. Om te braken maakt men uit het sap een syroop; het welk
Auteursrechtvrij