Betrachtinghe.
DE Const van Schilderen spelt soo verscheydentlijck inde verstanden der Menschen ghelijck een accoort oft over-een-cominghe der clocken, want den eenen geest sal tot vermaeck ende voldoeninge des Menschen ghesintheyt sich oeffenen met lichtveerdighen aert heel plaisant te schilderen, den anderen seer delicaet en soetelijck met pinceel te handelen met het licht ende verdiepinghe wel vast ende seker op hun plaetsen te stellen tot meerder lof van sijn werck, andere doen in't verdonckeren en schaduwen hunnen geest claerlijck blijcken: Sommige hun verwen vlack aenleggen, en veel metten eersten treck hun Const tot perfectie brengende, ende also thoont een jeghelijck met groote behendicheyt des gheests de cracht van sijn verstant. Men sal oock bevinden datter veel seer ervaren, net en wonder eel inde Teecken-const sullen wesen, nochtans bot en sonder cracht in het pinceel, andere wonder geestich in't handelen der verven, en bot in het teeckenen. Soo dat segh ick, de verscheyden ghenegentheydt der naturen vremt in aensien is. Ick hebbe in mijnen tijdt vande studie ghekent veele Studenten, ende onder andere, sommighe, de welcke inde cleyn latijnsche schole waren uytstekende in Carmina of Poaetelijcke Poaemata te componeren, en nochtans seer slecht en onervaren in Oratien, ghelijck oock eenige in Oratien uytstekende, ende plomp in Carmina sijn gheweest. Dit en is niet te verwonderen terwijlen de Menschen van verscheyde voesters worden op-ghequickt ende hunnen aert uyt diversche ouders wordt ghesoghen, maer ghedenckweerdich is te noteren dat Goulartius verhaelt van twee ghebroeders, die tweelinghen waeren ende die de gheleertheydt seer beminden, nochtans soo verscheyden in hun studie, dat den eenen nergens lust in en hadde dan in Historien, vremde discoursen ende in het Musijcke, in tegendeel was den anderen alle het selve grootelijckx verachtende ende vyandt der voorschreven wetenschappen, en hadde alle sijnen lust ende uyterste vermaeck in het ondersoecken der verholentheden vanden natuer, en beminde de eenicheydt soo seer als sijnen broeder het gheselschap.