| |
Tweede uyt-comen.
Theodoricus uyt
Geen grooter blyschap can ick in't gedacht bepeysen
Als het verlangen, dat gedurich my in't reysen
Naer Persen heeft geleydt, daer ick staegh word verwacht,
En daerom heeft my oock de liefde toegebracht
Haer vleugels, om op t' spoedigst' aen myn Bruydt te geven
Den minnen-kus van trouw daer myn geluckigh leven
Soo langh heeft opgesteunt om met een soet gestreel
T'omhelsen eens de schoot van myn vercoren deel ...
Geen Paris quam soo bly naer Troyen om te paeren
Met d'overschoon Heleên, noch t' minnelyck vergaeren
Van Dide was soo Lief-getalligh noch soo soet
(Toen haer Eneas heeft beslaepen) als nu doet
Den wensch, om Theocrin myn Eel Princers t'ontmoeten
Als Marc-Anthoon die gongh Cleopatra begroeten
Gelyck Leander die naer syne Hero swom,
En Hercules, die om Deïnaier beclom,
Den Achelaüs, met meer ander voorgevallen
Door t' minne wicht verweckt, soo hop' ick nu te mallen
Met Theocrina in't soet Cipris bruyloft-bed'
Veel lieffelycker als den honigh van Hymet;
K'sien t'Persiaense Hof vervult met zegen-praelen
En lacht om dat men my soo vreughdigh in sal haelen
Waer om Venus schiet haer Bruylofts rabbaert aen,
Om met myn edel Bruydt oock med' ten trouw te gaen.
Van binnen gekerm en gesucht
| |
| |
Wel wat is dit geseyt, en ruyst my niet in d'ooren
Een weder-galm van druck, ick wil wat naerder hooren
Op dat ick weten mach het recht bescheet hier van:
van binnen
Isser als Tersides ter werelt droever man
Wat's dit; als Tersides den Grooten
Die mynen Trouw-dagh heeft met Theocrin' besloten!
Sou die bedroeft zyn, Ach! wat mach dit wesen toch,
Is 't waer, oft is 't maer droom de moeder van bedroch
van binnen
Vervloeckten Amurath moch ick my aen u wreken
Ick haelden 't hert uyt 't lyf als ick u had doorsteken.
Dat is de stemme van myn liefste Theocrin,
Dit seggen heeft wat meer als wonders te bediên ...
Heeft Amurath misschien uyt ergh-waan sich vermeten
Ons jae-woordt van de trouw aen haer te doen vergeten
Door aenlock van bedroch, gedreygh oft boos gewelt,
T'sou connen wesen dat sy daerom is onstelt
Mits sy grammoedigh wenscht den uytgangh van syn leven.
Eenen Knecht uyt en wederom in
Toch desen knecht (die comt uyt 't Hof) sal kontschap geven
Wat daer van wesen mach ... daer moet voorwaer iet zyn.
Soo ick aen hem bespeur, ick ben in vrees en pyn
Dat daer iet schuylen sal ... eylaes de Avonturen
Door min zyn wonderbaer, het staeter al in rueren,
Men loopt uyt en in van Hovelinghen sonder spreken
Soo ick dar gis, terwyl dat niemand my spreckt aen
Maer loopen over een, ick wil self binnen gaen
En sien wat datter schort
binnen
Eristenus uyt.
Dit druckelyck gekerm om dees twee ongelucken
(Soo jammerlyck geschiet, myn hert in duystent stucken
| |
| |
Doet splyten door het medelyden dat my perst,
Om Theocrin; die noch gedurich aen ververst
Haer Vaders leet en druck door het oneyndigh kermen
Om: haer verloren eer: Godt wil den Vorst beschermen
Van een te haeste doodt, soo langh hy noch bequaem
Om te regeren is, en sonder erfgenaem
Van t'Ryck, want aengesien, dat door het bitter sterven
Van Prins Arcegoras, niemand de Croon can erven
Als! wel Theodoric door hop' van t'Houwelyck
T'gen' nu mislucken can, om dat dit Coninckryck
Te seer geschand-vleckt is, het welck hem sal mishaeghen,
En daerom Theocrin syn trouwe noyt op-draegen
Soo als te vreesen staet,
Verscheynt het heel Hof met Theocrina en Theodoricus.
Gedoodtverft door den druk:
Eer dat dit droef geween u jaeren comt te corten,
Niet anders overt my als traen op traen te storten
Om sulcken ongeluck vol van ontsteltenis
Daer Prins Theodorick. oock van deelachtigh is
Die voor syn wellecom niet hoort als ongenuchten
En siet het heêle Hof becleedt met rouw vol suchten
En droef gekerm eylaes Anthenor ach! wie sach
Van jemant sulcken Treur-spel brengen voor de dagh?
Heer Vader laet u troosten
Daer en is niet als pyn uyt mynen druck te oosten ...
Myn Soon Theodoric myn ongeluckigh kindt
Hoe hebt gy Theocrin myn Eel Princers bemindt
Die nu soo schandelyck onteert, moet eeuwich treuren
Want haer t' geluck van trouwen noyt en mach gebeuren
Princersse weest gestilt, en wilt my eens bid ick
Verhalen hoe de saeck gelegen is:
Myn Prins K' verschrick segh ick noch eens in het bedencken,
Hoe schelms dat Amurath myn eere wist te krencken
| |
| |
En seer verraederlyck te crygen in het net
Met rouwigh spyt dat niemant sulcx en heeft belet
Toen ick was hees geschreeuwt om hulpe, maer myn klachten
En werden niet gehoort terwyl hy my vercrachten
Met hulp van Clytus soo vloeck-weerdigh aengetast
Van sulcken Maeghden-beul die dient den hals gebroken,
K'en sal niet rusten oft ick sien my eerst gewroken
Door leet doen voelt men leet, den schelm die moet in t' graf
Wie d'edel kuysheyt schent verdient de grootste straf
Die jemand peysen can, maer seght eens myn Beminde
Eel-aerdighe Princers: hoe quamt gy toch te vinden
Archegoras u Broêr als hy hem heef 't vermoort
Daer ben ick keurich naer,
Myn Broeder aengelockt in 't luyst'ren naer myn kermen
Om syne Suster, die ick ben, Ach te beschermen
Quam naer den tuyn daer hy my soo mishandelt vond
En soght te helpen, maer den geilsuchtigen hondt
En schender van myn eer heeft hem terstont doorsteken
Die geenen tydt en had om my eens aen te spreken ...
Den moorder-man die vlucht met Clytus, toch waer heên
Ick u niet seggen can ... en heb ick dan geen reên
Te suchen dagh en nacht, jae dickwils t'overweghen
Wat aen 't verlies van bloet en eere is gelegen?
Dus ick niet rusten sal, schoon het noch eens misluckt,
Voor dat den angel van de Wreetheyt is geruckt
Uyt t'hert van Amurath wanneer ick ondertusschen
Synen vervloeckten brandt van geilheydt hop' te blussen
Door myne eygen cracht: de wraak-sucht altydt raest
Naer moort tot straf van t' quaet, en wort met bloet geaest
Den tydt van wreken lockt, Heldin der dapperheden
myn plicht gebiedt de reden
Om daer in voor te gaen tot synen ondergangh
Die wensch ick eens te sien, den schender leeft te langh
Wie sich geprickelt vind van t' wraak spoor mach niet vreesen
| |
| |
Te missen die hy soeckt, maer moet voorsichtich wesen,
En veerdigh in syn doen, oft anders naeckt hem quaet,
Voorsichticheyt die baert altydt langhsamen raet,
K'en wil noyt zyn ontlast van dees becommeringhen
Voor dat ick met myn hant den eer-dief om sal bringen ...
Myn leven dient gewaeght met grouwelyck bedryf
Als ick eerst tegen hem mach vechten lyf om lyf,
Oft sien op 't moort-schavot (om syn bedreven daden)
Hem steken aen een spit, en levendigh daer braeden
Prins ick bid u houd moet
Dat hem het leven cost, oft wel een beeck van bloet,
Godt straft die t' Schepter-recht uyt Conincx handen vringen,
En quetsen hunne eer in Princen om te bringen
Dus bid ick aen den boef eens uwe crachten thoont,
Die sulcken boosheyt dempt wordt voorde deught geloont ...
Het Paleys wort geopent en verthoont het doodt lichaem van Arcegoras staende in Princelycke baer, en de omstaenders al weenende.
Den Cloecksten Helt die oyt het Aertryck heeft gedraegen
Leyt hier versmacht in 't bloet en onvoorsins verslagen
O Gôon hoe cont gy t' sien, en geene blixems send
Op 'tmoorders Cruyn waer door syn duyvels leven endt.
Siet Prins Theodoric, wie sou hem niet ontstellen
Die soo het Helden puyck van eenen siel siet vellen ...
O grouwelycke Moort, o droevich ongeval,
Wie can verdraghen dit luyt-ruchtich lyck geschal
Dan daegh'lyckx wort gehoort, 't is om syn hert te breken:
Ick bidde swyght toch stil, want ick en kan niet spreken
Ick segh staeck u misbaer en droeve jammer-clacht,
Want schoon myn eyghen hert oock in ghesucht vermacht
En dringht het pekel-nat gestadich uyt myn ooghen
Soo moet ick troosten die ick min, want het medooghen
Uyt plicht my daer toe pord:
Ach, wat een bitter Cruys
| |
| |
Voor my eylaes, die sien den toevlucht van het Huys
Gedompelt in syn bloedt: Ach myne liefsten Broeder
Den minnaer vanden vred', beschermer en behoeder
Van t' Ryck, en Steden recht, ick kus u bleecke handt
Die my te helpen socht in 't lyden vande schandt
My weeldich aengedaen, toen ghy te cort moest schieten
En ach om mynen t'wil soo sure doodt genieten
Ick sterf, ey my ick sterf
valt in flaute
de cracht haer heel begeeft.
S'is flauw, en soo het schynt, geen leven meer en heeft
Den druck haer hert benout, brenght wyn om haer te laven
Ick vrees men sal haer met den Broeder noch begraeven
Soo sy niet op en houd van weenen, t'is te veel,
Houd op het is gedaen ...
sy comt weer tot haer selven
Dees droefheyt sal my in het duyster graf noch delven,
Soo die noch langer duurt
ach Broeder ach hoe swaer
Valt my u doodt op t'hert, ick sien u schim verschynen
En weckt my tot de wraack, hoe cont gy my soo pynen ...
De jeverende min die raeybraeckt haer gemoet,
En door t' verlies van d'eer maeckt haer de wraak verwoet,
Ach ick ben al te slap om moorders t'achterhaelen,
Myn liefste ziel-vooghdes verset al dese quaelen
Dat sal ick willich doen:
Neem ick de wrack-sorgh aen, en k'sal daer naer u trouwen,
Myn hert verquickt ... sult ghy my Prins u woord, oock houwen,
Princers daer is myn hand ... hoe twyfelt ghy dan noch
De werelt hedendaeghs die steckt soo vol bedroch.
K'betrou my op u woord: en hulp om wraack te nemen;
Dan sal ick croonen doen u hooft met Diademen
Als Erfgenaem van t'Ryck, als ick de dwinghlandy
Gestraft sien van die schelm:
myn Vorst dat sal door my
Geschieden soo ick hop: k'sal 't sielen-ras doen sterven ...
| |
| |
Heldadich edel Prins ghy sult myn Ryck beerven,
Ick schenk u al myn goedt, want ghy maer helpt van cant
Den strengh-gedoemden beul, die uwe Bruyt tot schant
En oneer heeft gebracht, en myne Soon verslagen:
Syn duyvel-aerdicheyt en is niet de verdragen
Die staegh naer vreetheyt dorst, en leeft in menschen moort,
Ick hop' den eer-dief cort in 't bloet te sien vermoort
myn moet begin t'therleven
Die ick verloren heb, sal aen my crachten geven
Door hope vande wraak die nu op handen is,
Myn nimmer-satte wraack sal syn bederffenis
En onder gangh haest zyn, als ick syn bloedt sien swalpen
Langhs myn twee-zydich sweert, al sou ick tot op d'Alphen
Gaen soecken de Verraers van 't Persiaense Prael,
Om die te krygen, en te hechten aen het stael
In dese klingh gewroght: bloet droncke wichelaren
Vervolght-men op het strenghst om hun te openbaren
Hoe strafbaer dat-se zyn, en hoe den vuylen lust
Op geilheyt afgerecht door straf moet zyn gebust ...
U cloeckheyt my behaeght, en is wel voor-genomen,
Met hope dat de wraak tot haren wensch sal comen:
Dus schakelt straf op straf om hem te redden, maer
Wy moeten t'lichaem eerst (dat van myn Soon in baer
Hier voor ons oogen staet) bevelen aen de vlammen
Naer de gewoonte van de Conincklycke stammen
En d'asschen als t'verbrandt sal zyn op d'offer-disch
Doen stroyen in Cristaal, wanneer t'geheylicht is,
De Goden toegewyd: en dan soo op te sluyten
In een wit marm'ren vat, waer op men sal van buyten
Doen schryven desen sin: - : Hier leyd den Oorloghs-helt
Arcegoras den Prins van Persen neer-gevelt
Van een moort-sieken schelm, onweerdigh, om te schryven
Den naem van die hy was, en dorf een Prins ontlyven:
Die om de bloem van d'eer (door desen siel gepluckt)
Te houden in den geur, wert onvoorsiens geruckt
Van 't levens steel, eylaes in 't blosen van syn jaren
| |
| |
Door minne vuur verweckt, siet wat de min can baeren:
De lust die ons Vulcaan seer geestich en subtyl
Op d'aenbeld heeft gesmeedt in Venus minne-pyl,
Dat was een kittelingh van vreught, maer herts bedroeven,
Van leet en smert in 't spits, om ons alsoo te proeven,
En vals gestreel den mensch te locken, maer 't geschrey
Dat daer op t' lest van comt heeft menich mensch bedroghen,
T'gedult heeft door de min een goddelyck vermogen,
Heer Vader k'wensch een bed: die ghy niet weyg'ren cunt,
Al 't gene dat ghy wenscht Heer Soon is U gegunt
Te weten dat men sal de passen af doen setten
Van u heel Rycks gebiedt om 't vluchten te beletten
Van Amurath en Clyet, waer toe wat Cryghs-volck dient
Op t'spoedighste vergaert.
Myn stock des ouderdoms, dat sal alsoo geschieden
Myn volck met wapen-tuygh hebt gy maer te gebieden
Als Oversten van t' Ryck, 't is uwen t' dienst bereet,
T'ontsachelyck gewelt sal wreken soo myn leet.
al binnen
VERSCHOONINGE.
Het doodt lichaem van Archegoras verbrant tot asschen wort op t'offer Autaer in een vat toegewyd aen de Goden met het heel Hof in den rauw.
Ende naer de Verschooningh geblaes van Trompetten:
|
|