|
| |
| |
| |
| |
Vierde deel.
Oédipus met syn volck uyt
Terwyl ick van den Vorst met volck ben afgesonden
Om al het boeven-ras, dat dag'lyckx ongebonden
Loopt in en uyt het Lant, te vatten by de mouw,
Heb soo veel uytgewerckt, dat niet een siel, hoe rouw,
Hoe schelms en boos hy magh in synen handel wesen
En afgerecht tot quaet, ick doen hem nochtans vreesen,
En suyver soo het Landt door mannelyck ontsach,
Dat niet een vremdelingh derft comen voor dagh
Om t'algemyne best door roovery te hind'ren,
Ick weet tot vrydom van het Lant den hoop te mind'ren
Door vrees van strop en galgh, die dient tot hunne straf:
Daer door geraeckter veel tot meerder rust in 't graf,
| |
| |
Wy doen (wie dat het is 't sy Persiaenen, Torcken
En Tartaars door t' gewelt van ons vervolgen snorcken
Als sy in handen zyn en over al geperst,
Sy weten dat als dan hun leven gaet op t' lest,
Wy doen ons lemmer al te scherp in d'oogen blicken
O hemel wat ick sien, 'k heb reden te verschricken
In dese moordery, misschien van daegh geschiet,
Aen dese menschen, ... vrindt Paschal en siede niet.
Twee derelyck vermoort, wie heeft dit feyt bedreven,
Siet toe, 't gaet hier niet wel;
Ick ben vol vrees gestelt,
wat is 't dat gy ons stoort?
Siet daer Mynheer, ey siet dry menschen, die vermoort
Hier liggen in den cant ... Siet daer oft is 't gelogen ....
T'is waer gelyck gy seght, siet wie sy wesen mogen
Al oft het was een Prins, wie heeft geweest soo wreet
Om syn bloet-dorstgheyt op dese dry te wreken
Ick staen daer in verstelt:
en ick en can niet spreken
Trompetter blaest trompet, terwylen dat aen my
De toesicht is belast om alle stroopery
Te redden op den wegh dat wy meer volck verwecken
Tot onse hulp, om saem de bossen in te trecken
Op hope dat wy hun wel sullen doen verraên,
Men dient hier over een scherp oogh in't seyl te slaen,
Ick treck als Crygh-vooght voor om hun te achterhaelen
Op dat (die plichtig van 't misdaet zyn) t' quaet betaelen,
al binnen
| |
| |
'k Verlaet dees plaets als nu eer my om d'ooren snord
Een sabel van dit volck, want ick gevangen word:
Het is met my gedaen; ick hoorden d'aenslagh maecken
Tot mynen ondergangh, hoe sal ick wegh geraecken,
Want comen sy in 't bosch ick val daer med' in schandt,
Dus kies ick t'haese pad en sien aen allen cant
Oft daer geen uytcomst is, ey my ick hoor trompetten
De Roode-roy comt aen sy sullen op my letten
Schoon ick my veynsen can in eenen Pelgrims schyn
Ick vrees dat ick haest sal van hun gevangen zyn
Tot my droef ongeluck, dat ick wel sou vervloecken,
Dus ben bedwongen om myn eygen doodt te soecken
En val selfs in dit sweerd om meerder straf t'ontgaen ...
Hy treckt syn rapier en bereyt sich om daer in te vallen
Hier mede sal de wraak op 't lest eens zyn voldaen ...
Dry soldaeten uyt, Die hem vatten.
Vertoeft, wat wilt gy doen, u eygen selven rechten
Met 't sweert van eygen straf waer aen gy u wilt hechten
T' can zyn, u sweerd en gy hoort ons te saemen toe
Mits gy gevangen zyt, den Crygh-vooght sal u seggen
Wat hy aen u terstont voor schulden op can leggen
Die gy betaelen moet soo t' waer is dat men vindt
k' en heb geen doodt verdient,
Wat connen Pellegrims misdoen die alle menschen
Hun noodtdruft bidden en aen niemand quaet en wenschen,
Geveynsden bedelaer, hoe zyt gy dan soo stout
Dat gy u selven met dees klingh ombrengen wout,
Waer Hebt gy die gehaelt?
die heb ick hier gevonden,
voorwaer dat weet ick niet,
| |
| |
Want om dat 't leven door de armoê my verdriet,
Socht ick myn eygen doodt;
daer moet iet anders schuylen,
Oédipus uyt.
Ras ondersoeckt den schelm, ick merck dat sal hier vuylen:
Sy ondersoecken hem.
Siet daer een moort-stillet in synen sack gestelt
Noch vers met bloet bemorst:
Zyt gy een Pellegrim, die gaet van moorden swanger,
Ick merck gy bent een siel, my grouwt dat ick u langer
Moet voor myn oogen sien, het hayr ryst my te berg,
Bloetsuyper, vol verraet, die hier soo vals en ergh
Ons te bedriegen meynt, en op de mouw te speten
Bemomde logenen, vol averechts vermeten
Om myne macht t'ontgaen in een arm Pelgrims cleedt,
myn heer ey niet soo wreet
Nu ick word overtuyght, wil al myn quaet bekennen
Dat ick heb uytgewerckt in d'achtbaerheyt te schennen
Van't Conincklycke bloet dat hier leyt afgetapt,
En aengesien ick ben van u op 't feyt betrapt
Wil myn verwoetheyt (uyt een minsucht op gecomen)
Ontdecken: hoe ick hen de eerbaerheyt benomen
Van Theocrina de Princers, en haer een hoer
Met groot gewelt gemaeckt Archegoras den Broêr
(Om dat hy had' t' gesicht van mynen roof genoten)
Verraederlyck vermoort, een Pelgrim uytgeschoten
Dees kleeren, en gedoodt den Prins Theodorick.
(Mits hy van Theocrin bemint wert meer als ick)
Ontsielt, siet daer hier is voor thoon myn eygen kennis ...
O wonderlyck bestel, geen soo vervloeckten schennis
Vol vreetheyt en gewelt my oyt te voren quam
Als ick van daegh uyt soo een dobbel schelm vernam ...
Bewaert hem scherpelyck om naer myn slot te leyden,
Den tydt geen uytstel lyd' om daer med' langh te beyden ...
| |
| |
Hy heeft de doodt verdient.
Sy binden hem vast.
Verrader gaet dan voort ...
Noyt grouwelycker quaet van jemant wert gehoort.
al binnen
Tersides, en Eristenus met Theocrina seer bedroeft uyt.
Myn Edelen Princers, ick bid wilt niet meer suchten,
Verset u droef gepeys, en al de ongenuchten,
Die gy soo overhoopt en stapelt op elck-haer,
Dat op het lest u eens sal vallen al te swaer
Terwyl u Bruydegom niet doet als altyt trachten
Te vangen, die u dorst soo schandelyck vercrachten,
Het gen hem costen sal een vreeselycke doodt.
Heer Vader, al myn sorgh weeght swaerder als het loot
Door een verkilde vrees en wanhop' vol van smerte
Die sitten my soo bangh op dit gesloten herte,
Dat hy self raken sal hier door in groot verdriet
En dickwils aen de doodt,
myn dochter vreest dat niet,
Hy is genoech voorsien van volck om sich te weiren
Want hem iet over-comt, wie can sy vroomheyt deiren;
De wegen over al die zyn oock wel beset,
Waer door dat Amurath syn uytcomst wort belet,
Hoe can hy syne straf door t' vluchten dan ontcomen?
Ick vrees om dat ick in soo langh niet heb vernomen
mevrouw, t' verlangen baert
Door vrees gedurich pyn, ick bid niet en beswaert
U-selven met de vrees: ick hop': Jupyn sal geven
Dat g'hem eer cort sult sien,
misschien noyt in het leven,
K'hop' jae, dus weest gerust, syn fiere moedigheyt
| |
| |
Al te voorsichtich is, hy sal met goet beleyt
Versinnen wat hy doet, ick wensch u te verstercken,
Mits hier geen schryven comt: can ick genoechsaem mercken
Dat daer iet schuylen sal, t'gen' my de doodt noch cost,
Mevrouw gy wort tot u geluck misschien verlost
Uyt alle vrees en pyn, om dat ick aen sien comen
N'en vremden Post van veer, daer dient wel naer vernomen
Om uyt de keuringe te zyn van onsen wensch,
Want maer jet goets en is, k' [s]al zyn een ander mensch
Vol blyschap ende vreucht:
en t'sou my oock behaegen:
eenen Post uyt
Ey siet den Post is daer,
soo dient men hem te vraegen
Oft hy geen brieven heeft: het gen' sou connen zyn
want dat hy maer en comt,
t'is waer, weest in geen pyn,
Hy comt naer t' Hof gegaen,
soo t'waer is k'sal verquicken,
En als verresen zyn ... want alle oogenblicken
Deyght my de doodt, om dat myn Prins soo langh vertoeft,
Ick hop' altyt wat goets, en zyn soo niet en bedroeft,
T'verlangen baert my pyn,
Aen nieuwe tydinge is my te veel gelegen
van waer comt gy van daen
Recht van Gorgonien met eenen Brief, waer aen
Dat vreucht en blyschap hanght, dyn ick moet selver geven
Door enckel keuricheyt wat nieuws ick crygen sal,
Een nieuwe tydingh, hoe dat jemand is tot val
Gecomen, die te voor was als een Prins verheven,
Ach! is dan mynen Prins misschien gebrocht om t' leven!
| |
| |
Neen Edele Princers: dat ick u seggen sal,
Is eene nieuwicheyt vol van vremt voor-geval,
Wat vremts; ey seght my eens, eer wy den brief ontsluyten,
Weet ghy iet sonderlingh uyt desen brief van buyten;
Ick bid u toch, verlicht al myn beswaerenis,
Niet als dat Amurath van daegh gevangen is:
geboeyt aen voet en handen;
Myn hert begint gelyck een vuur tot wraak te branden ...
Godt lof, soo sit hy vast ... ey Vader leest den brief,
Op dat ick hooren mach hoe dat gaet met myn lief
Den Prins myn Bruydegom ...
Tersides leest stil den brief met ontsteltenis des herten.
.. Heer Vader staet verslaegen
Het sweet dat breckt hem uyt in syn veroude dagen
Van vreese soo ick merck ... seght isser iet dat my
Soo daer jet schuylt dat sy om d'eer niet schryven derven
Tot nadeel van ons Huys oft myne groote schandt,
Gy mooght den selven brief vry nemen by de handt
En lesen naer den sin, dan sult gy t' schrift gelooven,
K'en can, ick ben te swack door vrees die my sal rooven
De crachten van natuer, soo daer niet in en staet
den brief en is niet quaet ...
Gelooft gy my noch niet, soo moght g'hem selver lesen:
Hy melt van Doode, maer niet van Theodorick.
Tersides.
Hoort dan den inhoud aen, dat sonder vrees oft schrick.
Hy leest den brief met luyder stem
| |
Brief.
GRoot machtigh Vorst Coninck van Persen, zy vrede in u Ryck:
Van daegh voldoende aen myn plicht als Stadt-houder van | |
| |
Georgien op u grensen, met de stercke hant van gewapende mannen, heb achterhaelt den langh gesochten Amurath, een Tartaars Prins in Pelgrims gewaet, en gevangen, den welcken naer scherp ondersoeck op het vinden van dry vermoorde Lycken, bekent heeft daer van handt-dadigh geweest te zyn: oock dat hy de Princersse Theocrina uwe Dochter ontschaeckt, en Archegoras den Prins uwen sone vermoort hadde: eenen Pellegrim uyt geschudt en oock ontzielt ... ick heb den selven opgebrocht sittende geboeyt aen handen en voeten op myn slot in vaste versekeringe: gelieft u Hooghmachticheyt den selven gelevert te hebben om te straffen, ick sal my bereet-willich thoonen op d'antwoort te voldoen, en blyven altydt Syne Majesteyts alder-minsten dienaer ende salve Oédipus.
Theocrina.
Godt lof den aenslach is voor my wel uyt-gevallen,
Den Heere zy gedanckt, die soo den bot vergallen,
Zyn weert om aen een spit al levende te braan ...
k'en can niet wel verstaan
Wat dat hy seggen wil (soo ick heb hooren lesen
Van dry vermoorde luy) oft Amurat sou wesen
Plicht-schuldigh van die daet.
Dat hy niet uyt en druckt, wie dese menschen waren,
Maer peysende dat hy geen Vorsten wil beswaren,
Den naem misschien verswyght .... ick ben daer voor in pyn,
Oft Prins Theodorick daer onder wel moght zyn.
Mevrouw en peyst dat niet, dus weest daer in te vreden
t' heeft nochtans schyn van reden
Dat ick dit vraegen mach:
En twyffelt daer niet aen mits ick versekert ben,
En is dat niet genoech, wat hebt gy dan te claegen,
Soo ben ick wel gerust, en 't sal my meer behaegen
| |
| |
ick voegh my naer den Brief,
Want k' weet bescheet daer van ...
ach! had' ick nu den dief
En over schelmschen guyt in handen; k' sou hem mors'len
Jae aendoen soo veel leet: dat d'alderscherpste hors'len
(Die met langhsame pyn door t'steken van hun angh
Doen sterven menigh mensch, soo wensch ick op die slangh
Die vry al lanck genoech heeft naer myn doodt gesteken,
Veel erger als een slangh, op 't lest my eens te vreken.
Ick bid bedaer u toch, wy malen hem tot stof,
Die meynt den ondergangh te wesen van myn Hof ...
Tred binnen: om u daer een wynich te verversschen
Tot dat ick u beloon: eer dat gy draeght uyt Perssen
Myn Antwoordt op den Brief die uwen Heer u gaf,
Dat hy my Amurat, wil lev'ren tot syns straf.
Al binnen.
VERSCHOONINGHE.
Den Coninck doet Antwoord schryven, en den Post daer naer wachtende wordt getracteert aen tafel.
|
|
Auteursrechtvrij
