De negerhut

Het slavenleven in Amerika, vóór de emancipatie

Hoofdstuk XXI.
Kentucky.

Het zal onzen lezers wellicht niet ongevallig zijn, voor een korte poos een blik terug te slaan in oom Tom's hut, op de hoeve in Kentucky, en eens te zien wat er voorgevallen is onder diegenen, die hij achtergelaten heeft.

Het was laat op een zomernamiddag, en de deuren en ramen van 't groote huis stonden alle open, om elk koeltje binnen te laten, dat een kijkje wilde komen nemen. De heer Shelby zat in de groote zaal, die de heele lengte van 't huis innam, en aan beide zijden een balkon had. Hij rookte zijn sigaar na den eten, achterovergeleund in zijn stoel, met zijn voeten op een anderen. Mevrouw Shelby zat in de deur, bezig met eenig naaiwerk, zij zag er uit alsof zij iets op het hart had, waarvoor zij een gelegenheid zocht om het ter sprake te brengen.

‘Weet gij, dat Chloe een brief van Tom gekregen heeft?’ vroeg zij.

‘Zoo, heeft zij? Tom schijnt daar dan een goede vriend te hebben; hoe gaat het den ouden jongen?’

‘Hij is verkocht aan een zeer aanzienlijke familie, zou 'k denken,’ zeide mevrouw Shelby, ‘hij wordt goed behandeld, en heeft geen zwaar werk.’

‘Nu, daar ben ik blij om, zeer blij,’ zeide de heer Shelby belangstellend. ‘Tom zal nu wel verzoend raken met het verblijf in 't Zuiden, hij zal niet eens verlangen terug te komen.’

‘Integendeel, hij vraagt zeer bepaald,’ zeide mevrouw Shelby, ‘wanneer het geld voor zijn loskooping zou komen.’

‘Ik weet het waarlijk niet,’ zeide de heer Shelby. ‘Als de zaken eens niet goed gaan, dan schijnt er geen einde aan te komen. Het is als in een moeras waar men van 't eene gaf in 't andere springt; van de een leenen, om den anderen te betalen; en dan die verwenschte wissels, die vervallen vóórdat een mensch tijd heeft om zich om te keeren, en een sigaar op te steken; en die maanbrieven en maanboodschappen maken mij altijd verlegen en gejaagd.’

‘Het schijnt mij toch toe, dat er iets gedaan kon worden om de zaak te bespoedigen. Veronderstel eens, dat wij alle paarden verkochten en een van de hoeven, om in eens alle schulden te betalen.’

‘O, bespottelijk, Emily! Gij zijt de knapste vrouw in Kentucky; maar toch

[p. 170]

hebt gij geen verstand genoeg, om in te zien, dat gij van zaken niets afweet, dat doen vrouwen over het geheel niet.’

‘Maar zoudt gij mij dan tenminste niet een weinig inzicht in de uwe kunnen geven; een lijstje van al uwe schulden, en van al wat gij te vorderen hebt, en laat ik dan eens beproeven of ik niet wat bezuinigen kan.’

‘Och, plaag mij niet Emily! Ik kan dat zoo niet zeggen, ik weet wel nagenoeg, hoe het waarschijnlijk loopen zal, maar ik kan mijn zaken niet zoo netjes afpassen, als Chloe hare taartjes. Gij weet niets van handelszaken af, zeg ik u.’ En de heer Shelby, geen ander middel ziende om zijne gedachten ingang te doen vinden, verhief zijn stem, eene manier van redeneeren, die zeer gepast en overtuigend is wanneer een heer met zijn vrouw over zaken spreekt.

Mevrouw Shelby zweeg dus maar, met iets als een zucht. De zaak was, dat hoewel haar echtgenoot had uitgemaakt dat zij een vrouw was, zij toch een helderen, krachtigen, practischen geest had en een vastheid van karakter, die in alle opzichten die van haren man overtrof, zoodat het niet zoo heel ongerijmd zou geweest zijn te veronderstellen, dat zij wèl in staat was zaken te besturen, ondanks de meening van den heer Shelby. Haar hart wilde hare belofte nakomen, aan Tom en Chloe gedaan, en het was haar pijnlijk daarin verhinderd te worden.

‘Zouden we er toch niet iets op kunnen vinden, om dat geld bij elkaar te krijgen? Die arme tante Chloe! Zij heeft er haar hart zoo op gezet.’

‘Dat spijt mij voor haar. Ik heb wat lichtvaardig beloofd. Mij dunkt, het is het beste, dat maar aan Chloe te zeggen, laat zij zich er in schikken. Binnen een paar jaar zal Tom wel een andere vrouw hebben, en zij kon ook wel een anderen man nemen.’

‘Neen, mijnheer Shelby, ik heb mijn volk geleerd, dat hun huwelijk even heilig is als het onze. Ik zou Chloe nooit zulk een raad kunnen geven.’

‘'t Is jammer, vrouw, dat gij hun begrippen van zedelijkheid gegeven hebt boven hun stand en vooruitzichten. Zoo heb ik er altijd over gedacht.’

‘'t Is slechts de zedeleer van den bijbel, mijnheer Shelby.’

‘Nu, Emily, ik wil niets afdingen op uwe godsdienstige begrippen; alleen zijn zij zeer ongeschikt voor menschen in dien stand.’

‘Dat is zoo, inderdaad,’ zeide mevrouw Shelby, ‘en daarom, bij mijn ziel, haat ik de heele zaak. Ik zeg u, mijn waarde, ik kan mij zelve niet ontslaan van de beloften, die ik aan die hulpebooze schepsels gedaan heb. Als ik het geld niet op een andere manier bijeen kan krijgen, dan zal ik muzieklessen gaan geven, ik kan er genoeg krijgen, dat weet ik, en dan wil ik het geld zelve verdienen.’

‘Gij zoudt u tech zoo niet willen vernederen, Emily, daar zou ik mijn toestemming niet toe geven.’

‘Vernederen? Zou mij dat meer vernederen, dan mijn woord te breken aan die menschen? Neen, voorzeker!’

‘Nu, gij zijt altijd heldhaftig,’ zeide de heer Shelby, ‘maar mij dunkt, gij moest er liever nog eens over nadenken, vóórdat gij tot zulk een maatregel overgaat.’

Hier werd het gesprek afgebroken door de verschijning van tante Chloe, aan 't eind der veranda.

‘Als 't u belieft, mevrouw,’ zeide zij.

‘Wat is er Chloe?’ zeide hare meesteres, opstaande en naar haar toegaande.

‘Zou mevrouw eens even willen komen kijken naar dat gevogelte.’

Mevrouw Shelby glimlachte, toen zij eenige hoenders en eenden op den grond zag liggen, waar Chloe in diep gepeins bij stond.

‘Ik wou vragen of mevrouw er een kippenpastei van hebben wil.’

‘Doe maar zooals gij goed vindt, tante Chloe, het is mij onverschillig.’

Chloe stond ze in gedachten te beschouwen; het was echter duidelijk, dat zij eigenlijk niet over het gevogelte dacht. Eindelijk zeide zij met dien korten lach, waarmede haar ras dikwijls een verzoek begint: ‘Och, mevrouw! waarom zouden mijnheer en mevrouw zich kwellen over dat geld, en niet doen waar zij recht op hebben,’ en Chloe lachte weer.

‘Ik begrijp u niet Chloe,’ zeide mevrouw Shelby, niet twijfelende, zoo

[p. 171]

goed kende zij Chloe, of deze had elk woord van het gesprek tusschen haar en haar echtgenoot gehoord.

‘Och, mevrouw!’ zeide Chloe, weder lachende, ‘andere menschen huren hunne negers uit, en maken er geld mee; zij houden er niet zoo'n grooten troep op na, die hun de ooren van 't hoofd eten.’

‘Nu, Chloe, wie zoudt ge dan willen, dat we uithuurden?’

‘Och, ik wil niets; maar Sam heeft mij gezegd, er was in Louisville een banketbakker, die hulp noodig had bij 't maken van koek en pasteien; hij wilde vier dollars loon geven in de week dat wilde hij.’

‘Welnu, Chloe.’

‘Nu, mevrouw, me dunkt, dat Sally wel wat meer aan 't werk moet gezet worden. Sally is mijn helpster geweest in den laatsten tijd, en zij doet het haast even goed als ik. Als mevrouw mij nu maar liet gaan, dan kon ik helpen het geld bij elkaar te krijgen. Ik durf mijn koeken en pasteien wel naast die van den banketbakker zetten.’

‘Maar, Chloe, zoudt ge van uw kinderen willen weggaan?’

‘Och, mevrouw! de jongens zijn groot genoeg om hun werk te doen; zij doen het tamelijk goed; en Sally kan wel voor de kleine zorgen; zij is zoo bij de hand; men kan dat wel aan haar overlaten.’

‘Maar Louisville is een heel eind weg.’

‘Och kom, dat is niet erg! het is de rivier af, dan ben ik misschien wat dichter bij mijn ouden man,’ zoo sprak Chloe; het laatste op een eenigszins vragenden toon, terwijl zij mevrouw Shelby aankeek.

‘Neen, Chloe, dat is vele honderden mijlen ver weg,’ zeide mevrouw Shelby.

Chloe's gelaat betrok.

‘Om 't even, het zal u toch nader brengen tot het doel; gij moogt gaan; en het loon, dat gij verdient, zal tot den laatsten cent terzijde gelegd worden voor de loskooping van uw man.’

Chloe's gelaat helderde op, zooals een zonnestraal een donkere wolk kan verzilveren.

‘Ach, mevrouw is meer dan goed! Ik dacht er ook aan, dat ik dan geen kleeren, noch schoenen, noch iets anders meer zou noodig hebben: ik kan alles besparen. Hoeveel weken zijn er in een jaar, mevrouw?’

‘Twee- en vijftig,’ zeide mevrouw Shelby.

‘Zooveel? En vier dollars in iedere week, hoeveel is dat samen?’

‘Twee honderd en acht dollars,’ zeide mevrouw Shelby.

‘Wel, zooveel?’ zeide Chloe met verwondering en vreugde, ‘en hoelang zou het zijn voor de heele som, mevrouw?’

‘Vier of vijf jaar, Chloe; maar gij behoeft het niet alleen te doen; ik zal er ook wat bij doen.’

‘Ik zou niet willen, dat mevrouw lessen gaf of zoo iets; daar heeft mijnheer gelijk in; dat zou geen pas geven. Ik hoop, dat geen van de familie zooiets zal doen, zoolang ik handen aan 't lijf heb.’

‘Wees maar niet bang, Chloe; ik zal wel zorgen voor de eer van de familie,’ zeide mevrouw Shelby glimlachende. ‘Maar wanneer zoudt gij willen gaan?’

‘Dat weet ik niet; Sam gaat naar de rivier met eenige veulens, en hij zeide, dat ik met hem kon gaan; daarom heb ik mijn goed ingepakt. Als mevrouw het goedvindt, zou ik morgenvroeg willen gaan met Sam; als mevrouw dan mijn pas, en een getuigschrift wilde schrijven.’

‘Nu, Chloe, ik zal 't in orde maken, als mijnheer er niets tegen heeft. Ik zal 't hem vragen.’

Mevrouw Shelby ging naar boven, en tante Chloe ging opgetogen naar hare hut, om verdere toebereidselen te maken.

‘Wel, jongeheer. George, weet gij dat ik morgen naar Louisville ga?’ vroeg zij aan George, toen deze, hare hut binnengaande, haar bezig vond met het uitzoeken van kinderkleeren, terwijl zij zeide: ‘ik moet dat kindergoed eens nazien en in orde maken; maar ik ga van hier, jongeheer, en zal vier dollars per week verdienen, en mevrouw zal het geld terzijde leggen om mijn man los te koopen.’

‘Wel, wel!’ zeide George, ‘dat is geen kleinigheid! Hoe gaat gij?’

‘Morgen met Sam. En nu, jongeheer wilt gij nu eens even gaan zitten en een brief schrijven aan mijn ouden man, en het hem vertellen?’

‘Zeker wel,’ zeide George; ‘oom Tom zal blij zijn, als hij eens iets van

[p. 172]

ons hoort. Ik zal papier en inkt van huis halen; en dan zal ik hem alles schrijven, ook van de veulens.’

‘Zeker, doe dat, jongeheer, dan zal ik u onderwijl een kippeboutje of iets anders klaar zetten; de arme Chloe zal het vooreerst niet vaak meer kunnen doen.’