De dichtwerken van Bilderdijk. Deel 13

[p. 130]

Hamlet Scriblerus.
Na Shakespear.^*

To be or not to be, that is the question.

TE ZIJN of NIET TE ZIJN in de orde der Poëeten:

Op dit, dit vraagpunt koomt het aan.

Is 't eedler, in 't gemoed den prikkel door te staan,

Die anders schrijfjeukte is geheeten:

Of nemen wy 't geweer (de pen) op, om de zee

Vol galnoot en azijn, van 't Inktvat, in te varen,

En uit te leegen van zijn baren,

Door 't monstren van het A, B, C? -

NIET SCHRIJVEN - dit 's zoo goed als SLAPEN

En slimmer niet, gewis! Qui bene dormitat,

Non peccat; Ergo hic non quoque vapulat:

Niet schrijven dus betaamt aan brave jonge knapen!

Niet schrijven - slapen! - slapen, goed!

Maar, by dat slapen, mooglijk DROOMEN -?

Hier ligt de zwarigheid: die dit mocht overkomen,

Die dient te weten wat hy doet.

Indien een lastig Rijm ons echter 't hoofd wil kwellen,

Na dat men 't schrijfpapier eens opsloot in de kas,

Dan zit me'r toe! Hoe zal men 't stellen?

Hoe krijgt men 't ooit uit zijn kabas?

Ja, of ik 't zeg, en of ik 't zwijge,

Het hooge woord, dat woord van afschrik, wil er uit.

Wat, zoo ik in dien slaap gevoel van honger krijge,

En de arme beurs bevat geen duit?

DAT is het geen m'ontziet, met al dat hersenplagen!

* Nieuwe Mengelingen II, 208.

[p. 131]

 

Wie anders, die zoo dol zijn' kostbren TIJD¹ verzat,

 

Of, die den scheeven bek eens DRUKKERS² zou verdrage

 

Die 't Manuscript waardeert, of 't misdruk was, by 't blad?

 

Wie zou de GEESSELING³ der Recensenten lijden?

 

De ERRATA van een' Zetters knecht?⁴

 

Die, mooglijk omgekocht van die onze eer benijden,

 

Ons onzin zeggen doet al meent men 't nog zoo recht?

 

Wie droeg de SMART DER MIN voor lieve troetelvruchten,⁵

 

Waar m'op 't comptoir de neus voor ophaalt of om lacht:⁶

 

Die 't onverstandig graauw⁷ niet acht,

 

Of telt by de Almanakkenkluchten?

 

Wie wou van ongeduld en soms van honger zuchten,

 

Terwijl men op het geld des Boekverkoopers wacht?⁸

 

Wie zou de vitterijen dulden

 

Van Lezers, met ons werk maar zelden half voldaan;

 

Indien men eeten en zich hoeden kon voor schulden,

 

Met pen en inkt te laten staan?

 

Wie zou, by rijm, by maat, tooneel- en andre wetten,

 

Zijn schouders zetten onder 'T PAK,

 

Daar zoo veel halzen van verpletten;

 

Indien er niet iets ACHTER stak? -

 

Och! buiten 't krieuwlig vingrenjeuken,

 

En 't groot beweegrad van de keuken,

 

Zoo is er nog een ding dat ons de vrijheid rooft,

 

Het voorhoofd zet in maagre kreuken,

 

En, hoe men 't neemt of niet, ons altijd maalt door 't hoofd:

 

Die vraag: Wat zal men van ons zeggen,

 

Indien we ons stil te slapen leggen,

 

En 't gruwzaam andwoord: niet met al.

 

Dat niets, dat aaklig niets, niet zonder schrik te noemen,

 

Dat LAND van enklen nacht! die gruwbre muizenval!

 

Wie durft zich tot dien poel van eeuwig duister doemen,

 

Waar nooit een morgen rijzen zal?

 

Dit drijft ons, alles eer te wagen,

 

Dan dat de wareld ons vergat:

 

En onze heldenmoed, om al dat leed te dragen

 

Is bangheid voor men weet niet wat.

 

'T GEWETEN doet ons dus als laffe BLOODAARTS vreeze

 

En plakt ons, voor 'T NATUURLIJK ROOD,

1 The scorns of time!

2 The oppressor's wrong!

3 The whips etc.

4 The proud man's contumely. Zekerlijk moet men lezen: the pressmans's!

5 The pangs of love despis'd.

6 The insolence of office!

7 The unworthy.

8 The law's delay.

[p. 132]

 

De nare bleekheid van de dood

 

Op 't mager uitgestreken wezen.

 

Het doet ons in ons-zelv' onze eigen kleenheid lezen,

 

En schept behoefte in 't hart om toch naar iets te staan;

 

Ja, kan men anders niet verwerven,

 

Doet liever uitgelachen sterven

 

Dan, onbemerkt voorbygegaan.

 

 

 

1805.