De negerhut

Het slavenleven in Amerika, vóór de emancipatie

Hoofdstuk XXV.
De kleine evangelist.

Het was Zondag-namiddag, St. Clare lag op een bamboebank onder de veranda een sigaar te rooken. Marie lag op de sofa tegenover het deurraam van de veranda onder een behangsel van gaas, wegens de muskieten; zij hield kwijnend een fraai ingebonden kerkboek in de hand, omdat het Zondag was, en zij verbeeldde zich, dat zij er in gelezen had, ofschoon zij er slechts voortdurend over had zitten dutten.

Juffrouw Ophelia had na eenig rondvragen, eene kleine Methodisten-bijeenkomst ontdekt, niet al te ver verwijderd; zij was er heengereden, met Tom als koetsier; en Eva was meegegaan.

‘Zeg eens, Augustinus,’ zeide Marie na eenig dutten. ‘Ik moet uit de stad mijn ouden dokter Posey laten halen; ik heb zoo'n steek in mijn hart.’

‘Waarom zoudt gij hem laten halen? De dokter, die over Eva gaat, schijnt knap te zijn.’

‘In een ernstig geval zou ik geen vertrouwen in hem hebben,’ zeide Marie, ‘en ik geloof, dat het mijne ernstig wordt! Ik heb er de laatste twee, drie nachten over gedacht; ik heb zulk een hevige pijn en zoo'n vreemd gevoel.’

‘Och, Marie, gij zijt zwartgallig, ik geloof niet, dat het een hartkwaal is.’

[p. 186]

‘Dat dacht ik wel,’ zeide Marie, ‘ik was er op voorbereid. Gij zijt ongerust als Eva hoest, of maar het minste heeft, maar aan mij denkt gij niet.’

‘Als gij dan volstrekt eene hartkwaal hebben wilt, welnu, dan zal ik het er voor houden, dat gij die hebt,’ zeide St. Clare: ‘maar ik dacht het niet.’

‘Nu, ik hoop, dat het u niet spijten zal, als het te laat is!’ zeide Marie; ‘ge kunt het gelooven of niet gelooven, maar de ongerustheid over Eva en de inspanningen, die ik met het lieve kind gehad heb, hebben teweeggebracht, wat ik reeds lang vreesde.’

Welke die inspanningen waren, waarvan Marie sprak, dat zou moeilijk uit te maken zijn geweest. St. Clare maakte in zichzelf dat uit en ging voort met rooken, als een hardvochtig man, die hij was, totdat er een rijtuig voor de veranda stil hield, en Eva en juffrouw Ophelia er uitstapten.

Juffrouw Ophelia ging regelrecht naar hare kamer, om haar hoed en shawl af te doen, zooals zij altijd deed, vóór zij een woord sprak. Eva, door St. Clare geroepen, zat weldra op zijn knie, en gaf een verslag van de godsdienstoefening, die zij hadden bijgewoond.

Weldra hoorde men in de kamer van Ophelia, die insgelijks op de veranda uitkwam, eenige luide uitroepen, en daarna een vinnige bestraffing, tot den een of ander gericht.

‘Welk nieuw kattekwaad zou Topsy weer uitgevoerd hebben?’ zeide St. Clare. ‘Die opschudding is werk van haar, wil ik wedden.’

Een oogenblik later kwam Ophelia binnen, ten hoogste verbolgen en de schuldige met zich meetrekkende.

‘Kom hier,’ zeide zij. ‘Nu zal ik het uw meester zeggen.’

‘Wat is er?’ vroeg Augustinus.

‘De zaak is, dat ik met dit kind niet langer wil geplaagd zijn. Het is niet uit te houden; vleesch en bloed kunnen het niet uitstaan. Daar had ik haar opgesloten, en een gezang gegeven om van buiten te leeren; en wat heeft zij gedaan? Afgeloerd, waar ik mijn sleutel opborg, mijn kast opengemaakt, er een voering van een hoed uitgehaald, en geheel aan stukjes geknipt om er poppejakies van te maken. Ik heb nooit in mijn leven zoo iets gezien.’

‘Ik heb het u wel gezegd, nicht,’ zeide Marie, ‘dat ge ondervinden zoudt, dat die schepsels niet zonder strengheid kunnen opgebracht worden. Als ik mijn zin nu deed,’ vervolgde zij, terwijl zij St. Clare verwijtend aanzag, ‘dan zou ik die meid eens goed laten geeselen; ik zou haar laten geeselen, dat ze niet meer staan kon.’

‘Daar twijfel ik niet aan,’ zeide St. Clare. ‘Spreek mij maar van de zachte heerschappij der vrouw. Ik heb nooit meer dan een half dozijn vrouwen gekend, die niet in staat zouden zijn, om een paard of een meid te laten doodslaan, als zij haar zin mochten doen.’

‘Ik weet niet, hoe ge u nog langer bedenken kunt, St. Clare,’ hernam Marie. ‘Nicht is een verstandige vrouw, en zij ziet het nu even goed als ik.’

Ophelia was wet in staat om zich zoo boos te maken, als een goede huishoudster behoort te kunnen doen, en zij had zich over de listigheid en baldadigheid van het kind zoo boos gemaakt, als zij maar kon; doch wat Marie voorsloeg was haar toch al te erg, en zij voelde zich terstond veel minder opgewonden.

‘Om nog zooveel zou ik het kind niet zoo willen laten mishandelen,’ zeide zij, ‘maar waarlijk, Augustinus, ik weet niet wat ik beginnen moet. Ik heb haar onderwezen, en met haar gepraat tot vervelens toe; ik heb haar klappen gegeven; ik heb allerlei straffen op haar toegepast, die ik uitdenken kon, en zij is nog altijd dezelfde.’

‘Kom hier, Tops, gij kleine aap!’ zeide St. Clare, het kind bij zich roepende.

Topsy kwam naar hem toe; hare ronde, scherpe oogen glinsterden van vrees en tegelijkertijd van hare gewone schalkschheid.

‘Waarom gedraagt gij u zoo slecht?’ zeide St. Clare, die ondanks zichzelven om het voorkomen van het kind lachen moest.

‘Ik denk, omdat ik zoo slecht ben,’ zeide Topsy ootmoedig; ‘juffrouw Feely zegt het.’

‘Weet ge niet, hoeveel juffrouw Ophelia voor u gedaan heeft? Zij heeft alles voor u gedaan, wat zij maar kon, zegt zij.’

‘Och, ja mijnheer! de oude juffrouw

[p. 187]

zei dat ook altijd. Zij sloeg mij veel harder, en trok mij bij 't haar, en bonsde mij met het hoofd tegen de deur; maar het heeft niet geholpen. Ik geloof, al had zij mij alle haren een voor een uit het hoofd getrokken, dat het toch niet zou geholpen hebben; ik ben zoo ondeugend; och, ik ben niets anders dan een negerin.’

‘Nu ik zal er mijn handen moeten aftrekken,’ zeide juffrouw Ophelia; ‘ik kan dat verdriet niet langer hebben.’

‘Ik wou u juist nog een vraag doen,’ zeide St. Clare.

‘Welke vraag?’

‘Wel, als uw Evangelie niet sterk genoeg is om één heidensch kind te behouden, dat gij hier in huis bij u hebt, waartoe zal het dan dienen, een of twee zendelingen heen te zenden tusschen duizenden, die even zoo zijn? Ik geloof, dat dit kind een goed staaltje is van 't geen duizenden heidenen zijn.’

Juffrouw Ophelia gaf niet aanstonds antwoord en Eva, die als zwijgende toeschouwster van het tooneel tot dusverre er bij gestaan had, wenkte Topsy, dat zij haar volgen zou. Er was een glazen kamertje aan 't einde van de veranda, waar St. Clare gewoonlijk zat te lezen, en Eva en Topsy verdwenen samen daarin.

‘Wat gaat Eva doen?’ vroeg St. Clare, ‘ik wil 't eens gaan zien,’ en op zijn teenen loopende lichtte hij het gordijn op van de glazen deur, en keek naar binnen. Een oogenblik daarna zijn vinger op den mond leggende, wenkte hij juffrouw Ophelia om ook te komen zien. Daar zaten de beide kinderen op den vloer, zoodat zij haar vlak in het gezicht konden zien. Topsy met haar gewone voorkomen van zorgelooze guitachtigheid, en tegenover haar Eva, haar gezicht stralende van gevoel, en met tranen in haar groote oogen.

‘Waarom zijt gij toch zoo ondeugend, Topsy? Waarom tracht ge niet goed te zijn? Houdt ge van niemand, Topsy?’

‘Ik weet niet wat dat is, van iemand houden; ik houd veel van klontjes en zoo, dat is alles,’ zeide Topsy.

‘Maar gij houdt toch ook van uw vader en moeder.’

‘Die heb ik niet gehad, weet u; dat heb ik u al eens gezegd.’

‘Dat is waar,’ zeide Eva, op een bedroefden toon; ‘maar hadt ge ook geen broer of zuster of een tante, of - -’

‘Niets, niets; ik heb nooit iets of iemand gehad.’

‘Maar, Topsy, als gij nu eens uw best deed om gehoorzaam te zijn, dan - - -’

‘Dan kon ik toch nooit iets anders wezen dan een negerin, al was ik ook nog zoo gehoorzaam,’ zeide Topsy. ‘Als ik kon gevild worden en blank worden, dan zou ik het probeeren.’

‘Maar al zijt gij zwart, Topsy, kunnen de menschen toch wel veel van u houden. Juffrouw Ophelia zou veel van u houden, als ge maar goed waart’

Topsy grinnikte kortaf, zooals zij gewoon was, om hare ongeloovigheid te kennen te geven.

‘Gelooft gij het niet?’ vroeg Eva.

‘Neen, zij mag mij niet lijden, omdat ik een negerin ben; zij zou nog liever een padde dicht bij zich hebben.

[p. 188]

‘Niemand kan van negers houden; negers kunnen niets goeds doen! Ik geef er niets om,’ zeide Topsy; terwijl zij begon te fluiten.

‘O, Topsy, arm kind, ik houd veel van u,’ zeide Eva met eene plotselinge uiting van gevoel, en terwijl zij haar mager handje op Topsy's schouder legde, zeide zij: ‘ik houd veel van u, omdat gij geen vader of moeder, noch vrienden gehad hebt; omdat gij een arm, mishandeld kind zijt geweest! Ik houd veel van u, en ik zou graag zien, dat gij goed waart. Ik ben ziek, Topsy, en ik geloof niet, dat ik lang meer leven zal, en het doet mij veel verdriet, dat ge zoo ondeugend zijt; ik zou graag zien, dat ge om mijnentwil wildet trachten goed te zijn; ik zal niet lang meer bij u zijn.’

De ronde, scherpe oogen van het zwarte kind stonden vol tranen; groote droppels rolden een voor een op het witte handje. Ja, op dat oogenblik was er een straal van werkelijk geloof, een straal van hemelsche liefde, doorgedrongen in het duister van hare heidensche ziel! Zij legde haar hoofd op hare knieën, en schreide en snikte, terwijl het schoone, blanke kind, zich over haar buigende, er uitzag als het beeld van een schoone engel, die zich neerbuigt, om een zondaar te verlossen.

‘Arme Topsy,’ zeide Eva, ‘weet ge niet dat Jezus allen even lief heeft? Hij wil u evenzeer liefhebben als mij. Hij heeft lief evenals ik, alleen nog meer, omdat hij zooveel beter is. Hij wil u helpen om goed te zijn; en gij komt ten laatste in den hemel, en wordt voor altijd een engel; even zoo goed alsof gij blank waart. Bedenk eens Topsy, gij kunt een van die blinkende geesten worden, waarvan oom Tom zingt.’

‘O, lieve jongejuffrouw Eva, lieve jongejuffrouw Eva!’ riep het kind; ‘ik zal het trachten, ik zal het trachten; vroeger gaf ik er niets om.’

St. Clare liet nu het gordijn vallen. ‘Dat herinnert mij mijne moeder,’ zeide hij tot juffrouw Ophelia. ‘Het is waar wat zij mij gezegd heeft; als wij blinden ziende willen maken, dan moeten wij willen doen wat Jezus deed: ze tot ons roepen, en hun de handen opleggen.’

‘Ik heb altijd een vooroordeel gehad tegen negers,’ zeide juffrouw Ophelia, ‘en het is waar, dat ik niet kon hebben, dat dat kind mij aanraakte; maar ik dacht niet, dat zij het wist’

‘Dat merken kinderen al zeer spoedig,’ zeide St. Clare; ‘dat kan men voor hen niet verbergen. Maar ik geloof, dat alle pogingen om een kind wel te doen, en alle wezenlijke gunsten, die men het bewijzen kan, nooit eenige opwelling van dankbaarheid kunnen teweeg brengen, zoolang dat gevoel van tegenzin in het hart blijft; het mag zonderling zijn, maar het is zoo.’

‘Ik weet niet, hoe ik het veranderen kan,’ antwoordde Ophelia. ‘Zij zijn mij onaangenaam, en dit kind in 't bijzonder. Hoe kan ik dat gevoel bedwingen?’

‘Eva doet het toch, naar het schijnt.’

‘Maar zij is ook zoo liefhebbend!’ zeide Ophelia. ‘Evenwel zij is toch niet meer dan Christelijk. Ik wenschte, dat ik ook zoo ware. Zij zou mij nog wel eene les kunnen geven.’

‘Het zou de eerste maal niet zijn, dat een klein kind gebruikt was, om een ouden discipel te onderwijzen,’ zeide St. Clare.