|
| |
| |
| |
Sinne-beelden.
DEn Hemel en de Locht, die comen ons bewijsen,
Dat het beneden-deel met Winden wert beroert:
Laet hier door onse ziel op vander Aerden rijsen,
En door des Heeren Geest tot stilte sijn ghevoert.
Ghelijck een Voghel klimt, en opwaerts comt te vliegen,
Insonderheyt hem, die men noemt na 't Paradijs:
Soo moet ons herten Geest op na den Hemel stiegen,
En soecken daer om hoogh den alderbesten prijs.
Den Phenix werdt gheseyt sich selver te verbranden,
En weder uyt sijn Asch een ander Vogel leeft:
Is als een Sinne-beeldt van hem, die d'Offeranden,
Door sijnen Bloedt en Doodt te recht vervullet heeft.
Siet wat aendachtich stuck wy van den Arent leeren:
Hy stoot sijn jonghen uyt die voor de Sonne vlien:
Sy, die haer oogen hier van Christi leden keeren,
Die sullen 's levens Son in eeuwicheyt niet sien.
De Cranen sullen ons voorsichticheyt betoonen,
Die met besonder sorgh sijn vlijtich op de Wacht:
Hoe sal dan voorsichts-stuyr by ons niet meerder woonen,
Die wy een waerdich volck by Gode zijn geacht.
Sy, met een wonder licht om immers niet te slapen,
Gaen houden eenen steen seer vlytich in haer poot:
Wy moeten in Godts Wet al onse vreuchde rapen,
Op dat ons niet verdreft dien al te bangen doodt.
Hier staet den Pau en Pronckt en bralt met trotse pluymen:
Maer sietse na bene'en, haer moedicheyt vergaet:
Soo sal het grootsch geprat van ons haest moeten ruymen,
Wanneer wy eens besien ons sondichlijcken staet.
De Leeraers van den bou, die connen hulpe vinden,
Tot haerder jongen dienst die blindt geworden zijn:
Hier leeren wy te gaen tot onsen wel-beminden,
Die uyt sijn wonden root giet Oly ende Wijn.
| |
| |
Den Oyevaer verstaet wanneer hy is beladen
Met smerten in de Maegh te soecken een Fonteyn:
Laet ons tot Christum gaen, als ons de sonden schaden,
Waer door wy werden vry, en van haer smetten reyn.
Het stomme dier comt danck sijn Ouderen betoonen,
En als Eneas draeght sijn Vader uyt den brandt:
Hoe sullen wy met danck en eer haer niet beloonen,
Die ons in onsen noodt eerst deden onderstant.
De Vaderlijcke plicht, de Moederlijcke sorgen,
Leer ons het teed're dier dat men een Muschken naemt:
De Henne daer ghebroedt seer vlijtich houdt verborgen:
Leert doch ghy Ouders hier wat u beroep betaemt.
Siet hoe de Aerde selfs als eenen Moeder even,
Ons draeght, voedt en bewaert in haren swarten schoot,
In danckbaerheyt beloont het geen haer werdt gegeven,
En leert ons onsen plicht voor Godts weldaden groot.
Godt heeft het Water selfs verwaerdiget te wesen,
Een teecken des Verbondts een heylich Sacrament:
Daer door wy zijn gheleert, dat wy sijn uytgelesen,
En dat der sonden vuyl van ons is afgewendt.
Het Vyer verlicht ons Oogh, verwarmt de coude leden:
Vlieght boven alle dingh, verteert het lichte Caf,
Scheyt lichaem ende ziel, hoe can ons God door reden,
Sijn gramschap, Geest en cracht, noch claerder beelden af?
Alwaer de Son niet schijnt, geen schadu en bemercket:
Maer als sy vinnigh straelt men haren umber siet.
Alwaer geen voorspoet is, geen nijdicheyt en wercket:
Maer als het een wel gaet, men haer vermeeren siet.
Wie sal een lustich Peerdt gheluckich mogen achten,
Om dat sijn vasten Toom of Sadel is vergult?
Soo moeten wy oock van den rijckdom niet verwachten,
Dat yemant beter zy die van haer is ghehult.
Den Os kent sijnen Heer, den Ezel 's Heeren gaven,
De stomme Dieren elck, betrachten haren tijdt:
Maer wy ondanckbaer snoodt, zijn hier der sonden slaven,
En werden door ons schult des Heeren zegen quijt.
| |
| |
Der Simmen Sotte Min tot hare jonge dieren,
Wtdrucken menich dwaes die kinderen opvoedt,
Die door een sotte liefd' verderven goed' manieren,
En dooden haren Soon door 't sparen van de Roedt.
Der Mieren vlijtich werck sal eenen Luyaert leeren,
Wanneer hy met bedenck, tot haer geselschap gaet:
Op dat hy billijck sorght het geen hy wil verteeren,
Te winnen inder tijdt, eer dattet werdt te laet.
Den Hondt (getrouheyts beeldt) die leert ons te volherden,
Hy volght sijn Meester na al stoot m'hem met de voet:
Als wy van Godes handt straflijck ghetuchticht werden,
Wy sullen dencken dat het Godt ten besten doet.
Maer als den snooden Hondt sich dwerselijck gaet keeren,
En slocket in den hals sijn uytghespogen vuyl:
Soo moeten wy de walgh oock van de sonde leeren,
Die als een leelijck Aes comt uyt der boosen muyl.
Esopus Hondt, helaes! (door giericheyt bewogen)
Die happet na wat groots: maer vindet niet een mijt?
Verliest hier door sijn proy, en vindet sich bedrogen.
Soo gatet met den Vreck, het beste raeckt hy quijt.
De Ayren op het veldt die vol en vruchtbaer bloeyen,
Sijn Beelden en bewijs van 't nederich ghemoet:
Wy moeten in gheluck ons selver gantsch verfoeyen,
En kennen Godes gunst die ons beproeven doet.
De Cruyden in't ghemeen wanneerse zijn gestooten,
Ghewreven of gheperst, verbreyden haren geur:
In cruys of tegenspoet moet onse deucht vergrooten,
Op dat wy leeren hoop, en lijdtsaemheyt hier deur.
De Apotheker can der Slangen vleesch bereyden,
Tot eenen tegen-gift voor doodelijck fenijn:
Wat swaricheyt of cruys sal ons van God afscheyden,
Die ons dit dienen laet tot eenen Medicijn.
Den harden Diamant sich niet en laet bewegen,
Door eenich Instrument, maer draget allen last.
Och! dat het Godtlijck zaet dien Geestelijcken regen,
Ons herten soo innam, dat wy bestonden vast.
| |
| |
Als wy dien harden steen met Bocken bloet begoten,
Vermorwet sullen sien, en werden sacht en dweegh.
Wy eens door Christi bloedt in Godes gunst beslooten:
Sal niet ons steenen hert zijn van de sonden leegh?
Den Seyl-steen 't Yser treckt, en door verborgen crachten,
Na 't punt van 's Hemels Pool geduyrichlijcken haeckt:
Hoe! sullen wy niet staegh na d'hoogen Hemel trachten,
Wanneer wy door den Geest van boven zijn geraeckt?
Gelijck een Schipper seylt en hobbelt door de baren,
En dickmaels door tempeest seer dapper werdt beroert:
Soo isset dat wy hier in dese Werelt varen,
Tot dat wy door de doodt in d'Haven zijn gevoert.
Siet aen het Godlijck beeldt seer wonderlijck geschapen,
Dat van den vingher Godts is merckelijck geraeckt:
Laet ons doch niet te veel op't beeld'nis ons vergapen,
Maer kennen 's Meesters const die dit beelt heeft gemaeckt.
Hy die met Watersucht seer deerlijck is beladen,
Bevindet sich in dorst seer swarelijck gequelt,
En hoe hy meerder drinckt, hoe dattet meer can schaden:
So gatet met een Vreck in rijckdommen gestelt.
En even als het geen haer welgestelt doet schijnen,
En maeckt de leden bol, dat isset dat haer deert,
Dat doet haer 't meeste quaet, is oorsaeck van haer pijnen:
Soo gatet eenen Gier die men om rijckdom eert.
Leer dan, o mensche leer, genoechsaemheyt betrachten,
En maeckt niet veele werck van't tijdelijcke goet:
Siet hoe een Heyden selfs den rijckdom gaet verachten,
Hy werpt het in de Zee, hy stoot het met den voet.
Onwetenheyt ons doet den Bitebau ontvlieden,
Wy zijn vol angst en vrees in eenen oogenblick.
Ha bitter wreede doodt! die eenmael moet gheschieden,
't Gedencken uwer comst brengt veel een grooten schrick!
Maer comen wy dan eens tot mannelijcke jaren,
Soo dwijnt de kindtsche vrees, de reden ons bestiert:
Wel aen, wat sal ons oock in't Geestelijck vervaren,
Die wy voor alle vrees met crachten zijn verciert?
| |
| |
Comt Bulleback! wel aen! comt schrickelijck in ons oogen.
Comt strengh en bittre doodt! en laet ons u besien:
Doet wech u wreede Masch, en wilt ons dan vertoogen,
Dat ons de Heer door u hier hulpe comt te bien.
Soo dan, laet ons nu voort het sterven leeren dencken,
Op dat wy werden wijs, als Moses doet verhael,
Hier toe sal yeder dinck besonder leeringh schencken,
Voor al des Heeren Geest als meerder principael.
Maer willen wy een Beelt, een Sinne-beelt verkiesen,
Siet daer is Bloem en Gras, (als de Schriftuyre melt)
Dat heden lieflijck bloeyt, maer haestlijck comt verliesen,
En leyt verwelckt en dorr' op't afgemaeyde velt.
Den Pelgrom is een beeldt van't menschelijcke leven,
Dat even als een Reys of Pelgrommagi toont:
Den mensch werdt eenen wech een corten tijdt gegeven,
Tot dat de ziele comt daer sy dan eeuwich woont.
Den Philosooph gevraeght wat dat des menschen leven
Hier op der Aerden was ginck tot de Camer in,
En quam daer haestlijck uyt, om soo verstaen te geven,
Dat hy als sonder woordt ginck leeren door den sin.
Wil ick tot Beelden gaen, die ons het sterven leeren:
Waer dwaelt doch mijn Gedicht? siet daer al wat ghy siet,
De Elementen selfs, ons Voetsel, Decksel, Kleeren,
Ons Lichaem, Leven, Tijdt, het sterven ons bediet.
In somma soo wy sien, wat in den Hemel swevet,
Wat op der Aerden groeyt, en wat de Werelt heeft,
Wat inder tijdt bestaet, wat in het water levet,
Een yeder wesen selfs besonden leere gheeft.
|
|
Auteursrechtvrij